اگر قرار باشد حکومت داری اسلامی داشته باشیم و فقه به متن زندگی سیاسی و اجتماعی ورود پیدا کند لازمه اش این است که یک اجتهاد شورایی در حکومت شکل بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر منصور میراحمدی رئیس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با عصراندیشه در بخشی از گفتگوی خود به موضوع …
Read More »دیدگاه و گزارش
در حوادثی مانند سیل، وظایف دولتها، فراتر از ضمان است
اگر بخواهیم از دید منابع فقهی، مسئله را بررسی کنیم، در گذشته مفهوم دولت به معنای امروزی مطرح نبوده است. هم از حیث مسئولیتهای مختلفی که دولت دارد و هم از حیث اختیارات و هم از حیث خدمات و کارهایی که باید انجام بدهد. آنچه ما در منابع دینی داریم (به غیر از اطلاقات و عمومات ادله ضمان که شامل …
Read More »انتظارات مراجع از رئیس دستگاه قضا
رئیس قوه قضاییه در دیدار با مراجع عظام تقلید در قم به آنان اطمینان داد که با اجرای برنامه اصلاحی و تحولی در دستگاه قضایی، مطالبات برحق مردم از جمله کاهش اطاله دادرسی، پیشگیری از جرایم و آسیبهای اجتماعی، کاهش جمعیت زندانیان، تکریم ارباب رجوع و همچنین بهرهمندی از قضات عالم و با تقوا محقق شود. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »برخی مسئولان را باید مورد پیگرد قانونی قرار داد!/ انجام ندادن وظایف توسط مسئولان، موجب ضمان شرعی نمیشود!/ مجریان باید از صاحبان صدقات، وکالت تام بگیرند
کمکهای دولتی خارج از ضمان پیشگفته باید مطابق با قوانین مصوّب و اختیارات مدیران باشد و البته آنها نیز تابعی از مصالح و منافع عمومی هستند که خارج از آنها نمیتوان کاری کرد و اما کمکهای مردمی حکم هدایا و صدقات را خواهد داشت و باید دقیقاً بر اساس نیّت و تصمیم آنها عمل شود چه نیتی که بر زبان …
Read More »قصور دولتها در حوادثی مثل سیل، عین تقصیر است!/ الزام تأمین اجتماعی به پرداخت خسارت به غیر بیمه شدگان، مشروع نیست
به نظر من تصویر قصور و تقصیر در دولت روشن نیست. به نظر من قصور دولتها مثل تقصیر است. لذا بهراحتی نمیتوان در رابطه با دولت تقسیم کرد که بخشی قصور است که ضمانتی نیست و بخشی تقصیر است که ضمان دارد. به نظر من این تقسیمبندی در حوزههای مدیریتی و حکومتی، تفکیک قابل دفاعی نیست و اگر احتیاط نکنیم …
Read More »تفکر اخباری و سلفی در انطباق سازی گزارههای دینی بر مصادیق عصری دچار جمود است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مشکلی که ما در رویکرد فقهی داریم این است که تفکر اخباریگری و سلفی مسلکی هم در رویکرد سیاسی به دین مشکل دارد و هم در انطباق سازی گزارههای دینی بر مصادیق عصری دچار جمود است. آنها قضایای شرطیه را به قضایای حقیقیه محض تبدیل میکنند و معتقد به فهم اجتهاد …
Read More »جمهوری اسلامی؛ حکومت منتظر
از دیدگاه امام خمینی، «ولایت فقیه» دولت انتظار در عصر غیبت است و از فلسفه سیاسی امامت سرچشمه میگیرد. ولایت فقیه، دولت آمادهگر و زمینهساز برای ظهور حضرت مهدی(عج) است. از این رو، امام خمینی با هرگونه برداشتهای ناصواب درباره انتظار فرج مخالفت میورزید. انتظار فرج بهمعنای ترک سیاست و نفی حکومت یا پذیرش فلسفههای سیاسی عرفی نیست. شبکه اجتهاد: …
Read More »محدثی: اگر امر به معروف متولی حکومتی داشته باشد، منجر به تخریب قلمروی دینی میشود/ محبی: کسی در جمهوری اسلامی حق امر به معروف عملی ندارد به جز حاکمیت/ کار ستاد احیا ترویجی است
محدثی، استاد جامعه شناسی دین معتقد است آموزه امر به معروف و نهی از منکر نباید متولی حکومتی داشته باشد. محبی، دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر وظیفه این ستاد را فرهنگ سازی میداند. شبکه اجتهاد: امر به معروف و نهی از منکر از جمله فرایض دینی است که با ایجاد نوعی احساس مسئولیت در میان …
Read More »فراخوان دریافت نظرات مردم در خصوص «لایحه ایجاد نهاد ملی حقوق بشر و شهروندی»
متن کامل لایحه ایجاد نهاد ملی حقوق بشر و شهروندی در سه بخش و ۲۰ ماده با هدف آگاهی عمومی و دریافت نظرات نخبگان و سایر اقشار جامعه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت، هیئت وزیران در آخرین جلسه دولت در سال ۹۷ ضمن بررسی گزارش «لایحه ایجاد نهاد ملی حقوق …
Read More »گزارش تفصیلی از کرسی علمی ترویجی تعامل «مرجعیت» با نهاد «ولایت فقیه»
کرسی علمی ترویجی تعامل مرجعیت با نهاد ولایت فقیه با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه فقه و اندیشه سیاسی با بررسی و تدقیق بر مهمترین نظرات و آراء در این عرصه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ارائه دهنده بحث در این نشست دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »برخی تعابیر در باب «اختیارات ولی فقیه» مشکلزا است/ تبیین شرایط و گستره اختیارات ولایت فقیه
میگوییم حکومت فقیه مطلقه است و ناظر به آن ولایت مقیدهای است که برخی از فقها تفوه کرده بودند که امور حسبیه یا امور ضروریه را شامل میشد. یعنی مطلقۀ ما در مقابل آنها است نه مطلق کلی. دو قید اساسی که عرض کردیم حتماً باید باشد. اما چون خوب بیان نمیشود، سبب شبهه شده است. در خطبه نماز جمعه …
Read More »کتاب «مطالعات فقه سیاسی»؛ ارائه تصویری جامع از قلمرو فقه و سیاست
فقه سیاسی به مثابه دانشی که الگوی عملی و عینی برای اجتماع و سیاست ارائه مینماید، دانشی جوان است و ضرورت دارد در این زمینه کوششهای علمی متنوعی صورت گیرد و زوایای مختلف آن واکاوی شود. این مجموعه که چند نشست و گفتگوی علمی را در بر دارد، کوششی در همین راستاست. صاحبنظران در حوزۀ فقه و فقه سیاسی در …
Read More »مردم سالاری در ذات دین وجود دارد/ اگر قرار باشد محتوا و ارزشهای انقلاب صادر شود، باید بر اساس مدل مردم سالاری دینی باشد
اگر قرار باشد ما انقلاب اسلامی و محتوا و ارزشهایش را صادر کنیم باید بر اساس مدل مردم سالاری دینی باشد؛ به عبارت دیگر اگر غرب توانست دموکراسی را در همه جهان صادر کند ما نیز میتوانیم مدل مردم سالاری دینی را در جهان حاکم کنیم، مردم سالاری دینی میگوید حاکمیت شایستگان و نَه حاکمیت هرکسی که انتخاب شود بلکه …
Read More »مذاکره و مصالحه در سیره اهل بیت/ پیامبر(ص) در صلح حدیبیه چه چیزی به دشمنانش داد که توانست این همه امتیاز بگیرد؟
اینکه عدهای میگویند پیامبر اسلام در صلح حدیبیه چیزی داده و چیزی گرفته است، باید از آنان پرسید که پیامبر چه چیزی به دشمنانش داد که توانست این همه امتیاز بگیرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «مذاکره و مصالحه در سیره اهل بیت علیهمالسلام» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین محمد غفوری، عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی، در روزهای پایانی اسفندماه …
Read More »ابراز نارضایتی کانونهای وکلای دادگستری سراسر کشور نسبت به ابلاغیه رییس قبلی قوه قضائیه در آخرین روزهای حضور در قوه قضائیه
شبکه اجتهاد: رییس قبلی قوه قضائیه در آخرین روزهای حضور در قوه قضائیه ابلاغیهای را در مورد ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه کشورمصوب ۱۳۷۹- که موجب شکل گیری مرکز امور مشاوران و کارشناسان قوه قضائیه به عنوان نهاد موازی کانون وکلا وکانون کارشناسان دادگستری و حتی مراکز مشاوره روانشناسی وخانواده گردید- صادر نمود که مفاد آن باور به ساختارهای …
Read More »جمهوری اسلامی از نگاه استاد شهید آیتالله مطهری
شبکه اجتهاد: امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ بیستم مهرماه ۱۳۵۷ از نظامی با نام «جمهوری اسلامی» سخن گفت و در روزهای بعد در تبیین آن اظهار داشت: «اما جمهورى، به همان معنایى است که همه جا جمهورى است. لکن این جمهورى بر یک قانون اساسىاى متکى …
Read More »مُدرس را دوست داریم، اما تجربهاش را نمیخواهیم/ حوزه به مثابه یک سازمان علمی عمل نمیکند/ بیانیه گام دوم در مقیاس جهانی است، اما نزاع نائینی و شیخ فضلالله، در مقیاس ملی
خط اتصال اندوختن و به کار بستن تجربههای گذشتگان، تاریخ است و حوزه ای که میخواهد وارد امر حکمرانی نظام اسلامی بشود. باید بداند دویست سال است که این کار را کرده است و اگر عقبه خود را خوانش نکند و از آن نیاموزد، مثل کسی است که دچار فراموشی شده است. شخصی که فراموشی دارد، ممکن است یکدفعه جلوی …
Read More »مروری بر ۳۰ پیام نوروزی رهبر انقلاب
شبکه اجتهاد: از زمانی که حضرت آیتالله خامنهای سکان رهبری انقلاب را به دست گرفتهاند، هر ساله در اولین روز سال نو محورهای مورد تأکید و افقهای پیش روی جمهوری اسلامی را در پیام نوروزی اعلام میکنند و مسئولان در راستای تحققبخشیدن به شعار سال، خواستههای ایشان را در رویهها و قوانین دخیل میکنند. این نکته جالب توجه است که …
Read More »نگاهی انتقادی به رویکرد گروههای اسلامگرا برای اقامه دولت
دکتر احمد الریسونی رئیس جدید «اتحادیه جهانی علمای مسلمان» که اخیرا جایگزین شیخ یوسف قرضاوی شده در جدیدترین مقاله خود با عنوان «مستقبل الإسلام بین الشعوب والحکام» (آینده اسلام بین ملتها و حاکمان) به بحثی انتقادی درباره مسئله اقامه «حکومت اسلامی» پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، ریسونی این بار در ادامه رویکرد گذشتهاش تلاش کرد تا نگاهی انتقادی به رویکرد …
Read More »سال ۹۸ سال فرصتها و گشایشها برای ملت ایران خواهد بود/ دشمن را در جنگ اقتصادی شکست خواهیم داد/ خطای مدیریت اقتصادی باید جبران شود/ نیروگاههای هستهای عربستان به دست مجاهدان اسلامی خواهد افتاد
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز سال نو در اجتماع پرشور انبوه زائران و مجاوران حرم رضوی، سال ۹۸ را «سال فرصتها» خواندند و با تأکید بر اینکه تحقق شعار امسال یعنی «رونق تولید» موجب ایجاد تحول در بخشهای مختلف، افزایش اشتغال، حل مشکلات معیشتی، اصلاح نظام بانکی، افزایش ارزش پول ملی و توازن بودجهای خواهد …
Read More »«تحول در قوه قضاییه» و «احیاء حقوق عامه»
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در حکم انتصاب حجتالاسلاموالمسلمین سیدابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضائیه خواستار آن شدند که «گسترش عدل و احیاء حقوق عامه و آزادیهای مشروع و نظارت بر اِعمال قانون» در «رأس برنامهها» قرار گیرد. موضوعی که پیش از این نیز بهعنوان یک مطالبهی مهم حضرت آیتالله خامنهای از قوهی قضاییه مطرح شده بود. به گزارش …
Read More »ولایت تکثرپذیر مراجع و ولایت تکثرناپذیر فقیه
فراتی با بیان اینکه نظریههای مختلف در باب زعامت فقیهان تأثیر بسزایی در نوع تعامل نهاد ولایتفقیه با سایر مجتهدین و مراجع تقلید دارد، گفت: درواقع، الگوهای تعامل میان این دو نهاد، بازتابی از نظریههای مذکورند که کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی-ترویجی «تعامل مرجعیت دینی با نهاد ولایت فقیه» هفته گذشته با ارائه دکتر …
Read More »آیتالله سیستانی، فقیهی که از مردم سالاری دفاع میکند
شبکه اجتهاد: دیدار حسن روحانی با آیتالله سیستانی، بار دیگر نقش ویژه این مرجع تقلید شیعه را در تحولات جهان اسلام و منطقه برجسته ساخت. کنش هر فعال یا اندیشمند بزرگ سیاسی و رهبر معنوی، به مبانی معرفتی و دستگاه فکری او بازمیگردد. به همین منظور، برای فهم بهتر آراء فکری آیتالله سیستانی روزنامه سازندگی با حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش …
Read More »اولویت قوه قضائیه توجه به بستر ایفای جرم باشد
جرم صرفا فردی نیست و حبس هم مجازات اسلامی نیست. از اینرو معتقدم اگر واقعا قوه قضائیه میخواهد کار اساسی کند، باید این نگاه فردگرا را تغییر دهد و مقداری نگاه اجتماعی به مساله وقوع جرم داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عماد افروغ، جامعهشناس، استاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» به ضرورتهای …
Read More »غرویان: حکومت اسلامی همراه با اراده و انتخاب است/ مهدویزادگان: حکومت بدون الزام بیمعناست
غرویان در مناظره زنده برنامه «زاویه» با موضوع «مأموریت حکومت دینی» بیان کرد که حکومت ایده آل اسلامی حکومتی اختیاری همراه با اراده و انتخاب خود افراد است. البته همیشه استثنائاتی هم وجود دارد. حجتالاسلام داود مهدوی زادگان نیر معتقد بود که تکیه حکومت بر الزام است و اگر الزام را از حکومت بگیرید حکومت بیمعنا میشود. به گزارش شبکه …
Read More »کودک همسری با تغییر قانون و بدون روشنگری باز هم رخ میدهد/ ما نمیتوانیم یک قانون برای تمام سنین و برای همه فرهنگها بنویسیم
معاون فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران با اشاره به کودکهمسری در برخی از نقاط کشور گفت در بعضی از قبائل ازدواجهایی را داریم که ۱۰ سال از آن گذشته و شخص هم دارای چند فرزند است، اما ازدواج آنها در هیچ جایی ثبت نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، معصومه ظهیری، معاون فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران، درباره حرام اعلام …
Read More »تدوین «فقه روابط بینالملل» فریضهای واجب است/ اگر سیاست خارجه جمهوری اسلامی از فقه و ولایتفقیه دور باشد، طاغوت محسوب میشود
استاد باسابقه حوزه علمیه قم خطاب به گروه فقه بینالملل مؤسسه فتوح اندیشه گفت: «بنده نمونهای مانند شما را تابهحال ندیدهام که اینگونه وارد موضوع شده باشند و باید گفت که هدف از مطالعه دروس حوزوی، چنین اقدامی است؛ تدوین فقه روابط بینالملل فریضهای واجب است!» به گزارش شبکه اجتهاد، گروه فقه بینالملل موسسه فتوح اندیشه، چندی قبل در دیداری …
Read More »نقد و بررسی کتاب «مذاکره دولت اسلامی با سایر دول؛ از منظر فقه اسلامی»
نگارنده کتاب معتقد است که بر اساس دلیل عقلیِ وجوب جلب منفعت و دفع مفسده، اصل اولی در مذاکره، «صلح» است و حال این که چه دلیلی وجود دارد که تنها راه جلب منفعت و دفع مفسده، ابتنای صلح در مذاکره است؛ چه بسا جلب منفعت در زمانی منحصر به جنگ است و در زمان دیگر انحصار در صلح دارد. …
Read More »تحول دستگاه عدالت در گام دوم انقلاب/ توصیههای ۸گانه رهبر انقلاب به رئیس جدید قوه قضائیه
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی را به ریاست قوهی قضائیه منصوب کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر انقلاب اسلامی در این حکم با تأکید بر لزوم تحول در قوه قضائیه و آغاز پرقدرت دوران جدیدی که زیبنده گام دوم انقلاب باشد، از فقاهت، دانش، تجربه، سلامت، امانت و کارآمدی حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »تشخیص مصحلت، به دست ولی امر است/ حکم رهبری در مورد صابئین، از باب تطبیق مقاصدالشریعۀ است
این متن، یک متن کاملاً مقاصدی است. ایشان با این مقاصد، استصحاب را رد کردهاند. البته این مقاصدی که در این متن بهکاررفته است، اوفق بالاحتیاط است. چون مورد از موارد دم است که احتیاط در آن لازم است. ایشان در جای دیگر نیز از همین مقاصد الشریعه استفاده میکنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین نشست علمی مرکز تخصصی امام …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت