استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: فقه مقارن به معنای فروپاشی فقه امامیه و مذاهب چندگانه اهل سنت نیست زیرا ما اختلاف مبنا داریم ولی اتفاق مبانی ما به مراتب بیشتر از اختلافات است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، در نشست علمی «ظرفیتهای فقه مقارن در تقریب مذاهب و تمدنسازی نوین اسلامی»، گفت: وقتی اختلافنظر بین …
Read More »همه مطالب
«تقریری از مسلک فهرستی»؛ مسلک فهرستی یا اعتبارسنجی کتابمحور احادیث
حجتالاسلام سرخهای گفت: برخی از پژوهشگران در شناخت مسلک فهرستی به این اشتباه افتادهاند که منبع انحصاری در این روش، فهارس برجایمانده است. به همین خاطر و برخی ملاحظات دیگر پیشنهاد بنده جایگزینی اعتبارسنجی کتابمحور بهجای مسلک فهرستی است؛ زیرا در این شیوه از اعتبارسنجی در شمار بررسی مجموعۀ شواهد و قرائن، کتاب نقش محوری دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »حقوق اهل سنت ایران در دوراهی «واقع نمایی» و «سیاه نمایی»
شبکه اجتهاد: در فضای اغتشاشات اخیر، برخی رسانهها چهره ای مخدوش از وضعیت اهل سنت ایران مخابره کردند. از منظر آنان اهل سنت در ایران اقلیتی محروم از حقوق اولیه هستند که از آزادیهای مذهبی برخوردار نیستند. درست بر خلاف این ادعای پوچ رسانهای، بدون شک بر اساس شاخصهای حوزههای عدالت (اجتماعی، بهداشتی و آموزشی و…) و دسترسی یکسان به …
Read More »دیدار مسئولان حج با آیات مکارم شیرازی و شبیری زنجانی
جمعی از مسئولان برگزاری حج با حضور در دفتر آیات عظام مکارم شیرازی و شبیری زنجانی با ایشان دیدار کردند و گزارشی از اقدامات انجامشده برای برگزاری این فریضه الهی در سال جاری را ارائه کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در دیدار حجتالاسلام والمسلمین نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سید صادق …
Read More »پاسخگویی فقه باعث زایش فقه میشود/ مطالبه دستگاهها، اولویت فقه را تغییر میدهد/ فقه شیعه در انقلاب اسلامی، رشد کمی و کیفی پیدا کرد/ توسعه فروع کتاب القضا در طول تاریخ فقه شیعه محسوس است
استقرار یک نظام مبتنی بر اسلام و شریعت در کشور ایران، بهطورکلی انگیزه دستگاه فقاهت را برای رشد و نمو کیفی و توسعه کمی افزایش میدهد. آنچه از تغییر و رشد در دوره صفوی و غیره میبینیم، فقط برای مثال با انقلاب اسلامی مناسب است و واقعاً مشابه یا همپای هم نیستند؛ بنابراین وقتی از دورههای فقه شیعه، از مدرسه …
Read More »آیتالله صافی برای پرکردن حفرههای تئوریک نظام شخصاً وارد میشود و دیگران را هم دعوت میکند/ ایشان نظام جمهوری اسلامی را «رکن شدید» میدانست/ امامت در نظر آیتالله صافی یک عقیده تاریخی نیست
وقتی آیتالله صافی گلپایگانی از اراک رأی میآورند، پیشنهاد میشود که علما پیشنهاداتی برای قانون اساسی ارائه دهند. ایشان در یک مقدمهای طولانی، ۱۳ فصل و ۱۹۱ اصل، قانون اساسی موردنظر خود را پیشنهاد میدهد و با آن قاعده ذهنی وارد مجلس خبرگان میشود و از آن استفاده میکند. ایشان نهتنها خود وارد پرکردن حفرههای تئوریک نظام میشود بلکه دیگران …
Read More »سپردههای بانکی از منظر فقه بدهی هستند؛ باید از بستر یک سبب شرعی یا معاملی عبور داده شوند
ماهیت سپرده، تنها طلب داشتن و بدهی است. این مسأله، احکام فقهی متعددی مثل حرمت ایجاد بدهی بدون گذر از بستر معامله یا یک سبب شرعی (خلق بدهی از هیچ که فقها به عنوان چکهای دوستانه باطل میدانند) و یا تهاتر قهری دیون و … را در پی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمد مادرشاهی، دبیر گروه فقه نظام …
Read More »فقه پژوهان نیازهای انقلاب اسلامی را مدنظر قرار دهند/ همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز، کاربردی به نظر نمیرسد
استاد برجسته حوزه علمیه خراسان ضمن تأکید بر توجه فقه پژوهان، فضلا و محققان حوزه نسبت به پاسخگویی نیازهای انقلاب اسلامی، ابراز کرد: در طول تاریخ حاکمیتها بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتابهایی چون «جواهرالکلام» نوشته و عرضه کردند، درعینحال همچنان بخشی از مسائل فقهی در …
Read More »آیتالله صافی در بسیاری از مسائل، همان منهج محقق بروجردی را دارد/ ایشان احیاگر دانش کلام در دوران معاصر و از پیشگامان جهاد تبیین معارف شیعی است/ با تعصب خاص از دین و مکتب اهلبیت (ع) حفاظت میکرد
آئین نکوداشت عالم ربانی و مرجع بصیر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (ره)، همزمان با نخستین سالگرد ارتحال معظمله با سخنرانی حضرات اساتید محمدمهدی شبزندهدار، سید جعفر سیدان، محمدتقی سبحانی و محمدحسن صافیگلپایگانی با حضور علما، اعضای شورای عالی، دبیر و مدیر حوزه علمیه خراسان و اساتید و فضلای حوزه علمیه در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. به گزارش …
Read More »تصاویر نشست «انقلاب اسلامی» و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه
اختصاصی شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز دهه فجر نشست علمی «انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه، با حضور آیتالله اشرفی شاهرودی و جمعی از اساتید و فضلاء در مرکز تحقیقات اسلامی مشهد برگزار شد. گزارش تفصیلی نشست بهزودی منعکس میشود.
Read More »نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه محقق نائینی حکومت را به دو نوع تملیکیه و ولایتیه تقسیم میکند، ابراز کرد: مرحوم نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مسعود معینیپور، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتگویی پیرامون ولایت در اندیشه فقهی سیاسی میرزای نائینی در توضیح …
Read More »اضطراب «اضطراراندیشی در اقامهی حکومت اسلامی»/ ذبیحالله نعیمیان
شبکه اجتهاد: نگاه مرحوم آیتالله منتظری در تمسک به قاعدهی «الضرورات تتقدر بقدرها» در بحث «وجوب اقامهی حکومت اسلامی» تأملبرانگیز است. اهمیت صورتمندی این نگاه را نمیتوان نادیده انگاشت و از کنار آن گذشت. این امر مقتضی حکومت اسلامی امری نیست که بدون عزم هماهنگ مسلمانان اقامه شود. اما بیتردید، پذیرش وجوب آن منوط به برخورداری اقامهی حکومت اسلامی از …
Read More »فقر منابع روایی در سیرهپژوهی امام جواد(ع)/ ادله اعتبار روایت «و ما کان لله لم یقطع»
حجتالاسلام راد با بیان اینکه در خصوص ابناءالرضا(ع) و امام جواد(ع) با فقر منابع روایی دچار هستیم، اظهار کرد: در پژوهشهایی که درباره ابنا الرضا(ع) صورت گرفته دادههای تاریخی و روایی اندک است. این امر معلول شرایط تاریخی و سیاسی ایشان و برخورد سلبی دستگاه خلافت با این ائمه(ع) بوده است. بنابراین اگر با همین تعداد روایات موجود برخورد سلبی …
Read More »معرفی برگزیدگان هفدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان از دو هزار و ۳۰۰ اثر ارسالی
آیین تجلیل از برگزیدگان هفدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان با حضور جمعی از علما، اساتید و پژوهشگران با معرفی ۱۰۴ اثر برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم تجلیل از برگزیدگان هفدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان با حضور جمعی از علما، اساتید و پژوهشگران و سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین علی خیاط، مدیر این حوزه، صبح امروز در …
Read More »اگر خلق پول از هیچ حرام باشد، اتخاذ سیاستهای پیشینی برای پیشگیری از آن منطقیتر خواهد بود
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در مدرسه فصلی فقه نظام با عنوان «تبیین فقهی و اقتصادی خلق پول بانکی و دلالتهای آن برای طراحی مدل بانکداری» موضوع «اصطلاح شناسی خلق پول و راهکار مدیریت آن» را تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدحسین حسینزاده بحرینی در آغاز سخنان خود با بیان اینکه امروز بانکها تنها نقش واسطه در …
Read More »اکثر غالیان بلندپروازیهای سیاسی داشتند/ نگاه مولفهای برای حل تعارضات رجالی سودمند نیست
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ضمن اشاره به انگیزههای سیاسی جریانهای غالی تصریح کرد: اگر درک سیاسی از غلو داشته باشیم و بدانیم جریانات غالیانه بلندپروازی سیاسی داشتند و از سوی دیگر دانش فرقهنگاری را نیز در اختیار قدرتهای حاکم بدانیم، باید توجه کنیم آنها عقایدی را به غلات نسبت دادند که برای ما عجیب است …
Read More »واکاوی فقهی ارزش زمانی پول
شهید صدر بحثی درباره پول دارد که پولهای قبل با پولهای جدید، فرق دارد؛ پولهای قدیم، نقره و طلا بود و شأن کالایی داشت. اینکه قبض بیع سلف باید در مجلس باشد، برای پولهای قدیم است که احکامش متفاوت است و شاید با الآن متفاوت باشد. آن زمان، دراهم را کاهش و افزایش میدادند و روایات گاهی ناشی از آن …
Read More »مصلحت سنجی و مدارای آیتالله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود
سیاست آرام حاج شیخ عبدالکریم و دوری از روشهای تند، سبب شد تا حوزه قم آسیب کمتری ببیند. شرایط حکومت پهلوی برای امتحان دادن طلبهها مورد قبول حوزه قرار گرفت و طلاب این مسیر را به اجبار یا طبیعی پذیرفتند. بنابر این حکومت پهلوی نمیتوانست بهانهای برای مقابله با حوزه داشته باشد. همه اینها حوزه قم را در مسیر گسترش …
Read More »گذری بر امتیازات حلقات شهید صدر(ره) در نظام آموزشی
شبکه اجتهاد: سال تحصیلی کنونی در حوزه علمیه با خبری نویدبخش شروع شد و آن تغییر و تحول کتب درسی بود. اما مدت کمی از انتشار این خبر توسط استاد شب زنده دار نگذشته بود که غالب بزرگان حوزه بالخصوص برخی که در بین طلاب به خوشفکری و طرفداری از تحول شناخته میشدند با این طرح به مخالفت برخاستند. از …
Read More »تمحیص اجتهادی و قواعد ممهّده در فقه رسانه
کتاب «تمحیص اجتهادی و قواعد ممهّده در فقه رسانه» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی، بهتازگی از سوی مجتمع فقهی ائمه اطهار (ع) در ۳۷۶ صفحه به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، تعاملات دین و رسانه، یکی از مسایل و چالشهای اساسی در دنیای معاصر است که واکاوی و تبیین مسایل فقهی و موضوعات شرعی موجود در این …
Read More »زمینههای نظری مردمسالاری دینی در اندیشه سیاسی نائینی (ره)
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: آیتالله نائینی از مشارکت سیاسی مردم صحبت میکنند و نظارت مردم در روندهای حاکمیت را جدی میدانند و میگویند ابتنای سلطنت اسلامی بر مشارکت مردم است. همچنین قائل به تفکیک قوا هستند و برای مشروطیتِ سلطنت و مشروعیت اجمالی آن مشارکت مردم را جدی میگیرند و اینکه همه کار نباید به صورت علی اطلاق …
Read More »به برخی فتاوا، حتی در بازار قم هم عمل نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد مقاصدی اگرچه در میان اهلسنت، قدیمی است؛ اما در میان فقهای شیعی، سابقه چندانی ندارد. این رویکرد به مناسبت خاستگاه سنی خود، از اقبال زیادی در میان فقهای سنتی شیعه نیز برخوردار نیست. در این میان اما برخی همچون استاد ابوالقاسم علیدوست، سالهاست که به ضرورت ملاحظه مقاصد شریعت بهعنوان یکی از ادله استنباط حکم فقهی …
Read More »هوش مصنوعی پیامدهایی در جامعه دارد و نظام حقوقی خاصی را میطلبد/ از پیشرفت هوش مصنوعی نگران هستیم ولی ترس نداریم
آیا هوش مصنوعی روح و روان خواهد داشت؟ نگاه ما این است که هوش مصنوعی روح نخواهد داشت ولی روان با روح متفاوت است. طبق یک مبنا، روان میتواند از مقوله مادی باشد. از طرف دیگر، هوش مصنوعی پیامدها و تأثیراتی در جامعه دارد و وظایف و حقوقی را میطلبد؛ بنابراین باید نظام جرائم خاصی را مطابق با تأثیرات و …
Read More »دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات؛ با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند
حجتالاسلام عابد به تبیین چیستی بحث و مدعای استاد شیخ محمد سند پرداخت و بیان داشت که ایشان در کتاب «الغلو و الفرق الباطنیه» مدعی هستند که سران غلات همچون عبد الله بن سبأ، ابوالخطاب، مغیره بن سعید قائل به الوهیت یا پیامبری ائمه علیهمالسلام نبودهاند، و حتی برای خویش نیز مقام نبوت مدعی نشده و مهمترین اشتباه و خطای …
Read More »انتساب غلو به جابر جُعْفی با محتوای روایات ناسازگار است
پژوهشگر و محقق حدیث، انتساب غلو به جابر جُعْفی را به علت بیپروایی وی در بیان برخی مسائل عنوان کرد و گفت: برخی روایات در مورد کرامت امام(ع) داریم که بیان آن هم میتواند در انتساب غلو مؤثر بوده باشد ولی از آنجا که روایات ایشان از صافی محدثان قم عبور کرده و وارد شیعه شده است، غالیانه نیست. به …
Read More »مدل حل مسئله در احکام فقهی ناسازگار با حقوق شهروندی زنان
زهرا صراف گفت: اصول و مبانی که برای چنین مدلی در نظر گرفتم، یکی کرامت انسان است، حق آزادی انسان، نبود تفاوت جوهری میان زن و مرد و نفی مهتری، یعنی یک مزیت سلطهآوری به صورت دائمی برای مردان نسبت به زنان وجود ندارد. اصل بودن قرآن در استنباطات فقهی، انحصار روایات به موارد خودشان، تأسیسی نبودن بعضی از احکام، …
Read More »دموکراسی و مشروعیت سیاسی در اندیشه آیتالله صافی گلپایگانی
حجتالاسلام نجفعلی غلامی در نشست علمی «فقه نظامسازی در جامعه منتظر در اندیشه آیتالله العظمی صافی گلپایگانی» گفت: ایشان در انتقاد از تفکر غرب در نظامسازی به نقد مستقیم دموکراسی غربی پرداخته و معتقد است که دموکراسی غربی از نظر اسلام مورد قبول نیست، زیرا بر مبنای اصالت رأی و عدم تعهد دینی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »موسایی: بانکداری اسلامی از همان ابتدا استحاله شد!/ سبحانی: رسیدن به بانکداری بدون بهره شدنی است
موسایی گفت: بانکداری اسلامی از همان ابتدا دچار استحاله شده بوده و به تازگی این اتفاق نیفتاده است. این استحاله نیز تنها در موضوع تغییر قوانین میتواند مصداق داشته باشد. ما در نگاه سیستمی باید اهداف، روشها و ابزار را در نظر بگیریم. تا زمانی که تغییرات اساسی در مبانی فقه بانکداری اسلامی صورت نگیرد ما به موفقیت دست پیدا …
Read More »خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه
استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به چیستی خصائص الشریعه گفت: حداقل دو فایده بر شناخت خصائص مترتب است و هر دوی آنها منهجی و روشی هستند و اگر این دو درست باشد باید به فلسفه شریعت بهعنوان علم ضروری نگاه کنیم. فایده اول این است که یک آگاهی و احاطه علمی را به فقیه میبخشد که در هنگام …
Read More »جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای آیتالله خامنهای
«جوابِ سلام پیامکی»، «وصیت به تقسیم نشدن ارث»، «مطالبۀ قیمت در اختلاف متراژ ملک با سند»، «پیدا کردن پرندۀ زینتی» و «وقف خانه و شرط سکونت»، از جمله استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است که اخیراً منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (بهمنماه ۱۴۰۱) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، ۹ …
Read More »