یادداشت فقهی و اصولی

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا حسنی امام جمعه ارومیه که در دوران تسلط ادبیات دوم خردادی سوژه‌ای برای مطبوعات افراطی دوم خرداد بود، خاطرات خود را منتشر کرده است (تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۴). نسل جوان حسنی را با طنزهای مسخره آمیز روزنامه‌های دوم خردادی می‌شناسند، اما از نقش مردانه او در غائله کردستان و فداکاری‌های بیشمار او برای انقلاب، از سالها پیش از آن تا سالها پس از آن و حضور مداومش در جبهه‌های جنگ تحمیلی و نگهداری ارومیه در برابر حزب خلق مسلمان و بسیاری از مسائل و رخدادهای دیگر آگاهی ندارند. این ستمی ‌بود که برخی …

شبکه اجتهاد: احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند و فقه، علم به احکام شرعی از رهگذر ادله تفصیلی است. این تعریف به آن‌چه (عملیه الاستنباط) نامیده شده، نظر دارد. عملیات استنباط، به دست فقیه برای دست‌یابی به حکم شرعی انجام می‌گیرد؛ عملیاتی که در آن با استفاده از علوم مختلفی همچون اصول فقه، رجال، ادبیات عرب ادله شرعیه مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد تا حکم شرعی از آن‌ها استنباط شود. همان‌گونه که گفته شد، عمل استنباط، کوششی برای فهمیدن کتاب و سنت است. به تعبیر بهتر …

شبکه اجتهاد: بارها شنیده‌ایم وخوانده‌ایم که وقتی عالمی از دنیا‌ می‌رود ثلمه‌ای بر عالم اسلام وارد‌ می‌شود که به سادگی جبران شدنی نیست، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی را بسیاری از مردم به استاد اخلاق‌ می‌شناسند، این سال‌ها‌‌ و روز‌ها‌‌ که جامعه ما به نحوی از فقدان اخلاق در سطوح مختلف رنج‌ می‌برد، فقدان این روحانی فرهیخته بیشتر وبیشتر لمس‌ می‌شود. او گرچه مسئولیت‌ها‌‌ی مختلفی در جمهوری اسلامی داشت، اما درمقطعی دیگر به همه این مناصب و مسئولیت‌ها‌‌ پشت پا زد و در دفترساده و مردمی خود در جنوب تهران پای درد دل‌ها‌‌ی مردم‌ می‌نشست. گرچه بسیاری به سراغ او …

شبکه اجتهاد: تلقی و باور عمومی مسلمین این است که ماه رمضان موجب ضعف نیروی کار و کاهش تولید است و در نتیجه موجب کسادی بازار و تجارت است و البته می‌گویند که موجب برکت است ولی این برکت واقعاً غیبی و خارج از نظام اسباب و مسببات است یا چیزی قابل مطالع‌‌ه علمی و تجربی و مطالع‌‌ه میدانی و آمارگیری است؟ دو آی‌‌ه زیر در ارتباط تفسیری با هم جای توجه دارند: ۱- یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره، آی‌‌ه۱۸۳) ۲- وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه در دنیای جدید با مسائل و چالش‌هایی روبرو است، در حالی‌که پیش از این با چنین مسائل پیچیده‌ای مواجه نبوده است. یکی از این چالش‌ها بحث فقه و نظام‌سازی در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … است. در همین زمینه گفتگویی با حجت‌الاسلام اکبرنژاد، مدیر موسسه فقه و تمدن‌سازی اسلامی انجام دادیم. بخش‌هایی از آن، پیش روی شما است. سوالات، منطق تولید می‌کنند سؤالات، منطق تولید می‌کنند. منطق علم به وسیله سؤالات تولید می‌شود. جنس سؤالات نحوه تفکر را تنظیم می‌کند. زمانی شروع به تفکر می‌کنیم که بتوانیم به سوالات مطرح شده پاسخ بدهیم و …

شبکه اجتهاد: اگرچه بعد از برنامه‌‌‌‌‌های تلوزیونی به شهرت عمومی رسید، اما سید مهدی طباطبایی پیش از این‌ها در وادی علم و سیاست قدم گذاشته و با بزرگانی حشر و نشر داشت. تاریخ ولادتش را آبان‌ماه ۱۳۱۵ ثبت کرده بودند؛ اما خود می‌‌‌‌‌گفت که وقایع کشف حجاب در سال ۱۳۱۴ و تعقیب و گریزهای مردم در آن زمان را به خاطر دارد. در رفسنجان و در خانواده‌‌‌‌‌‌ای از صنف روحانیت زاده شده بود. پدر بزرگش ـ سید علی ـ از مجتهدین و از شاگردان آخوند خراسانی و سید کاظم یزدی بود. پدرش سید محمدحسین نیز در کسوت روحانیت بود. سید …

علمای شیعه، برخوردار از منزلت اجتماعی بالا در جامعه ایران، براساس مبانی و اصول دینی خاص و با تکیه بر سرمایه اجتماعی عظیم توده مردم، از سرمایه‌های ملی ایران حفاظت کرده اند. شبکه اجتهاد: متن زیر یادداشتی است که به مناسبت سالروز لغو امتیاز تنباکو به فتوای آیت‌الله میرزای شیرازی با عنوان علمای شیعه و دفاع از سرمایه‌های ملی توسط حجت‌الاسلام مهدی ابوطالبی، استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) نگاشته شده است؛ فعالیت عالمان شیعه در عرصه‌های اجتماعی به ویژه اقتصادی به دلایلی، تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل اطلاعات کمتری در این زمینه وجود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی تحت اشراف آیت‌الله‌ مکارم شیرازی دامت برکاته باهدف بازخوانی نقش ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای شیعه در ایجاد و گسترش علوم اسلامی با جذب بیش از ۱۲۰۰ مقاله و رونمایی از پنجاه عنوان کتاب با حضور علما، اندیشمندان و فرهیختگان جهان، در مرکز همایش‌های رسول اعظم صلی‌الله علیه و آله و سلم در مدرسه امام کاظم علیه‌السلام واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. این کنگره در طول دو روز در تاریخ ۲۰ و ۲۱ اردیبهشت برگزار شد. در روز اول این کنگره، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علی‌اکبر صادقی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی تحت اشراف آیت‌الله‌ مکارم شیرازی دامت برکاته باهدف بازخوانی نقش ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای شیعه در ایجاد و گسترش علوم اسلامی با جذب بیش از ۱۲۰۰ مقاله و رونمایی از پنجاه عنوان کتاب با حضور علما، اندیشمندان و فرهیختگان جهان، در مرکز همایش‌های رسول اعظم صلی‌الله علیه و آله و سلم در مدرسه امام کاظم علیه‌السلام واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. این کنگره در طول دو روز در تاریخ ۲۰ و ۲۱ اردیبهشت برگزار شد. در روز دوم کنگره، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در …

شبکه اجتهاد: چندی پیش شوقی علام، مفتی مصر اعلام کرده است: «هرگونه معامله با پول مجازی نظیر بیت‌کوین، حرام است». همچنین از سوی برخی مراجع امامیه نیز فتاوایی مبنی بر حرمت معامله با پول‌های مجازی صادر شده است. همزمان، کشور مالزی این نوع پول‌ها را با شرایط خاصی، قانونی شمرده است. موضوع پول مجازی از دو زاویه، قابل بررسی است. نخست: از منظر مباحث فلسفۀ فقه. در این بُعد، بایسته است به دو پرسش پاسخ داده شود: ۱- چرایی اتخاذ مواضع سلبی فقیهان در مواجهه با موضوعات و پدیده‌های وارداتی از ممالک غیر مسلمان از دیدگاه جامعه‌شناسی و روانشناسی فقهی …

شبکه اجتهاد: چندی پیش حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی از رهبر انقلاب اسلامی درخواست می‌کند که در یکی از جلسات درس خارج فقه ایشان حضور یابد تا درباره‌ی ضرورت توجه به تفسیر قرآن در حوزه‌های علمیه و مهجوریت قرآن در جامعه و کشورمان برای طلاب حاضر در درس معظم‌له سخنرانی کند. این پیشنهاد مورد استقبال رهبر انقلاب قرار می‌گیرد و موجب می‌شود که حجت‌الاسلام قرائتی در ابتدای جلسه‌ی درس خارج فقه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در روز سه‌شنبه ۱۳۹۷/۱/۲۸ به سخنرانی بپردازد. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR علاوه بر انتشار متن و فیلم این رویداد، روایتی از این جلسه را به قلم یکی از شاگردان …

به نظر می‌رسد هنوز نگاه درستی در رابطه با فقه حکومتی در ذهن برخی علما و محققین حوزه فقه شکل نگرفته و همچنان باید در مسیر تولید دانشی تحت عنوان فقه حکومتی کوشید و طی مسیر کرد. بسیاری از مسائل نوظهور در عصر مدرن با رویکرد سنتی به فقه قابل پاسخگویی نیست. از همین رو باید رویکرد جدیدی را نسبت به فقه داشت تا از پس پاسخ به مسائل مستحدثه بر آمد. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه فقه، در سخنانی در جمع دانش‌آموختگان دوره‌های دکترا و پست دکترای …

شبکه اجتهاد: ملک سلمان در مارس ۲۰۱۷ به اندونزی سفر می‌کند و تنها یک ماه بعد، سلیمان اباالخیل، مدیر دانشگاه امام سعود، میوه‌های سفر او را می‌چیند؛ اباالخیل در اندونزی، قطب فعالیت‌های سلفیت در شرق آسیا، سه مدرسۀ شرعی جدید، چهار مرکز و انجمن فرهنگی در دانشگاه‌های اندونزی و سه مرکز تربیت معلم زبان عربی را افتتاح می‌کند، سنگ بنای دانشگاهی جدید را گذاشته، با چندین دانشگاه قرارداد همکاری بسته و روزنامۀ عربی – مالایی ارخبیل و ده‌ها برنامه و دورۀ آموزش حضوری و غیرحضوری را راه‌اندازی می‌کند.[۱] طرفه آنکه توجه ویژۀ حکومت در این سال‌ها به توسعۀ مدارس شرعی …

شبکه اجتهاد: حریم خصوصی، حق افراد بر خلوت آن‌هاست که هیچ‌کس حق ورود و افشای آن‌ را ندارد و حتی در مواردی هم خود فرد نمی‌تواند آن ‌را افشا یا اجازه افشا و ورود دیگران از هر قسمی که باشد اعم از دولتی و غیردولتی را بدهد؛ در نتیجه هر نوع قرارداد یا فرم قبول اجباری نیز فاقد وجاهت قانونی است مگر به حکم قانون که قاضی می‌تواند اجازه آن را صادر کند. مطابق اصل‌۲۵ قانون اساسی «بازرسی و نرساندن نامه‌ها، ضبط و فاش کردن مکالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلکس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آن‌ها، استراق سمع …

شبکه اجتهاد: حدود ۱۲۷ سال پیش، یعنی در آذرماه سال ۱۲۷۰ هجری شمسی، پیرمرد ۷۷ ساله شیرازی ساکن سامرا، با دستی لرزان، تنها یک جمله بر کاغذ نگاشت که سلطنت ناصرالدین شاهی با همه قدرت و شوکتش، و کمپانی عظیم بریتانیایی رژی با همه ثروت و مکنتش نتوانستند مانع اثرگذاری آن شوند؛ «سید محمدحسن حسینی شیرازی» معروف به میرزای بزرگ، نوشت: «الیوم استعمال تنباکو و توتون بِأَیِ نحوٍ کان در حکم محاربه با امام زمان صلوات الله علیه است». مردم چنان همدلانه به اجرای فتوای او گردن گذاردند که به یک ماه نکشید که ناصرالدین شاه مجبور به لغو امتیاز …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ولایت فقیه، از معارف حقه و ارکان اساسی مکتب و جزو مسلمات شیعی عصر غیبت به شمار می‏‌رود، به گونه‏‌ای که به اعتقاد عیار فقاهت شیعی، مرحوم صاحب جواهر(ره)، «اگر به عموم ولایت فقیه باور نداشته باشیم، بسیاری از امور مربوط به شیعیان، معطل می‌ماند. شگفت‌آور است که شماری از افراد، در این باره وسوسه می‌کنند. اینان گویا مزه فقه را نچشیده‌اند و تعابیر و معانی و رمز کلمات امامان معصوم(ع) را نفهمیده‌اند».[۱] وارث حقیقی فقاهت جواهری در عصر حاضر و رکن رکین انقلاب اسلامی، مرحوم امام خمینی(ره) نیز ولایت فقیه را امری بدیهی می‏داند که «صرف …

انتظار بیشتر از یک هفته‌ای محافل سیاسی، نخبه‌ای و مردمی در عراق جهت صدور بیانیه مرجعیت عالی دینی در نجف اشرف، برای نشان دادن میزان تنش و ناآرامی‌ها در عرصه عراق کافی بود: این بیانیه حامل چه پیامی است و چه چیز جدیدی در آن وجود دارد؟ و آیا ممکن است بارقه امیدی برای رسیدن عراقی‌ها به ساحل امنیت باشد؟ این همان چیزی است که ما سعی‌ می‌کنیم به آن پاسخ دهیم. شبکه اجتهاد: بیانیه مرجعیت عالی دینی که از منبر نماز جمعه در کربلا قرائت شد، حاوی چندین نکته مهم است که به برخی از آنها صراحتا و به …

شبکه اجتهاد: در پی بیانیه‌ای که از سوی حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی از مراجع تقلید شیعه در آستانه انتخابات عراق صادر شد، فرید مدرسی روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در مطلبی با عنوان «آیت‌الله بر پلهٔ آخر: مانیفستی برای نجف و بغداد» نوشت: آیت‌الله سید علی سیستانی بیانیه‌ای سیاسی به بهانه انتخابات پارلمانی عراق منتشر کرد؛ یک هفته پیش از برگزاری انتخابات. بیانیه‌ای که در ظاهر انتخابات پارلمانی را نشانه گرفته اما در واقع، گفتمان سیاسی آیت‌الله را بازنمایی می‌کند که در آن “مرجعیت نجف و نظام سیاسی عراق” محوریت دارد. می‌توان بیانیه‌ را مانیفستِ آیت‌الله برای “نجف و بغداد” نامید. …

شبکه اجتهاد: شیعه در مواجهه با تحولات سده معاصر، مجموعه فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی و اجتماعی را داشته است که برخی از آنها موفقیت آمیز نبوده و شکستی را بدنبال داشته است اما در عین حال تجربۀ فرهنگی و معرفتی و تشکیلاتی تشیع را ـ که بخشی از آن تجربه شکست است – فربه و غنی بخشید و برخی هم از موفقیت‌های نسبی برخوداربودند. در میان تجربه‌های موفّق فکری و فرهنگی تشیع، انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، اتفاق تاریخی سرنوشت ساز ودوران ساز بوده است که مرزهای جغرافیای سیاسی و فرهنگی ایران و اسلام را درنوردید. در این موفقیت فوق العاده عواملی …

شبکه اجتهاد: شهید مرتضی مطهری را به حق‌ می‌‌‌‌‌‌‌توان کسی دانست که دغدغه عصری کردن دین از یک سو و تحفّظ بر اصالت دین از سوی دیگر دانست. این دوگانه عصری کردن دین و صیانت از اصالت دین رویکرد یا روشی بس سخت و پرهزینه است. اسلام هم قرائت‌های مختلف داشته است (اسلام فلسفی، اسلام عرفانی، اسلام فقهی و …) و هم پارادایم‌های متفاوت داشته است. (مانند اسلام اعتزالی، اسلام اشعری و …) اما یک نکته را نباید مورد غفلت قرار داد که آن هم عبارت است از ضرورت توجه به نسبت اسلام و ضرورت‌های زندگی عصری برای مانایی و …

شبکه اجتهاد: امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ بیستم مهرماه ۱۳۵۷ از نظامی با نام «جمهوری اسلامی» سخن گفت و در روزهای بعد در تبیین آن اظهار داشت: «اما جمهورى، به همان معنایى است که همه جا جمهورى است. لکن این جمهورى بر یک قانون اساسى‏اى متکى است که قانون اسلام است. اینکه ما جمهورى اسلامى مى‏گوییم براى این است که هم شرایط منتخب و هم احکامى که در ایران جارى مى‏شود اینها بر اسلام متکى است، لکن انتخاب با ملت است و طرز جمهورى هم همان …

شبکه اجتهاد: یکی از بحث‌هایی که در روزهای گذشته حول انتشار ویدئو برخورد مامور گشت ارشاد مطرح می‌شد، این بود که آن فیلم ساختگی بوده و شیطنت، بازی و نقشه‌ای به همراه داشته است. من اصلا فرض می‌گیرم که این‌طور باشد و ما هم با بقیه رفتارهای غلطی که در جریان گشت ارشاد اتفاق می‌افتد و مردم شاهد آن هستند، کاری نداشته باشیم‏. فرض می‌گیرم خانم‌هایی که در اجرای این طرح مشغول هستند، مشکلی ندارند، مثل این‌که چه بسا خود شخص اعتقاد نداشته باشد و کارگزینی نیروی انتظامی او را به این بخش فرستاده باشد و او هم روزها چادر …

شبکه اجتهاد: عربستان سعودی از همان هنگام که به عنوان یک پادشاهی شکل گرفت برای بخشی از کسانی که آن زمان در پی احیاء گری اسلامی و اصالت مآبی سلفی بودند دلربایی کرد. محمد رشید رضا یکی از نخستین متفکرانی بود که دل به ملک عبد العزیز داد. اما همان زمان نه تنها متفکران جریان اصلاح طلبی دینی و تجدد خواهان اقبالی به آن نشان ندادند بلکه گروه زیادی از متفکران احیایی هم مانند گروهای اخوان المسلمین و برخی دیگر موافقتی با رویکرد وهابى نداشتند. در زمان جمال عبدالناصر نوعی رقابت منطقه‌‌‌‌‌‌ای میان مصر و عربستان بر قرار بود. یکی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر انتشار مطلبی درباره رأی و روش آیت‌الله بهجت (ره) در برابر انقلاب اسلامی و مبارزه با رژیم پهلوی مطرح شده است که چه‌بسا پرسش‌هایی را برای شماری از علاقه‌مندان که اطلاع چندانی از سیره و سلوک آیت‌الله بهجت ندارند ایجاد کند. بی‌شک آشنایان با شخصیت آیت‌الله بهجت (ره) از چندوچون حقیقت آگاهند و بی‌نیاز از تفصیلات، اصل رویکرد ایشان را می‌دانند و این دست‌ مطالب تأثیری در باور این افراد نخواهد داشت، اما عظمت شخصیت‌های این‌چنینی، چنان است که زدودن این ذره غبار از تصویر تاریخی ایشان را نیز ضروری می‌سازد و از این …

شبکه اجتهاد: دین در حوزه عمومی، موضوعی زنده، گسترده، دامنه‌دار و مناقشه برانگیز در اندیشه معاصر اسلام و غرب است. تجربه مدرنیته در جهان غرب که با عصر روشنگری آغاز شد، همچنان که نیچه به‌درستی بیان کرده است با شعار «مرگ خدا»، اعلام پایان تدریجی حضور دین در زندگی عمومی را به همراه داشت. تاریخ اما اندک‌اندک نادرستی این پیش‌بینی را نشان داد. خیزش مذهبی در قرن بیستم و پدیدار شدن اسلام سیاسی، احیا و بازگشت دین در حوزه عمومی را به شکلی نیرومند در پی داشت و مسئله حضور دین در حوزه عمومی را به شکلی جدی مطرح کرد. …

شبکه اجتهاد: ویدئوهای پخش شده  از «خشونت پلیس با شهروند» دردناک هستند؛ افکار عمومی را حساس و دامنه هیجانات پیرامون آن را گسترده می‌کنند. این اتفاق نیازمند ملاحظاتی است؛ نکته نخست آن که؛ ما باید از جامعه دفاع کنیم؛ طبیعتا یک دفاع دوسویه! به این معنی که هم از حیثیت و کرامت شهروند و هم از اقتدار و اعتبار پلیس محافظت کنیم، زیرا اگر هر کدام از این ارزش‌ها برای هرکدام از این دو نقش(شهروند و پلیس) بشکند، نظم و انسجام ساختاری جامعه از بین می‌رود. برای دقت بیشتر، یک موقعیت فرضی را تصور کنیم؛ فرض کنید این کلیپ در …

شبکه اجتهاد: جلسه اقتراحی با موضوع بررسی ابعاد مختلف «کمپین حمایت از دختر خیابان انقلاب» با حضور اعضای گروه فقه زنان در محل نمایندگی اصفهان مؤسسه فتوح اندیشه برگزار شد که خروجی آن در قالب یادداشت به همراه تحلیل‌ نویسنده، سرکار خانم زهرا عسگری، به شرح ذیل تقدیم می‌شود. ۱) حساسیت، ظرافت، ماندگاری و تأثیر فراوان نقش و جایگاه زنان در اجتماع، باعث می‌شود تا مسائل آنان همواره مورد اهمیت و پردازش کارشناسان حوزه‌های مختلف علمی قرار گیرد. از آن‌جا که انقلاب اسلامی ایران تغییرات محسوسی در سبک زندگی زنان و نحوه بروز و ظهور اجتماعی آنان ایجاد کرد، از …

شبکه اجتهاد: در این سنوات گاه، اینجا و آنجا، شاهد رفتارهای ناگواری در امر خطیر مرجعیت و برخورد با مقام مرجعیت هستیم؛ صحنه‌های ناگواری که از سر جهل و غفلت یا جهد و خصومت با این نهاد مقدس و پربرکت شیعی صورت می‌گیرد و اساس نهاد مرجعیت و ساحت مراجع عظام تقلید (دام ظلهم) را مخدوش می‌دارد، و مشاهده‌ی این برخوردها برای کسانی که توجه به اهمیت و خطورت این جایگاه از نظر اخبار اهل بیت (سلام الله علیهم) و در فرهنگ شیعه (که مصداق عرف متشرعه است) و تاریخ ایران و جهان تشیع دارند، بسیار تلخ و دردناک است. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز رحلت آیت‌الله سید محمدهادی میلانی یادداشتی تحت عنوان «ناگفته‌هایی از ارتباط آیت‌الله میلانی با علمای مکتب معارفی خراسان» منتشر شد که مرا متعجب و متأسف نمود، زیرا مصداق پاشیدن خاک در چشم حقیقت بود و امیدوارم مطالب آن، سهواً بیان شده باشد. نویسنده در این یادداشت در صدد آن بوده است که: اولاً گرایش آیت‌الله میلانی به فلسفه و عرفان را بر پایه نقل قولهایی، «به شدت تکذیب» نماید و از این رو گرایش فلسفی و عرفانی ایشان را «شبهه»‌‌ای می داند که در ذهن برخی ایجاد شده است. ثانیاً مناسبات میان آیت‌الله میلانی …

شهید مطهری تلاش کرد با مطالعه جامع خدمات متقابل اسلام و ایران، هویت ملی محذوف را بازخوانی کند. کار استاد مطهری بازخوانی صرف نبود بلکه تلاشی برای احیای هویت ملی ایرانی محذوف بود. شبکه اجتهاد: سمینار ملی «بازخوانی خدمات متقابل اسلام و ایران: نقد روایت مطهری از ناسیونالیسم ایرانی» روز چهارشنبه ۲۹ فروردین در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حضور ۱۹ تن از اندیشمندان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی حوزه و دانشگاه برگزار شد. متن پیش رو خلاصه‌ای از سخنان ارائه شده حجت‌الاسلام والمسلمین داود مهدوی زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی می‌باشد. ۱- …