آخرین اخبار

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ضمن اشاره به دو الگوواره تعطیل و حکومت در سیره امام علی(ع) نشان داد که چگونه این دو الگوواره مانند دو رشته مفتول، پیکره فقه سیاسی شیعه را سامان داده و در طی تاریخ نوسان داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «تبارهای فقه سیاسی شیعه در رفتارهای سیاسی امام علی(ع)» …

هفتادمین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مدرسه عالی حوزوی ولی امر علیه السلام در اردیبهشت ۱۴۰۲ برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام مصطفی عبدالهی در موضوع «بازنگری در ماهیت شخصیت حقوقی بنگاه‌های تجاری و آثار فقهی آن» به ارائه‌ی بحث پرداخت. ناقدین این نشست دکتر محمود حکمت نیا و حجت‌الاسلام قدیر علی شمس بودند. حجت‌الاسلام صفری …

شبکه اجتهاد: یکی از نکات مهم در حدیث شیعه، تبدیل احادیث از گفتار به نوشتار در طبقات اول و دوم راویان است. روش انتقال متن مکتوب و شیوۀ ارزیابی آن با احادیث شفاهی بسیار متفاوت است. در نوشتار پیش رو با استفاده از تاریخ حدیث شیعه و تأکید بر مکتوب بودن آن، به بررسی شیوۀ ارزیابی حدیث می‌پردازیم. کتابت حدیث …

استاد حوزه علمیه قم وظایف حکومت اسلامی در برخورد با بی‌حجابی به عنوان یک حرام سیاسی را تشریح و بر مقابله با نظریه‌پردازان بی‌حجابی به ویژه اگر روحانی باشند تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، بی‌حجابی و اشاعه آن موضوعی است که در ماه‌های اخیر به وسیله دشمنان اسلام و غافلان در حال پیگیری است؛ رهبر معظم انقلاب نیز چندی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه امام خمینی(ره) فرمودند حوزه باید نبض حال و آینده را در دست داشته باشد ولی متاسفانه گاهی احساس می‌شود ما نبض حال را هم در دست نداریم. گفت: یکی از غفلت‌های ما در این چهار دهه این بود که خیلی از تصمیمات در کشور بدون توجه به فقه گرفته شد. …

آیت‌الله نوری همدانی با انتقاد از سختی معیشت مردم، گرانی مسکن و پایین بودن ارزش پول ملی تصریح کردند: باید در مدیریت کارها اهم‌ و مهم‌ها لحاظ شود چنانچه بعضی از مناطق کشور گرفتار مشکل کم آبی هستند و باید برای رفع این مشکل اقدامات مفید و موثری صورت بگیرد، چگونه‌ می‌شود که همدان در سینه کوه‌های الوند از مشکل …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۲۷ اردیبهشت سالروز ارتحال فقیه محقق و اصولی مدقق آیت‌الله محمدتقی بهجت اعلی‌الله‌مقامه الشریف است.

اصرارم بر این است که مسئولان محترم حج در این زمینه‌ها فرهنگ‌سازی کنند. کاری کنید که تا اسم حج می‌آید، تا اسم کعبه‌ی معظّمه می‌آید، آن جوانِ امروزیِ ما این مفاهیم به ذهنش خطور کند: مفهوم تمدّن‌سازی، مفهوم اتّحاد جهانی، مفهوم نگاه فرامرزی و بین‌المللی، مفهوم رفع تمایز و مانند اینها به ذهنش بیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم …

امام صادق علیه السلام تنها بر تشکیل حوزه علمیه و بیان حکم فقهی بسنده نکردند بلکه ایشان با ملحدان از یک سو و با مشرکان و با امویان و عباسیان از سوی دیگر به مبارزه برخواستند و ضمن معرفی نظام اسلامی با استقامت و پایداری این نظام را حفظ کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در سخنانی …

شبکه اجتهاد: بازخوانی تاریخ حیات ائمه اهل بیت (ع) نشان می‌دهد که افزون بر ستم بی‌پایان حاکمان زمان که عملاً زمینه دور ساختن آنان از اداره جامعه را فراهم آورد، شماری از مدعیان فقه‌دانی و دین شناسی نیز در این گناه بزرگ سهیم بودند و با راه انداختن کرسی درس و بحث و نشستن بر مدار فتوا و قضاوت باعث …

کتاب «نقدی برکتاب امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی» (اثر مایکل کوک)؛ به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی جعفر پیشه فرد (استاد خارج فقه و اصول دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه)، به‌تازگی از سوی موسسه احیاء امر طاها به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از آنجایی که کتاب امر به معروف و نهی از منکر …

نویسنده در این تحقیق تلاش کرده است ضمن بیان جغرافیای اهل‌سنت ایران، توصیفی درباره‌ی مذاهب فقهی و نگرش‌های طریقتی و اعتقادی آن‌ها داشته باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «اطلس توصیفی اهل‌سنت ایران» اثر حجت‌الاسلام مهدی مسائلی به‌تازگی از سوی انتشارات امیرکبیر به زیوطر طبع آراسته و به نمایشگاه کتاب رسید. اهل سنت ایران از جهت فقهی به دو مجموعه‌ی …

این اثر پژوهشی به موضوع حکم اعدام در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم قصاص یا حد و تعزیر می پردازد که از سوی دانشگاه رضوی منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «واکاوی فقهی حقوقی تجدید اجرای کیفر سالب حیات» به موضوع حکم اعدام در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم قصاص یا حد و تعزیر …

آئین اختتامیه چهارمین دوره جشنواره ملی «کتاب سال سبک زندگی جمهوری اسلامی ایران» با معرفی برگزیدگان، همراه با سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین احمد واعظی، حمید پارسانیا و مهدی علیزاده و برگزاری کرسی ترویجی «بررسی نقش مناسک دینی در تقویت اصول و مبانی سبک زندگی» روز پنچ‌شنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در محل دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار …

رئیس بنیاد امامت ضمن اشاره به ویژگی‌های عقلانیت شهید مطهری تصریح کرد: ایشان از یک طرف تقابلی با عقلانیت مدرن ندارند بلکه سعی می‌کنند از درون آن عقلانیت سره را از ناسره بازشناسی کنند و از سوی دیگر این خودبنیادی و خودبسندگی در حوزه عقل‌گرایی مدرن را زیر سوال می‌برند و نشان می‌دهند عقل به تنهایی نمی‌تواند نظام زندگی بشر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از شیوه‌های مهم در منظومه تربیت اسلامی، نظام تشویق و تنبیه است. هدف کلی در این منظومه، هدایت و تربیت انسان‌ها و رساندن آنها به اهداف والاتر است. در نظام تنبیه اسلامی، مجازات‌هایی پنج‌گانه وجود دارد: حدود؛[۱] تعزیرات؛[۲] قصاص؛ دیات؛ کفارات. حدود، یک نوع مجازات است که باید در چارچوب قوانین شرع در حدود باشد؛ هرچند هدف …

هدف از تشکیل این پرونده، پرداختن به زوایایی از کتب اربعه است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به قطع نزد کمی از دانشیان، این زوایا دیری است که پرداخته شده و مورد مطالعه قرار گرفته؛ اما فقط کمی از ایشان چنین‌اند. اختصاصی شبکه اجتهاد: کتب اربعۀ حدیثی شیعه (الکافی، من‌ لایحضره ‌الفقیه، تهذیب ‌الاحکام و الاستبصار ‌فیما اختلف ‌من …

اختصاصی شبکه اجتهاد: عدد نسخ خطی التهذیبِ شیخ طوسی، پس از قرآن کم‌نظیر است و کتاب استبصار از لحاظ اهمیت و تعداد نسخه‌ها پس از تهذیب قلمداد می‌شود. نکات و خصائصی که در نسخه‌ها‌ی این کتاب وجود دارد، ذهن هر پژوهشگر را به خود جذب می‌کند. در این مجال نمی‌توانیم به بسیاری از این نکات اشاره کنیم؛ ولی برخی از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مجید معارف، استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است. او دکترای خود را در رشته علوم قرآن و حدیث از دانشگاه تربیت‌ مدرس اخذ کرده و رساله خود را با عنوان «پژوهشى در تاریخ حدیث شیعه» تدوین نموده است. وی از سال ۱۳۷۲ تاکنون به‌فعالیت در دو عرصه آموزش و پژوهش مشغول است و …

شبکه اجتهاد: نوزدهم اردیبهشت ماه؛ روز بزرگداشت بزرگ ترین و ماناترین محدث تشیع مرحوم ثقه‌الاسلام کلینی (اعلی الله مقاماته العالیه) است. اگر کسی می‌خواهد این محدث بزرگ و نقش بی‌بدیل ایشان در حفظ تراث اهل بیت (ع) را دریابد، مناسب است به چند گزاره ذیل عنایت بورزد: ۱. عالمان اهل سنت مهم ترین و معتبرترین کتاب را پس از قرآن، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در عصر چاپ و دیجیتال و دسترسی آسان به اطلاعات، کمتر کسی زحمت کنکاش در نسخه‌های خطی را به خود می‌دهد. محمدباقر ملکیان، از آن افراد اندک است. فعالیت‌های نسخه‌پژوهانه و حدیثی_رجالی وی، سبب شد تا با او درباره‌ی اوضاع نسخه‌های کتاب مهم من‌لایحضره‌الفقیه به گفت‌وگو بنشینیم. ملکیان از راه‌های نرفته و کاستی‌های پژوهشی در این عرصه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کلینی در دیباچه الکافی، چندباری استحسان را می‌نکوهد. آیا استحسان در کلام کلینی همان استحسان اصطلاحی است یا تنها معنای لغوی را در نظر داشته؟ استحسانِ اصطلاحی در کلمات فقیهان عامه پیش از کلینی نیز به وفور دیده می‌شود. گرچه برای استحسان تعریف واحدی از سوی باورمندان به آن نمی‌بینیم، اما دیرین بودن این اصطلاح و رواجش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مصطفی موحدی‌فر، دانشجوی دکتری مطالعات اسلامی در دانشگاه بیرمنگام است. او سه سال است که در مقطع دکتری تحصیل می‌کند و پیش از این در دانشگاه قرآن و حدیث پیرامون منابع «من لایحضره الفقیه» و «قرائن صحت قدمائی» در مقطع ارشد فعالیت داشته است. در این نوشتار، گزارش بخش‌هایی از «سلسله نشست‌های درایات» با موحدی‌فر را می‌خوانیم. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مطالبی در کمال شگفتی، از سوی برخی حوزویان و در نقد «نظریه الاسلام هو الحکومه» مطرح شده است! این نوع مواجهه با یک نظریه فقهی از سوی کسانی که داعیه فقاهت دارند، بیش از آنکه نقدی بر نظریه و صاحب نظریه باشد، وجاهت علمی ناقدین را مورد خدشه قرار می‌دهد. این وجیزه در پاسخ به منکرین حکومت …

استنباط به‌ ضوابط اصولی وابسته است؛ مکتب اخباری تنها ضوابط نقلی را و مکتب اصولی‌ ضوابط اعم از عقلائی، عقلی و نقلی را معتبر می‌داند. در این نوشتار دو مکتب اخباری و اصولی چه از جنبه مسائل چه از دیگر جنبه‌ها تبیین شده، آنگاه آسیب‌های آن دو استقصا و سرانجام مهم‌ترین ویژگی‌های مکتب اصولی مطلوب بررسی شده است که عبارتنداز: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: الکافی تألیف ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق رازی بغدادی، معروف به شیخ کلینی است. این کتاب اولین کتاب از کتب اربعه شیعه و در زمره مجموعه‌های حدیثی مورد اعتماد نزد شیعیان شمرده می‌شود. کلینی در مقدمه اثر خود اصول و پیش‌شرط‌هایی را که در تألیف کتاب رعایت کرده، ذکر کرده است. ما در این نوشتار برای …

به‌مناسبت صد سالگی حوزه‌‌ی علمیه قم، مجموعه مستند تلویزیونی «نبراس، سیری در تاریخ حوزه‌‌های علمیه از گذشته تا به حال» به جریان شناسی روحانیت در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، تعلیم و تربیت، اجتماعی از زمان عصر غیبت تاکنون می‌پردازد. در این برنامه برای اولین بار گوشه‌‌هایی از تدریس بحث غنای رهبر معظم انقلاب نشان داده می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

شبکه اجتهاد: یکی از روش‌های نوین ارزیابی حدیث، تحلیل فهرستی است. عرضه نشدن سازوکار اجرای این روش یکی از کاستی‌های آن در جهت گشودن راه خود به مجامع علمی و همگانی شدن است. در این نوشتار پس از تبیین کلی تحلیل فهرستی، سازوکار اجرای آن ارائه شده و برای ارزیابی دو روایت به کار گرفته می‌شود. سازوکار ارائه شده از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب «صافی در شرح کافی» (ملا خلیل قزوینی) از جهات مختلف بسیار حائز اهمیت است. این کتاب، تنها کتاب فارسی است که به صورت کامل، الکافی را شرح کرده است. ما فقط دو شرح داریم که به صورت کامل الکافی را توضیح داده باشد؛ یعنی هر سه قسمت اصول، فروع و روضه را شرح زده باشد. یکی …