کتاب «تاریخ حدیث بحرین» تألیف دکتر مهدی سلیمانی آشتیانی از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در سالیان متمادی، حدیث شیعه تحولات پر فراز و نشیبی را پشت سر گذارده است که گاه در اوج بوده و هواخواهان، مروّجان و مؤلّفان بسیار داشته و گاه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. شناخت سیر تدوین حدیث …
Read More »آخرین اخبار
الزامات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم/ محمد باقری شاهرودی
شبکه اجتهاد: بحث در ابعاد مختلف واکسن ویروس کرونا از جنبه فقهی است. بررسی تعیین مورد برای آزمایشات بالینی واکسن کرونا، عوارض آن، تولید، صادرات و واردات این واکسن، در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است. مسأله اول: ابعاد فقهی داوطلبی برای آزمایش بالینی واکسن آیا انسان حق دارد در مرحله مطالعاتی واکسن، به قصد خیر رساندن به جامعه اسلامی، …
Read More »نظام دفاعی اسلام از دیدگاه فقه مقارن
کتاب «نظام دفاعی اسلام از دیدگاه فقه مقارن» در چهار جلد و با موضوع بررسی گزارههای فقهی ناظر بر تولید امنیت ملی، گزارههای فقهی ناظر بر تهدید امنیت ملی و همچنین قوانین و مقررات حاکم بر جنگ و صلح تألیف و از سوی انتشارات مکث اندیشه روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «نظام دفاعی اسلام از …
Read More »علوم انسانی اسلامی؛ محالاندیشی یا واقعبینی؟
علی پایا، استاد دانشگاه وستمینستر انگلیس معتقد است اسلامیسازی علوم هدردادن سرمایههای کشور است، اما حجتالاسلام احمدحسین شریفی، استاد حوزه و دانشگاه بر این باور است که هزینه برای علوم انسانی غربی خسارت جبرانناپذیر داشته و دارد و منتقدان به جای تمسخر علوم انسانی اسلامی به روش علمی آن را ابطال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، علی پایا، استاد دانشگاه …
Read More »چالشهای مبنایی در مناسبات فقه و کرونا/ احمد رهدار
شبکه اجتهاد: شیوع ویروس کرونا موضوعیست که نه تنها نظام درمانی کشورهای مختلف را درگیر خود نموده، بلکه عرصههای تخصصی دیگری مثل سیاست، اقتصاد، الهیات را نیز به خود معطوف کرده است. از این منظر بررسی فقهی نیز یکی از ملزومات نگاه جامع به این چالش است، لذا بحث از مناسبات فقه و کرونا ضرورت پیدا میکند و در عین …
Read More »آیا نظام اسلامی میتواند مردم را الزام به واکسن زدن کند؟
حجتاسلام نوایی با بیان اینکه برای دفاع از حق عمومی و سلامت جامعه، فقه اسلامی به حکومت اسلامی اجازه داده که افراد را ملزم به واکسن زدن کند، گفت: احکام تابع مصالح و مفاسدند؛ اگر در حکمی مصلحت ملزمه باشد، چه در تحریم و چه در تحلیل آن، حاکم اسلامی و صاحب ولایت میتواند به آن اقدام کند. به گزارش …
Read More »احکام به بیان ساده؛ چاپ جدید رساله اجوبه الاستفتائات
چاپ جدید اجوبه الاستفتائات، سیزدهمین چاپ از این کتاب است که در قالب طراحی جلد و کتابسازی جدید توسط انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شده است. این چاپ با طراحی ساده و دلنشین در ۶۴۸ صفحه مشتمل بر ۲۱۱۸ استفتاء است که در ابواب فقهی گوناگون تنظیم شده است. نکتهی قابل توجه دیگر آنکه از جهت گستردگی و تنوّع مسائل شرعی …
Read More »فقه و ملاکهای عرفی–عقلایی در توزیع واکسن/ سید محمدمهدی رفیعپور
شبکه اجتهاد: در میان راهکارهای ارائه شده برای مقابله با ویروس کرونا و پیامدهای آن، واکسیناسیون مهمترین راهکار شمرده شده است. در این نوشتار که ماحصل مصاحبه «مناط» با حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور است ابعاد فقهی این مسئله مورد واکاوی قرار گرفته است. این مدرس حوزه علمیه قم ابتدا نحوه ورود فقه به مسئله رتبهبندی دریافت کنندگان را تبیین کرده …
Read More »کریمینیا: ارتداد ماهیت حقوقی دارد/ خواجهپور: ارتداد اگر همراه با سبالنبی نباشد، مشمول مجازات نیست
حجتالاسلام محمدمهدی کریمینیا در کرسی واکاوی ماهیت حقوقی ارتداد بر داشتن ماهیت حقوقی حکم ارتداد و اینکه در تمامی کشورها اهانت به مقدسات جرم است، تأکید کرد، اما حجتالاسلام خواجهپور معتقد است که ارتداد اگر همراه با سبالنبی نباشد، مشمول مجازات نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی کریمینیا، استاد مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، در نشست علمی «واکاوی …
Read More »آیا فقه خانواده نظاممند است؟/ سه عامل تک ساحتی بودن فقه خانواده
به نظر میرسد سه عامل تک ساحتی بودن فقه خانواده عبارت است از: الف: علت تاریخی؛ تفکیک مسائل خانواده از حقوق عمومی و احتساب آن در زمره حقوق خصوصی که ریشه در آراء و اندیشههای حکمای یونان دارد و بعدها به متون اسلامی راه پیدا کرده است. ب: علت فقهی: دلیل مهم حصر فقه خانواده به حقوق خصوصی به تعریف …
Read More »بررسی مبانی فقهی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام
بهرغم اینکه گرایش تفسیری علامه، «گرایش فقهی» نبوده ولی در بسیاری از آیات الأحکام، بهخوبی یک تفسیر فقهی، به بررسی آن آیات پرداخته و از همین جهت است که رویکرد فقهی در المیزان، جای مناسبی برای تحقیق و پژوهش دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند دهه اخیر، دیدگاههای علامه طباطبایی بهعنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصههای مختلف دانشهای …
Read More »دفتر استاد شیخ باقر ایروانی در نجف افتتاح شد
دفتر استاد شیخ باقر ایروانی از اساتید برجسته حوزه علمیه نجف، به درخواست جمعی از اساتید حوزه و با هماهنگی با دفتر آیتالله سیستانی در نجف افتتاح شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر استاد شیخ باقر ایروانی از اساتید برجسته حوزه علمیه نجف اشرف، به درخواست جمعی از اساتید حوزه علمیه نجف اشرف و با هماهنگی با دفتر آیتالله سیستانی …
Read More »دو علّامه و تبیین مفهوم آزادی
شبکه اجتهاد: در میان عالمان دینی برخی را با عنوان «علامه» میشناسند. مرحومان سید محمدحسین طباطبایی تبریزی و محمدتقی جعفری تبریزی از آن جملهاند. عمده تحقیق آنها در فلسفه و عرفان بود. علامه طباطبایی ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ در قم در سن ۷۹ سالگی درگذشت و استاد جعفری نیز ۲۵ آبان ماه ۱۳۷۷ هنگام معالجه در لندن در سن ۷۵ …
Read More »مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» اثر استاد اعرافی به چاپ رسید
مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» در یازده جلد، اثر استاد علیرضا اعرافی، توسط انتشارات مؤسسه اشراق و عرفان به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» اثر استاد علیرضا اعرافی برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران میباشد که با ویراست جدید در یازده جلد تقدیم جامعه علمی شده است، پس از اینکه مجموعه مکاسب محرمه در پانزده جلد …
Read More »از گسترش اختیارات شورای فقهی وزارت اوقاف تا لغو منصب مفتی سوریه
بشار اسد، رئیسجمهور سوریه با صدور فرمانی اختیارات شورای فقهی در وزارت اوقاف این کشور را توسعه داده، اما سمت مفتی این کشور که احمد بدرالدین حسون برعهده داشت را لغو کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، تصمیم لغو منصب مفتی جمهوری سوریه چند روز پس از واکنش تند شورای علمی فقهی به تفسیر مفتی احمد بدر الدین حسون از یکی …
Read More »فیرحی؛ عالم گمگشته در برزخ دین مدرن/ علیرضا داودی
شبکه اجتهاد: سالگرد دکتر فیرحی فرصت خوبی است تا در باب دست آوردهای فکری این اندیشمند حوزوی به صورت واقعی صحبت کردو نگاهی از بالا به پروژه فکری ایشان انداخت. اخلاق خوب و صبر بالا در برابر نقد و خوب گوش کردن را میتوان از ویژگیهای این شخصیت خوشفکر حوزوی نام برد لیکن بیش از سجایای شخصی برای شناخت این فرد …
Read More »بایدهای نظریۀ تقیه/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از راههای حلّ تعارضِ روایات، نظریۀ تقیه است. برای حدیثپژوهان روشن است که برخی از روایات، بر اساس تقیه صادر شده و امامان نمیتوانستند در شرایط همزیستی با اهل سنت و سیطرۀ حاکمان اموی و عباسی هر حرفی را بزنند. گاهی به مصالحی، نظری خلاف نظر خود را بیان میکردند و شنوندگان تصور میکردند همین نظر …
Read More »نسبت مخالفت علامه طباطبایی با حرکت امام و حکومت اسلامی، ناشی از کماطلاعی است/ برای علامه، نصر و کربن طریقی بودند برای کشف واقع
آیتالله سبحانی گفت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در آخر سوره آل عمران به صورت مفصل درباره حکومت اسلامی بحث کردهاند. چنین شخصی چطور میتواند مخالف امام باشد؟ اما اینکه انتظار داشته باشیم که همه افراد با امام یکسان باشند انتظار نابجایی است. سلیقه امام در مَسند ایجاد حکومت بود و همه فشارش را بر همان هدف وارد میآورد، ولی …
Read More »شهید صدر چنین کتابی ندارد!
آنچه به شهیدصدر درباره حکومت اسلامی نسبت داده شده کاملاً غلط و برخلاف اندیشههای شهید صدر است. شهید صدر در همان کتاب «اسلام راهبر زندگی» صراحتاً میگوید: «همانگونه که امامت تداوم نقش نبوت بهشمار میرود، در عصر غیبت، مرجعیت نیز تداومبخش نقش امامت است و مسئولیت این رسالت بزرگ را بر عهده دارد.» به گزارش خبرنگار اجتهاد، در روزهای گذشته …
Read More »احکام کاربردی، مطابق فتاوای آیتالله شبیری زنجانی
کتاب «احکام کاربردی» مطابق فتاوای آیتالله سید موسی شبیری زنجانی، توسط انتشارات مرکز فقهی امام محمد باقر (علیهالسلام) منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «احکام کاربردی»، مجموعهای از احکام و مسائل شرعی است که بر اساس نیازهای متداول جامعه و مطابق آخرین فتاوای آیتالله سید موسی شبیری زنجانی تهیه و تنظیم شده است. هشتصد و ده مسألۀ موجود در …
Read More »قاعده فقهی تقدم حقالناس بر حقالله/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: اصطلاح حق الناس و حق االله از دیرباز در میان دینباوران مطرح بوده است؛ بهویژه عنوان حق الناس که از عناوین پرکاربرد در میان دینداران بوده که به سبب رعایت این حقوق در نزد آنان اهمیت بسیاری یافته است. چیستی و حقیقیت حقوق و تعیین مصادیق آنها و مسائلی اینچنینی در ذیل این عناوین بیان میشود. در دنیای …
Read More »تولید و عرضه رایگان نرمافزار اندرویدی خاطرات استاد خسروشاهی
نرمافزار اندرویدی حدیث روزگار (خاطرات استاد سیدهادی خسروشاهی) توسط ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺕ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﯼ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﯽ و با همراهی و نظارت محتوایی سید محمود خسروشاهی مدیر مرکز بررسیهای اسلامی قم تولید و به صورت رایگان در اختیار علاقهمندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نرمافزار اندرویدی حدیث روزگار (خاطرات استاد سیدهادی خسروشاهی) توسط ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺕ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﯼ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﯽ و با همراهی و …
Read More »چالشها و راههای اصلاح و تقویت نظام قانونگذاری در ایران
مسلماً اسلامیکردن قوانین این نیست که یک مسئلهای را که شیخ طوسی هزار سال پیش گفته برداریم و عیناً ترجمه کنیم و در قانون بیاوریم. اسلامیکردن آن است که آن مبانی را بگیریم و بر مقتضیات روز تطبیق دهیم و آنها را بهروز کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر سید حسین میرمحمد صادقی، استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در …
Read More »ضرورت معرفی اصول فقه شیعی در قالبهای آکادمیک/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: اصول فقه شیعی در آنچه در مکتب وحید بهبهانی و بعد در مکتب شیخ انصاری تحول یافت از لحاظ گسترش و عمق دقت ورزیهای مختلف فکری و حقوقی و هرمنوتیک از مهمترین افتخارات علمی تشیع در دو سده اخیر است. درست است که اصول فقه در آغاز بیشتر در میان اهل سنت بالید و شافعیان و حنفیان در …
Read More »ترسیم حکمرانی دینی
در حال حاضر کل دنیا به سمت اینترنت ملی میرود. چون حکمرانی فضای مجازی نداریم لذا ممکن است دولت باشد یعنی وزارتخانهها باشند، ادارات و ساختار هرمی باشد اما حکمرانی نباشد. یعنی ممکن است سیاستگذاری باشد اما تنظیمگری متناسب با سیاستگذاری نباشد، تنظیمگری قانونگذاری باشد ولی رصد و ارزیابی نباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اساس و سرچشمه قدرت سیاسی و …
Read More »مراجع تقلید به تولیت آستان قدس رضوی چه گفتند؟
شاخص شدن شهر امام رضا (ع) از حیث مباحث فرهنگی، تاریخ درخشان و احیای مجدد جایگاه حوزه علمیه مشهد؛ لزوم تقویت و ارتباط حوزه مشهد با قم، تسهیل زیارت بیدغدغه زوار، لزوم توجه به استعدادیابی و تربیت سخنوران توانمند در حوزه تبلیغ دین، رفع مشکلات حاشیه شهر مشهد و نیز حساسیت علما و حوزههای علمیه نسبت به جریانات جهان اسلام؛ …
Read More »بررسی شاخصهها و ارزیابی مکتبهای اصولی
حجتالاسلام مرتضی نوروزی در دوره تقریرنویسی درس خارج طی نشست علمی، مکاتب اصولی را معرفی و به تشریح پرداخت و با بیان اینکه مکتب اصولی مجموعهای نظام واره است که جریاناندیشه ورزی اصولی را در جهت تعقیب هدف و رسالت دانش اصول افزایش میدهد، گفت: این مجموعه از سه رکن مبانی زیربنایی، سازو کارهایاندیشه سازی واندیشههای روبنایی تشکیل میشود. به …
Read More »تأملی درنظریه قطعی بودن عمومات قرآن/مهدی نریمانپور
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل اصولی که در میان علمای اصول اهل سنت و متقدمین از علمای شیعه همواره مورد بحث بوده است، مسئله قطعی و یا ظنی بودن عمومات قرآن است. از منظر مشهور علمای شیعه، ظنی بودن عمومات قرآن امری قطعی است. فقط عدهای در میان متقدمین از جمله شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و برخی …
Read More »مروری بر کتاب مسند الامام العسکری(ع) نوشتۀ آیتالله عزیزالله عطاردی
شبکه اجتهاد: مسند، گونهای از کتاب حدیثی است که در آن، «احادیث نقل شده از یک راوی در کنار هم و با محوریت او گردآوری میشوند… کتاب تحف العقول [نوشته ابن شعبه حرانی در قرن چهارم] را میتوان نمونهای از مسند نویسی شیعی بر شمرد… عیون اخبار الرضا علیهالسلام [نوشته شیخ صدوق در قرن چهارم] نیز نمونهای از مسند نویسی …
Read More »نسبت نهاد نماز جمعه با مجرمین قضائی در روایات و فقه اسلامی/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: گرچه نام بردن و نسبت فسادِ ثابت نشده به افراد را در یک توئیت -چه رسد به خطبه نماز جمعه- جایز نمیدانیم؛ اما اینگونه نیست که بطور کلی نماز جمعه هیچ نسبتی با مفسدان اقتصادی نداشته باشد.(۱) چند نمونه آن را مرور میکنیم. ۱- حاضر کردن زندانیان در نماز جمعه روایت صحیح السند صدوق و شیخ طوسی از …
Read More »