سالروز تخریب بارگاه ملکوتی اهل بیت نبوت، و هتک حرمت مراقد امامان معصومین در بقیع، عاشورای دوم است و باید مسلمانان جهان به ویژه شیعیان مراتب نفرت، انزجار خود را از عاملان این جنایت به گوش جهانیان برسانند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی به مناسبت هشتم شوال سالروز تخریب قبور ائمه بقیع (ع)پیامی صادر کرد که به این شرح است: سالروز تخریب بارگاه ملکوتی اهل بیت نبوت، و هتک حرمت مراقد امامان معصومین در بقیع، عاشورای دوم است و باید مسلمانان جهان به ویژه شیعیان مراتب نفرت، انزجار خود را از عاملان این جنایت به گوش جهانیان برسانند. …

شبکه اجتهاد: تجمع علما، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد و قم  در حمایت از نهضت مقاومت و اعلام انزجار از جنایات استکبار در فلسطین و افغانستان با سخنرانی آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی  در مدرسه علمیه نواب مشهد و با سخنرانی آیت‌الله محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه و عضو خبرگان رهبری در مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار شد.

جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه با ارسال نامه‌ای به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ضمن تاکید نسبت به بررسی مجدد طرح قانون بانک مرکزی، خاطرنشان کردند: فرصت اصلاح نظام مالی را نباید با تصویب این طرح از دست داد؛ در صورت تصویب این طرح و طرح بانکداری که نسخه‌های مختلف آن در سال‌های اخیر ارائه شد و دقیقا در همین راستاست تغییری ایجاد نخواهد شد و وضعیت اقتصادی کنونی ادامه خواهد یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه با انتشار بیانیه‌ای تفصیلی موارد نقد و اشکال خود نسبت به طرح بانک مرکزی که در کمیسیون …

در روش‌شناسی استنباط فقه نظام نخستین چیزی که نیاز است، داشتن یک رویکرد است. یعنی نیازمند یک گفتمان هستیم که از داخل آن رویکرد خارج شود. در فقه نظام نیازمند گفتمانی هستیم که با این فقه بسازد. در مباحث فقه نظام این‌ها مهم است، وگرنه ممکن است فردی با رویکرد سنتی، بخواهد مباحث حکومتی را با اصول عملیه حل کند. در حالی که اگر فقه نظام را به معنای فقه الحکومه در نظر بگیریم، در یک سیستم پیچیده قرار می‌گیرد و ده‌ها عنصر وارد بحث می‌شود که با اصول عملیه نمی‌توان حل کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم …

مدیر حوزه‌های علمیه در نامه‌ای به پاپ نوشت: تقاضا داریم با توجه به جایگاه معنوی و رهبری دینی خویش، قدم دیگری در راستای برقراری صلح و آرامش در یکی از مقدس‌ترین و الهی‌ترین سرزمین‌ها‌ بردارید. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در نامه‌ای به پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان، بیان داشت: انتظار آن است تجربه موفق شما در برابر تکفیری‌های داعش در مورد ملت مظلوم فلسطین هم تکرار شود. متن نامه به این شرح است: بسم‌الله ‌الرحمن ‌الرحیم لقد أرسلنا رسلنا بالبینات و أنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط (الحدید: ۲۵) عالی‌جناب پاپ فرانسیس رهبر …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با ذکر دلایل حساسیت حوزه علمیه نسبت به طرح بانک مرکزی گفت: اگر بخواهیم قانون بانکداری را به طور کامل و درست تصویب و اجرا کنیم باید به سایر قوانین مرتبط با آن از جمله قانون مالیاتی، بودجه ریزی و ساختار اداری نیز پرداخته شود تا در یک سیستم جامع بتوانیم اقتصاد اسلامی واهداف آن را پیاده سازی کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رجایی‌نیا، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در گفتگو با حوزه با اشاره به اینکه حوزه علمیه نسبت به موضوع بانکداری اسلامی حساس است، گفت: با توجه به تاکیدهای فراوان …

احمد الطیب، شیخ الازهر طی پیامی در توئیتر و فیس‌بوک به ۱۵ زبان دنیا، تمام ملت‌ها و رهبران جهان را به تلاش و دخالت برای توقف تجاوزات نیروهای اشغالگر اسرائیلی علیه ملت فلسطین فراخواند. به گزارش شبکه اجتهاد، در این پیام که به ۱۵ زبان از جمله عبری در صفحه شخصی شیخ الازهر در توئیتر و فیس بوک منتشر شد، آمده است: ملت‌ها و رهبران جهان را به حمایت از ملت مظلوم و صلح طلب فلسطین دعوت می‌کنم و از آنان می‌خواهم این ملت را در مسئله مشروع و عادلانه خود برای بازپس گرفتن حق، سرزمین و مقدساتشان یاری رسانند. …

آیا مراجع عظام تقلید و مراکز تخصصی این طرح را تائید کردند یا نه؟ در مجلس قبل تلقی شد که مراجع و مراکز متخصص تائید کرده‌اند. اگر تأییدی از مراجع هست باید شفاف نشان داده شود که با کدام نامه و در چه زمانی به کدام مرجع تقلید ارائه و تائید شده است. این را باید به‌صراحت بگویم این طرح هیچ تأییدی از حوزه علمیه ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «نقد طرح قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی» با سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی رئیس مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه‌های علمیه، غلامعلی معصومی‌نیا استاد حوزه و دانشگاه، جواد عبادی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، چندی است که تکاپوی فقهای دوراندیش و دغدغه‌مند، بسترها و ظرفیت‌های مغفولِ فقه در عرصه پاسخگویی به نیازهای روزآمد را بر سر زبان‌ها انداخته و هر ازچندگاهی سخنان پخته و ناپخته در مورد این بسترها و ظرفیت‌های نوظهور مطرح می‌شود. یکی از این بسترها، عرصه تمدن‌سازی است که ورود فقه به این کلان عرصه می‌تواند منجر به حل تصاعدی مسائل روز آمد و توسعه چشمگیر فقه گردد. یکی از ظرفیت‌های مغفول در توسعه فقه نیز، رویکرد مقارن است. اهمیت روشنگری در رابطه با جایگاه و حقیقت بسترها و ظرفیت‌های توسعه و توانمندی فقه، …

آیا جهاد ابتدایی مشروعیت دارد؟ در چه شرایطی و با چه کسانی و با چه هدفی واجب است؟ آیا جهاد ابتدایی یک تکلیف شرعی از سوی خداوند بر عهده تمام مکلفان و به تشخیص آنان است یا اینکه در محدوده اختیارات حاکم است و بنا بر تشخیص مصالح حکومت و مقاصد شریعت، به‌وسیله حاکم انجام می‌شوند؟ آیا جهاد ابتدایی در عصر غیبت نیز مشروعیت دارد؟ از جمله سؤالاتی است که در این کتاب به آن پاسخ داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جهاد ابتدایی، در فقه اسلامی، نامی آشنا و دارای حکمی آشنا است. در یک سوی طیف، برخی …

شبکه اجتهاد: یکی از چالش‌های فقهی که از گذشته مورد توجه و اختلاف‌نظر فقها بوده است، عهده‌داری قضاوت از سوی قاضی غیر واجد شرایط قضا در فرض نیاز و مصلحت است. ازیک‌سو قضاوت شرعی دارای شرایطی است و نیاز به نصب دارد و از سوی دیگر با فرض فقدان قاضی واجد شرایط، نظام اجتماعی به ‌دلیل عدم‌رسیدگی به خصومات و عدم‌ضمانت اجرایی احکام و حقوق، دچار اختلال و هرج‌ومرج می‌شود. در این مقاله با بررسی سخن فقهایی چند و ادله موجود، ازیک‌سو بر اصل جواز قضاوت قاضی غیرواجدشرایطی مانند اجتهاد و عدالت شرعی که قوام اصل قضا وابسته به آن …

کتاب «زن در جدال سنت و تجدد» به قلم مینا جهانشاهی که به‌تازگی از سوی نگاه معاصر منتشر شده است به بررسی جایگاه زنان در جوامع اسلامی معاصر با تأکید بر آراء شهید مرتضی مطهری، سید قطب، نصر حامد ابوزید می‌پردازد. این اثر می‌خواهد به‌نوعی تضاد و تخالف برداشت‌های دو رویکرد اصل‌گرایان و نو اعتزالیان اصلاحی را در مسئله زنان با نمایندگی این سه متفکر به بحث بگذارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هر چند که اندیشمندان و روشنفکران مسلمان، با رویکرد و دیدگاهی اسلامی سعی کرده‌اند تا به بررسی جایگاه زن در اسلام بپردازند؛ اما بسیاری از این تفسیر‌ها به …

شبکه اجتهاد: استاد محمدمهدی شب ‌زنده‌دار، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه و از اعضای جامعه مدرسین از ضرورت تغییر کتب درسی حوزه علمیه سخن می‌گوید و معتقد است استدلال تغییر کتب واضح است چون: ۱- فاصله کتب درسی موجود تا پیشرفت علم خیلی زیاد شده است؛ ۲- مناهج تدریس عوض شده است؛ ۳- مذاق ورودی حوزه تغییرتغییر کرده است؛ ۴- بسیاری از کتب فعلی، برای تدریس نگارش نشده است…

دانشیار گروه علوم قرآنی و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی اظهار کرد: نه غیر مدرکى بودن اجماع دلیل اعتبار اجماع است و نه مدرکى یا محتمل المدرکیه بودن آن نقشى در عدم اعتبار اجماع داشته و ضررى به اعتبار آن مى‌زند. زیرا تنها و عمده دلیل حجیت اجماع، تقریر معصوم مى‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید علی دلبری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در کرسی ترویجی «اعتبارسنجی اجماع و شهرت مدرکی» که در قالب وبینار به همت بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، در ابتدا به تعریف اجماع و شهرت مدرکی پرداخت و …

کتاب «ترجمه و تبیین فرائدالأصول» در سه مجلد به قلم حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات حقوق اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فرائد الاصول» معروف به «رسائل» اثر مانای فقیه بزرگ امامیه، شیخ مرتضی انصاری قدس سره (۱۲۱۴-۱۲۸۱هـ.ق)، از مهم‌ترین منابع اصول فقه امامیه و فصل نوینی در ادوار این دانش بنیادین است که محور ده‌ها شرح و حاشیه قرار گرفته است. ترجمه دقیق و تبیین عمیق این کتاب ارزنده تلاشی است برای ارتقای سطح دانش طلاب و دانشجویان تا ضمن فراگیری این کتاب، منبعی موثق …

گروهی از فوق متخصصان در یک مسئله، هر شش ماه یا هر یک سالی البته مانده به تناوب مسائل، بنشینند مهم‌ترین مسائل چالشی و قابل مناقشه را مطرح کنند و از انظار یکدیگر مطلع بشوند و نظریه‌ی خودشان را در معرض نقد دیگران قرار بدهند. این می‌شود‌ شورای اجتهاد و الآن شدنی است و خیلی مشکل عمده‌ای نخواهد داشت. آن چیزی که مشکل دارد و چالش هست شورای افتاء است، این آقایان مرجع تقلید هم باشند و نظر هر کدامشان برای مقلدینشان حجّت است، منتها خودشان در این جمع، نظرات خود را مورد بازبینی قرار بدهند، این در مورد شورای …

آنچه باید در ابتدا مورد دقت و تحقیق واقع شود حکم عقلی بحث و مبانی و ادله آن و سپس تطبیق آن در ثمرات فقهی است که در این رساله ابتدا به بررسی عقلی قاعده در کلمات علمای اصولی و سپس در بخش فقهی به ثمرات و نتایج آن در فقه پرداخته ‌شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه حجت‌الاسلام محمدرضا‌ هادی‌زاده با عنوان «ثمرات مسئله تبعیت معنون از تعدد عناوین در فقه» به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان، برگزار و توسط استاد داور حجت‌الاسلام والمسلمین سید موسی صدر، ارزیابی شد. تدوینگر …

یکی از مهم ترین ادله‌ای که برای وجوب شرکت در انتخابات اقامه می‌شود‌، وجوب حفظ نظام است. با این بیان که حفظ نظام اسلامی واجب است و اختلال نظام حرام است. وقتی حفظ نظام واجب باشد هر کاری که حفظ نظام متوقف بر آن باشد نیز از باب مقدمه، واجب خواهد بود و شرکت در انتخابات از امور مؤثر در حفظ نظام است. در نتیجه شرکت در انتخابات واجب است. شبکه اجتهاد: استاد محسن فقیهی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است: شرکت در انتخابات و تأثیر گذاری در تعیین افرادی در رأس حکومت از مصادیق بارز اهتمام به …

یکصدوپنجمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه» در بهار ۱۴۰۰ به همت پژوهشکده فقه و حقوق و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات بر روی سامانه این نشریه نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی در ۲۰۸ صفحه نمایه شده است. «واکاوی فقهی و حقوقی اقاله ‌الکترونیکی» نوشته امیر احمدی؛ «بررسی تطبیقی معلومیت ثمن در حقوق مدنی ایران و مصر با رهیافتی به مستندات فقهی» اثر محمدرسول آهنگران …

شبکه اجتهاد: دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای طی گزارشی به وضعیت استهلال ماه شوال در مناطق مختلف کشور پرداخته است. گزارش استهلال ماه شوال المکرم ۱۴۴۲ ه‍ . ق الف ـ مشخصات نجومی هلال در شامگاه چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ (۲۹ رمضان ۱۴۴۲) ۱- زمان مقارنه ماه و خورشید: ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه روز سه شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ ۲- زمان غروب خورشید: ساعت ۱۹:۰۰ ۳- زمان غروب ماه: ساعت ۱۹:۴۰ ۴- ارتفاع ماه: ۶.۴ درجه ۵- مدت مکث ماه بعد از غروب خورشید: ۴۰ دقیقه ۶- سن ماه: ۲۰ ساعت و ۳۰ دقیقه ۷- فاصله زاویه ای ماه …

در آستانه پایان ماه مبارک رمضان در کشور‌های اسلامی تلاش گروه‌های رصدی برای استهلال ماه شوال یا به تعبیر دیگر هلال‌بینی از سوی منجمان و رصدگران آغاز می‌شود. استهلال با توجه به اهمیت روزه‌‌داری و به عبارت دیگر دانستن روز‌های ماه رمضان دارای ارزش نجومی است. استهلال از منظر اسلام فعالیتی مهم و مستحب است. به گزارش شبکه اجتهاد، در زمینه مبانی علمی رویت هلال ماه در کشور کتاب‌های اندکی منتشر شده و کتاب «ماه نو؛ مبانی علمی رویت هلال ماه» نیز با هدف جبران و ارائه یک منبع برای علاقه‌مندان از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس به چاپ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رضایی، مدیر دفتر استفتائات و مطالعات فقهی دفتر مقام معظم رهبری بر «حکم حکومتیِ» رهبری به ثبوت هلال ماه شوال تأکید کرد. در اطلاعیه دفتر رهبری نسبت به استهلال ماه شوال آمده است: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ با آرزوی قبولی طاعات و عبادات مردم عزیز در ماه مبارک رمضان، به اطلاع می‌رساند برابر گزارش‌های رسیده از گروههای رصدی خبره و مورد اطمینان، رؤیت هلال ماه شؤال در غروب چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ برای رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) محرز شده و به آن حکم کرده‌اند، بنابراین پنج‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۰، اول شوال المکرم ۱۴۴۲ …

برای برخی از مراجع شیعی از جمله رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رؤیت هلال ماه شوال به اثبات رسیده است و فردا پنج‌شنبه ۲۳ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ را عید سعید فطر اعلام کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر مقام معظم رهبری در اطلاعیه‌ای اعلام کرد پنج‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۰ روز اول شوال المکرم و عید سعید فطر است. متن اطلاعیه به این شرح است: دفتر حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای: بسم الله الرحمن الرحیم؛ با آرزوی قبولی طاعات و عبادات مردم عزیز در ماه مبارک رمضان، به اطلاع می‌رساند برابر گزارش‌های رسیده از گروه‌های رصدی خبره و مورد اطمینان، رؤیت هلال …

دبیر هیئت علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، با بیان اینکه احتمال رؤیت هلال برای روز چهارشنبه کم است، درباره نظر قرآن در مورد ملاک استهلال، گفت: در قرآن کریم تصریحی بر اینکه ملاک، رؤیت است یا محاسبه در بحث استهلال وجود ندارد و صرفاً مواقیت برای مردم ذکر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال ۱۴۴۲ قمری» شامگاه ۲۱ اردیبهشت‌ماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا موحدنژاد، دبیر هیئت علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد رحمانی، کارشناس مرکز نجوم آیت‌الله سیستانی، حجت‌الاسلام سیدرضا قلمکاریان اصفهانی، مدیر مؤسسه نجوم و علوم اسلامی …

به نظر می‌رسد که اعتبار رؤیت هلال با تلسکوپ را به‌خوبی می‌توان از ادله استفاده کرد؛ اولاً نه رؤیت و نه هلال، هیچ یک دخالتی ندارند و واقع قمر و ولادت قمر معتبر است؛ اما اگر پذیرش این مطلب سخت باشد، رؤیت اطلاق دارد و همه این ابزارها را در برمی‌گیرد، دلیلی هم بر انصراف و استحاله ثبوتی نداریم. همچنین این‌که کسانی که عمومی بودن رؤیت هلال را دخیل در حکم وجوب روزه می‌دانند، به‌ناچار باید بپذیرند که اگر ماه در یک افقی رؤیت شد، باید برای همه مردم نیز معتبر باشد؛ چراکه در غیر این صورت عمومی بودن آن …

شبکه اجتهاد: منشأ اصلی اختلاف چگونگی تحلیل آیه شریفه «فمن شهد منکم الشهر فلیصمه» و چگونگی تحلیل منطقه و افق شهود است که عموم فقیهان معاصر موضوع شهود را شهود با چشم سر می‌دانند و برخی از مراجع همچون رهبری و مرحوم آیت‌الله فاضل شهود با چشم مسلح؛ یعنی با استفاده از تلسکوپ و امثال آن را نیز مکفی می‌دانند. بررسی تفصیلی و فقهی این بحث نیازمند مجال مناسب دیگری است. با این حال باید اذعان کرد که دیدگاه دوم قابل دفاع بوده و به صواب است؛ زیرا از یک سو در آیه شریفه هیچ سخن صریحی از نوع شهود …

شبکه اجتهاد: در اخبار آمده بود که ابری بودن و اوضاع نامساعد جوی ممکن است بر روی دیدن هلال ماه اول شوال تأثیرگذار باشد و عید فطر یک روز دیرتر اعلام شود. بیشتر علما موافقند که «رؤیت» در احادیث اثبات اول ماه طریقیت دارد، نه موضوعیت؛ یعنی ملاک ماه جدید به وجود واقعی هلال آن است و راه و طریق علم به این وجود، دیدن آن با چشم است. البته دراینجا میان علما بحث‌های مفصلی صورت گرفته که آیا  فقط هلالی که با چشم عادی دیده می‌شود، هلال اول ماه است، یا اینکه هلال ضعیف‌تری که با چشم مسلح و …

فلسطینیان به هیچ قیمتی از حق خود بر سرزمین‌های غصب شده کوتاه نمی‌آیند هرچند که بهای این فداکاری گران باشد. از خداوند متعال می‌خواهیم که آنان را یاری کند و پیروزی خود را مددکار ایشان قرار دهد و همانا که پیروزی فقط از جانب خداوند متعال و حکیم است. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی حوادث جاری در فلسطین اشغالی به ویژه در مسجد الاقصی و جنایات صورت گرفته از سوی اشغالگران اسرائیلی، دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی بیانیه‌‌ای مهم صادر کرد. متن بیانیه به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم مرجعیت دینی – بار دیگر – حمایت قاطع خود را …

رئیس ستاد ترویج احکام دین با بیان اینکه اختلافات در رؤیت هلال منحصر به دوره معاصر نیست، گفت: برخی شایعه‌پراکنی می‌کنند که این اختلافات پیش از انقلاب نبوده است؛ در حالی که در تاریخ اسلام هم موارد متعددی ذکر شده که از جمله در دوره خلافت امیرمؤمنان(ع) در کوفه است. شایسته بود برای مردم توضیح داده می‌شد که وظیفه آنها طبقه نظر مراجعشان شرعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده،رئیس ستاد ترویج احکام دین و عضو بخش استفتائات دفتر رهبری در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: اعلام روز پنجشنبه به عنوان عید فطر قطعی نیست و باید منتظر بررسی ستاد استهلال …

شبکه اجتهاد: همه ساله با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، این بحث مطرح می‌شود که وضعیت رؤیت هلال به چه شکل خواهد بود؟ طبق نظر فلان مرجع چه روزی آغاز ماه مبارک رمضان خواهد بود و طبق نظر مرجع دیگر چه طور؟ البته این مسأله در پایان ماه مبارک رمضان شکل جدی تری به خود می‌گیرد؛ زیرا در آغاز ماه، نهایت این است که روز آخر شعبان را افراد روزه می‌گیرند حال یا جزء ماه رمضان خواهد بود یا این که روزه مستحب محسوب خواهد شد، اما در آخر ماه مبارک به دلیل این که روزه گرفتن در عید فطر …