اندیشوران فقهی

آیت‌الله حکیم توانست پس از میرزای شیرازی به حوزه علمیه نجف تأثیر گسترده و بر عراق و ایران و تشیع تأثیر بگذارد. او توانست با راهنمایی‌های بزرگ خود، به ایجاد مؤسسات علمی و دینی، صدور مجلات، کتابخانه‌ها و تأسیس مساجد بزرگی در سراسر اسلام و تشیع و اعزام مبلغ به کشورهای مختلف و تأسیس حوزه‌های علمیه کمک نماید. اختصاصی شبکه …

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در بررسی حجیت ظن در موضوعات تأکید کرد که اصل کلی حرمت تعبد به ظن که از سوی علمای شیعه مطرح شده در احکام شرعی است نه موضوعات خارجیه. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل‌لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پنجاه و یکمین نشست فقهی و اصولی این مرکز با اشاره به موضوع …

ملک‌زاده با بیان اینکه ترجمه‌های ناقصی از آثار شهید صدر صورت گرفته است، تصریح کرد: آثار شهید صدر باید به زبان‌های دیگر معرفی شود تا بشریت با علم و معرفت او هرچه بیشتر آشنا شود. شهید صدر قائل به جامعیت دین بود. او در آثارش به دو نوع دلیل می‌پردازد؛ دلیل علمی و دلیل فلسفی. دلیل علمی طبق تعریف شهید …

به فرموده رهبر انقلاب، «انتقام سخت» به معنی اخراج نظامیان تروریست آمریکا است. در این رابطه باید علما، مراجع و حوزه‌های علمیه قم و نجف وارد جریان سازی و فتوا شوند و حضور دشمن را در عراق حرام شرعی بدانند. این مهمترین رسالت علما است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی در مراسم بزرگداشت هفتمین روز شهادت سردار قاسم …

شبکه اجتهاد: پس از فراخوان مقام معظم رهبری مبنی بر بررسی و تکمیل سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در مهرماه ۱۳۹۷؛ فرهنگستان علوم اسلامی قم، محصول یک سال پژوهش مستمر کارگروه ویژه بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را در ۴ مجلد نهیه و تدوین نمود. متن پش‌روی پیشنهاد تکمیلی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت است که پس از ساعت‌ها کار …

آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی (ره) یکی از شخصیت‌هایی است که علی‌رغم مسئولیت‌های طولانی در دفتر امام خمینی (ره) و رهبری معظم انقلاب اسلامی و دیگر مسئولیت‌های خرد و کلان، حقیقتاً یک زندگی و حیات علمی داشت و انتشار بیش از یکصد اثر از ایشان در طول این سال‌ها حاکی از همین حیات علمی است. شبکه اجتهاد: در توصیف علم و …

نص گرایی و تمایل به متن و خطاب قرار دادن وجدان و درون مسلمانان در شکل‌دهی اندیشه‌ی علامه فضل‌الله بیشتر از اندیشه شمس‌الدین مؤثر بود. آنچانکه هنگامی‌که عقل را مورد خطاب و استفاده قرار می‌داد، آن را با زبان و گفتمان وجدانی و درونی بیان می‌نمود؛ اما شیخ شمس‌الدین گرایش پیوسته‌ای به انتظامات و لایه‌های فکر و اندیشه در تاریخ …

شمس‌الدین ازجمله معدود فقیهان بزرگی در عصر معاصر شیعه است که به‌شدت طرفدار حقوق حداکثری زنان بود، چه به لحاظ حقوق جنسی، چه به لحاظ حقوق اساسی و همین‌طور حق تصدی زنان نسبت به مناصب عمومی چه ریاست‌جمهوری چه رهبری جامعه و چه در زمینه مرجعیت فتوایی؛ بنابراین مرحوم شمس‌الدین هم نگاه‌های نو روش‌شناختی داشتند و هم اینکه آرای نوین …

حوزه‌های خواهران هرگز صرفاً و منحصراً در پی مجتهده پروی و فقیهه سازی نبوده و نیست. این حوزه‌ها اولاً: تربیت دینی خواهران و تهذیب درون خانوادگی خودِ آنان و ثانیاً: نشاندن بذر تحقیق و کاوش در علوم اسلامی در اذهان خواهران کشورمان و ثالثاً: آموزش تخصصی علوم انسانی اسلامی مسئله محور در میان خواهران و رابعاً: یافتن پاسخ‌های محققانه‌ی زنانه …

در جلسات مجمع، از حقوقدانان و علمای دیگر هم استفاده می‌شود و نهایتاً یک سیاقت و قالب فقهی، برون‌دادهای آن جلسه پیدا می‌کند و در قالب فتوا ارائه می‌شود. البته در کنار فتواها، توصیه‌هایی هم نوعاً قرار می‌گیرد. یک بخش از مصوبات، همان فتاواست و یک بخش هم توصیات است. نحوه عرضه هم بدین‌صورت است که در همه مقالات وارده …

همایش نکوداشت «آموزگار فقاهت؛ آیت‌الله سید محمد محقق داماد(ره)» صبح امروز با حضور مراجع تقلید، علما، اساتید و شخصیت‌های حوزوی در سالن همایش‌های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد. در این همایش، آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی و جوادی آملی و آیات و حجج‌اسلام اعرافی، استادی، مقتدایی، غروی، میلانی، یثربی، سعیدی، فاضل لنکرانی، محقق داماد، علوی بروجردی، هادوی …

معتقدم هم اکنون هم عده‌ای از افاضل و مدرسان خوبی در زمینه فقه و اصول داریم که اینها خروجی ۴۰ سال اخیر هستند؛ درست است که اجتهاد دارای مراتبی است و اگر کسی بخواهد به مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند اما همین الان هم افراد بزرگی داریم. الان کم کم توجه دارند با توجه به …

شبکه اجتهاد: مرحوم ‌آیت‌الله حاج سید مهدی موسوی خلخالی، در ذهن همه ما به‌عنوان یک عالم متخصص، متخلق، دوست داشتنی، متبسم، متواضع، فعال و بی‌ادعا تصویر می‌شود. مرحوم استاد موسوی خلخالی از شاگردان مهم مرحوم ‌آیت‌الله خوئی بودند. ایشان در بخشی از دور اول و تمام دور دوم اصول ایشان و همچنین خارج فقه آن مرحوم، حضور داشتند و با …

آیت‌الله خویی نه صرفاً یک فقیه اصولی، بلکه «مربی» و شاگرد پرور بود. قصد داشت که شاگردان خود را تربیت علمی و معنوی کند، آن‌ها را رشد دهد و به فقاهت برساند. برای رسیدن به این مقصود به آن‌ها میدان می‌داد که سؤال و جواب کنند؛ اشکال کنند و سپس پاسخ آن‌ها را می‌داد. آیت‌الله خویی برای ما شاگردان؛ معلم، …

استاد گندمکار با بیان اینکه امروز فقه سنتی جوابگوی انسان مدرن، جوامع و دوران مدرن نیست، اظهار داشت: امروز حوزه‌های علمیه ما نیازمند فقه مضاف هستند، فقه مضاف از منظر فقهی به همه موضوعات اضافه شده و در حوزه‌های فردی، اجتماعی و جامعه بشری در حوزه بین الملل و در همه جوامع انسانی مبتلابه است. به گزارش شبکه اجتهاد، علوم …

رئیس مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه با بیان اینکه همه اعم از بزرگان و نسل جدید حوزه خواهان تحول هستند، گرچه در روش تحقق آن اختلاف است، تصریح کرد: عدول از سنن حوزوی و فقه جواهری در بحث تحول در حوزه و دروس و علوم و در رأس آن فقه نمی‌تواند دردی از ما دوا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین …

اگر از جهات کلامی، مبنای ما بر این باشد که تنها راه رستگاری اسلام و تشیع است و مذاهب دیگر هیچ راه رستگاری برایشان نیست و مقهور خداوند است، در این صورت نمی‌توان تقریب ادیان و مذاهب درست کرد؛ اما اگر مبانی کلامی را عوض کنیم و بگوییم همان‌طور که راه رستگاری برای یک مسلمان شیعه وجود دارد، برای مسیحیت …

مهم‌ترین پایه ارتباط با مسیحیان همان اعتقاد به حضرت عیسی و حضرت مریم علیهماالسلام است؛ و همچنان، اعتقاد ما به نزول حضرت عیسی از آسمان است. آن‌ها از این مطلب خیلی تعجب می‌کنند. من کتابی دارم به نام عصر ظهور. اسقفی گفت: من می‌خواهم ۳۰۰ یا ۵۰۰ نسخه از این کتاب را بخرم. پرسیدم چرا؟ گفت می‌خواهم به جوانان مسیحی …

استاد و محقق حوزه علمیه قم، مکتب قم و نجف را مکمل یکدیگر دانست و گفت: حوزه علمیه قم ادامه دهنده حوزه علمیه نجف است، هیچ تنافی و تباین بین این دو مکتب نیست چه بسا در برخی مسائل فقهی و اصولی مکمل یکدیگر باشند. اما در برخی جاها مکتب نجف مکتب خاص خود را دارد و مکتب قم روش …

این پژوهش در نظر دارد به فضلایی که در آستانه اجتهاد قرار دارند کمک کند که خود را ملتزم به روح حاکم بر فقه بدانند و گره‌های صعوبت را از برخی فتاوا بگشایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دین اسلام به‌عنوان شریعت جامع و جاودانه در آیات قرآن کریم و احادیث معصومان(ع) به‌عنوان دینی آسان و همراه با تسهیل معرفی شده …

درهای بسته در سیستم اداری ما از یک طرف باعث شده است که اگر تعدادی از فقهای ما نیز با امام (ره) نسبتی برقرار کردند و به لحاظ علمی حسی گرفتند و دغدغه‌ای پیدا کردند که امام فرمود: فقه، علم اداره اجتماع است و به این فکر افتادند که به واسطه فقه باید اجتماع را اداره کنند، با درهای بسته …

شمس به مثابه فقیهی اصولی که به گفته خودش به جمله معروف «مَن لا أصول له لا فقه له» از آیت‌الله میلانی باور داشت، در مقدمه‌ای که برای «مشکاه الأصول» نگاشته است، مرکب بودن انسان از جسم و روح را مقدمه توجه به اخلاق و اعتقادات در کنار احکام در نظر می‌گیرد و با جستجویی مختصر در آیات و روایات …

مرحوم آقای موسوی خلخالی تقریرات استاد خوئی را زیبا نوشتند و گاهی در بعضی از جهات می‌توان گفت «فقه الشیعه» ایشان نسبت به «التنقیح» مرحوم میرزاعلی آقای غروی روشن‌تر نوشته شده است و اگر بهتر نباشد کمتر از آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی از علما و استادان برجسته فقه و اصول حوزه علمیه خراسان …

به خاطر فتوا و نظر فقهی خود نمی‌توانست با برخی خواسته‌ها موافقت کند، مورد بی‌مهری و اهانت قرار گرفت؛ اما صبر کرد. با این که تعدادی از فضلا او را اعلم می‌دانستند، در رساله خود نوشته بود: هر کس خواست رجوع کند. در نوشته‎های خود نسبت به روایاتی که نمی‌توانست بپذیرد، به جای اینکه بگوید روایت مردود است، احتراماً می‌نوشت: …

مدیرمسئول مجله دانش‌ها و آموزه‌های قرآن و حدیث با تأکید بر اینکه به جای شرح یا تلخیص بیانیه گام دوم بهتر است همین مسیر در سایر گرایش‌ها ادامه یابد، اظهار کرد: در چهل سال نخست نظام اسلامی تا حدودی از فرصت‌ها برای ارتقای دانش حدیث بهره بردیم، ولی اکنون می‌توانیم با امکانات و منابع انسانی تربیت‌شده با مدل دوم پیشرفت …

مراجع تقلید فعلی و مراجع گذشته همه بر اساس حجت شرعیه عمل می‌کردند و ملتزم به اخلاقیات بودند و تفاوتی از این حیث نیست. اگر کسی مسئله‌ای داشته باشد او در حقیقت مرجعیتش زیر سؤال است نه اینکه بگوییم مرجع هست و متخلق نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سید احمد خوانساری، علاوه بر فقاهت، به معنویتی کم نظیر در …

نفس نپذیرفتن مرجعیت در روزگار ما، در شرایطی که برای مؤمنین و متدینین در اثر کثرت رساله‌های عملیه و تعدد به لحاظ تاریخی مشکلاتی را به وجود آورده است و تاکنون  سابقه نداشته تا به این اندازه ما تعدد مراجع داشته باشیم و این به انسجام مؤمنین و به وحدت رفتاری که می‌تواند یک جامعه متدین داشته باشد صدمه زده …

استاد موسسه حکمت و پژوهشگر حدیث از سوءاستفاده رژیم اشغالگر قدس از مطالعات حدیثی مستشرقان خبر داد و گفت: بیشترین آثار مستشرقان درباره حدیث شیعه در انگلیس و اسرائیل منتشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پژوهشکده مجمع الفکر الاسلامی، حجت‌الاسلام مرتضی مداحی در نشست «مستشرقان و حدیث شیعه» که چندی قبل در پژوهشکده مجمع الفکر الاسلامی برگزار …

آیت‌الله خویی(ره) گفت: من هرچه را که اعلام ثلاثه فرموده‌اند گرفته و گفتنی‌هایی از آنها استخراج کردم و نیز تحقیقات مفید خودم را هم ضمیمه کردم و در دوره قبل اصول برایتان گفتم. به نظر من برای استنباط، بیش از این نیاز نیست؛ بروید تا می‌توانید در فقه کار کنید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه …

 ‌اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی از فقهای بزرگوار و مدرسان برجستۀ معاصر است که بیش از نیم‌قرن در حوزه‌های علمیه نجف، تهران و مشهد به تدریس فقه و اصول پرداخته است. ایشان ابتدا در نجف به تدریس سطوح اولیه و عالیه پرداخت و پس از اقامت در تهران نیز سال‌ها به تدریس خارج فقه و هم‌زمان انجام …