آیین افتتاحیه پژوهشگاه «فقه نظام» یک شنبه شب با حضور جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در مؤسسه نورالثقلین برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حاج ابوالقاسم نماینده مردم زنجان در خبرگان، حجتالاسلام والمسلمین تلخابی نماینده مردم قزوین در مجلس خبرگان و جمعی از اساتید حوزه در این مراسم …
Read More »دیدگاه و گزارش
در فقه اجتماعی نهادینه سازی نکردیم/ نظام بانکی باید بر اساس ایجاد عدل حرکت کند
آیتالله اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر لزوم توجه و نهادینه سازی فقه اجتماع در حوزه و تسری آن در لایههای مختلف جامعه تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محسن اراکی یکشنبه شب در مراسم آغاز به کار پژوهشگاه فقه نظام در قم گفت: مساله فقه نظام، مهمترین مسالهای است که باید مورد بحث و …
Read More »نیازمند فهم پرسشها نو برای ورود به ابواب جدید فقه هستیم
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم در ابواب جدید فقه ورود کنیم، نیازمند فهم پرسشهای نو هستیم، اظهار داشت: امروز پرسشهایی نو در علوم و مکاتب گوناگون جهان وجود دارد که پرداختن به آن هیچ اشکالی نداشته و مهم آن است که تحت تأثیر داوریهای آنان قرار نگیریم؛ اگر سؤالات و موضوعات علوم و مکاتب گوناگون را …
Read More »فقه شیعه به موازات زمان گسترده شده است/ حوزه امروز متفاوت با گذشته است
اگر امروز صاحب جواهر زنده بود و قصد تحریر یک دوره فقه کامل مطابق با نیازهای روز را داشت، باید قریب به ۸۰ جلد مینوشت؛ بنابراین ماهیت فقه شیعه اینگونه است که از نظر عرضی و سطحی، سیر تکاملی داشته و به موازات زمان و نیازها گسترده تر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسن نظری شاهرودی در …
Read More »بایستگیهای روششناسی در فقه تمدنی/ بدون فقه جواهری دچار توهم فقه خواهیم شد
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت پرداختن به فقه تمدنی و لزوم اطلاع از بایستگیها برای روش شناسی در فقه تمدنی، گفت: وقتی ما میگوییم تمدن یعنی تمدن اسلامی، یعنی کاری بشود که اهداف خداوند در بعث رسولان و در انزال کتب آسمانی و تشریع مقررات دینی، در تمام شؤون زندگی انسانها پیدا شود. به گزارش …
Read More »نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن
مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاههای برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ۵ جلدی «نبراس الأذهان فی …
Read More »محورهای هفتگانه برای تقویت درس خارج حوزه
آیتالله علیرضا اعرافی در جمع مدیر و معاونین حوزه علمیه استان قم به تشریح محورهایی برای تقویت درس خارج حوزه پرداخت و گفت: باید از این سرمایه عظیم درس خارج بهرهبرداری کرد و مهندسی کلانی برای آن تعریف نمود، بدون اینکه سازکار آن بهم بریزد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه در جمع مدیر و معاونین …
Read More »خط سیر «فقه» و «فقها» در دوران قاجار
زمانی که مشروطه اتفاق افتاد تعارضی بین سلطنت و مشروطه رخ داد، اینجا فقها وارد میدان شدند و این انحطاط موجود در کشور را گوشزد کردند، مهمترین عامل انحطاط هم استبداد حکومت بود، چنین چیزی فقه متناسب با خود را میطلبید. شبکه اجتهاد: بعد از ائمه اطهار (ع) فقها براساس اخبار فتوا میدانند مثل مکتب قم، امثال مرحوم کلینی که …
Read More »نگاهی به مقالات پنجمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
پنجمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینهٔ مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره پنجم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به همراه چکیده عربی و انگلیسی بهعنوان نخستین مجله تخصصی …
Read More »ظرفیت «حلقات» شهید صدر در جایگزینی با متون آموزشی اصول فقه
در این گزارش، نظر مراجع و بزرگان حوزه در رابطه با کتاب «حلقات» را از نظر میگذرانیم تا خبر از تمایل عمومی بسیاری از نخبگان حوزه نسبت به ورود این کتاب به جایگاه رسمی تدریس در حوزه علمیه دهیم. شبکه اجتهاد: تقدیر الهی این بود که همت و تلاش آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (رضوان الله علیه) که به گفته …
Read More »در اختلاف موضوعی نظر چه کسی حاکم است؟
یادداشت حاضر، نقد حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است بر مصاحبهی استاد کاظم قاضیزاده با مباحثات، دربارهی حواشی فایل صوتی منتشرشده از آیتالله منتظری بود؛ این فایل صوتی مربوط به جلسهی آیتالله منتظری با برخی مسئولین قضایی است دربارهی اعدامهای منافقین در سال ۱۳۶۷ش. شبکه اجتهاد: در برخی پایگاههای اطلاعرسانی مصاحبهای از یکی …
Read More »بر اساس تجربیات جدید، ابواب جدید فقهی پایهگذاری شود
مدیر حوزههای علمیه در جمع نخبگان علوم انسانی گفت: اگر فقه ما بخواهد به الگوپردازی کمک نماید، باید براساس تجربیات جدید، ابواب جدیدی را پایهگذاری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در آخرین روز از نشست دومین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در وسف قم برگزار شد، اظهارداشت: معتقدیم …
Read More »انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی
اولین شماره فصلنامه تخصصی موضوع شناسی فقهی به صاحب امتیازی حجتالاسلام محمدحسین فلاحزاده، بهار ۱۳۹۵ در قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره فصلنامه «موضوع شناسی فقهی» با آثار و گفتاری از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۸۱ صفحه روانه بازار مطبوعات شد. «ساحتِ قدسی فتوا» به قلم مجتبی …
Read More »استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست/ موانع دستیابی به اصول فقه حکومتی
مدیر گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد با بیان اینکه قلمرو فقه حکومتی بسیار وسیع است و استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست، گفت: استخراج نظام، تبیین چارچوبهای آن، مسائل محوری مورد نیاز در این سیستمها و بیان موقِف عملی دین در هر مورد بسی فراتر از استنباط حکم حکومتی صرف است. اما مقید کردن مسائل این دانش …
Read More »تأثیر نظریات حکم شناسی در مباحث فقهی و اصولی
طرح پژوهشی «حقیقت حکم شرعی در اصول فقه» که در گروه فقه کاربردی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی که با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول به تصویب رسیده بود، پایان یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، بلال شاکری مؤلف این اثر پیرامون محتوای پروژه، با بیان اینکه مباحث حکم شناسی از دیرزمان مورد توجه اصولیان بوده است، گفت: مباحث …
Read More »سرفصلهاى مطالعاتى فقه حجاب
اگر فقیهان دوره پیشین با استناد به اصل امر به معروف و نهى از منکر بر آن بودند تا تضمینهاى مناسب را براى برپاماندن حجاب و پررونق گشتن این ارزش فراهم آورند، فقیهان این دوره وظیفه دارند تا با نگاه به همین اصل، به سمت بحث از دولت که کارویژه بحث انگیزى را به خود اختصاص داده است، بروند و …
Read More »تأسیس رشته فقه بینالملل؛ پیشنیاز طرح «سفیر فقیه»
احمد رهدار با بیان اینکه ظرفیت فقهی مذاهب اسلامی از حکمت غربی بیشتر است، از تدوین طرح «سفیر فقیه» خبر داد و گفت: از پیش زمینههای طرح سفیر فقیه، ایجاد رشته فقه بینالملل در حوزه علمیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد رهدار، رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه بر لزوم اجرای طرح سفیر فقیه تاکید …
Read More »برخی تصویرشان از فقه خیلی محدود است/ نقش فقه فقط ترسیم کننده خطوط قرمز نیست
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه برخی افراد، تصویرشان از فقه خیلی محدود است و فکر میکنند فقیه کارش این است که هر سوالی مطرح میشود مجاز یا غیر مجاز بودن آن را اعلام کند، تصریح کرد: نقش فقه فقط ترسیم کننده خطوط قرمز نیست و جانب ایجابی هم دارد و در عرصه اجتماع هر …
Read More »از کاربرد عقل در فقه تا عقلانیت فقهی
عقل کاشف است و شریعت و دین مکشوف البته عقل خالق نیست از این رو نمیتواند قانون خلق کند بلکه آنچه را که قانون است و اراده شارع به آن تعلق گرفته عقل کشف میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست از اساتید درس خارج حوزه علمیه قم، سالهاست به منقح کردن عرصههای نوپدید فلسفه فقهی و فلسفه …
Read More »از مراحل دستیابی به نظامهای دینی تا نظریات شهید صدر
حسینعلی سعدی: چرا شهید صدر از فقه به سراغ نظام سازی رفته است؛ گزارههای فقهی گزارههای هنجاری است؛ ایشان از این گزاره به سراغ استکشاف رفته است؛ امروزه نقد جدی به مباحث جدی ایشان مطرح است که بقیه علوم اسلامی در بحث نظام سازی از نظر ایشان به حاشیه رفته است و ایشان به آنها توجه نکرده است. به گزارش …
Read More »جایگاه فقه و تَفَقُه در عصر کنونی
اصلا فقه در زمانه امروز کارکردی دارد و آیا پاسخگوی نیازهای امروز ماست؟ وضعیت امروز فقه و تفقه در حوزههای علمیه حاکی از چیست، رسوب یا پویایی آموزهها؟ چرا پس از گذشت قرنها هنوز سوالاتی بیجواب و حتی عرصههای دست نیافتنی در فقه وجود دارد؟ شبکه اجتهاد: عدم تَفَقُه در فقه سالهاست منتقدانی دارد و در سالهای اخیر این انتقادها …
Read More »نکته مفقوده در حاشیههای فتوای حجاب
مشکلی که اینگونه فتاوا دارد، نگاه فردی به مقولات اجتماعی است. آنچه مورد نظر است نقطه آغاز رهایی از فقه فردی، تغییر «صورت مسئلههای بسیطی» است که در مقابل دستگاه فقاهت قرار داده میشود. مسئله «موضوع شناسی فردی» در حال حاضر مهمترین پاشنه آشیل فقاهت موجود است. شبکه اجتهاد: در خصوص بازنشر فتوای آیتالله مکارم شیرازی درباره رعایت حجاب در …
Read More »حدود مفهومی و مصداقیِ قیاسات فقهی
متن حاضر تلاشی است در جهت صورت بندی نقدهای مرحوم سید منیرالدین حسینی الهاشمی در حوزه موضوع شناسی فقه شیعه و تصویری اولیه از تحولی که وی در این پایگاه به دنبال آن بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نوشتار پیش رو تقریری آزاد از مشاوره دانشپژوهان گروه روش تفقه فرهنگستان علوم اسلامی قم است با حجتالاسلام والمسلمین میرباقری درباره …
Read More »تأمّلاتی پیرامون فتوای تجویز ترک حجاب در موارد خاص
لزوم توجّه به تأثیرات یک حکم فقهی و فتوا و نحوۀ تبیین آن در نگرش افراد به شبکۀ احکام شرعی و حتّی اعتقادات و اخلاق است. گاهی یک فتوا باعث میشود نگاه افراد به منظومۀ آموزههای دینی تغییر نماید. این نکته صحیح است که نباید پیش ذهنیهای مقلّدین موجب رد فتوا و حکم مرجع تقلید شود، ولی بحث در آن …
Read More »قانون مدنی الگوی کار در «فقه الاداره» است
صمصام الدین قوامی امام جمعه پردیسان قم گفت: هنوز فقه به آن حد نرسیده است که یک کرسی دائم داشته باشد و ما برویم و سؤالات مدیران و وزرا و امیران لشکر را جواب دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدصمصام الدین قوامی امام جمعه پردیسان قم و رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، در گفتگو با رسای اندیشه اظهار …
Read More »انسانشناسی سیاسی از منظر فقهی
هدف اصلی تحقیق «انسانشناسی سیاسی از منظر فقهی» توسعه فقه به حوزه اجتماع و سیاست برای ایفای نقش فعال در جوامع بشری است. این کتاب در چهار بخش و بیست فصل مستقل نگاشته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد از روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب «انسانشناسی سیاسی از منظر فقهی» اثر محقق گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی …
Read More »پرونده «فقه اجتماعی» و «شهید صدر» در شماره ۱۷ فصلنامه صدرا
هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با پروندههای ویژهای چون «فقه اجتماعی» و «مغز متفکر اسلامی»، همراه با آثار و گفتاری از شخصیتهای مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا، هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با مدیرمسئولی رضا غلامی و سردبیری مسعود …
Read More »فقیه، مهندس نیست!
متن پیشروی میکوشد با طرح دیدگاه شهید صدر در ساخت نظریه اسلامی (فقه نظریه)، روشن کند این فرایند علمی و تلاش فکری و معرفتی، چه نسبت و تشابهی با مهندسی و کار مهندسان دارد! به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام علی الهیخراسانی پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد، در نقد مقاله دکتر علی پایا با عنوان “فقیه بهمنزلهی یک مهندس”، طی …
Read More »با توسعهی علم اصول و دقت در مسائل غیرضروری مخالف بود
آیتالله بروجردی میفرمود: «علم اصول با جذب مباحثی از علوم دیگر و فرض فروع غیرلازم متورم شده و بسیاری از مباحث آن، برای استنباط احکام کاربرد عملی ندارد و جز تضییع عمر نتیجهای نخواهد داشت». میفرمود: «استاد ما آخوند خراسانی با تألیف کفایه خواست علم اصول را خلاصه کند؛ ولی حاشیهنویسان به توسعهی آن افزودند». به گزارش شبکه اجتهاد، سیزدهم …
Read More »ثبتنام دوره رسمی «فقه مقارن» و «فقه خانواده» در سطح چهار
مرکز تخصصی آخوند خراسانی و مرکز تخصصی طوبی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، در سال تحصیلی جدید ۹۶-۹۵ از میان طلاب برادر و خواهر در دو رشته «فقه مقارن» و «فقه خانواده» در سطح چهار حوزه (دکتری) با اعطای مدرک رسمی، ثبتنام به عمل میآورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با توجه به تأکید حضرت آیتالله خامنهای مبنی بر …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت