کتاب «المغنی فی الاصول» در سه مجلد، از مهمترین مباحث علم اصول که توسط آیتالله وحید خراسانی تدریس شده است، به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «المغنی فی الاصول» در سه جلد به مباحث «الاستصحاب» و «التعادل و التراجیح» از مهمترین مباحث علم اصول پرداخته که آیتالله حسین وحید خراسانی در مسجد اعظم قم تدریس نموده و توسط حجتالاسلام والمسلمین شیخ نزار آل سنبل قطیفی به رشته تحریر در آمده است. محتوای این کتب متضمن مباحث اصولی متاخرین و معاصرین از نظرات علمای گرانقدر همچون شیخ انصاری، محقق خراسانی، نائینی، عراقی، اصفهانی و خوئی است که …
توضیحات بیشتر »در مکتب اصولی نجف/ سید محمدمهدی رفیعپور
دانش اصول فقه یکی از علوم پویا و گسترده اسلامی است که نقش بی بدیلی در مقام فهم و استنباط احکام شریعت دارد. مطالعه آثار مختلف اصولی برای خوانندگان تسلط وپختگی فکری به بار میآورد و به اشکالات احتمالی فکری آنان در حوزه این دانش پاسخ میدهد. شبکه اجتهاد: موسوعه پانزده جلدی “المباحث الاصولیّه” حاصل تلاش علمی اصولی برجسته و معاصر آیتالله شیخ محمد اسحاق فیّاض است. کتاب یک دوره کامل مسائل دانش اصول فقه را به تفصیل مورد بررسی و کاوش قرار داده و با قلمی گویا به گشودن ابهامات این دانش اهتمام ورزیده است. آنچه ملاحظه میکنید سیری …
توضیحات بیشتر »جای خالی «ذریعه» سید مرتضی در آموزش اصول فقه/ حسن انصاری
با توجه به سهم مهم دو کتاب ذریعه و عده در اصول فقه شیعی بدون مطالعه و تدریس دقیق این کتابها برخی از پیش زمینهها و مبانی مباحث اصولی و از آن جمله آنچه از اصول معتزله و اهل سنت وارد اصول فقه شیعی شده به خوبی شناخته نخواهد بود. شبکه اجتهاد: در قدیم مرسوم این بود که یکی از دو کتاب عده شیخ و یا در سطح محدودتری ذریعه مرتضی را در آموزشهای اصولی در نظر میگرفتند. البته عده شیخ مورد اقبال بیشتری بود خاصه برای قائلان به حجیت اخبار آحاد؛ به همین دلیل هم هست که در حوزههای …
توضیحات بیشتر »درخواست آیتالله نوری همدانی برای نامگذاری روزی به نام «اصول فقه»/ محمدی: بعضیها به دنبال تخریب علم اصول در حوزه هستند!
دشمنان برای مقابله با شیعه، اخباریین را علم کردند و توانستند حوزه را به تسخیر در بیاورند. همین مسئله باعث بدعتهایی در حوزه شد و در پی این همه مسئله توانستند اصولین و مراجع را مورد تسلط بگیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار اعضای انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم، گفت: قبل از صفویه در ایران شیعه نبود و صفویه اولین طایفه بود که توانستند مکتب شیعه را در ایران ترویج دهند و بعدها با عظمت شد، اما به مرور زمان دشمنان برای مقابله، اخباریین را علم کردند و توانستند حوزه را به تسخیر در …
توضیحات بیشتر »آیا مشکل اصول فقه، نداشتن روز بزرگداشت است؟!/ علی شیاسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مدتی است ریاست انجمن اصول فقه عزم خود را جزم کرده تا روزی را به نام این علم در تقویم به ثبت برساند. اخیرا هم در این راستا دیداری با یکی از مراجع تقلید داشت تا موافقت ایشان را با خود همراه کند و به نظر میرسد این دیدارها ادامه خواهد یافت. در این دیدار حجه الاسلام محمدی علم اصول را علم پایه و مهمترین علم حوزوی و نقش آفرین در سایر علوم خواند. در ادامه نیز از مخالفین و منتقدین اصول فقه گلایه کرده و گفت ایشان با عناوین مختلف مانند طولانی شدن دوره تدریس اصول …
توضیحات بیشتر »ثبتنام دومین کارگاه آموزشی «معرفتشناسی فقه»
دومین کارگاه آموزشی معرفتشناسی فقه با موضوع «تفاوتهای معرفتی اصولیان شیعه و اهل تسنن و نقش آن در استنباط» با حضور استاد حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی طالقانی در مشهد برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین کارگاه آموزشی معرفتشناسی فقه با موضوع «تفاوتهای معرفتی اصولیان شیعه و اهل تسنن و نقش آن در استنباط» ویژه اساتید و طلاب سطح ۳ و ۴ حوزه علمیه و اساتید و دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه برگزار میشود. در این کارگاه حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی طالقانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی به ارائه این مبحث خواهد پرداخت. علاقهمندان جهت ثبت …
توضیحات بیشتر »نوآوریها و خلاقیتهای استنباطی شیخ انصاری/ حسین منافی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسب سالروز رحلت شیخ اعظم انصاری حجتالاسلام حسین منافی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، برخی ابداعات اصولی شیخ انصاری را بازگو کرده است. او چندی پیش، مجموعه ابداعات اصولی شیخ انصاری را در کتابی تحت عنوان «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» منتشر کرده بود. بدون شک یکی از اسطورههای متأخرین فقها، شیخ اعظم انصاری است که با دقّت نظرها و ابداعات و تحلیلهای فقهی و اصولی عمیق خود، فقهای بعد از خود را مبهوت عظمت علمی خود قرار داد تا جایی که آیتالله شبیری زنجانی که خود از مدققین عصر حاضر است درباره وی …
توضیحات بیشتر »تعظیمیفر: اینکه برای استصحاب تعلیقی، یک مثال زده می شود دلیل دارد/ شمس: ثمره یک مسأله، لازم نیست بنا بر همه مبانی صادق باشد/ محمدی: انجمن اصول فقه، با کسی حاشیهای ندارد!
نشست علمی «کاربرد استصحاب تعلیقی در احکام فقهی» روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۳۹۷، در سالن همایشهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این جلسه که به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد، حججاسلام قدیرعلی شمس و محمد تعظیمیفر، به ارائه پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای جلسه، حجتالاسلام سید صادق محمدی ریاست انجمن اصول فقه، ضمن خیرمقدم به حاضرین، گزارشی کوتاه از فعالیتهای انجمن اصول ارائه کرد و گفت: این انجمن در اواخر سال ۱۳۹۰ تاسیس شده و تاکنون برنامههای مفیدی انجام داده که یکی از آنها برگزاری جلسات کاربردی اصول فقه است. این …
توضیحات بیشتر »نفی ولایت مطلقه فقیه، ناشی از تأثیرات اجتماعی است/ فتوا به عدم وجوب تعیینی نماز جمعه، به خاطر در نظرنداشتن شرایط اجتماعی است/ قواعد دلالت غیرقابل تغییرند
امام از اول فرمودند که شاه باید برود. ما در یک جلسهای در همین قم بودیم که عده زیادی از علما و بزرگان و شخصیتهای سیاسی، حضور داشتند. در این جلسه از این دو نوع رویه صحبت به میان آمد و اکثر حضار جلسه، روش آقای شریعتمدار را قبول داشتند و میگفتند مگر میشود رژیم شاه را ساقط کرد؟ بهاصطلاح آن زمان گفته میشد یک آدم با یکلاقبا و عمامه، از آنطرف دنیا بلند شده و میگوید شاه باید برود. مگر با این گفتنها، شاه میرود؟ شاه چندمین ارتش قدرتمند دنیا را در اختیار دارد و موردحمایت همه قدرتهای بزرگ …
توضیحات بیشتر »پیشنهاد نامگذاری روزی به نام «علم اصول»
رئیس انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم گفت: این انجمن چند سال قبل به بعضی بزرگان به ویژه دو تن از مراجع پیشنهادی داد روزی به عنوان علم اصول قرار داده شود چون امروزه مرسوم است در علوم و فنون مختلف روز مشخصی را برای پاسداشت آن علم قرار میدهند. از اهداف نامگذاری روزی به نام اصول میتوان به آگاه سازی و جلب توجه مخاطبان مرتبط و ارج نهادن محققان برتر این علم اشاره کرد به گزارش شبکه اجتهاد، هفتمین مجمع عمومی انجمن اصول فقه حوزه در سالن فقاهت مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد. حجتالاسلام والمسلیمن سید محمدی رئیس انجمن …
توضیحات بیشتر »سیستم استقراء، اصول فقه و چالشهای پیش رو/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: سیستم یا شبکه، مجموعهای از عناصر است که با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند و برای تحقق یک هدف در تلاشاند. در هر شبکه، تغییر هر جزء بر دیگر اجزاء و بر کل تاثیر دارد و هیچ یک از عناصر، اثری مستقل و جدا از مجموعه نمیگذارند و نمیپذیرند. مولفهها یا پارامترهای اصلی سیستم یا شبکه عبارتند از: ۱) اجزاء و عناصر (متغیّرها) ۲) روابط بین اجزاء ۳) هدف ۴) مرز سیستم و محیط سیستم (تفکیک بین عوامل خارج از سیستم و عوامل داخلی آن) ۵) جریان سیستم (چگونگی پویایی متغیّرهای داخلی و خارجی برای رسیدن به هدف …
توضیحات بیشتر »از نوآوریهای اصولی محقق حلی تا دگرگونی در مفهوم اجتهاد
یکی از مسائل مهمی که محقق حلی در علم اصول مطرح نمود و بعد از ایشان تا زمان ما باقی مانده است، بحث تحول مفهومی اجتهاد است. اجتهاد در عصر روایات و در عصر قدما تا زمان محقق مفهومی مذموم و غیرقابل قبول داشت. مرحوم محقق در مفهوم اجتهاد یک تحولی ایجاد کرد که بر اساس آن تحول، مفهوم اجتهاد نه تنها مذموم نیست، ممدوح و بلکه واجب است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین جلسه از سلسله نشستهای علمی «بررسی اندیشههای فقهی و اصولی محقق حلی (ره)» با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد هفته گذشته در مدرسه علمیه …
توضیحات بیشتر »درباره «تحریرالأصول»، تقریر آیتالله جوادی از درس امام خمینی/ یدالله مقدسی
شبکه اجتهاد: مدیر پژوهشکده فقه و اصول پژوهشگاه معارج، روند تدوین و آماده سازی کتاب ارزشمند تحریر الأصول، آیتالله عبدالله جوادی آملی از محاضرات درس حضرت امام خمینی(ره) را تشریح کرد. ۱ـ ویژگی تدریس امام خمینی(ره) آیتالله جوادی آملی در سال ۱۳۳۴ شمسی تقریباً ۲۲ سالش بود که از حوزۀ تهران به حوزۀ قم مشرف شد و در درسهای خارج فقه و اصول آن زمان حضور یافت. در درس اصول، اساتیدی که در آن دوره برجسته بودند، حضرت امام خمینی در میان آنان شاخص بود و ایشان امام (رضوان الله تعالی علیه) را انتخاب کرده و در درس ایشان مرتّب …
توضیحات بیشتر »نوآوری کتاب «تحریر الاصول» آیتالله جوادی آملی
این کتاب هم میتواند اشارات مجملی به نظرات و مبانی اصولی آیتالله جوادی آملی و نوآوریهای ایشان داشته باشد که حوزویان و صاحب نظران استفاده کنند و هم یک تقریر متفاوت، مفید و علمی از آراء و نظرات امام را در اختیار حوزههای اجتهادی و فقاهتی قرار میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین محمد کاظم تقوی در خصوص کتاب «تحریر الاصول» تقریر درس خارج اصول امام خمینی(س) توسط آیتالله جوادی آملی اظهار داشت: حضرت امام تقریبا به مدت ۲۰ سال در قم تدریس خارج اصول داشتهاند و از سال ۲۴ تا ۴۳ سه دوره خارج اصول تدریس کرده …
توضیحات بیشتر »مراسم رونمایی از کتاب «تحریرالاصول» به قلم آیتالله جوادی آملی
شبکه اجتهاد: کتاب «تحریرالاصول» تقریر درس خارج اصول امام خمینی(ره) به قلم آیتالله عبدالله جوادی آملی در ۴ مجلد، با حضور معظمله و اساتید و فضلای حوزه علمیه قم در بنیاد اسراء رونمایی شد.
توضیحات بیشتر »برگزاری درسگفتار اصول فقه به شیوه تفکر انتقادی
درسگفتار اصول فقه به شیوه تفکر انتقادی با تدریس سید حسین حسینی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از دوم دی ماه برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه تمدن اسلامی پژوهشکده اندیشه سیاسی، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درسگفتار «اصول فقه به شیوه تفکر انتقادی» برگزار میشود. مدرس این درسگفتار، دکتر سیّد حسین حسینی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. در توضیح موضوع این درسگفتار آمده است: علم اصول فقه از جمله مهم ترین علوم اسلامی است که نقش بسزایی در تعیین چارچوبها و شیوه …
توضیحات بیشتر »جستارگشایى از مسئله تعارض اخلاقى بر پایه جغرافیاى مباحث اصول فقه شیعه
مبحث تعارض اخلاقى یکى از پیچیده ترین مسائل در پژوهش هاى اخلاقى و پدیده تعارض اخلاقى یکى از دشوارترین وضعیتهاى زیست اخلاقى است. درباره موضوع یادشده، پژوهشکده اخلاق و معنویت کتابی به نام «تعارض اخلاقی و دانش اصول فقه»، تالیف حجتالاسلام دکتر حسن بوسلیکی منتشر کرده که در این مصاحبه بدان پرداخته شده است. شبکه اجتهاد: مبحث تعارض اخلاقى یکى از پیچیده ترین مسائل در پژوهشهاى اخلاقى و پدیده تعارض اخلاقى یکى از دشوارترین وضعیتهاى زیست اخلاقى است. وقتی در یک صحنه عمل با پدیده اى دو وجهى رو به رو مى شویم که از یک بعد خوب و درست …
توضیحات بیشتر »خارج اصول؛ از آشنایی با مبانی تا نظریهپردازی/ درس خارج اصول برای دو دوره باید طراحی شود
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد درایتی اگر چه ساختاری متفاوت از دانش اصول را در سر میپروراند که مبتنی بر حکم است، اما اقتضای رعایت حال شاگردان در مراجعه به منابع و وابستگیشان به ساختار موجود، تاکنون مانع از ارائه مطلوب درس خارج اصول بر اساس این ساختار ابداعی بوده است. او درس خارج اصول مطلوب را درسی میداند که برای دو دوره طراحی شده باشد؛ دوره اول با هدف آشنایی با مبانی و نقد و نظر آن و دوره دوم با هدف تمرین ارائه نظریه. آنچه پیش روی شماست، گزارشی از سخنان حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی در همنشینی با تعدادی …
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی نظریه «تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری»
با این نظریه که میگوید رعایت مباح و حکم الزامی و عدالت و احکام وضعی در قانونگذاری به عنوان وجوب ضمنی واجب است ما میتوانیم اینها را با یک ملاک شرعی در تزاحم قرار دهیم و در چنین تزاحمی است که قانونگذارمجاز است قانونی را مخالف با حکم شرعی که اهمیت کمتری دارد وضع کند. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه کرسی نظریهپردازی با عنوان «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان و حضور شورای داوران و کمیته نقادان و حضور اساتید حوزه و دانشگاه در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. حججاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »نقدی بر کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط» نوشته سیداحمد کاظمی موسوی
حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان طی مقالهای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان میشود که علم اصول ازجمله دانشهای پرورشیافته در دامن ادبیات اسلامی است. هرچند ممکن است که این علم را مجموعهای برگرفته و التقاطشده از سایر علوم بدانیم؛ ولی نمیتوانیم ارزش والای آن را نادیده بگیریم. اینک علم اصول روشی است …
توضیحات بیشتر »