در این نوشتار، بعد از تعریف تناسب بین حکم و موضوع به «رابطهای بین حکم و موضوع مناسب آن که باعث میشود ذهن انسان از لفظ موضوع به موضوع متناسب با حکم متبادر شود»، به تبیین کاربردهای تناسب بین حکم و موضوع پرداخته که از جمله این کاربردها میتوان موارد ذیل را برشمرد: تضییق موضوع، توسعه موضوع، تعیین نوع دخالت …
Read More »آخرین اخبار
نقش شیخ طوسی در تحول و پویایی فقه حکومتی
تاریخ علم فقه، گواه این نکته است که فقه شیعه و ادله استنباط احکام شرعی در زمان شیخ طوسی دستخوش تحول عظیمی شد و ایشان برای نخستین بار فقه شیعه را با تألیف کتاب «مبسوط» و گنجاندن فروع فقهی و ارائه نظریات دقیق، وارد مرحله جدیدی کرد، از این جهت ایشان را مهذّب مذهب شیعه در اصول و فروع نامیدند. …
Read More »فتوا علیه بیگانگان صادر کردم، نه علیه اهل تسنن!
آیتالله سیستانی با اشاره به اینکه فتوای خود را برای دفاع از عراق در برابر بیگانگان و نه علیه اهل تسنن این کشور صادر کرده است، تاکید کرد: مهاجران را یاری کنید بدون اینکه سؤال کنید شیعه هستید یا سنی؟ به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدعلی سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان با جمعی از دانشگاهیان عراق از جمله پزشکان و اساتید …
Read More »نگاهی به بایستههای مقابله با تحمیل انزوا بر فقه اهلبیت(ع) در جهان اسلام
آنچه تأمل بیشتر ما را نسبت به نتایج این کنفرانس و رویکرد و اهداف آن ضروری میسازد علاوه بر غیبت معنادار شخصیتها و مراکز مهم شیعی، عبارت است از تصمیماتی که بدون حضور یا مشارکت هیچ عالم یا مرجعیت فراگیر شیعی در سند نهایی و بیانیه پایانی آن گنجانده شده است که مهمترین آن تأکید بر ضرورت رسمیت یافتن این …
Read More »بررسی ابعاد و مسائل «اذن ولی در ازدواج باکِره»
«اذن ولیّ در ازدواج باکِره» در میان موضوعات فقهی به کثرت روایات متعارضنما مشهور است و همین نکته سبب شکلگیری دیدگاههای فقهی متفاوتی شده است. ابعاد و مسایل مختلف این مسئله برای نخستین بار در قالب کتابی بررسی شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در فتاوای شماری از فقها یکی از مواردی که دوشیزه بالغ و رشید باید اذن پدر …
Read More »نقدی بر «حدود اختیارات حاکم در حقوق کیفری اسلام»
کتاب «حدود اختیارات حاکم در حقوق کیفری اسلام» با هدف استقراء مصادیق ایفای نقش حاکم اسلامی در فقه و حقوق موضوعه ـ بخش فقه جزایی و حقوق کیفری به رشته تحریر درآمده و در سه فصل تنظیم شده است. «مباحث مقدماتی»، «مسئولیتها و اختیارات حاکم در قلمرو حدود»، و «مسئولیتها و اختیارات حاکم در قلمرو تعزیرات». به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »وظایف دفاتر مرجعیت بعد از فوت مرجع
بسیاری از مراجع شیعه بعد از فوتشان تقریباً همه امورشان تعطیل میشود ولی عده کمی از مراجع به خاطر برخی ویژگیها فعالیتهایشان ادامه مییابد. ویژگی مهم آنها این است که در بیت یا دفتر آن مرجع افراد واجد صلاحیت علمی و اجتماعی برای جایگزینی و استمرار بخشیدن به فعالیتهای ایشان وجود داشته تا هم پاسخگوی سؤالات مقلدینی باشند که بر …
Read More »طرح شورای رهبری بیاساس و مبانی لازم شرعی را ندارد
آیتالله تسخیری با بیان اینکه شورای رهبری مبانی لازم شرعی را ندارد، خاطرنشان کرد: من معتقدم طرح شورایی کردن رهبری هدفی غیر از تشکیک در رهبریت نظام نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدعلی تسخیری عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتوگو با تسنیم، با بیان اینکه مجلس خبرگان وظیفه حراست و پاسداری از ولایت فقیه را دارد، گفت: اعضای …
Read More »سه پیشنهاد استاد حوزه علمیه قم به دولت یازدهم
سروش محلاتی به ضرورت انعکاس نظرات مراجع عالیقدر از تریبونهای رسمی، استقلال نهاد حوزه حتی در حکومت اسلامی و پشتیبانی دولت از حوزه علمیه چون در بخش درمان طلاب تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در ضیافت افطاری رئیس جمهور با جمعی از علما، روحانیون، گفت: بنده …
Read More »نگهداری ۷۰۰ اثر از شیخ مفید در کتابخانه آستان قدس رضوی
بیش از ۷۰۰ نسخه ارزشمند از آثار شیخ مفید در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود و در این میان، ۳۰۰ نسخه خطی و چاپ سنگی نفیس خودنمایی میکند که کتابت برخی به قرن نهم میرسد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی و امور بینالملل سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، کارشناس مسئول …
Read More »پاسخ امام به علت تشکیل ندادن حکومت از سوی آیتالله حائری یزدی
نوه آیتالله حائری یزدی(ره) گفت: روزی بزرگانی خدمت امام راحل رسیدند و از ایشان پرسیدند که چرا آیتالله حائری یزدی(ره) با جایگاهی که داشت، تشکیل حکومت اسلامی نداد که امام راحل فرموده بود در زمان رضاشاه حفظ حوزه علمیه قم، کمتر از تشکیل جمهوری اسلامی نبوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی از نوادگان آیتالله شیخ عبدالکریم …
Read More »خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیتالله مؤمن مکتوب شد
در این کتاب بخوانید: «شیخ انصاری و امام خمینی»، «سیره آیتالله سیدمحمد محقق داماد»، «بررسی شخصیت و آثار سیدمهدی روحانی»، «تاریخ شفاهی قوه قضائیه»، «بررسی مقام فقهی، اصولی، رجالی رهبر معظم انقلاب»، «فعالیتهای علمی و مبارزاتی آیتالله طاهری خرمآبادی»، «نمایندگان امام در چندین عرصه»، «شرایط خبرگان هم اعلمیت است و هم انقلابی بودن». به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «خاطرات و …
Read More »«فقهِ هنر» در دو نگاه جامع و تعیّنات موردی
«فقهِ هنر در دو نگاه جامع و تعیّنات موردی»، عنوان مقالهای است که به قلم حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در شماره جدید قبسات نگاشته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شماره هفتاد و هشتمین فصلنامه علمی ـ پژوهشی قبسات، که از سوی انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر میشود، دارای مقالهای از …
Read More »اجرای کلانپروژه «تدوین روایات سیاسی کتب اربعه حدیثی»
مدیر گروه فقه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی از اجرای کلانپروژه «تدوین روایات سیاسی کتب اربعه حدیثی» طی چند سال آینده خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی با اشاره به اینکه در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی سه گروه پژوهشی علوم سیاسی، فلسفه سیاسی و فقه سیاسی وجود دارد، به ایکنا گفت: گروه فقه سیاسی …
Read More »توسعهی فقههای مضاف و یک الگوی موفق / مجتبی الهی خراسانی
الگوی برگزاری «حلقه فقه حکومتی» علاوه بر ارزش آموزشی و به فعلیت رساندن بخشی از استعدادهای تخصصی حوزه و تأمین منابع انسانی برای نظریهپردازی، محصولات و نتایج ارزشمند علمی و پژوهشی خواهد داشت و یافتههای آن به سرمایه محتوایی فقه حکومتی خواهد افزود. به گزاش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی مدیرکل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و …
Read More »جزم فقیهانه در بیان یک حکم شرعی
این نخستین بار نیست که آیتالله خامنهای موضع فقهی خود را درباره حرمت اهانت به مقدسات مذاهب اسلامی اعلام میکنند. با این همه، آن چه به تازگی توسط نشریه «خط حزب ا…» انتشار یافت، حاوی نکات درخور تأملی از این موضع فقهی بود. این نکات بدیع را به ویژه میتوان از استخدام و بهکارگیری واژهها و تعابیر خاص در بیانات …
Read More »گفتههای فاضللنکرانی در دیدار با رهبران کاتولیک جهان
محمدجواد فاضل لنکرانی: حوزهی علمیه قم و علمای اسلام آمادگی برگزاری گفتگوی بین الادیانی در همه زمینهها را دارد و پیشنهاد میدهم، در جلساتی مقایسهای بین فقه شیعه و فقه مسیحیت انجام شود و با یافتن مشترکات، راه گفتگوی بینالادیانی میسر گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با جمعی از سران کاتولیک واتیکان که به …
Read More »راهکار فقهی برای جریمه تأخیر در تأدیه دیون بانکی
تعزیر شرعی برای جرم تأخیر در تادیه اقساط مؤسسات بانکی و مالی، با حضور جمعی از کارشناسان مطرح حوزه اقتصاد اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح «تعزیر شرعی برای جرم تأخیر در تادیه اقساط مؤسسات بانکی و مالی» در نشست کمیته فقه اقتصادی شورای فقهی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با حضور حججاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، مجید …
Read More »با فتوای قرضاوی دیگر کسی نیاز به ازدواج ندارد!
آیتالله سبحانی با بیان اینکه اگر قرار باشد برخی فتوای قرضاوی رایج شود دیگر کسی نیازی به ازدواج نمیبیند، تصریح کرد: کسانی که شیعه را به سبب حکم متعه منحرف میدانند، توجه دقیقی به آیات قرآن ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ جعفر سبحانی ظهر امروز در دومین جلسه درس تفسیر خود در ماه مبارک رمضان که در مدرسه …
Read More »شیعیان ایران صادقانه در پی وحدت مسلمین هستند/ موانع تقریب به زودی برداشته میشود
شیخ احمد کریمه گفت؛ به زودی اطلاعات مستندی منتشر خواهد کرد که موازنه تعصب در منطقه را دگرگون خواهد کرد، و موجب رفع موانع فراروی تقریب بین اهل سنت و تشیع خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد از پایگاه اینترنتی روزنامه رای الیوم، استاد فقه تطبیقی دانشگاه الازهر مصر تاکید کرد: من به بازیهای جاری در منطقه خلیج فارس و …
Read More »سامانه تلفنی ۳۲۰۲۰ در ماه رمضان شبانه روزی شد
به مناسبت ایام مبارک ماه رمضان، فعالیت سامانه پاسخگویی به سؤالات شرعی آستان قدس رضوی شبانه روزی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ایام ماه مبارک رمضان خدمات پاسخگویی به سؤالات شرعی زائران و مجاوران حرم امام رضا(ع) با حضور بیش از ۲۵۰ نفر از طلاب دینی در حرم مطهر رضوی به صورت شبانه روزی ارائه میشود. بنابراین گزارش، افزون …
Read More »«فقه» و ظهور دولت مدرن
نائینی به دنبال دولت ملی کوچکی بود که مخالف شریعت نباشد، بلکه دنبال تحقق حقوق عمومی مردم باشد، حقوق عمومی که با جمعآوری، توزیع و مصرف درست مالیات گره خورده است. او تاریخی نگاه نمیکرد، بلکه تصورش این بود که دولت درست، دولت حداقلی است. به همین خاطر معتقد بود هرچه به وظایف دولت اضافه شود، به سمت دولت ناقص …
Read More »شفافیت فقهی در مورد برخی بحرانهای خانوادگی وجود ندارد
تدوینگر پایاننامه «بررسی فقهی شروط ضمن عقد نکاح در عقدنامههای رایج» در دفاع از پایاننامه خود گفت: بحرانهای مختلف از جمله محکومیت، اعتیاد، ازدواج مجدد، مفقود شدن، مبتلا شدن مرد به مریضی صعبالعلاج و جنون و عدم شفافیت فقهی در مورد این مسائل باعث ایجاد شروط ضمن عقد نکاح شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایاننامه با موضوع …
Read More »تأثیر و کارکرد احکام و فتاوای ناظر به عرصه اجتماعی
پرسش اصلی این است اگر یک استنباط فقهی یا یک رای فقهی خرق جامعه کند و به «اللّهُمَّ شَتِّتْ شَمْلَهُمْ و فَرِّقْ جَمْعَهُمْ» در میان متدینان و مؤمنان بینجامد که تبدیل به ضد خود شده است میتوان از آن دفاع کرد؟ آیا اگر این رأی فقهی نظامات اجتماعی را به هم بریزد میتوان از استناد آن به شارع و حجت …
Read More »اعلام حلول ماه مبارک رمضان ۱۴۳۷ در برخی کشورها
چندین کشور عربی و اروپایی امروز دوشنبه ۱۷ خردادماه را به عنوان روز اول ماه مبارک اعلام کردند؛ اما شیعیان قطیف و دمام عربستان سهشنبه را اول رمضان اعلام نمودند. به گزارش شبکه اجتهاد، مسلمانان در کشورهای سوریه، اردن، عربستان، امارات، یمن، بحرین، تونس، قطر، مالزی، اندونزی، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و تاجیکستان نخستین روز ماه مبارک رمضان را آغاز …
Read More »حکم «خمس» در سهام بورس و اوراق بهادار
مؤلف این پایاننامه با موضوع شناسی مسئله به بررسی حکم خمس در سهام بورس و اوراق بهادار پرداخته و اظهار میکند: با توجه به اصل وجوب خمس در ارباح مکاسب و به حکم اجماع و اتفاق علما، سودهایی که از راه سرمایه گذاری کسب میشوند و تا سال خمسی صرف مؤونه نشده و چیزی از آن اضافه بماند، پرداخت خمس …
Read More »امام خمینی، از اندیشه اجتهادی تا رویکرد حکومتی
در این سالنامه بخوانید: چرایی و ضرورت طرح ایده اجتهاد در اندیشه امام خمینی،«اجتهاد در اندیشه امام» بر اساس نظریات سیدحسن خمینی، خاطرات مرحوم فاضل لنکرانی از امام، ایام تبعید امام در ترکیه، برنامههای امام خمینی در نجف و ملاقاتها، حقوق مردم در اندیشه امام خمینی. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، شماره چهارم سالنامه …
Read More »چهار دغدغه فقهی نظام بانکداری
مهمترین مسئله فقهی بانکداری بدون ربا اجرای صحیح قراردادها و عقود بانکی است؛ اشکال اصلی که فقها و اساتید فقه به بانکداری غربی دارند این است که آنها قرارداد با بهره را اجرا میکنند که ربا محسوب میشود. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، حجتالاسلام سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، معتقد …
Read More »الزام حکومت به حجاب از منظر فقه مسلم و قطعی است
برخی با کنار نهادن دوگزاره، حجاب یک امر عبادی است و نمیتوان به امور عبادی الزام کرد، نتیجه گرفتهاند که حکومت نمیتواند امر به حجاب بکند، در صورتی که امر عبادی، عملی است که قصد قربت در آن لازم دارد حال آنکه در حجاب کسی قائل به قصد قربت نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی آموزشی با موضوع «حکومت …
Read More »کتابی درباره شیوه تعامل قدما با ضعف حدیث
نوشتار پیش رو میکوشد از راه بازخوانی تایخی و تحلیل شیوه عملی دانشوران متقدم شیعه – تا سده هفتم – که در میراث حدیثی فقهی آنان نمود یافته است پاسخی واقع نمایانه برای پرسشهای مهم یاد شده بیابد و از رهگذر آن رویکردی قابل دفاع در تعامل امروزین ما با روایات ضعیف فرا دید نهد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب …
Read More »