قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 57)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

نسخه سوم نرم‌افزار مجموعه آثار استاد محمد سند تولید شد

نسخه سوم نرم‌افزار مجموعه آثار استاد محمد سند تولید شد

با هدف پاسداشت میراث گرانقدر عالمان و دانشمندان اسلامی نسخه سوم نرم‌افزار مجموعه آثار استاد شیخ محمد سند در قالب کتابخانه استاندارد نور، تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، در راستای تولید نرم‌افزارهای مجموعه آثار، با هدف پاسداشت میراث گرانقدر عالمان و دانشمندان اسلامی و دستاوردهای مراکز و مؤسسات علمی و پژوهشی، نسخه سوم نرم‌افزار مجموعه آثار استاد شیخ محمد سند را در قالب کتابخانه استاندارد نور، تولید کرد و به‌زودی در معرض استفاده کاربران محترم قرار خواهد داد. این گزارش می‌افزاید؛ متن کامل ۹۹ عنوان در ۱۳۳ جلد کتاب از آثار استاد شیخ …

توضیحات بیشتر »

اجازه آیت‌الله صافی از استادش آیت‌الله بروجردی برای چاپ تقریرات + اصل نامه

اجازه آیت‌الله صافی از استادش آیت‌الله بروجردی برای چاپ تقریرات + اصل نامه

اگر رأی مبارک اقتضا فرماید برای آن‌که قطره‌ای از قطرات دریای علم و دانش بندگان در دسترس تشنگان و طالبین قرار گیرد با خواست خداوند فعلاً به طبع و نشر همین‌ جزء که تقدیم شده اقدام گردد. شبکه اجتهاد: سنت‌های غنی حوزه میراثی گران‌سنگ در تربیت و تعلیم اندیشه دینی است. یکی از این سنت‌ها نگارش تقریر دروس اساتید توسط شاگردان برجسته‌است که پس از ملاحظه استاد به عنوان متنی پژوهشی و مستندی علمی تحت اشراف و حمایت استاد، منتشر می‌گردد. در این میان ارتباط دوسویه‌ استاد و شاگرد که توأم از ادب، اخلاص، نقادی، معنویت و ارتقای دانشی‌ است، …

توضیحات بیشتر »

رویکرد امام به سرتاسر فقه، حکومتی بود/ نگاه گزینشی به مکتب امام غلط است/ در مکتب امام، فقیه شان ولایت دارد

ظرفیت فقه استکشافی برای تولید نظامات اجتماعی

‌‌حجت‌الاسلام خسروپناه ضمن اشاره به نوآوری‌‌های مکتب امام خمینی (ره) ابراز داشت: برخی می‌گویند که فقه امام، فقه اجتماع است اما این صحیح نیست زیرا هیچ فقیهی نیست که فقه اجتماع نداشته باشد. امام علاوه بر فقه اجتماع، فقه الحکومه نیز داشت؛ یعنی رویکرد حکومتی به سرتاسر فقه داشتند و این گونه نبود که بخشی از فقه امام، فقه الحکومه است. ملا احمد نراقی و از فقهای حاضر نیز همچون آیت‌الله سید محمد صادق روحانی بخشی از فقه را به فقه الحکومه اختصاص دادند، اما رویکرد امام الفقه الحکومی بود و این جزء ابداعات و خاصّ مکتب امام (ره) است. …

توضیحات بیشتر »

شهید صدر درباره امام خمینی(ره) چه گفت؟/ احسان محمدی‌مهر

نامه خواندنی و تأمل ‌برانگیز شهید صدر به امام(ره)

شبکه اجتهاد: آنچه از شهید صدر درباره امام خمینی (ره) معروف شده، جمله‌ای است که از اولین روز‌های پیروزی انقلاب از شاگردان شهیدصدر در ایران نقل شد و شهرت یافت: «ذوبوا فی الامام الخمینی کما ذاب هو فی الاسلام». اما این همه آنچه شهیدصدر درباره امام خمینی گفته، نیست. در نامه‌ها و نوشته‌های شهید صدر تعابیر گوناگونی درباره انقلاب اسلامی ایران و به‌طور ویژه امام خمینی (ره) وجود دارد که بیانگر مفاهیم ارزشمندی در تاریخ انقلاب اسلامی است. شاید آن‌قدر حمایت شهید صدر از امام و انقلاب برجسته و پررنگ بوده است که ظرافت‌ها و آموزه‌های این کنش تاریخی شهید …

توضیحات بیشتر »

تمدید ثبت‌نام پذیرش حوزه‌‌های علمیه تا ۵ تیرماه

هفت توصیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به حوزویان در آغاز سال تحصیلی جدید

ثبت نام پذیرش از داوطلبان برادر جهت ورود به حوزه‌‌های علمیه در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تا ۵ تیرماه تمدید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بر اساس این گزارش: سامانه ثبت نام پذیرش حوزه‌‌های علمیه برای سال تحصیلی جدید فعال شده است و تا۲۰ خرداد ماه ادامه خواهد داشت. علاقه‌مندان به ورود به حوزه‌‌های علمیه جهت ثبت نام و تشکیل پرونده الکترونیکی و اطلاعات بیشتر در سایت سنجش و پذیرش حوزه‌‌های علمیه باید به آدرس https: //paziresh. ismc. ir مراجعه کنند و برای دریافت دفترچه ثبت نام اقدام نمایند. جزئیات ثبت نام: کارت ورود به جلسه آزمون در سامانه پذیرش از …

توضیحات بیشتر »

مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام

مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام

کتاب ارزشمند «مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام» اثر ابتکاری مرحوم آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی برای نخستین بار توسط انتشارات مرکز فقهی امام محمد باقر (ع) چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بسیاری از احکام شرعی در سرتاسر فقه، دارای استثناءها و تخصیص‌هایی است. مرحوم آیت‌الله‌ سید احمد زنجانی در رساله مستثنیات الأحکام حدود ۷۰۰ مورد از مواردی را که از احکام شرعی کلی استثنا شده‌اند گردآوری نموده است و سپس شرحی تفصیلی و استدلالی بر آن نوشته است که «مستنبطات الاعلام» نام دارد. از ویژگی‌های آثار آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی(ره)، که باعث تمایز ایشان از …

توضیحات بیشتر »

نمونه ممتاز بندگی؛ نوشتاری از آیت‌الله صافی گلپایگانی

هشدار مهم آیت‌الله صافی نسبت به اوضاع وخیم در افغانستان

شبکه اجتهاد: آیت‌الله بروجردی اعلی‌الله‌مقامه زعیم بزرگ شیعه است که در عصر خود، نمونه ممتاز و آسمانی از رجال ایمان، خداپرستی و خداخواهی و وجودش، سرشار از عقیده و توحید بود. آن فقیه عالی‌مقام، در اخلاق کریمه، بزرگی و بزرگواری به‌حق، یادگاری از جدّ بزرگوارش سبط اکبر علیه‌السلام بود. بیم از خداوند: جهات عظمت شخصیت، در وجود ایشان جمع شده بود؛ بزرگ‌ترین آنها بیم از خدا و حساب روز جزا بود؛ با تمام وجود، خدا را باور و به قیامت اعتقاد داشت. دوری از دنیاطلبی: دنیاطلبی و ریاست‌خواهی در او دیده نمی‌شد. او خود می‌فرمود – و در صداقت و …

توضیحات بیشتر »

انتظاری که از علم داریم را نمی‌توان از دین داشت/ حوزه سکولار را قبول ندارم/ قوانین فعلی حاصل میدان‌دار نبودن فقه در تدوین آن‌هاست

انتظاری که از علم داریم را نمی‌توان از دین داشت/ حوزه سکولار را قبول ندارم/ قوانین فعلی حاصل میدان‌دار نبودن فقه در تدوین آن‌هاست

وقتی که اقتصاددان با موضوع پیچیده‌ای مثل نظام اقتصادی روبرو است، آن‌گاه من بیایم یک احکام کلی انتزاعی که ناظر به موضوع نیست و از آنها نمی‌تواند جز عدم مخالفت قطعی، چیزی در بیاورد را به او بدهم، بعد بگویم که بقیه‌اش با تو، نتیجه‌اش می‌شود همین بانک. الآن هم بعد از ۴۰ سال که می‌خواهیم بازنگری بکنیم، فقط چند تا گوشه‌اش را داریم اصلاح می‌کنیم تا از ما جریمه تأخیر نگیرند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در طول سالهای طولانی که حوزه علمیه، پرچمدار دانش و علم در کشورهای اسلامی بود، دانش فقه نیز ترکتازی می‌کرد. اما با ایجاد دانشگاه‌ها و …

توضیحات بیشتر »

امام خمینی به‌هیچ‌وجه مباحث فلسفی را داخل فقه نمی‌کرد/ در کلاس درس امام، سکوت شاگردان معنایی نداشت/ با هر کسی در خصوص مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثه و مناظره نمی‌کرد

امام خمینی به‌هیچ‌وجه مباحث فلسفی را داخل فقه نمی‌کرد/ در کلاس درس امام، سکوت شاگردان معنایی نداشت/ با هر کسی در خصوص مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثه و مناظره نمی‌کرد

امام، مرد فیلسوفی بود و در فلسفه صاحب نظر بود، اما به هیچ وجه من الوجوه مباحث فلسفی را داخل در فقه نمی‌کرد و این مطلب را مکرر می‌فرمود که فقه را باید از دید و فهم بازاری‌ها و طبق کلمات ائمه سنجید و آن طور باید به روایات و احادیث نظر کرد نه به عنوان یک فیلسوف صاحب نظر در مسائل دقیق فلسفی. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی، استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه مشهد و از شاگردان برجسته و مستشکل درس امام خمینی در نجف اشرف، به مناسبت سالگرد ارتحال معمار و رهبر کبیر انقلاب …

توضیحات بیشتر »

همه ابعاد شخصیتی امام راحل را باید درک کرد

تدوین موسوعه‌ای برگرفته از درس‌های خارج فقه آیت‌الله مرتضوی

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با تاکید بر اینکه باید همه ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره) بررسی شود تا به نتیجه مطلوب برسیم، تصریح کرد: البته فهم همه خصوصیت‌های ایشان کار عده خاصی از افراد است و تمام مردم‌ نمی‌توانند آن را درک کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی از اساتید برجسته حوزه علمیه مشهد با اشاره به  سالروز ارتحال امام خمینی(ره) درباره شخصیت ایشان، گفت: مناسب است کتاب‌های زیادی درباره خصوصیت‌های استاد ما نوشته شود. عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان افزود: خصوصیتی مانند شجاعت و علمیت ایشان را همگان‌ می‌فهمند و مقدار آن را …

توضیحات بیشتر »

وجود حکم در روایات، به معنای تاریخی بودنِ آن نیست/ با هر نوع تغییر شرایط، احکام تغییر نمی‌کنند

وجود حکم در روایات، به معنای تاریخی بودنِ آن نیست/ با هر نوع تغییر شرایط، احکام تغییر نمی‌کنند

اصل تاثیر زمان و مکان در فقه را فقها اجمالاً پذیرفته‌اند و بزرگانی مثل مرحوم امام هم آن را مطرح کرده و بر آن تاکید داشته­اند؛ اما این به معنای  آن نیست که هر نوع تغییر شرایط، در تغییر احکام موثر باشد بلکه باید شرایط خاص زمانی و مکانی که در ملاکات احکام تاثیرگذار است، آن هم به صورت قطعی، توسط فقها شناسایی شود و در صورت تغییر شرایط به طوری  که موجب از دست رفتن ملاک شود برداشت فقیه هم از ادله چیز دیگری خواهد بود. مثلاً اگر فقیهی تشخیص دهد که اذن گرفتن زن برای خروج از منزل …

توضیحات بیشتر »

اهتمام شارع در درجه اول بر اقامه دین است نه احکام فرعیه فردی/ مذاق شارع، قواعد کلی و مسائل کلی؛ ارکان سه‎گانه فقه نظام‎مند

اهتمام شارع در درجه اول بر اقامه دین است نه احکام فرعیه فردی/ مذاق شارع، قواعد کلی و مسائل کلی؛ ارکان سه‎گانه فقه نظام‎مند

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه مذاق شارع، قواعد کلی و مسائل کلی، فقه را نظام‎مند می‎کند، گفت: روح فقه را بر فقه حاکم می‎کند و فقیه در یک فرع جزئی که می‎خواهد فتوا دهد باید ملاحظه این عناصر سه‎گانه را بکند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر سیفی مازندرانی در تبیین نظریه «فقه فعال» به تفاوت مفهومی فقه در ادبیات کنونی با ادبیات روایی- قرآنی اشاره کرد و گفت: باید فقهی که اسلام و قرآن به ما عرضه کرده و فقیه بحث می‌کند، فقهی باشد که بتواند حکومت اسلام را اداره کند. این استاد خارج فقه …

توضیحات بیشتر »

«شرح صدر» به بازار کتاب آمد

شرح صدر، ارائه چشم‌اندازی به شخصیت والای شهید صدر

کتاب «شرح‌صدر؛ سیری در زندگی، زمانه و اندیشۀ استاد شهید آیت‌الله سید محمد باقر صدر» با ترجمۀ اسماء خواجه‌زاده منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «شرح‌صدر» ترجمه کتاب «شهید الاُمه و شاهدُها» اثر شیخ محمدرضا نعمانی از شاگردان و همراهان شهید سید محمدباقر صدر است. او تنها کسی بود که توانست به‌دور از چشم مزدوران بعثی در دوران حصر، همراه شهید صدر و خانواده‌اش باشد و این فرصت استثنایی سبب شد او تنها کسی باشد که روایت‌هایی دست اول را از یکی از مهم‌ترین دوره‌های زندگانی آن شهید والامقام ثبت و ضبط کند. شیخ محمدرضا نعمانی در مقدمه کتاب …

توضیحات بیشتر »

بررسی منهج علمی «حسن ابن ابی‌عقیل عمانی»

بررسی منهج علمی «حسن ابن ابی‌عقیل عمانی»

استاد ربانی بیرجندی به‌صورت مصداقی کارکرد و فوائد منهج شناسی را در «حسن ابن ابی‌عقیل عمانی» دنبال می‌کند و ضمن بررسی منهج فقهی او، علل چرایی اتهام عمل به قیاس عمانی را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش «تاریخ فقه و فقها» یکی از علومی است که جای خود در بین محققان باز نموده و علاقه‌مندان فراوانی پیدا کرده است. در میان علمای اهل‌سنت این دانش با عنوان تاریخ فقها چون آثار طبقات الشافعیه، طبقات الحنابله، طبقات الاحنفیه مکتوب شده است اما در میان شیعه کتاب مستقلی نگاشته نشده و ضمن کتب تراجم به بررسی زندگی فقها …

توضیحات بیشتر »

رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه

رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه

فاطمه سادات نبوی، در مقاله خود با عنوان «رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه» پس از معرفی اجمالی رویکرد ریاضی به منطق و بیان مختصری در تعریف اصول فقه، منطق صوری اصول فقه را در قلمرو منطق ریاضی جستجو می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در دهه‌های اخیر، صوری سازی با استفاده از ساختارهای ریاضی، در بسیاری از مباحث که ماهیت منطقی دارند، گسترش یافته است. اصول فقه یکی از این حیطه‌هاست که ماهیت منطقی دارد و در حقیقت همان منطق حاکم بر استدلال فقهی می‌باشد. طراحی یک ساختار به سبک منطق ریاضی برای اصول فقه، هم به لحاظ فراهم آوردن ابزاری …

توضیحات بیشتر »

ایده «فقه فعّال» در دومین گعده علمی فقه حکومتی

دومین گعده علمی فقه حکومتی، با حضور استاد علی اکبر سیفی مازندرانی نظریه‌پرداز ایده «فقه فعّال» و از اساتید دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دبیرخانه همایش فقه حکومتی دومین گعده علمی را با حضور استاد سیفی مازندرانی و ارائه ایده «فقه فعّال» برگزار می‌کند. بنابراین گزارش، دومین گعده فقه حکومتی دوشنبه ۱۲ خردادماه ۱۳۹۹ همراه با پرسش و پاسخ مقررین و شاگردان سایر اساتید مطرح در عرصه «فقه حکومتی» همراه خواهد بود. پیش‌تر نیز این جلسه با حضور استاد سید احمدمددی برگزار شده است که می‌توانید گزارش آن را در شبکه …

توضیحات بیشتر »

آیا مصلحت اندیشی موجب عرفی شدن فقه شیعه می‌شود؟

آیا مصلحت اندیشی موجب عرفی شدن فقه شیعه می‌شود؟

دین تنها با امور ثابت سر و کار ندارد، احکام شرعی به دو قسم ثابت و متغیر منشعب می‌شود و متغیر دانستن پار‌های از احکام ثانویه و حکومتی، منافاتی با قدسی بودن و نقدناپذیری و حجیت ندارد؛ بنابراین وجود عنصر مصلحت در نظام اسلامی به معنای عرفی شدن فقه شیعه یا سکولار کردن دین، یا معنای انتقال از ساحت قدسی به ساحت عرفی و به حاشیه راندن دین از متن زندگی نیست بلکه به گستره حداکثری دین و شریعت دلالت می‌کند. شبکه اجتهاد: یکی از نوآوری‌های امام خمینی(ره) در فقه اسلامی، مفهوم مصلحت است. مصلحت را شیخ مفید در فقه امامیه …

توضیحات بیشتر »

باید چینش منابع روایی و ساختار فقه متناسب با تحولات آینده تغییر کند/ حوزه علمیه لاجرم باید به‌سمت مطالعات تخصصی گام بردارد

باید چینش منابع روایی و ساختار فقه متناسب با تحولات آینده تغییر کند/ حوزۀ علمیه لاجرم باید به سمت مطالعات تخصصی گام بردارد

مشکل ما در مطالعات فقهی مشکلِ کمبود شناخت نسبت به موضوعات بیرونی است. در مسائل اجتماعی موضوعات را باید آن‌گونه که هست بشناسیم. ما نمی‎توانیم در حجره را ببندیم و بگوییم اگر این‌طور باشد آن‌طور است. حکم بدهیم به نحوه قضیه ‌شرطیه؛ بلکه باید ورود بکنیم. اگر فقیه می‎خواهد فتوای او کارگشا باشد چاره‎ای جز این نیست که در موضوعات ورود بکند و موضوعات را آن‌گونه که هست بشناسد. دیگر گذشته زمان اینکه یک مجتهدی بخواهد از ابتدای طهارت تا آخر دیات مطالعه بکند، فتوا بدهد و فتوایش هم بتواند معیار عمل خارجی قرار بگیرد. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر …

توضیحات بیشتر »

شروع مجدد دروس خارج فقه و اصول حوزه خراسان از شنبه ۱۰ خرداد + زمان امتحانات

شروع مجدد دروس خارج فقه و اصول حوزه خراسان از شنبه 10 خرداد + زمان امتحانات

کلاس‌های دروس خارج حوزه علمیه خراسان با هماهنگی و مشورت اساتید معظم از شنبه ۱۰خردادماه ۹۹ مصادف با ۷ شوال به صورت حضوری با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به شرایط کنونی همه گیری ویروس کرونا و لزوم رعایت نکات بهداشتی، برای برگزاری کلاس‌ها، طلاب با رعایت موازین بهداشتی اعم از داشتن ماسک و رعایت فاصله‌های فیزیکی در کلاس، می‌بایست راس ساعت در درس حضور یافته و بعد از کلاس مدرسه را ترک و از هر گونه تجمع در فضای مدرسه پرهیز کنند. مدیران مدارس نیز نسبت به رعایت و دستورالعمل‌های بهداشتی، ضدعفونی …

توضیحات بیشتر »

معرفی کتاب بین السیدین اثر آیت‌الله سیداحمد زنجانی

معرفی کتاب بین السیدین اثر آیت‌الله سیداحمد شبیری زنجانی

در این کتاب موارد اختلاف میان نظرات و فتاوی دو تن از مشهورترین فقهاء قرن چهاردهم، سید محمد کاظم یزدی در عروه و سید ابوالحسن اصفهانی در حاشیه آن، نقل شده و بعد از ذکر دلیل طرفین، حق در مسئله بنظر مؤلف بیان گردیده است. شبکه اجتهاد: از جمله کتاب‌های مرتبط با عروه الوثقی کتاب ارزشمند «بین السیدین» است که به تازگی منتشر شده است. فقیه مقبول مرحوم آیت‌الله سید احمد حسینی زنجانی در این اثر ارزشمند به تحقیق و بررسی موارد اختلاف نظر مرحوم آیت‌الله سید محمد کاظم طباطبائی در کتاب معروفش- عروه الوثقی- و مرحوم آیت‌الله آقا سید …

توضیحات بیشتر »

فنون فقهی، راهکاری جهت توانمندسازی و توسعه فقه

فنون فقهی، راهکاری جهت توانمندسازی و توسعه فقه

معمولا دانش‌ها تجارب انتقال پذیر و ارزش‌مند خویش را در بخش‌های مختلف و بستر‌های مورد علاقه خود، به فنونی مبدل می‌سازند که از استادان به شاگردان و از نسل پیشین به نسل پسین ودیعه داده می‌شوند. به همان میزان که هر دانش، چشم اندازی سترگ‌تر و مناسباتی پیچیده‌تر را در خود پرورانده باشد، نیازمندی آن به فنون و مهارت‌های مناسب برای موقعیت‌های متفاوت، بیشتر خواهد شد. شبکه اجتهاد: دانش فقه از جمله دانش‌هایی است که نه تنها چشم اندازی مهم دارد که معمولا درگیر حل وضعیت‌هایی می‌شود که به لحاظ پیوند خوردن با موقعیت‌هایی چندگانه و چند سویه، پیچیدگی به …

توضیحات بیشتر »

نرم‌افزار مجموعه آثار استاد «سیدعلی شهرستانی» تولید شد

نرم‌افزار مجموعه آثار استاد «سیدعلی شهرستانی» تولید شد

به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزار مجموعه آثار استاد محقق سید علی شهرستانی تولید شد و به‌زودی عرضه خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نرم‌افزار ۵۹ عنوان کتاب از آثار استاد محقق سید علی شهرستانی و دیگر آثار مرتبط به زبان‌های عربی، فارسی، اردو، اندونزیایی، انگلیسی و ترکیه‌ای (آذربایجانی) در موضوعاتی چون: فقه کلامی، عقاید و کلام، علوم حدیث، علوم قرآنی و لغت عرب در اختیار کاربر قرار گرفته است. همچنین، نمایش تصاویر مرتبط با مراحل مختلف زندگی استاد محقق سید علی شهرستانی در بخش نگارخانه، متن قرآن کریم با قابلیت جست‌وجو در آیات و …

توضیحات بیشتر »

نیم‌نگاهی به مبانی کلامی نص‌گرایی متکلمان عقل‌گرا در فقه

تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی

ممکن است برای پژوهشگر تاریخ فقه این گزاره که «متکلّمان در فقه، نص‌گرا هستند» در نگاه نخست قدری عجیب در نظر آید؛ شاید به این سبب که استدلالات کلامی این گروه بر پایه عقل و همچنین گرایششان به فقه تحلیلی موجب شکل‌گیری تصویری دیگر در ذهن می‌شود؛ اما حقیقت آن است که نام این جریان در تاریخ فقه (و فقه امامیه) به عنوان نخستین مخالفان شیوه‌های استنباط فرامتنی ثبت شده است. برای نمونه همواره به مخالفت این دسته با «قیاس» در کنار «ظاهریه» و همچنین برخی از فقیهان معتزلی (به ویژه پیروان ابراهیم نظّام) اشاره شده است. شبکه اجتهاد: به …

توضیحات بیشتر »

مجموعه فقهی علامه «کاشف الغطاء» به‌ زیور طبع آراسته شد

مجموعه فقهی علامه کاشف الغطا به زیور طبع آراسته شد

مجموعه فقهی علامه محمد الحسین آل کاشف الغطا (قدس سره) در ۲۷ جلد توسط مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، موسوعه علامه کاشف الغطاء در سه مجموعه کلامی، فقهی و متفرقات در مرکز احیای آثار اسلامی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حدود ۶۰ مجلد توسط محققان مرکز احیا در حال انجام است. مجموعه کلامی موسوعه علامه کاشف الغطاء در ۱۴ جلد، دی ماه ۱۳۹۶ منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفت و مجموعه متفرقات (تاریخ، سیاسی و ادبی)، …

توضیحات بیشتر »

چند نکته در مورد بحار الأنوار

چند نکته در مورد بحار الأنوار

شبکه اجتهاد: در میان محدّثان متأخّر شیعه، شاید هیچ کس به پرکاری و در عین حال تأثیرگذاری علامه مجلسی رحمه الله، نباشد. در کارنامه او، علاوه بر تک‌نگاری‌های فارسی و عربی، با نگاشته‌های حدیثی درازدامن هم رو به رو هستیم: ملاذ الأخیار (شرح تهذیب)، مرآه العقول (شرح کافی)، و بحار الأنوار. متأسفانه بسیاری از ما، علامه مجلسی و همه فعالیت علمی او را تنها در حلیه المتقین و بحار الأنوار خلاصه می‌کنیم، در حالی که علامه مجلسی نه آن است و نه این، هر چند هم آن است و هم این؛ تفصیلش باشد برای وقتی دیگر. در این یادداشت قصد …

توضیحات بیشتر »

حقیقت مستحبات؛ تسامح در ادله سنن با رویکردی بر نظر امام خمینی

حقیقت مستحبات؛ تسامح در ادله سنن با رویکردی بر نظر امام خمینی

کتاب حاضر در سه بخش فراهم شده است. بخش اول: کلیات؛ در این بخش مفهوم تسامح و قاعده تسامح تبیین می‌شود. بخش دوم: نقد و بررسی ادله قاعده؛ این به به ادله موافقان و مخالفان این قاعده پرداخته است. بخش سوم: پیامدها و آثار قاعده؛ در این بخش آثار سوئی که در نگاه جزئی به نابسامانی استنباط در تعیین حد و مرز این قاعده می‌انجامد و در نگاه کلی به آسیب‌هایی که در حوزه اجتهاد و اجتماع به وجود می‌آید تبیین می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حقیقت مستحبات، برون داد رساله دکتری زهره خانی با عنوان «تسامح در ادله …

توضیحات بیشتر »

آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود

آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود

برخی از موضوعاتی که فقه می‌تواند یا قرار است در آن ورود پیدا کند حتماً باید پس از مطالعه نسبت به بُعد آینده‌ای مورد توجه فقه قرار بگیرد تا ضروریات جدید بر آن بنا شده و درباره آن چاره‌اندیشی و پاسخ مناسبی برای آن داده شود؛ در غیر این صورت فتوایی که داده می‌شود اصلاً نمی‌تواند ناظر به موضوعاتی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین احمد مبلغی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در سخنانی نسبت به اهمیت آینده‌پژوهی در حوزه فقه گفت: آینده‌پژوهی برای فقه ضرورت دارد، چرا که موضوعاتی که حوزه‌های علمیه باید پاسخگوی آن باشند، …

توضیحات بیشتر »

ساختارهای ماهوی فقه اخلاق حکومتی

ساختارهای ماهوی فقه اخلاق حکومتی

روش فقه اخلاق باید تثلیثی باشد یعنی یا انجام می‌دهیم یا ترکش می‌کنیم و یا مشکوک است که مجرای احتیاط است. منبع نیز همان گستره حجج الهیه است که از پیامبر شروع می‌گردد و تا فرد عاقل ادامه می‌یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله جلسات فقه گروه فقه اخلاق حکومتی مؤسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی و آنلاین «ساختارهای ماهوی فقه اخلاق حکومتی» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی صانعی کرمانی، استاد سطح عالی حوزه قم برگزار شد. حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی صانعی کرمانی با اشاره به فلسفه وجودی فقه اخلاق، بیان کرد: خاستگاه فقه اخلاق، فقه ربوبی است و …

توضیحات بیشتر »

عرضه رایگان نرم افزار جامع الاحادیثِ همراه

عرضه رایگان نرم افزار جامع الاحادیثِ همراه

پس از عرضه موفق نرم افزار ویندوزی جامع الاحادیث و همچنین پایگاه ارزشمند جامع الاحادیث، این بار جامع الاحادیث را رایگان بر روی موبایل همراه خود تجربه کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به احساس نیاز و درخواست مکرر کاربران نور، نرم افزار جامع الاحادیث همراه مبتنی بر سیستم عامل اندروید تولید شد و به صورت رایگان در اختیار حدیث پژوهان و عموم علاقه مندان قرار گرفت. این گزارش می‌افزاید، نرم افزار جامع الاحادیث همراه، نسخه موبایلی پایگاه اینترنتی جامع الاحادیث است که برای استفاده در تلفن‌های همراه با سیستم عامل اندروید تهیه شده و به صورت آنلاین و …

توضیحات بیشتر »

تعلیقه‌ای بر یادداشت اخیر استاد رسول جعفریان/ سید محمد حسینی

حاشیه‌هایی به اهمیت متن!/ سجاد علی‌بیگی

اختصاص شبکه اجتهاد: یادداشتی با عنوان «به نام عقل به کام اخباری گری» از جناب آقای دکتر رسول جعفریان در سایت شبکه اجتهاد منتشر شد که به معرفی رساله‌ای با نام «حجت بالغه» می‌پرداخت. نویسنده محترم در مقدمه‌ای به نسبت طولانی متعرض تاریخچه‌ی نزاع اصولی اخباری و زمینه‌های فکری و معرفتی آن شده است که خالی از لغزش‌هایی نیست. از همین رو کوتاه نکاتی چند را متذکر می‌گردم: ۱. نزاع اخباری و اصولی را در قالب چالش‌های عصر حاضر تعریف و تبیین نمودن ناشی از یک پیش‌داوری است و حب به اینکه همه دنیا را هم دغدغه و به‌نوعی همفکر …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics