قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب (صفحه 352)

همه مطالب

تورم علم اصول فقه و زوائد آن، آوردگاه آراء و اندیشه/ استاد حیدر حب‌الله؛

تورم علم اصول فقه و زوائد آن، آوردگاه آراء و اندیشه

چندی است موضوع «زوائد علم اصول فقه» به مساله‌ی روز، بین فرهیختگان حوزه‌ی علمیه قم تبدیل شده و نشست‌ها و مصاحبه‌هایی که برخی از فضلای حوزه در رابطه با این موضوع ترتیب داده‌اند، واکنش‌هایی را در پی داشته است. شبکه اجتهاد: «زوائد علم اصول» اصطلاحی است که قائلین به (طرفداران) تورم منفی علم اصول فقه بر آن نام نهاده‌اند. تعبیری که علامه محمدمهدی شمس‌الدین به پدیده‌ی «تورم علم اصول» از آن یاد کرده است؛ زیرا آنچه از کلمه‌ی ورم و تورم به ذهن می‌زند؛ صحت و عافیت بدن بر اثر چاقی و سرحال بودن است، اما در واقع انباشت امراض …

توضیحات بیشتر »

نقل‌های علّامه حلّی از علمای اهل‌سنت قابل اعتماد است

نقل‌های علّامه از علمای اهل‌سنت قابل اعتماد می‌باشد، حتی از کتاب‌های «الفقه علی مذاهب الخمسه» هم قابل اعتمادتر خواهد بود؛ چون در نظرات عامه فراز و نشیب وجود داشته است و چه‌بسا اقوال آن‌ها عوض شده باشد و لذا کتاب «الفقه علی مذاهب الاربعه» قول حال حاضر اهل‌سنت را نقل می‌کند در حالی که علامه قول اهل‌سنت را در قرن هشتم نقل می‌کند و هرچه زمان قول نزدیک‌تر به زمان ائمه (علیهم‌السلام) باشد، برای به دست آوردن قول حق بهتر است؛ چون فتوای زمان روایت، برای تعیین تقیه راهگشاست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «کتاب‌شناسی منابع فقهی» با سخنرانی …

توضیحات بیشتر »

آیا فقه توانایی پاسخ به سوالات عصر مدرن را ندارد یا مجریان تن به عجز داده‌اند

طب سنتی کار و رسالت حوزویان نیست/ چگونه می‌توان با خبر واحد بی‌سند، به درمان مردم بپردازیم!

چرا بعد از قریب چهل سال از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام سیاسی اسلامی، از سر مسامحه و سهل‌انگاری هنوز نتوانسته‌ایم و یا نخواسته‌ایم یک نظام بانکی کامل مبتنی بر فقه غنی اسلام را طراحی و در کشور به موقع اجرا بگذاریم و برای دیگر ملل نیز الگو ارائه کنیم؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر رشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران در جلسه درس خارج فقه خود با بیا این‌که ربا از حدود و احکام حائز اهمیت فوق العاده در اسلام است، گفت: ارتکاب ربا محاربه با خدا و رسول خداست «یا أیها الذین آمنوا اتقوا الله …

توضیحات بیشتر »

نیازمند بازخوانی رابطه فقه با کلام هستیم/ نقش مبانی انسان‌شناسی در فقه

نیازمند بازخوانی مجدد رابطه فقه با کلام هستیم

موارد بسیاری نشان می‌دهد مبانی کلامی انسان شناسی در نگاه فقیهان تأثیر گذار است، و برخی فقها جنسیت را در فقه تأثیر دادند. از زمانی که فقه ما با کلام قطع ارتباط کرد، جنبه‌های عقلانی‌تر آن کمرنگ‌ شد و دچار مشکل شده‌ایم. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه علمی «رابطه فقه و کلام» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، عضو هیئت‌ علمی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی و عضو تحریریه شبکه اجتهاد، در جمع طلاب و پژوهشگران مدرسه عالی خواهران جامعه المصطفی مشهد برگزار شد که گزارش تفصیلی آن را می‌خوانید. لزوم آشنایی فقیه با دیگر علوم دانش فقه، …

توضیحات بیشتر »

فقه، برای کاربردی کردن علوم انسانی اسلامی حرف جدی دارد

درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: کسانی که به دنبال اسلامیزه کردن علوم انسانی هستند بیشتر دارای مطالعات فلسفی دارند و شاید اگر کسانی که مطالعات فقهی بیشتری داشتند در این صحنه وارد می‌شدند بر فقه تأکید بیشتری می‌شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم، درباره ورود حوزه‌های فقه و فلسفه در جریان تولید علوم انسانی اسلامی به طلیعه گفت: رسالت و تعریف فقه با فلسفه متفاوت است و کاری که فلسفه در ارتباط با اسلامی سازی علوم انسانی می‌کند را فقه نمی‌تواند انجام دهد و کاری که …

توضیحات بیشتر »

تفاوت دیدگاه‌های علامه طباطبایی و شهید مطهری درباره حقوق فردی و اجتماعی زنان

مبانی تحلیلی علامه طباطبایی بسیار فطرت‌گراست/ علامه معتقد است تمایزات حقوقی زن و مرد هم در خانواده است و هم در اجتماع/ ایشان جنسیت را دارای منشأ تکوینی می‌داند

شهید مطهری در مورد مناسبات خانوادگی می‌گوید اسلام حقوق مشابهی را برای زن و مرد تعیین نکرده، اما حقوق این دو سرجمع با یکدیگر برابر است. درصورتی‌که علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۲۲۸ سوره بقره به‌گونه‌ای آیه را تفسیر می‌کنند که بحث از برابری ارزشی آن‌گونه که شهید مطهری بیان می‌کنند، مطرح نشود، بلکه هرچه هست تعادل و تناسب است. شبکه اجتهاد: زنان و جایگاه خانوادگی و اجتماعی آن‌ها همیشه به عنوان چالشی جدی شناخته شده و می‌شود. مبانی دینی و روایی این مناسبات، به درک بهتر آن کمک خواهد کرد. ازاین‌رو مهرخانه گفت‌وگویی را با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رییس …

توضیحات بیشتر »

بررسی تطبیقی حکم خرید و فروش پول اعتباری در نزد فریقین

بررسی تطبیقی حکم خرید و فروش پول اعتباری در نزد فریقین

پول‌های اعتباری می‌توانند موضوع انواع احکام فقهی قرار گیرند؛ اما در این نگاشته مشروع بودن یا مشروع نبودن خرید و فروش آنها در صورت‌های مختلفِ نقد و نسیه و جاری بودن یا نبودن ربای معاملی در این خرید و فروش از منظر فریقین، به شیوه تطبیقی مورد بررسی قرار می‌گیرد. شبکه اجتهاد: ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻘﯿﻬﺎن ﮐﻪ رﺑﺎی ﻣﻌﺎﻣﻠﯽ را ﻓﻘﻂ در ﻣﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون ﺟﺎری ﻣﯽدانند ﻧﻪ در ﺷﻤﺮدﻧﯽﻫﺎ، ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش اﺳﮑﻨﺎس ﮐﻪ از اﺷﯿﺎی ﻣﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون نمی‌باشد، ﺟﺎیز اﺳﺖ. ﺣﺎل اﮔﺮ در اﯾﻦ ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش، ﻏﺮض ﻓﺮار از رﺑﺎی ﻗﺮﺿﯽ ﺑﺎﺷﺪ، در نظر برخی …

توضیحات بیشتر »

«نظریه اعتبار قانونی»؛ خوانشی نو از دیدگاه‌های اصولی آیت‌الله سیستانی

کتاب «نظریه اعتبار قانونی در گذر از شخصیت گرایی» در بوته نقد

این نظریه با تنقید پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه، از امکان جایگزینی پارادایم دیگری سخن می‌گوید که هم تمام ظرفیت‌های اصول موجود را پوشش می‌دهد و هم می‌تواند افق‌های جدیدی را فراروی اصول فقه بگشاید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «نظریه اعتبار قانونی در گذار از شخصیت‌گرایی» به قلم حجت‌الاسلام علی الهی‌خراسانی با نظارت علمی آیت‌الله شیخ مهدی مروارید (نماینده آیت‌الله سیستانی در مشهد و عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان) در گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی مشهد و با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول توسط نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چاپ و منتشر شد. توصیف …

توضیحات بیشتر »

تبیین نظریه اندیشه حکومت دینی و پاسخ به چند شبهه

منهج رجالی رهبری، أصالۀالتصحیحی است/ صدور ویزا، مصداق امان به کفار است

اگر یک عده بگویند احکام فردی را قبول داریم، اما احکام اجتماعی، سیاسی، قضایی و امثال این‌ها غیر قابل قبول است این می‌شود (نُؤمِنُ بِبَعضٍ وَنَکفُرُ بِبَعضٍ). لذا سکولاریسم به معنای جدایی ساحت سیاسی ـ اجتماعی از ساحت دینی، یک نوع کفر است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان با موضوع «حکومت دینی و کارآمدی آن» با نظریه‌پردازی آیت‌الله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری برگزار شد. گزارش تفصیلی این نشست علمی را در ادامه می‌خوانید. در نظریه حکومت دینی در عصر غیبت، …

توضیحات بیشتر »

بررسی اسانید روایات حیل ربا/ بخش دوم

بررسی اسانید روایات حیل ربا

هر چند به نظر می‌رسد اشکال وارد شده به روایات حیل ربا، قوی و غیر قابل اغماض است؛ اما بعید نیست که با توجه به اینکه این روایات اطلاق ندارند، با اخذ قدر متیقن آنها بتوان وجه جمعی میان این دسته از روایات و ادله ناهیه از ربا بیان نمود. شبکه اجتهاد: در نوشته پیشین بیان شد که عمده روایاتی که در بحث حیل ربا محل نزاع است و تمسک به آن دارای اشکال است، روایات باب نهم از ابواب احکام عقود است که شیخ حر عاملی – رحمه الله- تعداد آن را هفت روایت می‌داند در حالی‌که به نظر …

توضیحات بیشتر »

آیا فقه حکومتی غیر از فقه تمدنی است؟

«منشور برادری»، یکی از نامه‌های مهم امام (ره) در باب فقه حکومتی

قائلان این سخن معتقدند فقه حکومتی برای اداره یک کشور لازم و ضروری است، اما برای ایجاد تمدن، ما نیازمند فقه تمدنی هستیم! بدیهی این تشتت در حوزه تعریف و تبیین فقه حکومتی و عدم ارائه تعریفی جامع و مانع از آن، و عدم پرداخت دقیق و علمی به آن از سوی نهادها و موسسات و اندیشمندان متولی این امر، امری ناگوار و غم‏ افزاست، اما سخن اخیر و پیش کشیدن ایده گذار از فقه حکومتی به بهانه وصول به فقه تمدنی، اتفاقی به مراتب ناگوارتر است. شبکه اجتهاد: یکی از اتفاقات کاملاً طبیعی در عرصه فکر و اندیشه، خصوصاً …

توضیحات بیشتر »

تحول فقه را باید به علوم انسانی پیوند زد

غفلت از فقه، سپردن مردم به سکولاریسم است/ لزوم تولید توضیح‌المسائل نهادی

قطعا نباید علوم انسانی از غرب وارد کشور شود و محصول آن باشد، بلکه تولید علوم انسانی وظیفه‌ای است که از یک طلبه برمی‌آید، اگر انقلاب بخواهد تداوم پیدا کند باید فقه و اصول ما گسترده شود و تحول فقه را به علوم انسانی پیوند زنیم و در عین حال نباید فقه را جهت‌دار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر رشاد مدیر حوزه علمیه امام رضا(ع) در نشست «تحول در فقه‌آموزی و به راه انداختن رشته‌های تخصصی فقه» که در حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد، با اشاره به اینکه حوزه حول محور فقه می‌چرخد، اظهار داشت: اصول …

توضیحات بیشتر »

بررسی حجیت اجماع مدرکی و محتمل المدرکی

اصول فقه

اجماع مدرکی و محتمل المدرکی در مقابل اجماع تعبدی قرار دارد. ورای نگاه اجمالی به این نوع اجماع، حدود حجیت آن تا کجاست؟ و موافقین و مخالفین حجیت اجماع مدرکی، چه دلایلی را بر مدّعای خود مطرح نموده‌اند؟ پاسخ به این سؤالات و بررسی موضوع را در ادامه بخوانید. شبکه اجتهاد: اجماع مدرکی و محتمل المدرکی در مقابل اجماع تعبدی قرار دارد؛ و آن عبارت است از اجماعی که استناد مجمعین یا احتمال استناد آنان به دلیلی لفظی یا عقلی وجود داشته باشد.  تبیین دلیل عدم حجیت اجماع مدرکی در کلمات قدما به جهت مبانی ایشان در حجیت اجماع، از …

توضیحات بیشتر »

بررسی زوائد اصول، از اوامر و عام و خاص تا دوران الأمر بین تخصیص و نسخ

بررسی زوائی علم اصول

مرحوم آیت‌الله‌ بروجردی صریحاً می‌فرماید همه احکام ناسخ و منسوخ در عصر رسول اکرم(ص) به برکت احادیث ائمه (ع) برای ما روشن است و هیچ حکمی نیز پس از عصر رسول اکرم(ص) نسخ نخواهد شد. بنابر این ما به برکت بیانات کافی اهل‌بیت(ع) نسبت به احکام شرعی از این ناحیه راحت هستیم. از اینرو ایشان صریحاً بحث دوران بین تخصیص و نسخ را بدون فایده و ثمره عملی می‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین جلسه از همایش «بررسی زوائد علم اصول» با ارائه حجت‎الاسلام والمسلمین تقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقه و تمدن‌سازی چندی پیش در حسینیه شهدای قم برگزار شد …

توضیحات بیشتر »

مراحل موضوع‌شناسی و فرآیند حکم‌شناسی در فقه‌الاجتماع

امکان تولید نظریه فقهی هنر و میزان حجیّت آن

آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی» از دقیق‌ترین و جامع‌ترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمی‌شود، مع‌الاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیت‌های سه‌گانه در موضوع‌شناسی می‌شود فهم و کشف دیگری را تجربه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در چهارمین جلسه درس خارج «فقه‌الاجتماع» اظهار داشت: در تکمیل مباحث مرتبط با …

توضیحات بیشتر »

محصول دانش فقه‌الاداره دچار دگردیسی نمی‌شود/ آیا فقه الاجتماع تأسیسی است؟

امام باقر(ع) در مدیریت بحران تهدید سیاسی را به فرصت علمی تبدیل کرد/ به پیروی از باقرالعلوم(ع) مغزها را ساماندهی کنیم

نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که محصول دانش فقه‌الاداره دچار دگردیسی نمی‌شود؛ زیرا از منابعی استنباط می‌شود که خطا ندارند. این استنباط و استخراج از منابع معصوم، باید زیر نظر مجتهد صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین قوامی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و امام جمعه پردیسان به موضوع فقه‌الاجتماع پرداخته و نظریه سازمان‌های مقلد در فقه مدیریت را بررسی کرده است که متن آن تقدیم می‌شود. فقه‌الاجتماع با استفاده از سه مرحله اجتهاد به کشف و پردازش نظریه اجتماعی اسلام می‌پردازد؛ در اجتهاد اول، نظرات و احکام معصومین(علیهم السلام) درباره مسایل اجتماعی …

توضیحات بیشتر »

مبانی فقهی انقلاب اسلامی/ ملاحظات امام پیرامون امربه‌معروف و نهی‌ از منکر

مبانی فقهی انقلاب اسلامی/ ملاحظات امام پیرامون امربه‌معروف و نهی‌ از منکر

سیدجواد ورعی ضمن تشریح مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره)  گفت: تفاوت احکام امر به معروف و نهی از منکر با مبارزه با بدعتها در این نکته است که، سکوت در برابر بدعتها به تدریج موجب اضمحلال دین و تغییر و تحول در معارف و احکام دین می‌گردد، ولی ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب گسترش فساد در جامعه می‌شود، هر چند لطمه به اصل و اساس دین وارد نمی‌شود.  به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره)» از سلسله نشست‌های علمی و دینی گوهر معرفت، با سخنرانی …

توضیحات بیشتر »

در دروس خارج حوزه به بحث امربه‌معروف توجه ویژه‌ای شود

ساماندهی دروس خارج موجب رشد است/ لازمه ورود به دروس خارج تخصصی، بنیه علمی قوی است

آیت‌الله رضازاده استاد مطرح دروس خارج حوزه علمیه مشهد پیشنهاد کرد: بخشی از بحث‌ها در دروس خارج به تدریس امر به‌ معروف و نهی از منکر، به‌صورت ویژه اختصاص یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رجبعلی رضازاده، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان در دیدار با هیئت برگزار کننده همایش امربه‌معروف و نهی از منکر، گفت: باید بخشی از بحث‌ها در درس‌های خارج حوزه به تدریس امربه‌معروف و نهی از منکر به‌عنوان رشته تخصصی خارج اختصاص یابد. وی ادامه داد: در حوزه‌های علمیه و منابر کمتر به بحث امربه‌معروف و نهی از منکر پرداخته می‌شود و از آنجا که مردم …

توضیحات بیشتر »

فهرست جامع دروس خارج حوزه‌های علمیه سراسر کشور

فهرست جامع دروس خارج حوزه‌های علمیه سراسر کشور

فهرست جامع اطلاعات دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس نام استاد، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، این فهرست جامع با بیش از۷۰۰ دروس، به تفکیک دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور پرداخته است و قابلیت جستجو اطلاعات بر اساس، حوزه علمیه (استان و شهر)، نام استاد، ماده درسی، مبحث، مکان و زمان را دارد. فهرست ارائه شده نسبت به فهرست‌های اعلام شده مراکز حوزوی کشور دقیق و کامل‌تر می‌باشد و به نوعی …

توضیحات بیشتر »

راهنمای فهرست دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۵-۹۶

آنچه تقدیم می‌شود، فهرست جامع دروس سطح عالی (خارج فقه و اصول) و دروس مرتبط تخصصی حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۵- ۹۶ است که با درج نام هر درس(کتاب)، استاد، مبحث درس، زمان و مکان درس تنظیم شده و مطابق هر سال، در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. ملاحظات: این فهرست، جنبه اطلاع‌رسانی دارد و برای تأیید و یا اطلاع از رسمیت آن، لازم است از مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه استعلام شود. همچنین دروس مراکز تخصصی، دانشگاهی و حوزوی که علامت(*) دارند، اختصاص به طلاب مراکز مربوطه دارد. ترتیب دروس جداول برای حوزه‌های علمیه قم، خراسان رضوی، اصفهان …

توضیحات بیشتر »

شبهه اهانت به مذهب به سبب قمه‌زنی

از «الگوی فقهی شادی جامعه» تا «مظاهر فردی شادی در اشخاص» رضا اسلامی

شهرت عظیمه‌ای که در میان مراجع شیعه مبنی بر عدم جواز قمه‌زنی پیداشده است، خودش امری قابل‌بررسی است و برفرض اطلاقات و عمومات دلالتی داشت، این اعراض نشان می‌دهد که قمه‌زنی به شکل فعلی منصرف از قمه‌زنی جزئی و محدودی است که میرزای نائینی جایز می‌دانسته است. شبکه اجتهاد: در سایت دین‌آنلاین بحثی دیدم با عنوان «آیا عنوان وهن دین می‌تواند مستند حرمت باشد؟» که گزارشی از سخنرانی آقای سیدجعفر شیرازی بود که هیچ سابقه آشنایی با ایشان ندارم و برفرض آنکه گزارش، وافی به مقصود و اشتباه در ترجمه صورت نگرفته باشد، چند نکته عرض می‌کنم: ۱. شبهه اولاً …

توضیحات بیشتر »

چند برداشت از «فقه اجتماعی»

فقه اجتماعی

در میان برداشت‌های مختلف، برخی اساسی‌تر و بعضی‌ آسان‌تر است؛ برداشت اساسی این است که نگاهمان را عوض کنیم و سیستم و آن منظومه را تولید کنیم؛ اما برداشت آسان‌تر این است که پای درس اساتید بخواهیم که نگاه اجتماعی به موضوع را تشریح کنند. شبکه اجتهاد: فقه‌الاجتماع را می‌توان از چند زاویه مورد توجه قرار داد: برداشت اول از فقه الاجتماع فقه الاجتماع عبارت از تک گزاره‌های اجتماعی است که با رویکرد فقهی استنباط می‌شود و در مورد آنها نظر شارع مقدس را کشف می‌‌شود، به عبارتی یک نگاه استقرایی باید به قضیه داشته باشیم، پس بر این اساس …

توضیحات بیشتر »

خرید وسایل غیر ضروری از مصادیق اسراف و شامل خمس است

خرید وسایل غیر ضروری برای زندگی از مصادیق اسراف است

کارشناس مسائل شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) گفت: خرید وسایل غیر ضروری به این دلیل که مؤونه و هزینه زندگی نیست؛ بر اساس قواعد فقهی اگر چیزی در زندگی هزینه نشود اسراف و شامل خمس است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمود اکبری در آیین بیان احکام شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) که در شبستان بزرگ امام خمینی(ره) برگزار شد هدر دادن سرمایه را از منظر شرع مقدس اسلام گناه توصیف کرد و گفت: هدر دادن منابع و سرمایه‌ها از مبانی فردی و اجتماعی است که همواره از سوی شرع مقدس مذمت شده است؛ بر این اساس شرع مقدس اسلام …

توضیحات بیشتر »

ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در «فقه اجتماعی»

وجود نظام در شریعت و فقه در کشاکش اثبات و نفی

استاد درس خارج حوزه علمیه با بیان اینکه در فقه اجتماعی اصول فقه موجود به تنهایی کارایی ندارد، گفت: در برخی مسائل اجتماعی اصول ما ناقص است که باید تکمیل شود و در برخی دیگر نیاز به ترمیم دارد و حتی در برخی موارد باید تغییراتی در اصول فقه صورت بپذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجاه و پنجمین نشست علمی تخصصی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی» در سالن نشست‌های این مرکز برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج حوزه علمیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

توضیحات بیشتر »

ممنوعیت ورود غیرمسلمان به مسجد؛ تبعیض نژادی یا حکم الهی؟ / علی‌رضا اباذری

ممنوعیت ورود غیرمسلمان به مسجد؛ تبعیض نژادی یا حکم الهی؟ / رضا اباذری

شبکه اجتهاد: مسائل و امورات مبتلابهی در جوامع اسلامی وجود دارد که دغدغه علما و فقها بوده و در ادوار مختلف، سعی کرده‌اند به‌گونه‌ای با آن‌ها مواجه شوند. در دنیای سنتی که ارتباطات کمتر بود، شاید برخی از این مسائل کمتر در مناطق مرکزی مسلمان‌نشین مشهود بود، شهرهایی مانند بغداد، نیشابور، قم، کوفه، حلّه و … با مسئله‌ای که مطرح می‌کنم کمتر مواجه بودند، اما در مناطق مرزی و مواجهه با پیروان ادیان و مذاهب دیگر، این مسائل بیشتر ذهن‌ها را مشغول می‌کرده و فقها سعی داشتند راهکاری برای آن بیندیشند؛اما در شهرهای مرکزی، یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان در بعضی …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی شبکه‌های بازاریابی

بررسی فقهی شبکه‌های بازاریابی

در فقه شیعه باید تمام درآمد‌ها از راه حلال و شرعی صورت بپذیرد و لذا معامله‌ای که از راه نامشروع به دست آید اکل‌الباطل نامیده می‌شود و صحیح نیست؛ در اقتصاد اسلامی توزیع،‌ تولید و خدمات مطرح است و در صورتی که فرد در هیچ یک از اینها فعال نباشد درآمد اکل‌الباطل است به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی فقهی شبکه‌های بازاریابی» با حضور اساتید، دانشجویان و علاقه‌مندان در دانشکده علوم پایه دانشگاه بوعلی همدان برگزار شد. یک استاد حوزه و دانشگاه در این برنامه با اشاره به دسته‌بندی افراد در چهار گروه از منظر مسائل شرعی در مسائل …

توضیحات بیشتر »

گزارشی از دومین جلسه «بررسی زوائد علم اصول»

سرنوشت شومی که انتظار حوزه را‌ می‌کشد...!/ محمدتقی اکبرنژاد

اکبرنژاد در این نشست به بررسی مسائل زائد در «مباحث الفاظ» اصول فقه پرداخت و مسائلی چون «وضع، حقیقت شرعیه، صحیح و اعم و مشتق» را بدون فایده و ثمره‌ی روشن فقهی دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین جلسه از همایش «بررسی زوائد علم اصول» با ارائه حجت‎الاسلام والمسلمین تقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقه و تمدن‌سازی در حسینیه شهدای قم برگزار شد که گزارش آن در ذیل می‌آید. اکبرنژاد، در ابتدای این جلسه با قرائت احادیث نبوی (ص) و علوی (ع) مبتنی بر مذمت علم غیر نافع گفت: غیر نافع تنها منحصر در کارهایی نیست که از اساس لهو هستند، …

توضیحات بیشتر »

مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی

مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی

به لحاظ حکم اولیه تفاوت جدی بین دیدگاه مراجع نسبت به انقلاب وجود ندارد و تفاوت موضع‌گیری آن‌ها را باید به لحاظ احکام ثانویه و زمینه‌های پیدایش حکم ثانویه که به شناخت از شرایط سیاسی ـ اجتماعی و ظرفیت‌ها و نیز برخی ویژگی‌های شخصیتی برمی‌گردد، دنبال نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی با رویکرد فقه سیاسی (سالهای ۱۳۴۱-۱۳۵۷)» با حضور اساتید و فضلای حوزوی و دانشگاهی شنبه گذشته در سالن کنفرانس دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. حجت‌الاسلام دکتر حسین ارجینی ارائه‌دهنده بحث و حجج اسلام آقایان …

توضیحات بیشتر »

قاعده انحلال عقد به عقود متعدده

‌آیت‌الله شبیری زنجانی و تبیین نظر ‌آیت‌الله بروجردی درباره فقه عامه

مهم‌ترین اشکال بر قاعده انحلال، تعارض و منافات معنای این قاعده با قاعده «العقود تابعه للقصود» است. محقّق اردبیلی در این رابطه معتقد است لازمه انحلال این است که آنچه متبایعین قصد کرده‌اند واقع نشود و آنچه واقع می‌شود، مورد قصد متبایعین قرار نگرفته است؛ زیرا قصد متبایعین مجموع بما هو مجموع می‌باشد. شبکه اجتهاد: یکی از انحاء انحلال، انحلال عقد و ایقاع به عقود و ایقاعات متعدده است.[۱] مقصود از انحلال عقد این است که عقدِ واقع بر مرکب، بر هر فردی از افراد آن واقع می‌شود؛ مانند اینکه در مرکبی که متعلق امر واقع شده است و در …

توضیحات بیشتر »

نمی‌توان به مسائل حکومتی با تک گزاره‌های فقه فردی پاسخ داد/ ضرورت شکل‌گیری فقه‌های مضاف

نمی‌توان به مسائل حکومتی با تک گزاره‌های فقه فردی پاسخ داد/ ضرورت شکل‌گیری فقه‌های مضاف

از مهم‌ترین آسیب‌های فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه حکومتی از ادوار ممتاز فقه تشیع است. اهمیت و ضرورت پرداختن به فقه حکومتی به عنوان یکی از مقوله‌های مهم علوم انسانی از آن جاست که مهم‌ترین نرم افزار تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان یکی از …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics