آیتالله نوری همدانی گفت: هیچ واجب و تکلیفی به وسعت امر به معروف و نهی از منکر نمیشناسیم. امر به معروف ونهی از منکر کلیه تکالیف را تحت نظر خود قرار داده است.
توضیحات بیشتر »وارونگی؛ نقد و بررسی بنیانهای فکری جریانهای تکفیری با تاکید بر داعش
کتاب «وارونگی؛ نقد و بررسی بنیانهای فکری جریانهای تکفیری با تاکید بر داعش» اثر حجتالاسلام سیدمهدی علیزاده موسوی از سوی بوستان کتاب چاپ و منتشر شد.
توضیحات بیشتر »ربا در تسهیلات خرد بیشتر است/ نظام بانکی پاسخگوی نگرانی مراجع باشد
در سیستم بانکی کشور ربا انجام نمیشود، اما اگر ربایی هم صورت گیرد، در تسهیلات خرد امکان ربا خیلی زیاد است و در تسهیلات درشت مشکل ربا وجود ندارد. باید توجه داشت در حجم انبوه وامهای خرد بخشی از آنها به صورت صوری بوده و فعالیت اقتصادی شکل نمیگیرد؛ اما در تسهیلات درشت موسسات اعتبارتی طرح توجیهی از سرمایهگذار میخواهند. پروژه تعریف میشود و بر آن پروژه نظارت میشود تا به نتیجه برسد و این نمیتواند صوری باشد.
توضیحات بیشتر »سطحی انگاری فقه یک آسیب بسیار جدی است/ امروز برای حوزه احساس خطر میکنم
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، سطحی نگری نسبت به فقه و بیان اینکه در پنج سال میتوان مجتهد شد را یک آسیب بسیار جدی توصیف کرد.
توضیحات بیشتر »تور مجازی موزه فقه و زندگی راهاندازی شد
به همت معاونت ارتباطات و نشر مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی، تور مجازی موزه فقه و زندگی طراحی و در سایت مؤسسه بارگذاری شد.
توضیحات بیشتر »فقه تمدنی در عصر غیبت/ حسینعلی سعدی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسینعلی سعدی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در مقالهای که در شماره ۳۴ فصلنامه مشرق موعود منتشر گردیده است، به بررسی نقش فقها در عصر غیبت و لزوم اقدام ایشان برای طرحریزی فقه تمدنی و فقه نظامساز در این عصر پرداخته است. در زیر، به بخشهایی از این مقاله مفصل اشاره میشود.
توضیحات بیشتر »قرینهشناسی، راهی برای انضباط مباحث ظهور
پیشنهاد ما این است که بحثهای استظهارات لفظی در یک ساختار جدید بر اساس شناخت منشأ ظهور تدوین شود. قرائن و تمامی اقسام آن را بگوییم، هفت نوع تقسیم توسط فقها گفته شده است. این هفت نوع تقسیم در یک تقسیم بندی و ساختار تدوین شود و به کارکرد قرینه و میدان اثرگذاری آن نیز اشاره کنیم. شاید این سوال پیش بیاید که ارائه این تقسیم چه تأثیری در قرینهشناسی دارد؟
توضیحات بیشتر »ساحت و ساختار فلسفه علم اصول
در فلسفه اصول حدود ۲۳ محور را بهعنوان محورهای اصلی دانش فلسفه اصول پیشنهاد میکنم. از این ۲۳ محور، محورهای اول تا یازدهم مربوط به مباحث وراعلمی هستند و باقی محورها مربوط به مباحث ورامسائلی این دانش قلمداد میشود. اکثر محورهای مذکور، مربوط به مباحث تصدیقیه فلسفه علم اصول هستند، هرچند که علاوه بر مباحث تصدیقیه، مباحث تصوریه هم قهراً بیان میشود.
توضیحات بیشتر »تصاویری از دومین کنگره بینالمللی «سیره اهلبیت علیهمالسلام»
دومین کنگره بین المللی سیره اهل بیت(ع) با محوریت سیره امیرمؤمنان علی(ع) با حضور اندیشمندانی از داخل و ۱۵ کشور و با قرائت پیام های مراجع تقلید حضرات آیات مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی و علوی گرگانی، در سالن اجتماعات مدرسه علمیه امام کاظم (ع) شهر مقدس قم برگزار شد.
توضیحات بیشتر »زمینههای مشترک اصول فقه و فلسفه تحلیلی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیشروی مباحث ارائه شده توسط دکتر محمود مروارید عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه تحلیلی پژوهشگاه دانشهای بنیادی با موضوع «زمینههای مشترک اصول فقه و فلسفه تحلیلی» است که در اولین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاهها، بهمنماه ۹۵ از سوی گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
توضیحات بیشتر »تأملی بر تلاشهای بیهوده مخالفان گفتمان فقه حکومتی
شبکه اجتهاد: یکی از رسانههای حوزوی در اظهارنظری عجیب، چند ادعای پوچ و پوشالی را درباره فعالیتها پیرامون فقه حکومتی مطرح کرده است که در این یادداشت قصد داریم آن را مورد بازبینی و نقد قرار دهیم. مدعیات این گفتهها به شرح زیر است:
توضیحات بیشتر »مصلحتی که تحت عنوان ثانویه است، باید مسجّل، واضح، معین و موقت اعمال شود
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و اعضای دورهی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع را از ابتکارات با ارزش امام بزرگوار خواندند و با اشاره به سه وظیفهی مهم این نهاد یعنی «تشخیص مصلحت»، «مشاورت در تعیین سیاستهای کلی» و «ارائهی راهحل در معضلات کشور» تأکید کردند: مجمع باید صد در صد انقلابی، فکر و عمل کند و انقلابی باقی بماند.
توضیحات بیشتر »تعارض میان قاعده تسلیط و لاضرر در فقه محیط زیست
ایازی یا "قاعده لاضرر" که در مسئله حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن کاربرد دارد، مبنای فقهی استواری برای قانونگذاری و اجرای قانون به شمار میرود و بنابر آن، هرگونه تصرف و تغییر در جامعه انسانی و طبیعت که موجب تضییع حقوق دیگران شود، از نظر اسلام ممنوع و مردود است.
توضیحات بیشتر »افتتاحیه بیستمین سال تحصیلی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)
شبکه اجتهاد: مراسم افتتاحیه بیستمین سال دروس تخصصی فقه و اصول، چهاردهمین سال دروس تخصصی کلام، هفتمین سال دروس تخصصی تفسیر و علوم قرآنی و پنجمین سال دروس مدرسه علمیه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با حضور و سخنرانی آیتالله سیدهاشم حسینی بوشهری عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه قم و آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد در حاشیه این مراسم، نمایشگاههایی با عنوان عملکرد و دستاوردهای مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برپا شده و در پایان این مراسم نیز از طلاب برگزیده سال گذشته تجلیل به عمل آمد.
توضیحات بیشتر »شیخ حر عاملی عقلانیت را به درون اخباریگری تزریق کرد
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به این که شیخ حر عاملی از بارزترین ستارههای جبل عامل در آسمان علوم اسلامی است، گفت: ایشان در زمینه حدیث میان اخباری گری و اصول گرایی، پلی ماندگار و ارتباط دهنده را در تاریخ برقرار کرده است.
توضیحات بیشتر »آمادگی مجمع جهانی تقریب برای میانجیگری میان دولت و مسلمانان میانمار
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، در بیانیهای آمادگی کامل این مجمع را برای میانجی گری و ایجاد گفتگو میان دولت میانمار و مسلمانان این کشور از طریق کمیته “مساعی حمیده” اعلام کرد.
توضیحات بیشتر »فلسفه علم اصول؛ چیستی، ضرورت و ساختار
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیشروی مباحث ارائه شده توسط حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) با موضوع «فلسفه علم اصول؛ چیستی، ضرورت و ساختار» است که در اولین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاهها، بهمنماه ۹۵ از سوی گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
توضیحات بیشتر »فصل جدید مبارزه؛ تأملی دربارهی انقلابزدایی از حوزهی علمیه
شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی در بیستوپنج اسفند سال ۹۴ در سخنانی با نمایندگان طلاب از «انگیزهها» و «طرحهایی» سخن گفتند که «اکنون» برای «انقلابزدایی» از حوزهی علمیه وجود دارد. ایشان هشدار دادند که «مسئلهی انقلابیگری در حوزهی قم در معرض خطر است»۱ و استدلال کردند که «این را باید توجه کنید؛ باید جزو مسائل اصلی شما باشد». بخشی از توجه به این مسئلهی اصلی، که وجه همت این یادداشت است، کوشش برای بازشناسی فرایند و عاملیت انقلابزدایی از حوزه است: «انقلابزداها» چه کسانی هستند و چگونه از حوزهی علمیه انقلابزدایی میکنند؟
توضیحات بیشتر »انتقاد رهبری از دولتهای اسلامی و مجامع جهانی در قبال فجایع میانمار
رهبر انقلاب در ابتدای جلسه درس خارج فقه درباره فجایع میانمار گفت: دنیای امروز، دنیای ظلم است و جمهوری اسلامی باید این افتخار را برای خود حفظ کند که علیه ظلم در هر نقطه از جهان، چه در مناطق اشغالی توسط صهیونیستها، چه در یمن و بحرین و چه در میانمار، موضع صریح و شجاعانهی خود را اعلام کند.
توضیحات بیشتر »کار وکلا باید کاملاً منطبق با احکام اسلامی و موازین شرعی باشد
حضرت آیتالله مکارم شیرازی ضمن هشدار به فراگیر شدن مساله طلاق گفت: مراکز مشاورهای که در جراید و نشریات آگهی طلاق آسان را میدهند خائن به بنیان خانواده و جامعه هستند.
توضیحات بیشتر »راهکارهای مقابله با افت علمی در حوزه علمیه
برای تحصیل فقه و سایر علوم حوزوی و حتی علوم غیرحوزوی، بهترین روشی که پرورش محقق، مخترع و مبتکر در علوم را به دنبال دارد همان روشی است که اسلاف ما به آن رسیدهاند و حوزههای علمیه ما نیز تا به حال بر اساس آن روش، چهرههای محقق و بزرگواری را تربیت کرده است.
توضیحات بیشتر »فقه مقارن، امری لازم و جدی برای تمام حوزه است
فقه مقارن و مباحث عمیق در مقارنه مذاهب، امری لازم و جدی برای تمام حوزه است و انتظار میرود از حوزههای علمیه هم عظمت فقه را متجلی کنند و هم راه را برای مباحثه علمی میان مذاهب باز کنند.
توضیحات بیشتر »تحول در متون درسی حوزه نیاز به فرهنگسازی و برخورد عالمانه دارد
حجتالاسلام سیدباقری تحول در متون درسی حوزه را نیازمند فرهنگ سازی و برخورد عالمانه دانست و اجرایی شدن تحول در حوزه را خواسته بزرگان حوزه ذکر کرد.
توضیحات بیشتر »کسی با درس خارج مجتهد نمیشود/ حوزه را به سطح یک مرکز آموزشی تنزل ندهیم
استاد حوزه علمیه قم گفت: هدف آموزشی در حوزه اجتهاد است، ولی باید توجه داشت که ما معمولاً در قضاوت نسبت به حوزه این اشتباه را میکنیم که حوزه را به سطح یک مرکز اموزشی تنزل میدهیم؛ در حالی که کار حوزه تنها اموزش نیست؛ حوزه یک منش و یک زندگی است؛ حوزه یک زنگی خاص است.
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی؛ گذرگاهی خوب و منزلگاهی بد/ علی نعمتی
شبکه اجتهاد: طی سالهای پس از انقلاب، نیاز نظام به الگوها و راهکارهای عملی برای زدودن مظاهر غیردینی و پیادهسازی ارزشهای اسلامی در ساحتهای گوناگون حکمرانی، منجر به عیان شدن کاستیهای فراوان میراث فقه سنتی برای تأمین این آرمانها گشته و مطالبه از فقه و حوزههای علمیه به عنوان پشتوانه ایدئولوژیک حکومت اسلامی به شدت بالا گرفت.
توضیحات بیشتر »شورای فقهی بانک نگاه ناقصی به موضوع بانکداری دارد
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه گفت: فقهایی که در شورای فقهی بانک یا بیرون آن هستند و این نظام بانکی را کاملا تایید میکنند، نگاهی بسیار ناقص به موضوع دارند.
توضیحات بیشتر »اجتهاد را آنقدر آسان و در دسترس نشان میدهند که هر کسی ادعای اجتهاد کند
امروز زمانی نیست که ما روی مسائل اولیه طلاب و دروس بحث کنیم، دشمن دارد کار میکند، یکی از توطئههای بزرگی که دشمنان نسبت به آن دست به کار شدهاند مساله اجتهاد است، بطوریکه اجتهاد را آنقدر آسان، ضعیف و در دسترس نشان میدهند که هر کسی که چند سالی در حوزه ماند میتواند ادعای اجتهاد کند.
توضیحات بیشتر »حج را طوری برگزار کنیم که مورد توافق همهی مذاهب اسلامی باشد!
باید در حج سعی بر هماهنگی و همراهی داشت؛ نه اینکه هر روز بر آتش کینه و جنگ بیافروزیم؛ رفتارهای ناقض قوانین کشور میزبان نقض غرض حج است. میتوانیم حج را از نظر اعمال طوری برگزار کنیم که مورد توافق همهی مذاهب اسلامی باشد؛ تا آن فلسفه اصلی سیاسی ـ اجتماعی حج تأمین شود.
توضیحات بیشتر »مراجع تقلید مبانی فقه حکومتی را برای طلاب تبیین کنند
همزمان با آغاز سال تحصیلی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور پیامی از مراجع تقلید مبانی فقه حکومتی را برای طلاب تبیین کنند.
توضیحات بیشتر »در فقه موجود، «فقهِ جایگاه و منزلت» به چشم نمیخورد
اسلام برای جایگاه و منزلت اهمیت بسیاری قائل است. از بین رفتن جایگاه فرد، تضعیف صاحب جایگاه و تأثیراتی که فقدان یا تضعیف چنین جایگاهی در روابط اجتماعی از خود برجای میگذارد، موضوع حساسی است که فقه نمیتواند دربارۀ آن ساکت باشد. دربارۀ امام موسی صدر فقه و فقیه نمیتواند فعالیت منسجم و پیگیرانهای درخواست نکند. براساس دیدگاه اسلامی، این مسئله صرفاً امری اخلاقی نیست؛ بلکه مسئلهای حقوقی بهمثابۀ حکمی فقهی تلقی میشود.
توضیحات بیشتر »