اجتهاد و اصول فقه

به طور سنتی مواجهه فقه در فضای افتاء بوده است. البته در مواردی همین افتاء و استفتاء منجر به جریان سازی نیز شده است، مثل فتوای مرحوم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو و یا فتوای مرجعیت عراق در حرمت پیوستن به حزب بعث و یا مقابله با جریان‌های تکفیری. اما باید توجه داشت که تا وقتی ضریب نفوذ فقه در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ایجاد تمدن نوین اسلامی، هدف نهایی و غایت انقلاب اسلامی و آخرین حلقه از حلقات فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی به شمار می‏‌رود. این مهم از چنان ارزش و جایگاهی برخوردار است، که -خصوصاً در سال‌‏های اخیر- به مهمترین و از جمله پرکاربردترین کلیدواژه‌‏ها در ادبیات و گفتمان رهبری معظم انقلاب، امام خامنه‌‏ای(حفظه‏‌الله) تبدیل شده است. در مورد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ مرتضی آشتیانی از فقهای متقی و اساتید برجسته خارج حوزه علمیه مشهد و از رهبران بزرگ مشروطیت بود که نقش بسیار مهمی در پیروزی مشروطیت در ایران داشت‌. او در سال ۱۲۸۱ هق در بیت علم و فقاهت در نجف متولد شد. پدرش آیت‌الله میرزا حسن آشتیانی از شاگردان برجسته آیت‌الله شیخ مرتضی انصاری بود …

آن‌چنان که شهید صدر در مقدمه فلسفتنا اشاره کرده، قرار بر این بوده که حلقه وصل در سه‌گانۀ فلسفتنا، اقتصادنا و مجتمعنا که ایشان موفق به نوشتن آن نشدند، مجتمعنا باشد؛ اما با توجه به اصرارهای عموم خوانندگان که از شهید صدر  درخواست داشتند اقتصادنا را  بر نگارش مجتمعنا مقدم کند؛ ایشان اقتصادنا را پیش از مجتمعنا تألیف می‌کند تا …

مدیر حوزه علمیه خراسان گفت: سعی داریم امسال از میان طلاب قریب الاجتهاد و مستعد، افرادی را به عنوان نخبگان فقهی و اصولی سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی شناسایی کنیم و با تقویت طرح نخبه پروری، برنامه‌ای پنج ساله اجرایی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی در مراسم اختتامیه هشتمین مرحله‌ی شناسایی استعدادبرتر آموزشی …

شبکه اجتهاد: شیخ طوسی چندین کتاب فقهی دارد: النهایه فی مجرد الفقه و الفتوی (فقه روایی) المبسوط فی فقه الامامیه (فقه تفریعی) الجمل و العقود فی العبادات (فقه فتوایی) مسائل الخلاف (فقه مقارَن)؛ تک‌نگاری‌های فقهی دیگری نیز دارد. دو کتاب التهذیب و الاستبصار وی نیز کتب «روایی» هستند با رویکرد فقهی و از این جهت در دسته کتب فقهی نمی‌گنجند. …

مدیر حوزه‌های علمیه در پی بازدید خود از نمایشگاه دستاوردهای معاونت آموزش حوزه‌های علمیه در طول چهار سال گذشته، ۲۳ تصمیم جدید اتخاذ و ابلاغ کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه قم با تقدیر و تشکر از حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد و همکاران وی جهت برپایی نمایشگاه دستاوردهای آن معاونت طی چهار سال گذشته؛ تصمیمات …

نخستین المپیاد علمی با رویکرد فقه و اصول توسط معاونت آموزش و مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان و با همکاری مدرسه علمیه سعادت، با هدف ایجاد فضای علمی، نشاط روحی، شناسایی استعدادهای برتر و حمایت از طلاب فعال و مستعدّ، در دو مرحله  مجازی و حضوری در سطوح ۱ و ۲ و ۳ برگزار می‌شود. به گزارش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی رحمه الله علیه از فقهای برجسته و بسیار با عظمت شیعه است که سالها ریاست مرجعیت شیعه و زعامت حوزه علمیه نجف را برعهده داشت‌ و مرجعیت جهانی یافت. وی در اصفهان متولد شد. به‌خاطر استعداد و جدیت در تحصیل و قوت در حافظه و درک اساتید بزرگ، تحصیلات حوزوی خود را با …

‌آیت‌الله سید عبدالجواد علم الهدی، از علمای تهران و برادر بزرگ‌تر ‌آیت‌الله سید احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد، در سن ۹۰ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله سید عبدالجواد علم الهدی، از علمای تهران و برادر بزرگ‌تر ‌آیت‌الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی و امام جمعه مشهد، در سن …

آیت‌الله محمد ابراهیم ربانی مهموئی عمر خود را در راه ترویج معارف دین سپری کرد. در سال ۱۳۴۴ پس از کسب مقام اجتهاد در نجف به دعوت مردم قائنات به آن دیار رفت. در سال ۱۳۴۸ نماینده امام خمینی در اخد وجوهات شرعی شد. فعالیت‌های سیاسی او در دوران نهضت اسلامی با محوریت حوزه علمیه بیرجند شدت گرفت تا جایی …

سومین شماره مجله «طلیعه ۱۴۱۷» با موضوع «پیشران‌های تحول در حوزه» از سوی دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین شماره مجله نطلیعه ۱۴۱۷» فصلنامه دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان با موضوع «یشران‌های تحول در حوزه» با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین صفرعلی فتح اللهی، در ۱۲۰ صفحه منتشر شد. در این شماره مباحثی …

عالم ربانی و مجاهد خستگی‌ناپذیر، آیت‌الله محمدعلی تسخیری، رئیس شورای عالی مجمع تقریب و مشاور مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام پس از عمری مجاهدت‌‌های فراوان در عرصه تقریب مذاهب اسلامی،  بر اثر ضایعۀ قلبی در سن ۷۶ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله تسخیری از چهره‌های منحصر به فرد که نقش تعیین کننده‌ای در …

شهید صدر می‌فرمود: برای مرجعیت من تبلیغ نکنید؛ برای امام تبلیغ کنید. این کارها کم اتفاق می‌افتد و بسیاری از اشخاصی که با حوزه و روحانیت سر ستیز دارند، این مباحث را نمی‌بینند که این اشخاص بزرگ چطور در مواقع خطر، جان خود را تقدیم می‌کنند. این مباحث فقط در حوزه‌ها و آن هم به برکت تشیع و امام زمان …

باید از شیوه اکراه و اجبار در دینی کردن جامعه دست برداریم و دین را به مثابه گوهر گرانبهایی عرضه کنیم که هرکه طالب آن است آن را بقاپد و هر کس نیست، ما را با او ستیز و جبر و اکراهی و حتی بی احترامی نیست و البته به صور معقول برای جذب و هدایت او تلاش خواهیم کرد. …

«نقش کارآمدی حکم شرعی در مقام استنباط احکام اجتماعی»، «گستره و روش شناسی فقه الاجتماع»، «نفی تلازم وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن» و نمجازات ارتداد، مقابله با توطئه‌گران علیه انسجام جامعهٔ اسلامی یا تحدید آزادی بیان» از جمله مقالات منتشر شده در شماره جدید فصلنامه فقه است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، صدویکمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی، یکی از علمای ربانی و فقهای اصولی برجسته معاصر بود‌. او که از نوادر و نوابغ روزگار معاصر و جامع معقول و منقول بود، در علوم غریبه، ختومات، اذکار و ادعیه نیز استاد بلکه صاحب نظر بود. در این مقاله، بیشتر بر جهات فقهی و اصولی ایشان تمرکز شده است. تولد و خاندان …

نویسنده کتاب «جامعه ما» معتقد است جامعه اسلامی در ایران، عراق و سایر بلاد اسلامی، از لحاظ فرهنگی و علمی فاصله زیادی با روش و دیدگاه‌ها و نظریات شهید آیت‌الله محمدباقر صدر دارد. شبکه اجتهاد: کتاب «جامعه ما در اندیشه و آثار شهید سید محمدباقر صدر» نوشته سید منذر حکیم به‌تازگی با ترجمه مسعود فکری توسط انتشارات سروش منتشر و …

شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی از استاد سیدکمال حیدری در فضای مجازی منتشر شده و در کانال‌ها و سایت‌های آتئیست و ضداسلام به‌طور گسترده پوشش داده شد و مورداستقبال قرار گرفت. در این کلیپ تحت‌عنوان «چالش‌های پیش‌روی دین در مواجهه با کرونا» مطالبی طرح شده که به بیان و نقد اجمالی مواردی از آن می‌پردازیم. ۱- در کلیپ آمده است که …

کتاب قواعد فقه، بخش عمومی (سیاسی-اداری / حقوق شهروندی) اثر استاد سیدمصطفی محقق داماد توسط مرکز نشر علوم اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب قواعد فقه، بخش عمومی (سیاسی-اداری / حقوق شهروندی) اثر استاد سیدمصطفی محقق داماد، مجتهد، فقیه و حقوقدان و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران منتشر شد. منظور از بخش عمومی فقه …

رئیس هیئت امنای مجمع‌الفکر الاسلامی گفت: موسوعه «مؤلفه الامامیه» در بیش از ۵۰ مجلد، گزارشی از تألیفات و مؤلفان شیعه از قرن اول تا ۱۵ هجری است که تا پایان سال منتشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محسن اراکی، رئیس هیئت امنای مؤسسه مجمع الفکر الاسلامی، شامگاه، در مراسم تودیع و معارف رئیس این مؤسسه در دانشکده اصول‌الدین قم …

آیین رونمایی از کتاب مجموعه سخنرانی‌های اجتماعی شهید آیت‌الله صدر با گردآوری سیدمنذر حکیم با عنوان «جامعه ما» و نشست نقد کتاب «زنان، افتاء و مرجعیت» نوشته مهدی سجادی امین به صورت مجازی برگزار می‌‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، رونمایی کتاب «جامعه ما» اثر استاد سیدمنذرحکیم، با حضور و ارائه مسعود فکری، مترجم کتاب و سیدمهدی اعتمادی‌فرد، رئیس دانشکده علوم …

اولین شماره فصلنامه علمی ـ تخصصی «سراج سعادت» به مدیرمسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین علی مروارید، حاصل تلاش واحد پژوهش مدرسه علمیه سعادت مشهد، در ۱۳۶ صفحه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «سراج سعادت» با هدف ایجاد انگیزه، تشویق طلاب مستعد و علاقه‌مند به فعالیت‌های علمی از قبیل مقاله‌نویسی و ارتقاء توان طلاب در زمینه نگارش مقاله علمی-تخصصی از سوی مدرسه …

شبکه اجتهاد: برخی روشنفکران عرب تمدن اسلامی را «تمدن فقه» توصیف کرده‌اند. این سخن از جنبه‌های مختلف سخن درستی است. از فقه در این تعبیر طبیعی است که تعبد شخصی به فروع فقهی مراد نیست. بلکه جنبه تمدنی فقه در اسلام است که مقصود است. روشنفکری دینی در ایران چند دهه‌‌ای است که در برابر توجه به جنبه‌های معنوی دین …

شبکه اجتهاد: خبر برای برخی ساده و عادی و برای جمعی سوزان تا عمق پوست و استخوان منتشر شد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان در اثر ابتلا به کرونا درگذشت. برای کسانی که موسویان عزیز را از نزدیک می‌شناختند این مصیبت بسیار خرد کننده است هرچند باید تسلیم امر الهی بود و بدون اینکه ابراز شکایتی باشد، گفت: الحمد لله …

بی مهری سیاسی که عامل غفلت امت اسلامی از این حدیث در دوران ۲۵ ساله خلافت خلفای نخست بود، با طرح آن از سوی علی علیه السلام در مسجد کوفه، در آغاز ورود به این شهر در سال ۳۶ و پس از پایان جنگ جمل، تا اندازه ای جبران شد. امام در این ماجرا که به روایت «مناشده حدیث غدیر» …

باید میان دین واقعی و دین ظاهری تفاوت قائل شد. دین واقعی همان وحی نازل شده بر قلب مبارک پیامبر اکرم (ص) بوده که ثابت است و هیچ تغییری نمی‌پذیرد، اما دین ظاهری فهم بشر از نصوص دینی است. از آن‌جا که فهم، مقوله‌ای واحد نیست، دین ظاهری قابل تغییر است و از همین رو فقها در فهم با یکدیگر …

شبکه اجهاد: یکی از نظراتی که بیشتر به واسطه کتاب “اقتصادنا”ی شهید صدر رواج یافت و ادعا بر آن بود که موجب پویایی و انعطاف بیشتر شریعت در مواجهه با مسائل نو‌ پدید می‌شود، نظریه “منطقۀ الفراغ” است که البته مورد خوانش‌های گوناگون و گاه ناهمساز نیز قرار گرفته است. پس از آن نظریه مذکور مورد توجه فقیهان دیگری همچون …

شبکه اجتهاد: مستند «آیت‌الله» با محوریت زندگی و زمانه آیت‌الله سید ابوالقاسم موسوی خویی از تأثیرگذارترین و پُرمقلدترین مراجع تقلید شیعه به کارگردانی و تهیه‌کنندگی سیدمصطفی موسوی تبار عرضه اینترنتی شد. آیت‌الله خویی استاد اکثر مراجع تقلید معاصر جهان تشیع به‌شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که بین فقها و مراجع تقلید شیعه از او با عنوان (استادُ الفقها و المجتهدین) یاد می‌شود …

شبکه اجتهاد: فقه شیعه مستند به احادیث امامان شیعه و به طور خاص تعالیم فقهی دو امام محمد باقر و جعفر صادق (ع) است. احادیث فقهی امامیه عمدتا در کتب اربعه ثبت شده است. این چهار کتاب هر کدام با یک هدف متفاوت تدوین شده و از گستردگی منابع و شیوه‌های متفاوت در نقل احادیث و سنت‌های نقل احادیث فقهی …