اجتهاد و اصول فقه

کتاب «قاعده حرمت اعانه بر اثم» نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس مؤسسه دارالمعرفه قم به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۱۶۸ صفحه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، عصیان و نافرمانی خداوند متعال در هر سطحی، مغضوب درگاه الهی است؛ هر گناهی افزون بر احکام مانند وجوب توبه، آثار دنیوی و اخروی نیز در پی دارد، از این رو، یاری رساندن به دیگران برای انجام گناه و فراهم کردن زمینه معصیت موضوعی پر اهمیت بوده و هست و به همین دلیل، بررسی حکم آن در قالب یک قاعده فقهی …

شبکه اجتهاد: «در شرح حال‌نویسی، بنده عقیده دارم باید از چهره‌ها و انسان‌هایی سخن گفت و زندگی علمی و عملی آنان را به نگارش درآورد که درس‌آموز جوانان و جامعه امروز باشد و راه عالم شدن و انسان شدن را برای نوآموزان و طلاب جوان روشن سازد و چگونگی سیر و سلوک الی الله را تبیین کند. از این رو به نوشتن شرح حالی برای خودم عقیده ندارم و آن را نوعی اتلاف عمر خوانندگان می‌دانم. به هر حال به نوشتن این سطور هیچ میلی نداشتم و اکنون که –بنا به اصرار- قرار بر نوشتن شد، فرصت را مغتنم می‌شمارم …

نرم ‌افزار مجموعه آثار مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث ویژه آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث و مرکز همایش‌های علمی و پژوهش‌های آزاد تولید و عرضه شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نرم‌افزار متن ۲۸۵ عنوان کتاب در ۵۴۶ جلد از آثار فارسی و عربی منتشرشده در پژوهشگاه قرآن و حدیث و مرکز همایش‌های علمی و پژوهش‌های آزاد دارالحدیث در اختیار کاربران قرار گرفته است. تفسیر و قرآن، احادیث، عقاید، اخلاق، سیره و تاریخ، امامت، معارف اسلامی، سیاسی و اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، جوانان و روان‌شناسی از جمله موضوعاتی است که در این نرم‌افزار حول آن به ارائه محتوا پرداخته شده …

شبکه اجتهاد: نگاشته ذیل درصدد نتیجه‌گیری در موضوع مد نظر نیست، بلکه نکاتی است که به باور نگارنده هرکس در این زمینه بخواهد استنباطی داشته باشد لاجرم باید به این نکات توجه بنماید: نکته اول: تصویر صورت مسأله است، این مساله در چند فرض‌ می‌تواند مطرح بشود: – جایی که حکم خدا و رضایت مردم یکی است، در اینجا، بحث خاصی مطرح نیست. – جایی که حکم صریح نداریم و از عمومات نیز حکم خاصی برای آن مساله به دست نیامده است (در صورت امکان چنین فرضی) – جایی که حکم خدا را به شیوه‌های گوناگون می‌توان اجرا کرد و …

حجت‌الاسلام والمسلمین استاد علی حکیمی ساعتی قبل به دلیل عارضه قلبی در مشهد دار فانی را وداع گفت. وی از مولفان دائره المعارف الحیات و برادر علامه محمدرضا حکیمی و از شاگردان عالم بزرگ مکتب معارف خراسان، مرحوم آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد،حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی حکیمی، ساعاتی پیش در ۷۸ سالگی درگذشت. او دروس مقدماتی و سطح خود را نزد ادیب نیشابوری و آیات سید احمد مدرس، سید حسن صالحی و کاظم دامغانی و دروس خارج را در محضر آیات ابوالحسن شیرازی، وحید خراسانی و فلسفی فراگرفت و در جلسات معارفی آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی و …

کرسی ـ علمی ترویجی «سنت بلا مذاهب» با ارائه دکتر نور الدین أبولحیه و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین عبد الهادی مسعودی و به دبیری حجت‌الاسلام دکتر سید محمدحسن حکیم، با موضوع «نقد رویکرد و منهج دانشنامه‌ی حدیثی «سلسله السنه بلا مذاهب»» در پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد. شبکه اجتهاد: دانشنامه‌ی «سلسله السنه بلا مذاهب» حاصل تلاش دانشی و پژوهشی استاد دکتر «نور الدین أبو لحیه» است. دکتر أبولحیه در این پژوهش جامع با رویکردی فراتر از اتکای صرف به سند روایات در اعتبار سنجی و فارغ از اختلافات رجالیان در اعتبار سنجی حدیث، به بازخوانی حدیث اسلامی برپایه‌ی بهره‌گیری از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از پخش برنامه سوره با موضوع «دولت اسلامی، گستره وظایف و اختیارات»، با حضور استاد علیدوست، همان‌طور که انتظار می‌رفت، شاهد بازخورد‌های گوناگونی بودیم که از باب فرمایش امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «اِضرِبُوا بعضَ الرأیِ ببعضٍ یَتَوَلَّدْ مِنهُ الصَّوابُ» آن‌ها را به فال نیک گرفته و از آن استقبال می‌کنیم. در همین راستا نقدی از جناب حجت‌الاسلام دکتر شاهنوش در سایت «اجتهاد» منتشر شد (اینجا بخوانید)؛ ضمن تشکر از حسن توجه، در نقد فرمایشات ایشان در همان دو محوری که نقد کردند مطالبی بیان می‌گردد: ۱- مراد از مصلحت شرعی پیش از پرداختن به نقد محتوایی کلام ناقد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگرچه جواز یا عدم جواز مرجعیت زنان بحث تازه‌ای نیست اما هر از گاهی در محافل علمی یا رسانه‌ای پررنگ می‌شود؛ نکته‌ای است که معمولا در این باب زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرد و آن انفکاک رسالت اجتماعی از شأن مرجعیت، و نگاه صرفا تخصص و کارشناسی به آن است. اگر مقام مرجعیت را تنها از باب رجوع مردم به خُبره و متخصّص بدانیم در این صورت می‌توان گفت که بنا بر اصل عقلی، جنسیت در آن مهم نخواهد بود و آنچه موضوعیت دارد تخصّص و تفقّه است، از این رو این درک عقلی برای ما حجت …

شبکه اجتهاد: شیخ عبدالله بن شیخ المحفوظ بن بیّه مشهور به «عبدالله بن بَیِّه» برجسته‌ترین فقیه امارات متحده عربی است که با ۸۶ سال سن در جهان اسلام به نماد «عقل‌گرایی در فقه و قلب محوری در تصوف» اشتهار دارد. تقریباً رهبران و پیروان اکثر مذاهب اسلامی از او به‌عنوان یک محقق ویژه نام می‌‌برند. بن بیّه که دانش‌آموخته جامعه الزیتونه تونس است، به‌نوعی حلقه اتصال اسلام رایج در امارات با جامعه الازهر است. او پیشتر در موریتانی(در غرب آفریقا) در قوه قضائیه یکی از قضات عالی‌رتبه بوده است و اخیراً نیز در امارات متحده عربی به‌عنوان رئیس دار الافتاء …

جلد دوم از مجموعه کتاب‌های اجتهادی در فروعات فقه شیعه تحت عنوان «نقد شرط (مرد بودن) در مرجعیت تقلید» به قلم حجت‌الاسلام میرزاعلی سلیمانی‌ بروجردی، نویسنده و پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه قم، در ۱۷۲ صفحه چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «نقد شرط مرد بودن در مرجعیت تقلید» شامل هفت فصل است‌: اول: مقدمات بحث. دوم: مرجعیت زن برای همه. سوم: مرجعیت زن برای زن. چهارم: نقد ادله قائلین به عدم جواز مرجعیت زن. پنجم: متن عبارات بیش از بیست تن از فقهای متقدم و متاخر مبنی بر جواز مرجعیت زن. ششم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات. …

شبکه اجتهاد: لفظ فقه چه به معنای عملیات استنباط و اجتهاد و چه به معنای دانش فقه، با شریعت تفاوت دارد؛ فقه داعیه‌دار کشف شریعت است. شریعت، الهی و معصوم است و در آن خطا و اختلاف نیست ولی ممکن است حاصل فقه، خطا داشته باشد زیرا عصمت ندارد. بنابراین فقه، دانشی بشری است، خواه فقه فردی باشد یا تمدنی و تعابیر دیگر. و اما سه تعریف از فقه فردی؛ فقه فردی، فقهی است که مسائل مورد اجتهاد آن موضوعات فردی است؛ مثلا در کتاب البیع شیخ انصاری، برای هر معامله، یک فروشنده، یک خریدار و یک کالا را فرض …

شبکه اجتهاد: نقش‌آفرینی امام جواد علیه‌السلام به منزله معیار برای شیعه از یک منظر و جهان اسلام از منظر دیگر، در قالب‌های مختلفی بوده است که مهم‌ترین آن را در مناظره‌های علمی، تربیت شاگردان و بیان روایات می‌توان ذکر کرد. اما مناظره‌های امام که در منابع شیعی ذکر شده، حاکی از دانایی امام در علوم دینی و توانایی ایشان در مواجهه با مسائل روزآمد است. یکی از آن مناظره‌ها، گفت‌گوی عالمانه میان ایشان و یحیی بن اکثم بود. برابر روایتی مفصل از ریان بن شبیب، دسته‌ای از عباسیان از اقدام مأمون برای تزویج دخترش به امام اظهار ناخرسندی کرده، آن …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تمدن بالاترین سطح پیشرفت و تعالی یک جامعه است، از این‌رو می‌توان رویکرد تمدنی هر دانش را به معنای قرار گرفتن آن دانش در مسیر تحقق تمدن دانست. در نتیجه مقصود از فقه تمدنی صرفاً تأثیر فقه بر تمدن نیست بلکه فقه تمدنی به معنای ایجاد یک تمدن بر محور فقه است. فقه با رویکرد تمدنی، یعنی «مباحث و مسائل فقهی به‌گونه‌ای فهم و تبیین شود که گویی فقیه نه فقط مسئول برآوردن نیازهای مقلدان خود، بلکه همه پیروان مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و بالاتر از آن همه مسلمانان و بلکه همه مردمان و همه حاضران و آیندگان …

شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «از فقه فردی تا فقه تمدن‌ساز» که از سوی واحد پژوهش مراکز تخصصی نور حکمت رضوی و فقهی امام رضا(ع) مشهد برگزار شد؛ به دو موضوع «ابعاد مختلف روش استنباط فقه تمدنی» و «لزوم استنباط فقه تمدنی با رویکرد شبکه دلالی (نظام حلقوی، نظام هرمی) در مقابل رویکرد گزاره‌ای»» پرداخت. استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در بخش اول سخنان خود به تبیین «تفاوت شریعت و فقه»، «ویژگی‌ها‌ی سه‌گانه فقه فردی و فقه اجتماعی» پرداخت و با بیان اینکه امتداد اجتماعی جزء فرایند استنباط است، گفت: اینکه می‌گویند فقه تمدن …

شبکه اجتهاد: دکتر مهدی محقق از جمله شخصیت‌های برجسته ایران است که در حوزه‌های مختلف علوم قدیم و جدید از جمله فقه، فلسفه، ادبیات، تصحیح نسخ خطی، آثار درخور تأملی را از خود برجای گذاشته است. او همچنین در زمینه فعالیت‌های اجرایی نیز تاریخ درخشانی در فرهنگ معاصر ایران دارد. محقق تحصیل علوم شرعی را از حوزه علمیه خراسان در شهر مشهد آغاز کرد. پدرش مرحوم شیخ عباس‌علی محقق خراسانی نیز از جمله خطبا و وعاظ مشهد بود. مهدی محقق محضر علمایی چون ادیب نیشابوری، آیت‌الله محمدتقی خوانساری، آیات شیخ‌هاشم و شیخ مجتبی قزوینی را درک و نزد آنان تلمذ …

شبکه اجتهاد: جناب استاد علیدوست در صحبت اخیر خود در برنامه تلویزیونی سوره چند بار تأکید داشتند که منظورشان از مصلحتی که مبنای حکم است، مصلحت شرعی است. این در حالی است که مصلحت خود مبنای حکم شرعی است. اگر مصلحت مقید به وصف شرعی بودن شود منجر به دور در قانون‌گذاری می‌شود زیرا از طرفی مصلحت مبنای تشریع است و از طرف دیگر اینکه چه مصلحتی مبنای قانون‌گذاری باشد به تشریع یا انتخاب شارع وابسته است. در نتیجه با این بیان نمی‌توان مصلحت را مبنای حکم شرعی دانست بلکه همه چیز وابسته به انتخاب شارع خواهد بود. این نگاه …

شبکه اجتهاد: کتاب «یادستان دوران» که به همت انتشارات سوره مهر، نشر یافته است، خاطرات حجت‌الاسلام سید‌هادی خامنه‌ای و یادآور برخی از روزهای گذشته بر اوست. این خاطرات خاصه از دوره محکومیتش در زندان قصر همراه با جزئیات است. روایتش در بیان حالات و سرگذشت افراد خواندنی است و بیانش از تعامل با گروه‌ها، احزاب و دسته‌های درون زندان قصر، بین سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ اهمیتی دارد که نمی‌توان به سادگی از کنارش گذشت؛ آن چنان که نمی‌توان روایت بی واسطه‌اش از تحصن روحانیان در دانشگاه تهران و نیز سخنرانی امام در بهشت زهرا را نادیده گرفت و این همه …

شبکه اجتهاد: دوستان و دشمنان در حق علامه استاد مصباح یزدی کوتاهی یا ستم کردند. برخی از دوستان ناآگاهانه تنها چهره سیاسی از وی نشان دادند و او را پدر معنوی حزبی خواندند. دشمنان هم آگاهانه به تخریب این دانشمند و حکیم برجسته معاصر پرداختند و جاهلان و بیماران ادامه دادند. اگر آیت‌الله مصباح یزدی در آلمان بود، همچون کانت، حرمت تفلسف او نگه می‌داشتند و اگر در آمریکا بود، اندیشه او را معیار ایدئولوژی خود می‌ساختند. ای کاش شاگردانش به ترویج اندیشه حکمی او می‌پرداختند. اما استاد مصباح یزدی کیست؟ بنده از آغاز دهه شصت با معظم له آشنا …

شبکه اجتهاد: سنت اجازه یکی از سنت‌های ریشه‌دار و باسابقه در اسلام به‌ویژه در میان شیعیان است. (۱) به‌عنوان نمونه یکی از هشت راهی که محدثین بزرگوار و علمای گران‌قدر برای تحمل حدیث (۲) ذکر کرده‌اند، اجازه است. (۳) متن برخی از اجازات نقل حدیث و روایت از قرن چهارم هجری الآن موجود است. البته در این میان، بسیاری از اجازات نیز از بین رفته است و دست‌کم بین شیعه از سده‌ی دوم هجری اجازه‌ی روایت سابقه دارد. این مسئله نشان‌دهنده‌ی قدمت و اهمیت مسئله‌ی اجازه در فرهنگ اسلامی است. کتاب‌های مستقلی نیز درباره‌ی فوائد، کم‌وکیف و انواع اجازات نوشته …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج سیدجواد خامنه‌ای، روحانی زاهد و ساده‌زیست اهل آذربایجان بود که در نهایت بعد از سال‌ها درس و بحث در نجف اشرف راهی مشهد شد و آنجا سکنا گزید. روحانی معروف و زاهدی که هنگام رحلت در مشهد علاقه‌مندان زیادی داشت، امّا تمام دارایی‌اش بعد از ۹۱ سال عمر با عزت و ۵۰ سال فعالیت تبلیغی و دینی و امامت جماعت، یک خانه‌ی محقر در یکی از محلات فقیرنشین مشهد و ۴۵ هزار تومان وجه نقد بود. حاج سیدجواد خامنه‌ای فرزند آیت‌الله سیدحسین خامنه‌ای از روحانیون آزاداندیش و حامی مشروطه‌ی آذربایجان بود. بی‌جهت هم نبود که شیخ …

شبکه اجتهاد: پس از وفات میرزای شیرازی، آسید محمد فشارکی زیر بار مرجعیت نرفت. ابتدا مرجعیت به آسید اسماعیل صدر و آمیرزا محمدتقی شیرازی رسید و چون میان مریدانش اختلاف شدیدی پیدا شد، آن دو بزرگوار که مُعْرِض از ریاست بودند، تصمیم گرفتند برای پایان یافتن این اختلاف از مرجعیت فاصله بگیرند، لذا آسید اسماعیل از سامرا به کربلا رفت. وقتی آن دو از مرجعیت کنار رفتند، مرجعیت به نجف منتقل شد و چون در فارس‌ها مرحوم آخوند خراسانی بر مرحوم آسید محمدکاظم یزدی نسبتاً تقدم داشت، و در عرب‌ها آشیخ محمد طه عرب و در ترک‌ها حاج شیخ حسن …

مراسم بزرگداشت مقام علمی و معنوی مرحوم آیت‌الله سید جواد خامنه‌ای(ره) در نیمه دوّم سال جاری در مشهد مقدس برگزا می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دبیر ستاد بزرگداشت آیت‌الله سید جواد خامنه‌ای (ره) در جمع خبرنگاران مشهد با خبر آغاز اعلام فعالیت رسمی این ستاد و با اشاره به شخصیت و جایگاه والای معنوی و نیز سیره درخشان عملی و سلوکی مرحوم آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای (ره) گفت: زندگی عالمانه و زاهدانه ایشان حقیقتاً تجسم و تمثال تقوا و پرهیزکاری است و میراثی معنوی و نمونه‌ای عینی از اخلاق و تربیت مکتب تشیع برای نسل امروز ماست. مرحوم آیت‌الله حاج سید …

موسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» را با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در شش گروه «فقه معاملات، فقه جزاء، فقه سیاسی، فقه اقتصاد، فقه خانواده، فقه تربیت» برگزار می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با تحولات زندگی اجتماعی در دهه‌های اخیر مسائل فقهی نوپدیدی برابر حوزه‌های علمیه قرار گرفت. پرداختن به این حوزه علاوه بر تسلط فقهی نیازمند بهره‌مندی از دانش متناظر روز نیز است. حل این مسائل که هم در سطح اجتماعی و هم برای نظام اسلامی مورد نیاز و موثر است مستلزم تربیت پژوهشگرانی است که در کنار …

دوره کوتاه مدت آموزشی مطالعاتی «طرح فکری در تحقق تمدن نوین اسلامی» ویژه برادران و خواهران حوزوی و دانشگاهی، تحت اشراف استاد سید محمدمهدی میرباقری در مدرسه آزاد فرهنگستان علوم اسلامی قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حسین پیروزمند، مدیر آموزش فرهنگستان علوم اسلامی در گفتگویی از برگزاری دوره کوتاه مدت تابستانه «طرح فکری در تحقق تمدن نوین اسلامی» در این فرهنگستان تحت اشراف استاد سید محمدمهدی میرباقری (رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد خارج فقه حوزه علمیه قم) خبر داد و گفت: «خطّی که نظام اسلامی ترسیم می‌کند، خطّ رسیدن به تمدّن اسلامی است.» این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: گفته شده است که «مراد از قبول روایت، بودن شهرت عملی برابر آن روایت است». از این رو وقتی گفته می‌شود: شهرت عملی و فتوایی، سبب جبران ضعف سند روایت می‌شود، عبارت اخرای این تعبیر است: «روایت او را قبول کرده‌اند». این تعریف به آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی(ره) نسبت داده شده است.(۱) اصطلاح اول در علم درایه مطرح گردیده(۲)و قاعده‌ی دوم در علم اصول بیان شده است.(۳)پس از تغییر شیوه‌ی ارزیابی حدیث در اواخر قرن هفتم و ابتدای قرن هشتم توسط سید احمد بن طاوس یا علامه حلی، مشکل کثرت احادیث ضعیف در منابع حدیثی شیعه بروز …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله عبدالحسین امینی معروف به علامه امینی، نویسنده‌ی کتاب شریف الغدیر، فقیه، محدث، متکلم، مورخ، نسخه‌شناس و از علمای بزرگ شیعه در قرن ۱۴ ق. می‌باشد. ایشان در ۱۲ تیر ۱۳۴۹ در سن ۶۸ سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت و پس از تشییع در شهرهای تهران، بغداد، کاظمین، کربلا و نجف، در حجره‌ای از کتابخانه‌ی امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) که خود بنیانگذار آن بود، به خاک سپرده شد. khamenei.ir بخشی از بیانات رهبر انقلاب اسلامی درباره‌ی این عالم برجسته‌ی شیعی را منتشر کرده است. کتاب شریف الغدیر به عنوان بیان حقیقت و طلب حقیقت، این یک …

در علم فقه و اخلاق، برگرفته‌شده از نصوص شرعی، گناهان به صغائر و کبائر تقسیم می‌شود. این تقسیم دارای آثار فقهی و اخلاقی متفاوتی است؛ بنابراین نیازمند تحلیل ماهیت و درنهایت تعیین ضابطه برای تشخیص مصادیق و موارد آن است. این نوشتار با مراجعه به نصوص شرعی، اعم از آیات و روایات و به روش کتابخانه‌ای، مسئله را به صورت تحلیلی ـ انتقادی بررسی می‌کند.  پژوهش حاضر نشان می‌دهد گناهان کبیره دارای چهار ضابطه است: ۱. وجود روایات صریح بر کبیره بودن یک گناه؛ ۲. وجود وعید به آتش درباره مرتکب یک گناه در میان آیات و روایات؛ ۳. اعظم …

در محدثان مدرسه حله، قواعد سخت‌گیرانه محدثان در دوره مدرسه قم چندان جدی گرفته نشد و محدثان امامیه گاه از مصادر غیر امامی یا مشکوک (مانند نصیریه) روایاتی را در کتب حدیثی خود وارد کردند. افزون بر این احادیث موجود در مصادر صوفیه نیز توسط برخی علاقه‌مندان به تصوف مانند سید حیدر آملی و رجب برسی وارد مجموعه‌های روایی امامیه شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جریان حدیثی کلامی امامیه و تطور آن تا مدرسه اصفهان» به همت انجمن علمی شیعه ‌شناسی دانشکده شیعه ‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب در اوایل تیرماه ۱۴۰۰ در فضای مجازی برگزار و دکتر …

مرکز تخصصی آخوند خراسانی، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، در رشته تخصصی «فقه مقارن» از طلاب علاقه مند جهت ثبت نام در آزمون سطح چهار حوزه دعوت به عمل می‌آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی، با در اختیار داشتن ۵ گروه آموزشی علوم قرآن و حدیث، فقه و مبانی اجتهاد، فلسفه و کلام اسلامی، اخلاق، تعلیم و تربیت اسلامی و فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ۱۱ عضو هیئت علمی و قریب به ۵۰ استاد پیوسته، به طراحی و برگزاری رشته‌های گوناگون علوم اسلامی …

امتحانات شفاهی مقطع تحصیلی خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان از ۵ تیرماه ۱۴۰۰ آغاز شده و در محل مدرسه علمیه عالی نواب در حال برگزاری است. به گزارش شبکه اجتهاد، امتحانات شفاهی مقطع تحصیلی خارج فقه و اصول از ۵ تا ۱۵ تیرماه در دو نوبت صبح و عصر در مدرسه علمیه عالی نواب برنامه‌ریزی ‌شده است. در ۱۲ گروه این دوره از امتحانات، سه استاد برجسته حوزه امتحانات شفاهی را برگزار می‌کنند و به‌ صورت کلی، ۳۶ استاد حوزه در این ایام، مشغول برگزاری امتحانات خارج هستند. طلاب شرکت کننده در امتحانات دروس خارج فقه و اصول …