قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / محمد باقر آریانی (صفحه 113)

محمد باقر آریانی

اجتهادات دینی پیرامون جایگاه زن در فضای فرهنگیِ جهان عرب/ حیدر حب الله

حرمت تهمت و افترا بر دیگران اگرچه اهل بدعت و ضلالت باشند/‌ حیدر حب‌الله

شبکه اجتهاد: بحث پیرامون زن در اجتهاد اسلامی در جهان عرب، موضوعی جنجال برانگیز است. پژوهش کامل نسبت به این موضوع نیازمند سخن بسیار زیادی می‌طلبد. اما در این جا سعی دارم با امید آشنایی مخاطبین با تحولات و پیامدهای این موضوع تنها گزارش مختصری از این بحث ارائه دهم. بحث خود را در سه محور ارائه خواهم کرد. ابتدا از سرآغاز مباحث پیرامون زن در جهان عرب شروع کرده و سپس مروری بر مسیر تحولات این مباحث خواهیم داشت و در پایان هشت نکته تحلیلی مختصر را بیان خواهم کرد. در بیشتر موارد بر توصیف و تحلیل اکتفا کرده …

توضیحات بیشتر »

مدرسان دروس خارج ضمن بیان اقوال، نظر جدیدی به طلاب ارائه دهند

عبدالکریم عبداللهی نژاد

یک ممتحن دروس خارج حوزه علمیه مشهد می‌گوید: هیچ مطلبی از مسائل اصولی و فقهی نیست که مهم باشد و در این کتاب‌ها یافت نشود، با وجود چنین جامعیتی انتظار از یک مدرس خارج این است که در تدریس خود ضمن اشاره به این آثار و اقوال علما در عین حال نظر و رأی خود را اعلام کند و حرف نویی ارائه دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ عبدالکریم عبداللهی نژاد، از ممتحنین دروس خارج حوزه علمیه مشهد در سخنانی اظهار کرد: برای ورود به عرصه درس خارج و رسیدن به موفقیت، کسب صلاحیت‌های علمی لازم، خصوصاً …

توضیحات بیشتر »

چکیده مقالات کنفرانس بین‌المللی بحران کرونا و مسئولیت‌های حقوقی و اخلاقی

چکیده مقالات کنفرانس بین‌المللی بحران کرونا و مسئولیت‌های حقوقی و اخلاقی

فراخوان نگارش مقاله در سه محور ارایه شد و رهاورد آن پذیرش ۵۰ مقاله برای همایش بود که چکیده آن‌‌ها در کتابچه ۸۱ صفحه‌ای منتشر شد و اصل مقالات در بهمن‌ماه سال جاری به چاپ خواهد رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به منظور ایجاد نگاه پژوهش‌محورانه و ایفای رسالت فرهنگی و اجتماعی خود، در مقابله با بیماری‌های فراگیر و تامین سلامت همگانی، کنفرانس بین‌المللی «بحران کرونا و مسئولیت‌های حقوقی و اخلاقی در ابعاد ملی و بین المللی» مربوط به رعایت سلامت همگانی را در آبان ماه سال جاری با همکاری انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه؛ …

توضیحات بیشتر »

نگاهی به نخستین شماره دوفصلنامه «فقه و سیاست» + دانلود

نگاهی به نخستین شماره دوفصلنامه «فقه و سیاست» + دانلود

اولین شماره دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «فقه و سیاست» با آثار و گفتاری از منصور میراحمدی، سید سجاد ایزدهی، غلامحسین مقیمی، قاسم ترخان، عبدالوهاب فراتی و‌‌هادی جلالی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «فقه و سیاست» به منظور توسعه، تحوّل و تعمیق مطالعات فقهی مرتبط با عرصه سیاست، مشتمل بر رویکرد معرفتی به گرایش بینارشته‌ای فقه و سیاست، روش شناسی فقه و سیاست، مسائل فقه و سیاست، فقه الحکومه و فقه حکومتی توسط پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسامی تأسیس شده است و اولین شماره آن مربوط به بهار و …

توضیحات بیشتر »

تحلیل تاریخی از ورود اجتهاد اسلامی به مسئله ثابت و متغیر

تحلیل تاریخی از ورود اجتهاد اسلامی به مسئله ثابت و متغیر

شبکه اجتهاد: با توجه به عمر طولانی موضوع ثابت و متغیر در تاریخ علم، علت آنکه در دوقرن اخیر، مورد توجه قرار گرفته چیست؟ چرا پیش از این دوقرن، مورد بحث و بررسی متفکران اسلامی واقع نشده‌است؟ یا به‌عبارتی دیگر، چرا دانشیان فقه امروزه نیازمند پاسخ‌گویی به اشکال ثابت و متغیر هستند؟ در پاسخ می‌توان گفت: از یک سو قرن بیستم، مخصوصاً دهه‌های پنجاه، شصت و هفتاد آن، شاهد حضور پررنگ جریان‌های فکری مانند مارکسیسم، سوسیالیسم و دیگر جریان‌های مشابه بوده که ادعای ارائه‌ی نظام‌های متکامل و همه‌جانبه‌ی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و …، را داشته‌اند. بعد از سقوط دولت عثمانی، …

توضیحات بیشتر »

سند امنیت قضایی چیست؟/ سید علیرضا حسینی

سند امنیت قضایی چیست؟/ سید علیرضا حسینی

شبکه اجتهاد: سند امنیت قضایی در تاریخ بیست و یکم مهرماه سال جاری توسط رئیس قوه قضائیه به ابلاغ رسمی رسید. این سند در ۳۷ ماده تنظیم شده که در راستای بندهای ۶۵ تا ۶۷ سیاست‌های کلی قانون برنامه ششم و سیاسی کلی قضایی مصوب سال ۱۳۸۱ است. اهداف سند: این سند در جهت توسعه عدالت قضایی، اعتماد عمومی به نظام و دستگاه قضایی، تأمین امنیت قضایی، تضمین عدالت، تأمین حقوق افراد جامعه، تحکیم اعتماد عمومی، گسترش عدالت و صیانت از حقوق تمامی شهروندان تنظیم و تدوین شده است. ممکن است برای برخی از حقوق‌دانان و وکلا در خصوص این …

توضیحات بیشتر »

قطب راوندی و خبر واحد

قطب راوندی و خبر واحد

شبکه اجتهاد: آقایان حسین مدرسی و احمد پاکتچی به ترتیب در کتاب‌های مقدمه‌ای بر فقه شیعه و مکاتب فقه امامی ایران موضع قطب راوندی را نسبت به خبر واحد موضع مخالف با حجیت آن قلم داده اند. آقای پاکتچی با تحلیلی از چند بخش از کتاب فقه القرآن، قطب راوندی را در واقع ناقد مکتب شیخ‌ می‌داند. این دیدگاه درست نیست. درست است که قطب راوندی در فقه القرآن در چند جا حجیت خبر واحد را رد‌ می‌کند منتهی منظور او در این موارد خبر واحد روایت شده از سوی اهل سنت است و نه خبر واحدی که شیخ از …

توضیحات بیشتر »

زورآزمایی فتوای دولتی، با قدرت مردمی؛ درباره بیانیه کبارالعلما سعودی در تروریست خواندن اخوان‌المسلمین مصر

زورآزمایی فتوای دولتی، با قدرت مردمی؛ درباره بیانیه کبارالعلما سعودی در تروریست خواندن اخوان‌المسلمین مصر

شبکه اجتهاد: در هفته گذشته یکی از جنجالی‌ترین فتواها از نهاد مذهبی هیات‌کبار العلما سعودی – عالی‌ترین نهاد دینی دولتی عربستان سعودی – مبنی بر منحرف و ماهیت تروریستی بودن اخوان المسلمین صادر و جهان اسلام را در بهتی عجیب فرو برد. با توجه به نفوذ بالا وگستره بدنه مردمی اخوان المسلمین این سؤال اساسی مطرح می‌شود که عوامل و زمینه‌های اصلی این فتوای سیاسی چیست؟ زمینه‌های اختلاف سیاسی اخوان‌المسلمین با هیئت کبارالعلما یا دولت مصر که پیشتر اخوان المسلمین را تروریست خوانده بود چیست؟ هیأت کبار العلماء عربستان سعودی عالی‌ترین تشکیلات رسمی دولتی در میان سلفیه و وهابیت است …

توضیحات بیشتر »

سبک شناسی صاحب جواهر در تفسیر آیات الاحکام

سبک شناسی صاحب جواهر در تفسیر آیات الاحکام

در این تحقیق سعی شده است تا شیوه فهم و تفسیر آیات الاحکام فقیه نامدار و محقق ژرف‌اندیش، ‌‌آیت‌الله محمدحسن نجفی در کتاب ارزشمند “جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام” را تبیین شود، از این رو به بهانه بررسی سبک تفسیری صاحب جواهر، با آوردن ده‌ها شاهد مثال فقهی، اصولی، ادبی، کلامی و … شناخت بهتری از ابعاد علمی ایشان به مخاطبان ارائه‌ می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه حجت‌الاسلام نوید نظری، طلبه سطح سه این حوزه با عنوان «سبک شناسی صاحب جواهر در تفسیر آیات الاحکام» با بررسی و داوری حجت الاسلام و المسلمین سیدعلی دلبری …

توضیحات بیشتر »

فقهای زن به واسطه جریان زمانه‌ها کم بودند/ بانو مجتهده امین نشان داد که زن می‌تواند فقیه باشد

پیام آیت‌الله نوری همدانی به همایش نکوداشت وکلای شرعی امام خمینی

آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به ملاقات خود با بانو امین در اصفهان بیان داشت: بانو مجتهده امین خدمات بسیاری در اصفهان داشته است، جلسات پرجمعیت برای بانوان برگزار می‌کرد، کتاب‌هایی در حوزه تفسیر قرآن و اخلاق تألیف کرده و عملا نشان داد که خانم‌ها می‌توانند فقیه باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در پیام تصویری به اختتامیه مجازی دومین همایش کتاب سال بانوان که در جامعه الزهرا (ع) برگزار شد، عنوان کرد: از اینکه برای بنده توفیق حاصل شد در مراسم اجلاسیه کتاب سال جامعه الزهرا (س) شرکت داشته باشم و در حضور عزیزان باشم، خداوند …

توضیحات بیشتر »

نامه استاد ابوالقاسم علیدوست به رهبر کاتولیک‌های جهان

نامه استاد ابوالقاسم علیدوست به رهبر کاتولیک‌های جهان

اهانت به مقدسات ادیان الهی از آنجا که در شریعت اسلامی به صراحت حرام دانسته شده و تکریم انبیاء الهی و بندگان صالح خداوند مانند حضرت عیسی و حضرت مریم عذرا –که درود خداوند بر آن‌ها باد- لازم شمرده شده است، اگر عمل مزبور در اقدامی مشابه نسبت به سایر انبیاء و بندگان نیک خداوند و مقدسات سایر ادیان نیز صورت‌ می‌پذیرفت، جامعه ایمانی ایران و انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم در کنار سایر نهادهای دینی علاوه بر تحت پیگیرد قانونی  قرارگرفتن آن عمل توسط نهادهای قضایی کشور جمهوری اسلامی ایران به عمل سوء مذکور حسب وظیفه …

توضیحات بیشتر »

«کرونا، دین و حوزویان» در هفتمین شماره فصلنامه «حوزه»

در این شماره آثار و گفتارهایی از حجج‌اسلام والمسلمین، آقایان: عبدالرضا ایزدپناه، حمید پارسانیا، احمد مبلغی، محسن الویری، تقی آزادارمکی، سیدجواد میری، محسن جبارنژاد، حسین پرکان، مهدی مولائی آرانی و علیرضا زهیری پیرامون «کرونا، دین و حوزویان» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین شماره فصلنامه تحلیلی‌ ـ ‌انتقادی حوزه (مجله حوزه)، ویژه حوزه‌های دینی، با عنوان «نماد روشن‌فکری حوزوی» با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و مدیرمسئولی عباس صالحی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و با محتوای مقالات، پرونده، گفت‌وگو و گزارش در ۱۲۸ صفحه منتشر شد. این شماره از فصلنامه «حوزه» با …

توضیحات بیشتر »

ساماندهی دروس خارج موجب رشد است/ لازمه ورود به دروس خارج تخصصی، بنیه علمی قوی است

ساماندهی دروس خارج موجب رشد است/ لازمه ورود به دروس خارج تخصصی، بنیه علمی قوی است

مدیر مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان با آیت‌الله حاج شیخ رجبعلی رضازاده از علما و عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان دیدار کرد. استاد دروس خارج حوزه علمیه مشهد با اشاره به اینکه ساماندهی دروس و مباحثات سطح چهار یک امر لازم است بیان داشت: این کار زمینه رشد بیشتر را فراهم‌ می‌کند و اگر نظمی نباشد، رشد کمتری حاصل‌ می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا زاده ورود طلاب مستعد را در عرصه علوم جدید اعم از اقتصاد و جامعه شناسی و روان شناسی و …لازم و ضروری عنوان کرد و گفت: تربیت متخصص در این عرصه …

توضیحات بیشتر »

احتضار مبنای وثوق سندی/ محمد ذکاوت

راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: معیار اخذ و رد روایات، فقط به روش بررسی سند آن‌ها (مبنای وثوق سندی)، از مبانی حدیث پژوهی است که از قرن هفتم در شیعه رایج شد. علمای متقدم شیعه نه آن را نیاز داشته و نه آن را به کار بسته‌اند. عرف، به حکم «قد یَصدُقُ الکاذب» و «قد یُخطِیءُ الصادق» شهادت می‌دهد که این معیار به تنهائی نمی‌تواند جامع صِحاح و دافع ضِعاف باشد. متأسفانه از زمانی که تقسیم رباعیِ صحیح، موثق، حَسَن و ضعیف ـ به قیاس روش سنّیان ـ توسط مرحوم احمد بن طاووس (متوفی: ۶۷۳ قمری) و دو شاگردش علامه حلّی (متوفی: …

توضیحات بیشتر »

دلالت مشیخه شیخ صدوق بر وثاقت علی بن ابراهیم بن ‌هاشم قمی

 دلالت مشیخه شیخ صدوق بر وثاقت علی بن ابراهیم بن ‌هاشم قمی

متاخران بدون چاره‌جویی و جای دادن ابراهیم بن‌هاشم در یکی از دو گزینه وثاقت یا حسن حال با روایات او تعامل کند. از‌این‌رو دست پیمایش راه‌ها، گزینش راه‌کار‌ها و تمسک به عباراتی زدند تا بتوانند از دل آن‌ها وثاقت یا حسن حال او را استفاده کنند. این در حالی است که به تصریح ابن‌شهید ثانی در منتقی الجمان، از نگاه متقدمان به احراز وثاقت یا حسن حال نیازی نیست چرا که می‌توان به روایت راوی ضعیف به دلیل برخورداری از قرائن صدور و اعتبار عمل کرد؛ البته در پی آن نیستیم تا بگوییم ابراهیم بن‌هاشم ضعیف است. به گزارش شبکه …

توضیحات بیشتر »

بررسی روش استنباط و آراء فقهی «شیخ بهایی» در قالب یک پایان‌‌نامه حوزوی

دفاع از دو پایان‌نامه فقهی-حقوقی در حوزه علمیه خراسان

پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی آراء فقهی شیخ بهایی در دو کتاب ” الحبل المتین فی إحکام أحکام الدین” و “مشرق الشمسین وإکسیر العبادتین”» به همت اداره مدارج علمی معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان، در مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایان‌نامه سطح سه حجت‌الاسلام محمود رمضانی دارابی با عنوان «بررسی آراء فقهی شیخ بهایی در دو کتاب ” الحبل المتین فی إحکام أحکام الدین” و “مشرق الشمسین وإکسیر العبادتین”» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین سید موسی صدر در مقام استاد داور، بررسی شد. تدوینگر این پایان‌نامه با اشاره به اینکه آراء فقها و روش استنباطی …

توضیحات بیشتر »

در جست و جوی «روحانی معیار» و «معیار روحانیت»/ محسن اسماعیلی

در جست و جوی «روحانی معیار» و «معیار روحانیت»/ محسن اسماعیلی

شبکه اجتهاد: «علامه محمدتقی جعفری» است؛ روحانی خودساخته و دانشمند برجسته‌ای که به رغم تواضع و شهرت‌گریزی‌اش، چون ستاره‌ای درخشان در آسمان فضیلت و دانش ماندگار شد. این نوشتار کوتاه نه در پی بازگویی سجایای نفسانی آن مرد خدا است، و نه در صدد یادآوری گستره علم او. آنچه اکنون مورد توجه است، تنها اشاره به یکی از ویژگی‌های آن شخصیت فرزانه است؛ ویژگی کمیابی که امروز بیش از همیشه نیازمند آن هستیم. برای اثرگذاری در جامعه، و جذب و هدایت دل‌ها، «دانش» و «اخلاق» پیش‌نیازهای انکار ناپذیرند. جاهلی که خود نمی‌داند چه باید بکند، چگونه می‌تواند راهنمای دیگران باشد؟! …

توضیحات بیشتر »

تصاویری از مراسم رونمایی از کتاب دوجلدی «المستفاد فی الاصول»

تصاویری از مراسم رونمایی از کتاب دوجلدی «المستفاد فی الاصول»

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیین رونمایی از کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیت‌الله حاج میرزاعلی فلسفی (ره) از سوی مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان و با مشارکت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدرسه علمیه سلیمانیه به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قدیری، محقق و مدرس سطوح عالیه و مؤلف کتاب «المستفاد فی الاصول» و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، محقق و مدرس خارج فقه و اصول، پیرامون ابعاد شخصیتی، مبانی اصولی و منهج‌شناسی فقهی و رجالی آیت‌الله میرزاعلی فلسفی به ارائه بحث پرداختند. پایان بخش مراسم قرائت پیام حجت‌الاسلام والمسلمین سید …

توضیحات بیشتر »

اعلامیه رسمی برخی از علمای عربستان علیه اخوان مصداق اختلاف افکنی است

اعلامیه رسمی برخی از علمای عربستان علیه اخوان مصداق اختلاف افکنی است

اعلامیه رسمی برخی از علمای وابسته به دربار عربستان سعودی علیه پیروان مسلمان اخوان المسلمین مصداق روشنی از اختلاف افکنی و تکفیر است؛ آن هم در بحبوحه ضیافت سردمداران استکبار جهانی و صهیونیست‌های جنایتکار مغرور از حمایت کور و بی لجام آمریکا در منطقه. آیا بهتر نبود به جای تضعیف صفوف آزادگانِ مسلمان که همواره در مقابل زیاده خواهی صهیونیست‌ها و هواداران بی پروایشان ایستاده اند، دشمنان اسلام و انسانیت را نشانه می‌گرفتید. به گزارش شبکه اجتهاد، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با صدور بیانیه ای، بیانیه اخیر برخی از علمای عربستان سعودی علیه اخوان المسلمین را محکوم کرد. متن …

توضیحات بیشتر »

کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیت‌الله میرزاعلی فلسفی رونمایی شد

کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیت‌الله میرزاعلی فلسفی رونمایی شد

همزمان با هفته کتاب و کتاب‌خوانی، آیین رونمایی از کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیت‌الله حاج میرزاعلی فلسفی (ره) به همت واحد پژوهش مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قدیری، محقق و مدرس سطوح عالیه و مؤلف کتاب «المستفاد فی الاصول» و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، محقق و مدرس خارج فقه و اصول، پیرامون ابعاد شخصیتی، مبانی اصولی و منهج‌شناسی فقهی و رجالی آیت‌الله میرزاعلی فلسفی به ارائه بحث پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پس از تلاوت آیات قرآن کریم، حجت‌الاسلام قدیری به‌عنوان سخنران اول …

توضیحات بیشتر »

از نقش مشورتی هوش مصنوعی در اجتهاد تا آینده حوزه در بکارگیری فناوری‌های نوین

از نقش مشورتی هوش مصنوعی در اجتهاد تا آینده حوزه در بکارگیری فناوری‌های نوین

استفاده از‌ آی تی نه تنها ضرورت دارد بلکه در حد وجوب است؛ چون بدون آن شرایط استنباط فراهم نمی‌شود؛ فضلا و بزرگان حوزه نیز نگاه مثبتی نسبت به آن دارند تنها اشکال، در زمینه محاذیر است؛ اگر محاذیر احصا و رفع شود، هیچ صاحب نظر حوزوی با آن مخالفت نمی‌کند؛ البته نباید هوش مصنوعی جایگزین فقها شود؛ شارع مقدس قول فقها را حجت قرار داده اما ابزار را حجت قرار نداده، مگر اینکه یقین آور باشد. شبکه اجتهاد: امروزه از هوش مصنوعی به‌ عنوان ابزاری قدرتمند در روند بررسی‌ تطابق، طبقه‌بندی، دسته‌بندی و تحلیل آماری و فنی اطلاعات استفاده …

توضیحات بیشتر »

وضعیت شرعی «وجه التزام» در قراردادهای بانکی چگونه است؟

استنباط مسائل فقه‌‌الاقتصاد نیازمند فقهای اقتصاددان یا اقتصاددان‌‌های فقیه است

حجت‌الاسلام ‌‌والمسلمین مصباحی مقدم با اشاره به مشکل بانک‌ها در عدم پرداخت به موقع اقساط توسط بدهکاران بانکی، گفت: آیت‌الله گلپایگانی برای حل این مشکل “وجه التزام” را پیشنهاد دادند و این راه حل توسط آیت‌الله صافی در شورای نگهبان مطرح شد و به تصویب رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌‌والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم در پنجمین جلسه درس خارج «فقه بورس» که در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(علیه السلام) تهران به صورت مجازی و در فضای اسکایپ برگزار شد، به تبیین تفاوت سود مضاعف با سود مرکب پرداخت و اظهار داشت: سود مرکب مورد مناقشه این است …

توضیحات بیشتر »

فیرحی با تحفظ بر فقه جواهری سعی کرد خوانش روزآمدی از فقه سیاسی ارائه دهد

فقه اجتماعی و روابط بین همسران/ محمدجواد ارسطا

در جلسات علمی که بنده توفیق حضور داشتم اینطور نبود که مرحوم دکتر فیرحی بخواهد شیوه اجتهادی موجود در فقه را کنار بگذارد و به تعبیر برخی افراد اجتهاد در مبانی را ارائه بدهد. ایشان براساس همان مبانی پذیرفته شده در فقه شیعه و همان شیوه و روش اجتهاد جواهری سعی می‌کرد نیازهای زمان را به خوبی تشخیص دهد و با تحفظ برشیوه‌ی اجتهاد جواهری خوانش جدید و روزآمدی از فقه سیاسی شیعه ارائه دهد که به نظر من در عبارتی کوتاه باید بزرگترین خدمتی دانسته شود که ایشان در صدد انجام آن بود و توفیقات بسیار خوبی هم در …

توضیحات بیشتر »

علامه طباطبایی؛ جامعه، قانون و حکومت اسلامی

علامه طباطبایی؛ جامعه، قانون و حکومت اسلامی

شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی (۱۳۶۰-۱۲۸۱ شمسی) در مقام تفسیر قرآن و نیز بهره‌گیری از مبادی عامه‌ دستگاه فلسفی حکمت متعالیه، اندیشه‌های خود در باب قواعد کلان زندگی اجتماعی و کنش‌گری سیاسی و حقوقی را نیز بیان کرده است. طباطبایی ضرورت حکومت در جوامع بشری را با التفات به اصل اجتماعی بودن نوع انسان و وظیفه بنای جامعه اسلامی بر مبنای اتحاد و اتفاق تبیین می‌کند (روابط اجتماعی در اسلام، ص۵۱). علامه معتقد است وظیفه افراد انسان همانند وظیفه آنان در قبال اعضای بدن خود است. آدمی باید منافع خود را به کار گیرد تا همگان از زحمت او …

توضیحات بیشتر »

اصل امامت و مساله صلح امام حسن(ع)/ داود مهدوی‌ زادگان

اصل امامت و مساله صلح امام حسن(ع)/ داود مهدوی زادگان

شبکه اجتهاد: هیچ منظومه معرفتی دینی و غیر دینی نمی‌تواند پیرامون مدیریت و رهبری جامعه و سیاست بی تفاوت عمل کند و فاقد نظریه سیاسی باشد. زیرا سیاست، بنیادی ترین بخش حیات بشری است و اصولاً بسیاری از اعمال انسانی که متعلق حسن و قبح‌‌‌‌های عقلی یا نقلی قرار می‌گیرند، مربوط به همین حوزه سیاست است. لا اقل، از ناحیه ادیان وحیانی منطقی و معقول نیست که در این باره سخن نگفته باشد. بنابر این، نظریه سیاسی اسلام به عنوان خاتم ادیان وحیانی انکار نا پذیر است. اما نظریه سیاسی اسلام چیست؟ در این باره اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد …

توضیحات بیشتر »

تأملی بر دیدگاه‌‏های دکتر سیدمصطفی محقق‌ داماد پیرامون نسبت امامت و خلافت

تأملی بر دیدگاه‌‏های دکتر سیدمصطفی محقق‌ داماد پیرامون نسبت امامت و خلافت

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نوشتاری به بررسی برخی دیدگاه‌های دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم پرداخته است. نقد این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «تأملی بر دیدگاه‌‏های دکتر مصطفی محقق داماد» در اختیار شبکه اجتهاد قرار گرفته که بدین شرح است: شبکه اجتهاد: دکتر مصطفی محقق داماد در اظهار نظری پیرامون نسبت خلافت (حکومت) و امامت، ابراز کرده است که خلافت از امامت جداست، خلاف امری دنیوی و غیر مقدس و امامت امری دینی-اخروی و مقدس است و صلح امام حسن(ع) را به عنوانی شاهدی …

توضیحات بیشتر »

تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی/ محمود کریمیان

تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی/ محمود کریمیان

شبکه اجتهاد: پس از وفات پیامبر اسلام در اوایل سال یازدهم هجری و با تاثیرگذاری افراد ذی‌نفوذ در جامعه اسلامی، امّت اسلامی دچار افتراق شد و نحله‌های مختلف با دیدگاه‌های متفاوت کلامی، عقیدتی و فقهی پدیدار گشت و به مرور زمان و با پدید آمدن گروه‌های فکری جدید و یا تقویت نحله‌های پیشین این افتراق توسعه یافت و حد و مرزها تا حدود زیادی شفاف شد. اما از آنجا که تمامی این فرقه‌ها و گروه‌ها تحت لوای اسلام شکل گرفته بود، در عین افتراق و اختلاف فکری، نقاط کلی و کلان مشترکی نیز داشتند. علاوه بر آنکه غالباً به لحاظ …

توضیحات بیشتر »

باید به جای پرداختن به مسائل غیرمبتلابه، به سمت تخصصی شدن فقه‌ها برویم

وجود مثال‌های غیرکابردی در کتب اصولی و فقهی، قدیمی بودنِ آنهاست/ باید به جای پرداختن به مسائل غیرمبتلابه، به سمت تخصصی شدن فقه‌ها برویم

بهترین راه این است که فقها را در نسل آینده به سمت تخصص سوق بدهیم، آن هم تخصص‌های مورد نظر حکومت اسلامی، خواه نخواه خواهیم دید که مثال‌ها، کاملا ملموس وکاربردی و مورد ابتلا واقع می‌شود. خوشبختانه این کار دارد می‌شود. فقهایی در بعد اقتصاد فعالند، در قانون گذاری فعالند، در امور فرهنگی فعالند، مسئله یابی می‌کنند و بعد با اجتهادی که دارند در مقام پاسخ برمی‌آیند و جواب می‌دهند. در حقیقت بسمت تخصص داریم می‌رویم. اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه شیعی اگرچه همواره به دقت و ریزبینی شهره بوده است اما در عین حال، اتهام پرداختن به مباحث …

توضیحات بیشتر »

پیشگیری از بارداری و سقط درمانی در آیینه فقه

پیشگیری از بارداری و سقط درمانی در آیینه فقه

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی راه‌های متعدد و بعضاً پرخطر برای تحدید نسل و پیشگیری از بارداری در جامعه رواج پیدا کرده است. موضوع سقط جنین در تمام جوامع به‌منزله یک معضل اجتماعی تلقّی می‌شود به‌طوری که سلامت خانواده و جامعه را با مشکل مواجه کرده است. از این جهت بررسی این راه‌ها و بررسی موارد جواز سقط جنین نیاز به بحث همه جانبه، موضوع شناسی و روشن شدن احکام تکلیفی و وضعی مرتبط با خود را دارد که حجت‌الاسلام سید محسن مرتضوی در کتاب جدید خود به مباحث استدلالی و اجتهادی آن پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

توضیحات بیشتر »

فقه اعتزالی،‌ فقه انتحالی یا فقه انقلابی؟

فقه اعتزالی،‌ فقه انتحالی یا فقه انقلابی؟

شبکه اجتهاد: آنچه پیش‌روی شماست بخشی از مباحثه علمی حجت‌الاسلام دکتر امین عابدی‌نژاد،‌ استاد حوزه و عضو هیأت علمی جامعه المصطفی (ص) و حجت‌الاسلام دکتر زهیر بلندقامت‌پور،‌ دکترای فلسفه و استاد حوزه و دانشگاه است که متن کامل آن در شماره نوزدهم مجله عصر اندیشه منتشر شده است. – معنای حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی صرفاً این نیست که انسان شایسته یا حتی انسانی با ویژگی فقاهت در رأس امور کشور قرار گیرد بلکه در واقع معنای حکومت اسلامی که با مفهوم جمهوری اسلامی ترجمه و تدوین و تفسیر شده این است که نرم‌افزار اداره کشور عبارت باشد از فقه. …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics