رژیم شاه به این نتیجه رسیده بود که امام به خاطر کبر سن شاید چند صباحی زنده نماند و کسی که میتواند رهبری امت را به عهده بگیرد، حاج سید مصطفی است و فکر میکردند که امام تحت تاثیر حاج مصطفی است و با از بین بردن او دو هدف را زده اند. یکی اینکه امام را متوقف میکنند و دوم اینکه حاج آقا مصطفی را به شهادت رساندهاند.
توضیحات بیشتر »رازگشایی امام خمینی از چرایی تأکید بر اقامه عزای سید الشهدا/ حسین یاراحمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مرثیه و گریه و عزاداری بر مصائب حسینی از عناصر غیرقابل تباین و جدایی از انقلاب اسلامی ایران میباشد. تجربه عینی دوران مختلف و مراحل پرفراز و نشیب این نهضت الهی از سال ۱۳۴۲ تا انتهای آن که در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، به وضوح نشان میدهد که این انقلاب با پرچمهای برافراشته حسینی و عزاداریهای فشرده مردم مسلمان همراه بوده است.
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه در دوران حاج شیخ عبدالکریم حائری؛ دوراهی سیاست یا فرهنگ؟/ مصطفی شاکری
شبکه اجتهاد: ۱۷ ذیالقعده سالگرد وفات شیخعبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم، فرصت مغتنمی است برای بازاندیشی درباره ماهیت حوزههای علمیه و وظیفه اساسی این سازمان مردم نهاد. یکی از ویژگیهای زعامت شیخ عبدالکریم حائری در حوزه علمیه، پیشبرد پروژه «سیاست زدایی» حوزه علمیه بود
توضیحات بیشتر »ولایت، در جمیع صور وجود دارد؛ چه با رأی مردم و چه بدون رأی مردم
با بازخوانی نظریه حضرت امام خمینی(ره) میتوان به این دیدگاه دست یافت که از نظر ایشان (آنگونه که در پاسخ به یک استفتا میگویند) هرچند رأی مردم در مشروعیت ولایت فقیه تأثیری ندارد، اما در تشکیل حکومت مؤثر است.
توضیحات بیشتر »امام میگوید اگر فقهتان را اندکی تغییر دهید بعضی مشکلات حل خواهد شد
از مجموع بیانات حضرت امام این گونه میتوان فهمید که در حل معضلات فقهی و قانونی ایشان دو نوع راه حل دارند: یکی مسأله ولایت فقیه و حکم حکومتی است و دیگری بحث زمان و مکان و تغییر در فتوا است. امام خمینی (ره) در جایی میفرمایند: اگر فقهتان را اندکی تغییر بدهید بعضی مشکلات حل خواهد شد.
توضیحات بیشتر »از درسهای ولایت فقیه امام تا انتشار «کتاب هفت ساله چرا صدا درآورد»
شبکه اجتهاد: همزمانی انتشار کتاب ولایت فقیه امام با کتاب شهید جاوید که آن هم به نوعی در صدد سیاسی کردن قیام امام حسین (ع) و تعیین «حکومت اسلامی» به عنوان هدف قیام بود، قدری برای افرادی که تمایلات ولایتی داشتند ـ و تصورشان بر این بود که در شهید جاوید علم امام معصوم زیر سوال رفته ـ گران آمد.
توضیحات بیشتر »امام اجازه نداد کسی مرجعیتش را تبلیغ کند
محتشمیپور از خاطرات خواندنی دوران امام خمینی در نجف اشرف میگوید: رفتارامام با مراجع نجف بسیار احترام آمیز بود و در امور حوزه و عراق جلوتر از مراجع نجف حرکت نمیکردند، امام اجازه ندادند کسی مرجعیت ایشان را تبلیغ کند.
توضیحات بیشتر »بررسی ثبات یا تغییر نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی
آیا نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام (ره) همواره ثابت بوده است و ایشان از ابتدا به آن معتقد بوده یا اینکه دیدگاه ایشان یک سیر تطوری و تکاملی داشته است.v
توضیحات بیشتر »امام گفت یک ساعت محضر آقای بروجردی را به حکومت انگلستان نمیدهم
عدهای خارجی به دیدار حاجآقا روحالله آمده بودند. آنها گفتند: اگر ایشان قبول کنند و به انگلستان بیایند، جمع کثیری از فلاسفه اروپا را به محضر ایشان میآوریم تا از فکر و علم ایشان استفاده بیشتری شود و در آنجا بیش از اینجا مفید واقع میشوند.
توضیحات بیشتر »بیعت با سیّد کامل!
اختصاصی شبکه اجتهاد: بازخوانی دیدار آیتالله حاج شیخ مجتبی قزوینی با امام خمینی رحمهالله علیهما، پس از آزادی امام از زندان قزل حصار ۱۳۳۹:
توضیحات بیشتر »نقدی بر«مدخل خمینی، روحالله»/ تقریر روشنفکرانه از امام یک آسیب جدی است
ذبیح الله نعیمیان گفت: در کتاب نقدی بر مدخل خمینی روح الله در دایرهالمعارف بزرگ اسلامی شواهد زیادی از تقریر روشنفکرانه از امام به چشم میخورد که با ادبیات سیال منعکس شده است.
توضیحات بیشتر »امام موسی صدر، امام خمینی را بر سایر مراجع نجف ترجیح میداد
میان امام موسی صدر و امام خمینی به خاطر بعضی از مسائل، اصلا رابطه سردی به وجود نیامد. در سال ۴۸ یا ۴۹ جریانی اتفاق افتاد که حاکی از عظمت و احترامی است که امام موسی صدر برای امام خمینی قائل بود و در واقع امام خمینی را بر سایر مراجع نجف ترجیح میداد، من شاهد این جریان بودم.
توضیحات بیشتر »کتابشناسی «نوآوریهای اصولی و فقهی» اثر ابوالقاسم یعقوبی
ابوالقاسم یعقوبی در بخشی از این کتاب با اشاره به رویکرد انتقادی مرحوم سید مصطفی خمینی نسبت به علم اصول، آورده است: سید مصطفی خمینی شیوههای پالایش و پیرایش دانش اصول را در سه چیز میداند: ۱ـ مرزبندی مسائل کلامی و فلسفی با مسائل علم اصول، ۲ـ اهمیت دادن به سیر تاریخی مسائل اصولی ۳ـ بهره گیری از کارشناسان.
توضیحات بیشتر »«تقیه مداراتی» از منظر امام خمینی مکتوب شد
در این پژوهش دیدگاههای امام خمینی(ره) با توجه به فتاوا، استفتائات و کلمات ایشان در کتب استدلالی ایشان همچون رساله تقیه، کتاب الطهاره، مکاسب محرمه و کتاب الخلل فی الصلاه در رابطه با تقیه مداراتی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است.
توضیحات بیشتر »تأثیر چهار مکتب معاصر علم اصول بر فقه
برخی با دقّتهای عقلی - فلسفی وارد مباحث اصولی شده و معتقد هستند تنقیح مسائل اصولی با به کارگیری قواعد فلسفی میسر میشود، برخی دیگر به کارگیری فلسفه را در اصول فقه از آن جهت که علم اصول علمی اعتباری است ممنوع دانستند. بدین ترتیب هر دو گروه تأثیرات خاصی را در فقه رقم میزنند.
توضیحات بیشتر »تنوع اجتهاد در دولت اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)
اسلام با مسئله تنوع دیدگاههای سیاسی در دولت اسلامی چگونه برخورد میکند؟ آیا صاحبان آرای گوناگون، آزادی طرح نظریات خود را در دولت اسلامی دارند؟ آیا ولی امر آزادی انتخاب و پیروی از اندیشههای مختلف در مورد مسائل عمومی را به توده مردم میدهد؟ ضوابط اجرایی که در برابر این واقعیت امت را از لغزش محفوظ میدارد چیست؟… شبکه اجتهاد: از سخنرانیها و اظهارنظرهای مرحوم آیتالله سید محمدحسین فضل الله کتابی تحت عنوان «فقیه و امت» تالیف شده که تاملاتی در اندیشه انقلابی و سیاسی و روش اجتهای امام خمینی (ره) را مطرح میکند. علامه فضل الله سوالهای جدی و …
توضیحات بیشتر »تحلیل گفتمان ولایت فقیه در نظام سیاسی ایران
این تحقیق میکوشد تا ضمن توجه به پیشینه و مفاهیم این نظریه به بررسی شرایط تاریخی بپردازد که در تعامل با متن اندیشه ولایت فقیه، امکانات درونی این نظریه را در مواجه جدی با شرایط مدرن، پدیدار ساخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تحلیل گفتمان ولایتفقیه در نظام سیاسی ایران»، تألیف فائز دینپرست در ۲۶۳ صفحه توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) چاپ شده است. گفتمان ولایت فقیه که اصولاً پای در سنت شیعی دارد، در دنیای مدرن، حرکتی انقلابی در مقابل دولت شبه مدرن اقتدارگرای پهلوی آفرید و نهایتاً تئوری مبنایی نظامی سیاسی شد؛ بیتردید دولتی مدرن میشود. ولایت …
توضیحات بیشتر »«منشور روحانیت»؛ آخرین و مهمترین توصیهها و دغدغهها امام (ره)
امام خمینی(ره): خون دلى که پدر پیرتان از دسته متحجر خورده است هرگز از فشارها و سختی هاى دیگران نخورده است/ آنقدر که اسلام از این مقدسین روحانى نما ضربه خورده است، از هیچ قشر دیگر نخورده است/ طلاب جوان باید بدانند که پرونده تفکر این گروه همچنان باز است به گزارش شبکه اجتهاد، آخرین سال حیات حضرت امام خمینی (ره) را می توان سال فصل الخطاب ها دانست. سالی که مهمترین نامه ها و پیام های حیاتی رهبر کبیر انقلاب اسلامی برای آیندگان نوشته شد. علاوه بر وصیت نامه الهی-سیاسی؛ پیام های مهمی چون بازگشت به قانون، منشور برادری …
توضیحات بیشتر »تجدد، عقبماندگی و مفهوم تمدن در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی
ترتیب آنچه را که فرهنگ و تمدن مینامیم، میباید تعریفی و سطح توقعی و جایگاهی در این تحول انقلابی داشته باشد. پرسش ما این است که نسبت میان این دو انقلاب با مفهوم «تمدن» آن هم مدنیت مطلوب و نامطلوب چیست؟ نسبت این دو انقلاب، با وضعی از مدنیت که مورد تنفر و انتظار بوده، چگونه بوده است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رسول جعفریان، استاد تاریخ دانشگاه تهران در مقالهای به تشریح بارشناسی اندیشه تمدن اسلامی از مشروطه تا انقلاب اسلامی پرداخته است. این متخصص حوزه تاریخ نوشته است: دو انقلاب با عنوان مشروطه و انقلاب اسلامی، در فاصله …
توضیحات بیشتر »پژوهشی درباره «مردمسالاری دینی» از منظر امام خمینی(ره)
کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» پژوهشی است که با بهکارگیری نظریه دادهبنیاد، به قلم علی ربانی خوراسگانی از سوی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» به قلم علی ربانی خوراسگانی توسط دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان منتشر شده است. کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» پژوهشی است که با بهکارگیری نظریه دادهبنیاد تألیف شده است. در این کتاب، مردمسالاری از اساسیترین مفاهیم حوزه فلسفه سیاسی و علوم اجتماعی است و پیدایش تمدن اسلامی بر اساس مدینهالنبی جلوه جدیدی از مردمسالاری را مبتنی بر اسلام و قبول …
توضیحات بیشتر »«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیتالله اعرافی
کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» نخستین جلد از سری بحثهای اصول فقه و کتاب «مجسمه و نقاشی» از سری بحثهای فقه هنر، تقریرات درس خارج آیتالله اعرافی، به همت سیدنقی موسوی و احمد عابدینزاده از سوی مؤسسه نشر اشراق و عرفان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پیشگفتار کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» میخوانیم: دانش اصول فقه به یکی از پررونقترین علوم اسلام در حوزههای علمیه به ویژه حوزههای شیعی تبدیل شده است و طلاب و دانشپژوهان حوزههای علمیه با میراثی متراکم و گرانقدر از اندیشههای دقیق و اصولی مواجهاند که باید ضمن گرامیداشت این میراث و …
توضیحات بیشتر »خاطرات شنیده نشده از سالهای تدریس امام خمینی(ره)
مرحوم امام علاقمند بود که از طرف حاضران در درس سخن گفته شود و سکوت افراد را شایسته نمیدانستند، حتى روزى که سکوت بر مجلس درس حاکم بود ناراحت شدند و گفتند من روضه نمیخوانم، چرا سکوت کرده اید. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام الله دهه فجر، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیتالله شیخ جعفر سبحانی خاطراتی از حضرت امام و تدریس ایشان در قم منتشر کرده که به شرح زیر است: حضرت امام درس خارج اصول را در چه زمانى آغاز کردند؟ آیتالله سبحانی: روز پنجشنبه ۲۸ ماه صفر ۱۳۶۴ مقارن با فصل زمستان سال ۱۳۲۳ آیتالله بروجردى(رحمه …
توضیحات بیشتر »نائینی مشروطه را نظام ایدهآل نمیدانست/ هنر امام(ره) بازخوانی فقه بدون افتادن در ورطه التقاط بود
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه با بیان اینکه هنر امام(ره) بازخوانی فقه بدون افتادن در ورطه التقاط بود، گفت: نظریه مردمسالاری دینی که هم مشروعیت و هم منشا قدرت نظام را تامین میکند با بازخوانی درست و گفتمان مطلوب، قابل عرضه به دنیاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی امروز ۱۴ بهمن ماه در همایش فقه حکومتی که با موضوع نقش مردم در نظام اسلامی برگزار شد با اشاره به بحث مردمسالاری گفت: دغدغه اصلی مردمسالاری در نظام غرب وجود دارد و در همان فضا هم شکل گرفت و به …
توضیحات بیشتر »شهید صدر در انقلاب و تحقق آن موفق نبود/ امام(ره) هیچگاه ادعای عصمت نکرد
شهید صدر معتقد بود قبل از انقلاب باید کادرسازی کنیم اما امام خمینی معتقد بود باید به هرشکلی انقلاب کنیم بعدا کادرها ساخته میشود؛ تجربه امام خمینی به نتیجه رسید اما تجربه شهید صدر به نتیجه نرسید گرچه امروز همین نیروهای حزب الدعوه قدرت را در عراق در دست دارند اما شهید صدر در انقلاب و تحقق انقلاب موفق نبود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله هادوی تهرانی در جلسه تفسیر سوره انبیاء در بخشی از سخنان خود؛ عدالت، کفایت و فقاهت را از ادله فقها برای در دست گرفتن رهبری جامعه در عصر غیبت عنوان کرد و گفت: این سه …
توضیحات بیشتر »کارستان امام خمینی و ورود فقاهت شیعی از حاشیه به متن
فقیهان امامیه بعد مشروطیت متوجه این شدند که حریف مادی گرای غربی با عِدّه و عُدّه در حال تسخیر جهان اسلام است و مسائل عدیدهای را برای عموم مسلمانان پدید آورده یا میآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین داوود مهدوی زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی یادداشتی آورده است: فقیهان امامیه بعد مشروطیت متوجه این شدند که حریف مادی گرای غربی با عِدّه و عُدّه در حال تسخیر جهان اسلام است و مسائل عدیدهای را برای عموم مسلمانان پدید آورده یا میآورد. آنان به این نتیجه رسیدند که دیگر وقت این نیست که کنج …
توضیحات بیشتر »امام به اصالت و حفظ شأن روحانیت معتقد بود/ حساسیتهای امام نسبت به روشنفکران دینی
امام به اصالت روحانیت معتقد بود. گروههای دیگر، حتی اگر تحت نفوذ روحانی ارزشمندی هم بودند، باز آنها را قبول نداشتند./ امام به روحانیت موقعیتی داد که اگر روحانیت مثل سال اول انقلاب، موقعیتی را که امام به آنها داد، حفظ میکردند، وجهه و محبوبیت بسیار قدرتمندی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، بازاندیشی در نگاه امام به روشنفکران صرفاً یک ضرورت تاریخی نیست، بلکه نمایانگر بخشی از نقشه راه انقلاب و پرتوافکن بر مسیر تداوم نظام اسلامی است. تأمل در زمینههای شکلگیری دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی به جماعت منورالفکر و نحوه تعامل ایشان با این جریان و نیز مدیریت آنان …
توضیحات بیشتر »شرح و تبیین «نظریه خطابات قانونیه» امام خمینی(ره)
کتاب «شرح و تبیین نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)» به همت معاونت پژوهشی دفتر نمایندگی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم منتشر و در دسترس علاقمندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر شامل دو بخش است که بخش اول «کلیات» و بخش دوم «کاربردهای خطابات قانونیه» را شامل میشود که هر کدام از این بخشها به ترتیب چهار و هشت فصل دارد. در مقدمهای که نویسنده این کتاب بر آن نوشته آمده است: «از جمله اندیشههای ارزشمند و نظریه بدیع حضرت امام نظریه «خطابات قانونیه» است که این نظریه با وجود نظریه قضایای حقیقیه شیخ …
توضیحات بیشتر »دلائل مخالفین و موافقین تشکیل حکومت در عصر غیبت
اگر شرایط قیام فراهم شد و رهبری قیام به دست یک مرجعیت تقلید باشد و زمینه سازی ظهور باشد، روایتی نداریم که بگوید این قیامها جایز نیست؛ بلکه برعکس آن، روایاتی هست که میگوید در عصر غیبت قیامهایی اتفاق میافتد که آن قیامها زمینه ساز ظهور حضرت مهدی(ع) میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، چندی پیش با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار …
توضیحات بیشتر »ادله وجوب تلاش برای تأسیس «حکومت اسلامی»
اگر به ابواب مختلف فقهی مراجعه کنیم، از طبیعت ابواب فقهی در میآید که اسلام دین اجتماعی– سیاسی است و اگر ما در ظرف حکومت، اسلام را اجرا نکنیم خیلی از احکام اسلام معطل میشود و احکام اسلامی بدون حکومت قابل اجرا نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، چندی پیش با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار شد. گزارش علمی نشست بدین شرح …
توضیحات بیشتر »مباحثه تاریخی امام خمینی و آیتالله حکیم درباره «قیام علیه حاکم جائر»
اگر امام حسن (ع) هم به اندازه شما مرید داشت قیام میکرد. در اول امر قیام کرد دید مریدها فروخته شدهاند، لذا فتح نکرد، اما شما در تمام ممالک اسلامی مقلد و مرید دارید. شما اقدام کنید و قیام نمایید، من اولین کسی خواهم بود که از شما تبعیت خواهم کرد. شبکه اجتهاد: حضرت امام خمینی(ره) پس از تبعید از ایران، چند ماهی را در ترکیه به سر بردند و سپس به نجف تبعید شدند. ایشان در ایام اقامت در نجف، با بیخبری حوزه علمیه نجف از مسائل روز کشورهای اسلامی و توطئههای استکبار در میان مسلمانان مقابله میکردند. به …
توضیحات بیشتر »