دکتر فیرحی که با اسلامیسازی علوم سیاسی مخالفت میورزد، چرا دارد مفاهیم علوم سیاسی مدرن را فقهی میکند؟! اینکه همان اسلامیسازی است. کل کاری که ایشان در کتاب فقه و حکمرانی حزبی انجام داده، این است که مفهوم مدرن حزب را با استفاده از مفاهیم فقهی مشروعیت میبخشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در گفتگو با مجله عصر اندیشه که در شماره۱۷، تیر۹۷ منتشر شده، معتقد است علوم انسانی جدید اساسا ایدئولوژیک هست و اصلا علم از ایدئولوژی جدا نیست. او میگوید: چطور ممکن است کسی تصویر واقعبینانهای از …
توضیحات بیشتر »خسروپناه: استنباطهای دکتر فیرحی در مشروعسازی فقهی حزب، ناتمام است/ آیا تحزب، جزء لوازم نظام سیاسی مشروع است و برای حفظ نظام، لازم و واجب است!/ فیرحی: متأسفانه در حوزه علمیه در موضوعشناسی عجول هستیم و سریعاً میخواهیم به حکم برسیم
حجتالاسلام خسروپناه گفت: در مباحث کتاب، استفاده نادرستی از فقه رایج صورت گرفته و به عبارت دیگر، استنباطهای فقهی دکتر فیرحی در مشروعسازی فقهی حزب، ناتمام میباشد. اگر ایشان حزب را به حکم ثانوی مشروع میدانست مشکلی وجود نمیداشت؛ اما ایشان تلاش میکنند تا استنباطی ارائه دهند که بر طبق آن، به حکم اولی، وجود حزب، واجب باشد. در واقع ایشان میخواهند از یک حق، به حکم اولیه، یک واجب را استنباط نمایند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» تألیف حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی، با حضور وی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه و دبیر …
توضیحات بیشتر »در بررسی فقهی «حزب» نمیتوان از روش جامعهشناسی سیاسی استفاده کرد/ کتاب «فقه و حکمرانی حزبی»، الگویی برای اسلامیسازی علوم انسانی
حجتالاسلام خسروپناه در نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» گفت: اگر ما بخواهیم حزب را از لحاظ فقهی بحث کنیم باید روش اجتهادی در آنجا حاکم باشد، بنابراین دیگر نمیتوانیم از روش جامعهشناسی سیاسی استفاده کنیم. ولی در این کتاب موضوع شناسی درباره حکم و حکمشناسی به صورت متعدد به مباحث جامعه شناسی سیاسی ایران وارد میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در کرسی مناظره علمی با عنوان نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» که در تالار خواجه نصیرالدین طوسیِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، بیان داشت: تلاش …
توضیحات بیشتر »روش اجتهادی امام موسی صدر، کارآمدی فقاهت در جوامع چند فرهنگی
خسروپناه انتشار مجموعه «گام به گام با امام» را اتفاق مهمی دانست و به محققان توصیه کرد که با پژوهش در این مجموعه به بررسی روش اجتهادی امام موسی صدر بپردازند، چرا که کارآمدی فقاهت در جوامع چند فرهنگی را عیان میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه ، درباره اهمیت انتشار مجموعه ۱۲ جلدی «گام به گام با امام» گفت: پیش از هر چیز تشکر میکنم از سروران عزیزی که تدبیر به خرج داده و مجموعه آثار امام موسی صدر را منتشر کردهاند. پس از سالها محرومیت جامعه ما و دیگر جوامع اسلامی از حضور امام موسی …
توضیحات بیشتر »چرایی خرید کالای ایرانی از منظر فقه اجتماعی
استاد خسروپناه معتقد است از نظر فقه اجتماعی، خرید کالای ایرانی ولو با کیفیت پایینتر به دلیل صیانت از نظام اقتصادی حکومت اسلامی واجب است. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به نامگذاری امسال به عنوان سال «حمایت از کالای ایرانی» از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی، برخی سوالات و چالشهای فقهی جدید در خصوص احکام خرید و فروش کالا شکل گرفته است. یکی از شبهاتی که ممکن است در این زمینه مطرح شود این است که در قرآن کریم و روایات اسلامی به نفی ضرر توصیه شده است. با توجه به اینکه برخی کالاهای ایرانی از کیفیت پایینی برخورد …
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی نداریم، چون کلام به کمک فقه نیامده است/ برای رونق فقه باید فلسفه فقه و برای رشد علم کلام باید فلسفه علم کلام شکل بگیرد
ما فقه حکومتی نداریم، شاید به دلیل اینکه کلام به کمک فقه نیامده است. اگر بحث کلامی را بیاوریم و با این دامنه وارد فقه شویم، استنتاجهای ما در فقه متفاوت خواهد شد و رویکرد حاکم بر فقه اگر رویکرد کلامی باشد، رویکرد حداکثری خواهد شد. اگر فقه با مبانی برخواسته از کلام شکل بگیرد، نه تنها برای جامعه مؤمن و مؤمنانه بلکه برای جامعه بیشتر مناسب است و برای توسعه این ظرفیت باید از مبانی و مسائل کلامی بهره گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فلسفه علم کلام» پنج شنبه گذشته با حضور اساتید، فضلا و طلاب در …
توضیحات بیشتر »میخواهم فلسفهالاجتماع و فقهالاجتماع را پیوند بزنم
متاسفانه عدهای گمان میکنند که ما چون روحانی هستیم یا تعلق به نظام جمهوری اسلامی داریم که البته به این تعلق افتخار هم میکنیم، به این دلیل از علم دینی دفاع میکنیم. در حالی که من کاملاً روشمندانه و مستدل از این امر دفاع میکنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین استاد عبدالحسین خسروپناه، رییس موسسه حکمت و فلسفه ایران، از اندیشمندانی است که در حوزههای فلسفی، کلامی و فقهی ایدههای نویی را در فضای فکری کشور مطرح کرده است. ایدههایی که شاید در میان موافقان و مخالفان او کمتر مورد دقت قرار گرفته است. صبحنو در گفتوگو با او …
توضیحات بیشتر »مهم ترین وظیفه حوزه تولید علوم انسانی اسلامی است/ حوزه به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازد
استاد خسروپناه به مهم ترین وظیفه حوزه علمیه در شرایط فعلی اشاره و خاطرنشان کرد: در حال حاضر مهم ترین وظیفه حوزههای علمیه این است که علوم انسانی اسلامی را تولید کنند و به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازند به تعبیر دیگر مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی و مباحث مبنایی که از فقه و اخلاق استفاده میکند را مقداری توسعه دهند و به سایر حوزه علوم انسانی و اجتماعی تزریق کنند و در نهایت به تولید علوم انسانی اسلامی بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه به مهم ترین رسالت حوزه علمیه قم در شرایط …
توضیحات بیشتر »«علوم انسانی و جامعه اسلامی»؛ پاسخی بر مدعای مخالفان علم دینی/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: اگر علوم انسانی مدرن به جامعه مدرن نظر دارد پس علوم انسانی اسلامی نیز به جامعه اسلامی ناظر است. اگر علوم انسانی مدرن اولا سازنده و ثانیا حاکی از جامعه مدرن است پس علوم انسانی اسلامی نیز سازنده و حکایت گر جامعه مدرن خواهد بود حال چگونه برخی گمان میکنند که علم مدرن، ممکن و علم اسلامی، غیرممکن است؟ وقتی از علوم انسانی اسلامی سخن گفته میشود به معنای تعارض کلی با علوم انسانی مدرن نیست چون جامعه مدرن، تعارض کلی با جامعه اسلامی ندارد و مشترکات و افتراقاتی بین آنها برقرار است. مخالفان علم دینی گمان میکنند …
توضیحات بیشتر »از «هشدارها» تا «انتقادها» در اولین اجلاسیه «منشور روحانیت»
رییس حوزه علمیه کشور در اولین اجلاسیه «منشور روحانیت» گفت: مبادا ما با روشنفکریهای سطحی و غلط، منهج قدیم و شیوه استوار اصولی و فقهی را مورد بی مهری قرار دهیم؛ امام راحل تأکید دارند که فقه موجود برای سعادت بشر لازم است؛ اما در عین حال کافی نیست و ایشان بر این مسئله صراحت دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین اجلاسیه منشور روحانیت با حضور آیات یزدی، اعرافی، کعبی، فقیهی، مسئولان حوزوی، اساتید خارج، سطح عالی و طلاب و فضلای حوزه علمیه در سالن همایش مدرسه عالی دارالشفای قم برگزار شد. آیتالله علیرضا اعرافی در اجلاسیه «منشور روحانیت»، در …
توضیحات بیشتر »هفت پیشنهاد برای آینده حوزه/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: برای آیندهنگری حوزههای علمیه هفت پیشنهاد دارم. پیشنهاد اول این است، اگر چه دفتر تبلیغات اسلامی در حوزه پژوهش نخبگانی موفق بوده است و توانسته تعامل خوبی با نخبگان علمی داشته باشد، اما در شرایط کنونی باید نیازهای عمومی و اجتماعی را شناسایی کرد و در این عرصه پژوهشهایی انجام داد و باید پژوهشها را به این سمت سو پیش برد مانند طلاق که از جمله این مسائل است.
توضیحات بیشتر »نگاهی گره گشا برای حکومت و فقه
رشاد: حدود ۷ تن از اساتید بنده صاحب رسالهاند اما درس ایشان از ویژگیهایی برخوردار است که در کمتر اساتید دیگر میتوان یافت. روش ارائه، الگوریتم اجتهاد، پرداختن به مباحث نو از قبیل جهاد و ... وجه تمایز رهبر انقلاب با دیگران است که با یک ادبیات کاملاً فنی و با موضوع شناسی کاملاً دقیق از سوی ایشان تدوین و ارائه شده است.
توضیحات بیشتر »دانش فلسفه فقه، شکل مدون و منظمی ندارد
فقه و بهویژه فقه سیاسی، در طول تاریخ به چه سمتی رفته است و چه سرنوشتی خواهد داشت؟ این پرسشی است که برای پاسخ به آن باید نگاهی کلان به تاریخ و مسائل فقهی داشته باشیم که این نگاه کلان در شاخه فلسفه فقه یافت میشود.
توضیحات بیشتر »همه افراد را در حوزه انقلابی جای دهیم/ نباید قرائت حقوق بشری از حوزه انقلابی ارائه دهیم
اگر کسی را که از نظام دفاع میکند انقلابی بنامیم و کسی که منتقد است ضد انقلاب یا غیرانقلابی بخوانیم و صورت روشنی برای وجه انتقادی حوزه تعریف نکنیم، در حوزه دچار یک بی قراریها و بهم ریختگیهایی میشویم که برخی ممکن است از این حوزه به جای دیگر بروند و سکونت کنند.
توضیحات بیشتر »جامعه بدون حکومت قابل فرض نیست/ فقه حکومتی زیر مجموعه فقه اجتماعی تعریف میشود
فقه الاجتماع از نگاه موضوع در سه سطح «احکام فرد در جامعه»، «احکام سازمانها و نهادها» و «احکام ناظر به دولت و حاکمیت» قرار میگیرد که میتوان قسم چهارمی «احکام کلان» به آن اضافه کرد مشترک بین همه موارد میباشد.
توضیحات بیشتر »فقه میتواند رویکرد تمدنی داشته باشد/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، استادیار دانشکده علوم حدیث در یادداشتی در «شبکه اجتهاد» با عنوان “فقه، مانع تمدن نشود؛ تمدن سازیاش بهجای خود!” اظهار کرده است: فقه قابلیت تمدن سازی ندارد و کسانی که به دنبال این مسئله هستند نگاهشان اشتباه است. ایشان در بخشی از یادداشت خود تصریح کرده است: به نظر من، نیازی نیست که به دنبال فقه تمدن ساز باشیم. این رفتار ما مانند این است که رقیبی داشته باشیم و به او بگوییم چیزی را که داری، به هر قیمتی به دست میآوریم. داستان تمدن ساختن ما نیز اینگونه است. ولی در …
توضیحات بیشتر »از توسعه فقه بر مدار مسائل جدید تا پاسخگویی به نظامات حقوقی
نوزدهمین اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با تأکید بر «فقه و نیازهای جامعه و نظام» با حضور چند صد نفری اساتید و مدیران مراکز فقهی در سالن همایشهای مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد.
توضیحات بیشتر »فقه توانایی تطبیق با همه زمانها را دارد/ برخی میراث اصولی را بدون کاربرد میپندارند
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: حوزهای که امام (ره) در منشور روحانیت در نظر دارد، حوزهای است که برای اداره جامعه و مسائل روز حرف برای گفتن داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسرو پناه، در جلسه باز خوانی و تبیین منشور روحانیت امام خمینی (ره) که در مدرسه علمیه آیتالله مجتهدی تهران برگزار شد، بیان کرد: برگزاری جلسات باز خوانی منشور روحانیت تدبیر عاقلانهای است زیرا این منشور یک چشم انداز کلی از وضعیت گذشته حال وبایدها ونبایدهای حوزه ارائه میکند. رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران افزود: امام (ره) در ابتدای …
توضیحات بیشتر »تبیین نسبت «فقه» با «علوم اجتماعی»
حجتالاسلام پارسانیا به تشریح فلسفه فقهالاجتماع پرداخت و نسبت علم اجتماعی با فقه، مطالعه جامعه شناختی نسبت به فقه و اینکه فقه اجتماعی چگونه باید شکل بگیرد را از شیوههای ورود به این موضوع عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، چندی پیش در مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر قم به تشریح «فلسفه فقهالاجتماع» پرداخت و گفت: در این نشست نسبت و چگونگی برقراری رابطه بین علوم اجتماعی، فقه و فلسفه، همچنین این که چه عنوانهایی را در ذیل این مبحث میتوان مطرح کرد و چگونه سازماندهی پیدا میکند را در …
توضیحات بیشتر »چه کسانی برای مناظره با مجتهدشبستری اعلام آمادگی کردند؟
پس از انتشار نامهای از محمد مجتهد شبستری مبنی بر درخواست وی برای مناظره با مراجع تقلید، شخصیتهای مختلف حوزوی و دانشگاهی برای مناظره اعلام آمادگی کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش محمد مجتهد شبستری طی نامهای از اعلام آمادگی خود برای مناظره با مراجع تقلید خبر داد. مجتهد شبستری در بخشی از این نامه اظهار کرده بود: «من آمادگی کامل خود را برای یک مناظره علمی و دور از غوغا سالاری درباره چند موضوع بسیار اساسی دینی اعلام میکنم. در طی دو سال گذشته من چند مقاله منتشر کردهام که در آنها اعتبار علم فقه و اجتهاد فقهی …
توضیحات بیشتر »قلمرو احکام فقهی و حقوقی اسلام حداقلی یا حداکثری؟
پرسش مهم این است که آیا دین اسلام در عرصه فقه و حقوق، قلمروی حداقلی دارد یا حداکثری؟ پیش از پاسخ به این پرسش، مروری به تعریف دین، فقه و حقوق لازم است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران درباره قلمرو احکام فقهی و حقوقی اسلام، یادداشتی نوشته است که در ادامه میآید: دین، مجموعهای از حقایق الهی است که خداوند سبحان به واسطۀ انبیای الهی و به منظور هدایت نوع بشر نازل مینماید. واژۀ حقوق، معانی متعددی دارد؛ مانند: مجموعۀ مقررات و بایدها و نبایدهای حاکم بر روابط اجتماعی که …
توضیحات بیشتر »تحول در علوم انسانی بدون «فقه و اصول» بیمعنا است
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، علت عدم پاسخگویی علوم انسانی، به نیازهای جامعه را، عدم تحول آن دانست و افزود: بعضی از طلبهها فقه و اصول را جدی نمیگیرند و میگویند دغدغه ما تحول علوم انسانی است. باید توجه داشت که بدون فقه و اصول نمیتوان تحول ایجاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، در جمع استعدادهای برتر و ممتازین حوزههای علمیه در اردوگاه شهید بهشتی گلمکان مشهد، حضور یافت و از ضرورت تحول علوم انسانی را در جامعه امروز، سخن گفت. مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در بخشی از سخنان خود، …
توضیحات بیشتر »خط سیر «فقه» و «فقها» در دوران قاجار
زمانی که مشروطه اتفاق افتاد تعارضی بین سلطنت و مشروطه رخ داد، اینجا فقها وارد میدان شدند و این انحطاط موجود در کشور را گوشزد کردند، مهمترین عامل انحطاط هم استبداد حکومت بود، چنین چیزی فقه متناسب با خود را میطلبید. شبکه اجتهاد: بعد از ائمه اطهار (ع) فقها براساس اخبار فتوا میدانند مثل مکتب قم، امثال مرحوم کلینی که در حوزه ری بودند اینها صرفاً به روایات بسنده میکردند. بعدش ما شاهد یک اجتهاد هستیم که از زمان شیخ مفید و شیخ مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی ادامه دارند تا رسیده به شهید اول و محقق اردبیلی و …
توضیحات بیشتر »فایل صوتی؛ هرمنوتیک و اصول فقه
حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه علمیه، در صوت پیش رو به مسئله «هرمنوتیک و اصول فقه» میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، فایل صوتی «هرمنوتیک و اصول فقه» گفتاری از حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه میباشد. حجتالاسلام خسروپناه ابتدا تلقی خود را از اصول فقه و هرمنوتیک بیان میدارد و در ادامه به مقایسه این دو میپردازد. کانال تلگرام استاد خسروپناه این فایل صوتی را منتشر کرده است و علاقهمندان میتوانند صوت را از اینجا (دانلود) کنند.
توضیحات بیشتر »«اجتهاد»، منطق فهم اسلام و تفقه روشمند است
نظریه اجتهاد بر این نکته تأکید دارد که فهم دین اسلام از منابع دینی، یعنی قرآن و سنت و عقل، به صورت روشمند ممکن است و میتوان به فهم صحیح و سقیم آنها دست یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه، طی یادداشتی پیرامون «منطق فهم اسلام» آورد: پس حقانیت نبوت و امامت و اثبات بعثت حضرت ختمی مرتبت(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و اثبات ولایت و امامت ائمه اثناعشر(علیهمالسلام) و حقانیت قرآن و سنت پیامبر و اهلبیت به عنوان مهمترین منابع اسلام، این پرسش مطرح میشود که آیا میتوان منابع …
توضیحات بیشتر »پاسخ استاد خسروپناه به شبهه مخالفت فقه با حقوق
مخالفت فقهای اسلامی و شیعی با نظامهای حقوقی سکولار است، نه مخالفت با هر نوع نظام حقوقی و به تعبیر اهل منطق، نفی خاص یعنی حقوق سکولار مستلزم نفی عام، یعنی مطلق نظام حقوقی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه، طی یادداشتی پیرامون شبهه مخالفت فقه با حقوق، نوشت: مخالفت فقه با حقوق سخنی نیست که برای اولین بار گفته شده باشد اینگونه سخنان هنجارشکنانه در دوران مشروطه هم توسط شبه لیبرال مسلکان مطرح بوده است حال که سابقه تاریخی این شبهه معلوم شد بدون طرح …
توضیحات بیشتر »خسروپناه تبیین کرد: ماهیت و انواع حکم در نظام فقهی + صوت
حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه علمیه، در صوت پیش رو به ماهیت و انواع حکم در نظام فقهی میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، گزیده صوت پیش رو بخشی از کلاس حجتالاسلام والمسلمین دکتر «عبدالحسین خسروپناه» رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، با عنوان روششناسی فقه سیاسی است؛ این جلسه یکی از نشستهای دورۀ «فقه حکومتی نظام ساز» است که به همت مرکز تحقیقات بسیج دانشگاه امام صادق(ع) در پائیز ۱۳۹۲ در قم برگزار شده است. در این صوت استاد خسروپناه به تبیین «ماهیت و انواع حکم در نظام فقهی» میپردازد. از دیدگاه وی احکام در یک تقسیمبندی …
توضیحات بیشتر »