اندیشوران فقهی

ایشان شخصیتی بودند که درعین‌حال که یکی از مراجع بزرگ بودند اما در متن مردم خیلی متواضع و افتاده و فروتن بودند و برای خودشان هیچ مقام و شخصیت اجتماعی فراتر از مردم قائل نبودند. درعین‌حال که خیلی مورداحترام جامعه و مردم بودند، با یک دید عظمتی به ایشان نگاه می‌کردند. من که سال‌ها در خدمت ایشان بودم، هر دفعه که خدمتشان می‌رسیدم از محضرشان هم استفاده علمی بردم و اهم استفاده اخلاقی می‌بردم. اختصاصی شبکه اجتهاد: هفتم شهریور، سالروز درگذشت مرجع تقلید درگذشته شیعیان، مرحوم آیت‌الله‌ سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی است. او اگرچه به خاطر تسلط بر تراجم و …

حضرات آیات خامنه‌ای، مکارم شیرازی، نوری همدانی، علوی گرگانی، جوادی آملی، وحید خراسانی و جمعی از علما و فضلای حوزه‌های علمیه در پیام‌های جداگانه‌ای ارتحال علامه فقید استاد محمدرضا حکیمی را تسلیت گفتند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی، از نویسندگان برجستۀ علوم اسلامی و از شاگردان آیات سید محمدهادی میلانی، شیخ مجتبی قزوینی و شیخ‌‌هاشم قزوینی به‌شمار می‌رفت و سالیانی به تدریس مباحث گوناگون دینی می‌پرداخت. مجموعه الحیاه، مکتب تفکیک، منهای فقر، الهیات الهی و الهیات بشری، اجتهاد و تقلید در فلسفه، عقل سرخ، مقام عقل، مرام جاودانه و ترجمۀ مختصر البلدان از آثار منتشر شده اوست. به‌مناسبت …

نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر گفت: مرحوم استاد حکیمی در حقیقت تجسم کتاب الحیات بود و کسانی که می‌خواهند ایشان را بشناسند باید کتاب الحیات را بخوانند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر در گفتگویی به اندیشه مرحوم استاد محمدرضا حکیمی پرداخته است که در پی می‌آید: مرحوم حکیمی چگونه شخصیتی بود و ایشان از نظر اندیشه‌ای، سبک زندگی چگونه می‌زیست؟ خسروپناه: مرحوم علامه استاد محمدرضا حکیمی شخصیت متفکری بود که متد تفکر او عمدتاً مبتنی بر قرآن و سنت بود. این به آن معنا نیست …

شبکه اجتهاد: پویایی، سرزندگی و معناداری جهان امروزین وابسته و وام‌‌دار مجاهدت و کوشش‌‌های نظری و عملی اندیشوران و خردمندان هر جامعه ای است. بزرگ‌‌ترین میراث ماندگار هر فرهنگ و تمدنی یافته‌های فرهیختگان و جست‌‌وجوگران و پرسشگرانی است که تشنه دانستن و تعالی خود و جامعه شان هستند.‌ استاد محمدرضا حکیمی از نوادر روزگار معاصر بود که همه زندگی خویش را صرف گسترش معارف و آیات الهی نمود. حکیمی که برآمده از حوزه علمیه خراسان بود به رسم آن روزگار به فراگیری فقه روی آورد و با پشتکار و جهد ویژه در جوانی به اجتهاد رسید. ولی او زیست خود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی صاحب قلمی دردآشنا و عدالت‌خواه، دلش بی‌تاب انسانیت، قلمش سرباز دین و دانش بود. او عصاره فقاهت در فروع و اصول و پیش‌گام در بازتولید مجتهدانه اندیشه‌های اجتماعی در دوران معاصر بود‌. زهد، تقوا، معنویت، مجاهدت علمی و عملی، نواندیشی چارچوب‌مند، احیای تاریخ مجاهدت‌های عالمان شیعه، تولید آثار فاخر در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، عدالت‌خواهی ضابطه‌مند از شاخصه‌های بارز این مرزبان توحید و عدالت است. تاب‌آوری فقدان استاد آزادی و آزادگی برای دوستداران و ارادتمندان ایشان، جز با صبری جمیل میسور نیست. آنچه می‌خوانید سوگنامه‌ای در بدرقه استاد محمدرضا حکیمی به قلم برخی از …

شبکه اجتهاد: ویژگی آثار استاد حکیمی بیش و پیش از هر چیز وامداری ایشان از منابع اصیل روایی و احادیث پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است و این توجه به سرچشمه اصیل معرفت دینی در همه آثار استاد موج می‌زند. دغدغه جدی ایشان نسبت به روایات اهل بیت(ع) یک رفتار شعاری نیست و بارها پیش آمده که نقل روایت معصومین(ع) از سوی ایشان با جوش و خروش و قطرات اشک همراه بوده است. حتی یک بار از ایشان شنیدم که تعبیری چنین به کار می‌بردند که «این روایات را باید غسل کرد و کفن پوشید و نوشت». استاد حکیمی در نقل …

شبکه اجتهاد: پدرش از بازاریان متدین و متعهدی بود که از یزد به مشهد مهاجرت کرده بود و مادرش از خاندان «مدرس یزدی» که از روحانیون به‌نام یزد و مشهد بودند. محمدرضا حکیمی از ۱۳۲۶ وارد حوزه علمیه مشهد شد و فقه و اصول را نزد استادان این رشته‌ها از جمله حضرات آیات: سید احمد مدرس یزدی (دایی‌اش)، شیخ هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، شیخ علی نمازی و سید محمدهادی میلانی فرا گرفت. ادبیات عرب را پیش شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری و فلسفه و کلام را نزد شیخ غلامحسین محامی بادکوبه‌ای و شیخ عبدالنبی کجوری خواند و بخش‌هایی از علوم …

علامه محمدرضا حکیمی، مرزبان توحید و عدالت، اندیشمند دینی، نویسنده برجسته علوم اسلامی و مؤلف کتاب گران‌سنگ «الحیاه» و از شاگردان آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی ساعتی قبل، پس از عمری مجاهدت‌های علمی در سن ۸۶ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند بار به علت ابتلا به کرونا و بار دیگر به علت ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شدند و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفت، اما پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان از بیمارستان ترخیص و روند درمان در منزل پیگیری می‌شد تا اینکه ساعت ۲۲:۳۰ …

آیت‌الله سیدکمال فقیه ایمانی، یار وفادار امام(ره) و رهبر انقلاب و از علمای برجسته اصفهان و مؤسس خیریه‌های درمانی و فرهنگی اصفهان، در سن ۸۷ سالگی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید کمال فقیه ایمانی از شاگردان آیت‌الله بروجردی(ره) و امام خمینی(ره) و یار مقام معطم رهبری، از علمای برجسته اصفهان و مؤسس خیریه‌های درمانی و فرهنگی اصفهان، ساعتی قبل دارفانی را وداع گفت. این عالم وارسته هفته گذشته در بیمارستان عسگریه اصفهان به دلیل بیماری‌های زمینه‌‌ای ریوی و کلیوی، بستری شد که البته در روند درمان به کرونا نیز …

شبکه اجتهاد: مراد از امت، همان جامعه اسلامی یعنی جامعه تشکیل شده از مسلمانان با محوریت و پیشوایی پیامبر است. این جامعه که پیامبر آن را در بدو ورود به مدینه بنیان نهادند، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد، با این تفاوت که محوریت پیامبر پس از رحلت ایشان جنبه معنوی یافته است. انسجام و یکپارچگی سیاسی این جامعه نیز با روی کار آمدن عباسیان و جدا شدن منطقه اندلس از سلطه دولت مرکزی آسیب دید و پس از آن تا به امروز، جهان اسلام به صورت یکپارچه تابع یک دولت مرکزی واحد نبوده است، ولی وحدت معنوی جهان اسلام …

شبکه اجتهاد: آنچه در پی خواهد آمد گزارشی است از واقعه کربلا آنچنان که در مصادر قدیمی آمده است. ضمیمه آن تحلیل‌هایی هم هست که بر اساس همان نقلهاست. امام حسین (ع) در سوم شعبان(۱) سال چهارم(۲) هجرت در مدینه به دنیا آمد و روز دهم محرم سال ۶۱ هجری به شهادت رسید. آن حضرت در تمام سال‌های کودکیش در کنار جدش رسول خدا (ص) و با آن حضرت مأنوس بود. درباره وی و برادرش روایاتی چون الحَسَنُ و الحُسین سیدا شبابِ أهلِ الجنَّه، مَنْ أحبّنى فلیحبّ هُذَین،(۳) من أحبّ الحَسَن و الحسین فقد أحبّنى، و من أبغضهما فقد أبغضنى،(۴)، …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: زمانی که دایره امر به معروف و نهی از منکر را محدود کنیم آن گاه مردم نیز پذیرای آن نخواهند بود؛ زیرا به عنوان مثال تمام منکرات در جامعه به بیرون بودن چند تار موی زنان و دختران خلاصه نمی‌شود؛ به دلیل همین محدودیت و عدم جامع نگری است که مردم می‌گویند به کسی ارتباطی ندارد و مثلاً نوع پوششی که دارند را مسئله شخصی خود می‌دانند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در تبیین ضرورت امر به معروف و نهی از منکر، به «حوزه» گفت: امر …

شبکه اجتهاد: فهم سخنان شریف مرتضی همیشه ساده نیست. باید با ادبیات کلامی و جدلی دوران او و مکاتب کلامی شیعی و معتزلی کاملا آشنا بود تا بتوان مباحث کلامی او را حتی در موضوع امامت به خوبی درک کرد و فهمید. یکی از مواردی که سخنان او تاکنون به صورت کاملا ناصوابی فهم شده سخن مرتضی است در تنزیه الأنبیاء والأئمه درباره حادثه کربلا. هدف اصلی شریف مرتضی در کتاب تنزیه الأنبیاء پاسخ به شبهاتی است که درباره عصمت انبیاء و ائمه شیعه از سوی متکلمان مختلف ابراز شده بود و چون مرتضی به عصمت انبیاء و ائمه در …

استاد تاریخ اسلام در نشست علمی «تحلیل قیام و زمانه امام حسین(ع) از نگاه شهید صدر» گفت: درباره قیام امام حسین(ع) و عاشورا مطالبی رواج یافته که نادرست است و با منابع تاریخی معتبر منطبق نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدهادی یوسفی غروی، عاشوراپژوه و استاد تاریخ اسلام حوزه، شامگاه ۲۳ مرداد در نشست علمی «تحلیل قیام و زمانه امام حسین(ع) از نگاه شهید صدر» که از سوی پژوهشگاه آن شهید برگزار شد، گفت: این اقوال براساس مطالبشان در کتاب «امامان اهل بیت؛ مرزبانان حریم اسلام» شهید صدر مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ این کتاب ماحصل سخنرانی‌هایشان در مجالس شهادت …

در بین اخبار پیاپی و تلخ مرگ‌ومیرها امروز خبر رسید که حجت‌الاسلام مهدی پیشوایی؛ پژوهشگر سیره امامان شیعه و به‌ویژه عاشورا نیز در ایام عزاداری سالار شهیدان، در ۷۶ سالگی بر اثر ابتلا به کرونا درگذشته است. شبکه اجتهاد: پیشوایی؛ طلبه‌ای مشکین‌شهری و عضو تحریریه مجله «درس‌هایی از مکتب اسلام» در دهه پنجاه بود که سه سال مدیریت داخلی این مجله را به عهده داشت و پس از انقلاب نیز در آن‌جا و نشریات «مبلغان»، «پیام حوزه» و «تاریخ اسلام در آینه پژوهش» قلم می‌زد. اوایل انقلاب بود که پیشوایی به منظور پالایش بخش‌های مربوط به تاریخ اسلام در کتاب‌های …

ویژگی‌ای که آقای محسنی را متمایز می‌‌کند این است که ایشان یک متکلّم برجسته است. بنظرم بهترین کتاب در کلام را در حوزه علمیه نجف نوشته به اسم «صراط الحق فی المعارف الاسلامیه». کلام در حوزه نجف کمرنگ بود، همانطور که در ایران کلام کمرنگ است. به نظرم ایشان از آیت‏‌الله سبحانی در اینجا (حوزه علمیه قم) هم برتر است، حتی از آقای مطهری هم در کلام بالاتر است. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرسول محقق بلخی از روحانیون فاضل افغانستانی مقیم حوزه علمیه قم است که در حوزه علمیه نجف در دروس امام خمینی و شهید صدر و بزرگان دیگر …

استاد سید عادل علوی، از مدرسان خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از شاگردان آیان مرعشی نجفی و تبریزی صبح امروز به علت ابتلاء به ویروس کرونا در ۶۵ سالگی درگذشت.

شبکه اجتهاد: فقهای عصر مشروطه که نقش فعالی در نهضت عدالت خواهی و مقید کردن سلاطین به رعایت قانون داشتند، در هنگام مواجهه با موضوعات جدید سیاسی به بررسی هر یک از آن‌ها پرداخته و مواضع متفاوتی در قبال آن‌ها اتخاذ کردند. برخی آن‌ها را منطبق بر موازین شرع و بعضی مخالف شرع و بدعت شمرند. برخی هم به بازسازی و منطق ساختن آن‌ها با موازین و احکام شرع پرداختند. البته فقیهان شیعه در برابر مسائل مستحدثه بی‌تفاوت نبوده و به دلیل نیاز مردم و مراجعه به آنان، حکم شرعی مسائل نوپیدا را از منابع استنباط کرده و در اختیار …

برای درک بهتر خاستگاه معرفت سیاسی در اندیشه‌های شیخ فضل‌الله نوری و تجزیه و تحلیل راحت تر مبانی اندیشه‌ی سیاسی وی، باید به حوزه‌یی که مرحوم شیخ به آن تعلق داشت و در آن حوزه اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی او بارور شد و شکل گرفت، نظر افکند. شبکه اجتهاد: تاریخ زندگی سیاسی و اجتماعی شیخ نشان می‌دهد که نشو و نمای سیاسی او در یکی از پرشکوه‌ترین و موثرترین حوزه‌های روحانیت شیعه در دوران معاصر بوده است. حوزه‌‌ی سامرا که پس از هجرت میرزای شیرازی به این شهر به هر دلیلی که انجام نظریه‌‌ی دولت شریعت گرفت پایه ریزی شد، …

استاد سید احمد مددی گفت: مشکلات این است که میزان آشنایت افرادی که بر روی علوم اسلامی کار می‌کنند با اسلام در حد شناخت احتیاط و معارف آن است و بعضی شاید اجتهادی داشته باشند. نشناختن فرهنگ، اصول و اصطلاحات دنیای اسلام از جمله مشکلات ماست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید احمد مددی در سخنانی با تأکید بر فعالیت مجموعه‌های مختلف علمی در زمینه علوم انسانی اسلامی گفت: چاره‌ای نداریم جز این‌که با زبان علمِ دنیای امروز کار کنیم. در امور حقوقی، قضایی یا… نیاز به زبان علم دنیا داریم. در حقیقت ما باید درست بایستیم و حرف درست …

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان تاکید کرد: اصلی‌ترین وظیفه قرار گاه فقاهت و مجتهدپروری تلاش در جهت ساماندهی دروس خارج است که با نظارت بر اساتید، حمایت از ایشان و نیز ارزیابی دقیق طلاب درس خارج محقق می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه و امام جمعه مشهد در دیدار با اعضای قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری حوزه علمیه خراسان با بیان خاطراتی از دوران حضور خود در درس خارج آیت‌الله سید محمدهادی میلانی و روش تدریس ایشان، یکی از مهمترین ویژگی‌های حوزه علمیه خراسان را باقی بودن آثار و برکات درس مرحوم آقای …

شبکه اجتهاد: مرحوم علامه محقق سید عبدالعزیز طباطبایی تقریباً بیشتر عمر خود را وقف حدیث غدیر کرد. هم با مرحوم آقای امینی سال‌ها همکاری کرد و هم در گردآوری منابع خطی حدیث غدیر و به‌ویژه تألیفات حدیثی اهل سنت تلاش کرد و هم در راستای تکمیل کتاب الغدیر کتاب‌ها و نوشته‌های مختلفی فراهم و تدوین کرد. تقریباً کتابی مهم در حدیث اهل سنت نبود که آن را در راستای گردآوری اسانید حدیث غدیر مورد کاوش و بررسی قرار نداده باشد. آن زمان بیشتر کتاب‌ها هنوز خطی بود و طبعاً این کار نیاز به زحمت و تلاش فراوان داشت. خود آن …

برای تأثیرگذاری نجف روی معادلات مذهبی و سیاسی آینده عراق، باید دید چه مدلهایی وجود دارد. وجود یک ولی فقیه، یا یک مرجعیت فعال با نگاه بین المللی، یا مراجع متکثر و احیانا ناهماهنگ که دیدگاههای متفاوتی در باره مسائل سیاسی روز داشته باشند و شاید مدل‌های دیگر. مدل ‌‌‌آیت‌الله سیستانی در عراق تا این لحظه جواب داده و به اعتبار شیعه و در کل عراق کمک کرده است. همین که پاپ به نجف آمد و پا به خانه یک مرجع دینی گذاشت، اهمیت جایگاه ایشان را نشان‌ می‌دهد. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، استاد تاریخ و رئیس …

امیرمهدی حکیمی می‌گوید: الحیات آن‌گونه که باید و شاید شناخته نشده و شناسانده نشده است. الحیات مجموعه‌ای است که برای انسان امروز نوشته شده است و نویسندگان آن، مجموعه آیات و روایات را متناسب با انسان امروز و مخاطب امروز درکنار هم قرار داده‌اند. شبکه اجتهاد: در سنت ما کتاب‌های بسیاری حائز اهمیت هستند، اما در این بین کتاب‌های تفسیری یا کتاب‌های برگرفته از آیات و روایات اهمیت ویژه‌ای دارند. یکی از این کتاب‌ها مجموعه الحیات است که حاصل تلاش برادران حکیمی در بیش از ۴۰ سال کار مداوم است. خلاصه حرف این مجموعه بازآفرینی انسان در ساحت اسلام در …

یک محقق و مولف تاریخ و سیره اهل بیت(ع) با اشاره به نقش امام‌هادی(ع) در آماده کردن جامعه شیعی برای ورود به عصر غیبت، گفت: حضرت توانستند خط شیعى پیروان اهل بیت(ع) را به سمت و سوى استقلال همه جانبه‌ای که از نیازهاى اساسى عصر غیبت کبرى بود، راهنمایى کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، به‌مناسبت سالروز ولادت امام‌هادی (علیه‌السلام) و به منظور بررسی جلوه‌های امامت و هدایت جامعه توسط آن حضرت(ع) با حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد حوزه و مولف مجموعه چهارده جلدی «پیشوایان هدایت» که جلد دوازدهم آن به امام‌هادی(ع) اختصاص دارد، گفتگو کرده‌ایم که در ادامه مشروح …

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم می‌گوید: تحقق اخلاق، حکمت و فقه حکومتی در گرو تکامل روش تحقیق است اما تفقه کنونی ما ظرفیت پاسخگویی به حکمت‌های مضاف را ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، همواره یکی از کلیدی‌ترین مباحث در فرآیند تولید علم، مبحث «متدولوژی و روش‌مندی علوم» است. روش‌شناسی در مفهوم مطلق خود به روش‌هایی گفته می‌شود که برای رسیدن به شناخت علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بزرگان گذشته ما تولید نرم‌افزار حکومتی را ضرورت نمی‌دانستند استاد سید محمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم انسانی قم درباره روش تحقیق علم می‌گوید: «اندیشه استوارِ استاد سید منیرالدین حسینی، بنیان‌گذار مکتب فلسفه شدن …

شبکه اجتهاد: در زمستان نه چندان‌ سرد سال ۹۹ قم دو مناظره در باب مباحث دینی شکل گرفت که بازتاب‌های نسبتاً گسترده‌ای در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داشت؛ مناظره غیر مستقیم و مکتوب دکتر عبدالکریم سروش با استاد ابوالقاسم علیدوست و مناظره مستقیم و حضوری استاد عبدالحسین خسروپناه با استاد علوی بروجردی. این مباحثه‌ها در تابستان سال ۱۴۰۰ هم ادامه یافت و استاد جواد فاضل لنکرانی؛ رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به پاسخ به برخی مدعاهای دکتر سروش پرداخت. قدرت و دین جرقه مناظره دکتر سروش و استاد علیدوست، سخنرانی‌های پرحاشیه …

شبکه اجتهاد: «در شرح حال‌نویسی، بنده عقیده دارم باید از چهره‌ها و انسان‌هایی سخن گفت و زندگی علمی و عملی آنان را به نگارش درآورد که درس‌آموز جوانان و جامعه امروز باشد و راه عالم شدن و انسان شدن را برای نوآموزان و طلاب جوان روشن سازد و چگونگی سیر و سلوک الی الله را تبیین کند. از این رو به نوشتن شرح حالی برای خودم عقیده ندارم و آن را نوعی اتلاف عمر خوانندگان می‌دانم. به هر حال به نوشتن این سطور هیچ میلی نداشتم و اکنون که –بنا به اصرار- قرار بر نوشتن شد، فرصت را مغتنم می‌شمارم …

حجت‌الاسلام والمسلمین استاد علی حکیمی ساعتی قبل به دلیل عارضه قلبی در مشهد دار فانی را وداع گفت. وی از مولفان دائره المعارف الحیات و برادر علامه محمدرضا حکیمی و از شاگردان عالم بزرگ مکتب معارف خراسان، مرحوم آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد،حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی حکیمی، ساعاتی پیش در ۷۸ سالگی درگذشت. او دروس مقدماتی و سطح خود را نزد ادیب نیشابوری و آیات سید احمد مدرس، سید حسن صالحی و کاظم دامغانی و دروس خارج را در محضر آیات ابوالحسن شیرازی، وحید خراسانی و فلسفی فراگرفت و در جلسات معارفی آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی و …

شبکه اجتهاد: دکتر مهدی محقق از جمله شخصیت‌های برجسته ایران است که در حوزه‌های مختلف علوم قدیم و جدید از جمله فقه، فلسفه، ادبیات، تصحیح نسخ خطی، آثار درخور تأملی را از خود برجای گذاشته است. او همچنین در زمینه فعالیت‌های اجرایی نیز تاریخ درخشانی در فرهنگ معاصر ایران دارد. محقق تحصیل علوم شرعی را از حوزه علمیه خراسان در شهر مشهد آغاز کرد. پدرش مرحوم شیخ عباس‌علی محقق خراسانی نیز از جمله خطبا و وعاظ مشهد بود. مهدی محقق محضر علمایی چون ادیب نیشابوری، آیت‌الله محمدتقی خوانساری، آیات شیخ‌هاشم و شیخ مجتبی قزوینی را درک و نزد آنان تلمذ …