استاد طالقانی با بیان اینکه قاعده لطف از نگاه شیخ طوسی در چهار مسأله اصولی شروط حسن امر، واجب تخییری، قیاس و اجماع لطف اثرگذار است، بیان داشت: مهمترین جایی که شیخ طوسی از قاعدۀ لطف استفاده کرده است در بحث اجماع میباشد که ایشان از قاعدۀ لطف برای اثبات حجت اجماع استفاده میکند که ظاهراً بعدا نیز همه با …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست/ کمیسیون فقه علوم انسانی تشکیل شود
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ششمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی، با بیان اینکه علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست، گفت: تا زمانی که نسبت علوم انسانی و فقه را تعریف نکنیم، نمیتوان بین فقه و علوم انسانی سطح مثبتی تعریف کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیاکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »فقها به سؤالات روز «حقوق اساسی، حقوق شهروندی و حقوق زنان» پاسخ دهند
مسئول شورای عالی سیاستگذاری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، معتقد است که فقه بالنده به سوالات اصلی بشر امروز در حوزههای مختلف از جمله سیاست، فرهنگ، خانواده و حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی میپردازد و در حقیقت فقه زندگی است. حجتالاسلام مقدم اصلی ترین مساله امروز را «حقوق اساسی» و در مرحله بعد مسایل مربوط به «حقوق …
Read More »آیتالله خویی کدام روایت را در تعارض با قرآن میدانست؟
حجتالاسلام سیدمحمود طیبحسینی، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، گفت: روایاتی داریم که از نظر سندی ضعیف و از نظر معنا هم معنای تعجببرانگیزی دارد و اینها را باید بازتحلیل کنیم؛ مثلاً در تفسیر عیاشی روایتی نقل است: «لو قری القرآن کما انزل …؛ اگر قرآن را همانطور که نازل شده بود قرائت میکردید، ما اهل بیت(ع) را با اسممان در …
Read More »آیتالله موسوی اردبیلی، فقیهی که معتقد بود «در عین حفظ ساختار، باید نوآوری کرد»/ ایشان در برخی استنباطات فقهی به مردم به عنوان «قاعده اولیه» توجه داشت
آیتالله موسوی اردبیلی(ره) با وجود نوآوریهایی که در فقه داشت، هیچگاه در مجامع حوزوی متهم به ابداع روش جدید و سخنان شاذ نشد چون نحوه نوآوری ایشان به گونهای بود که همواره نوآوری را با حفظ ساختار فقه دنبال میکرد و هیچ وقت به دنبال ساختارشکنی در فقه نبود بلکه معتقد بود در عین حفظ ساختار باید نوآوری کرد. به …
Read More »دروس خارج نگاه حکمرانی به مسایل ندارند/ «شورای دروس خارج فقههای حکمرانی» شکل بگیرد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی علاوه بر اینکه تأکید دارد حوزه علمیه در دهه اخیر سیر صعودی و تکاملی داشته است، به دو آسیب فعلی دروس خارج فقه اشاره دارد: یک آسیب اینکه دروس خارج «نگاه نظام وار و شبکهای» به مسایل ندارند و دومین آسیب اینکه دروس خارج فقه تخصصی نیاز به یک «مدیریت سیستمی» دارد …
Read More »کتاب «رجال تفسیری» جریان علمی برای احیای حدیث شناسان است/علامه طباطبایی اولین کسی است که در روایات تفسیری نظریهپردازی کرد/ حوزه علمیه قم نیازمند نگاه عمیق و ژرف در علم حدیث است
آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» که تحت اشراف آیتالله عبدالله جوادی آملی به رشته تحریر درآمده است، همزمان با روز پژوهش، در سالن آمفیتئاتر بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء با حضور علما و اساتید برگزار شد. در این مراسم آیتالله حسینی بوشهری و حججاسلام جوادی آملی، علینژاد و رحمان ستایش به ایراد سخنرانی پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »بررسی راههای حلِّ تعارض احادیث/ مجتبی باقری
شبکه اجتهاد: مهم ترین منبع شناخت دین اسلام پس از قرآن، روایات معصومین علیهم السلام است. با مراجعه به کتب حدیثى و بررسى روایات در ابواب گوناگون احکام و سایر معارف اسلامى، با روایات متعارضى روبهرو مىشویم تا آنجا که شیخ طوسى کمتر بابى از ابواب فقه را خالى از اخبار متعارض مىداند. مسألۀ تعارض و اختلاف اخبار در قرن …
Read More »آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» با اشراف آیتالله جوادی آملی
شبکه اجتهاد: همزمان با روز پژوهش، آیین رونمایی از کتاب گرانسنگ «رجال تفسیری» که تحت اشراف آیتالله عبدالله جوادی آملی به رشته تحریر درآمده است، در سالن آمفی تئاتر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار گردید. در این مراسم آیتالله حسینی بوشهری و حججاسلام مرتضی جوادی آملی، علینژاد و رحمان ستایش به ایراد سخنرانی پرداختند. کتاب رجال تفسیری اختصاص …
Read More »تربیت مجتهدین توانمند «بسیار کند» است/ لزوم بازنگری شیوه تدریس درسهای خارج
عضو هیئت موسس مجمع عالی حکمت اسلامی با انتقاد از کلاسهای درس خارج که گاهی تا ۵۰۰ نفر تشکیل میشود، گفت: بسیاری از درسهای خارج به خطابه و سخنرانی تبدیل شدهاند و آن کارآمدی لازم را ندارند. به جای اینکه ۵۰۰ نفر در یک کلاس درس خارج حاضر شوند، استاد از این ۵۰۰ نفر مصاحبهای کند و ۳۰ تا ۴۰ …
Read More »«بازخوانی فقه شیعه» از چه میگوید؟
نویسنده مجموعه «بازخوانی فقه شیعه» اعتقاد دارد نزدیک به دو قرن است که نگارش کتابهای جامع فقه از دستور کار بیشتر فقها، خارج و درسهای خارج، جایگزین نگارش مجموعههای فقهی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، متفکرین اسلامی از دو نحلهی بزرگ آن یعنی شیعه و سنی تلاشهای فراوانی کردهاند تا اولا ویژگیهای دنیای جدید را بشناسند و ثانیا به …
Read More »تأملی بر کتاب «شرح لمعه» در نظام آموزشی حوزههای علمیه
شبکه اجتهاد: «الروضه البهیه» یا همان «شرح لمعه» یکی از متون درسی در نظام آموزشی حوزههای علمیه برای آموزش روش استدلال و استنباط است. در این نوشتار گفته شده است که شرح لمعه نهتنها کتاب استدلالی نیست بلکه نیمهاستدلالی هم نمیباشد. انگیزۀ خود شهیدین نیز از نوشتن این آثار، اثر نیمهاستدلالی نبوده است. نیمهاستدلالی نبودن شرح لمعه را با مقایسۀ …
Read More »گزارشی از گفتگوی استاد علیدوست و احمد النعیم درباره «فقه و مصلحت»
احمدالنعیم در نشست «فقه و مصلحت» ضمن اشاره به اینکه مطالبی که در فقه وجود دارد الهی نیست بلکه فهم انسان از مسائل الهی است تصریح کرد: حاصل آن هم احکامی است که من بسیاری از آنها را رد میکنم. علیدوست در پاسخ به اظهارات احمدالنعیم اظهار کرد: اینکه بگوییم برخی مطالب فقه فهم بشری است یا در فقه، فهم …
Read More »اساتید و طلاب شیوه تدریس و تحصیل خود را تغییر دهند/ اجتهاد بدون نظر متخصصان فن به نتیجه نمیرسد/ در اصول هم باید عنصر زمان و مکان دیده شود
محقق، مؤلف و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، نقادی و پرسشگری و پیش مطالعه از سوی طلاب، شیوه تدریس اساتید، تقویت روابط اساتید با طلاب را از جمله موانع و کاستیهای رسیدن دروس خارج به وضعیت مطلوب دانست و گفت: تأثیر عنصر زمان و مکان در امر اجتهاد قابل انکار نیست، اما تأثیر زمان و مکان را به علم …
Read More »توضیحاتی درباب نسخهای تازهیاب یمنی از احادیث امیرالمؤمنین(ع)/ سید حمیدرضا میررکنیبنادکی
شبکه اجتهاد: آثار فراوانی را سراغ داریم که نامشان در دست است و متنشان به دست ما نرسیده. همینطور نسخههای فراوانی یافت میشود که ما هیچ اطلاعی تاکنون از موجودیت آنها و حتی عناوینشان نداشتهایم. کتاب «احادیث امیرالمومنین علی (ع) بروایه عبدالعظیم و الحسنی و باملاء القاضی جعفر بن احمد الیمانی – من مخطوطات الزیدیه» جزو کتابهایی است که نه …
Read More »«مشکاه الهدایه» تعلیقه سیدعلی خمینی بر «کفایه الاصول»
تعلیقه دوجلدیِ حجتالاسلام سیدعلی خمینی بر کتاب کفایه الاصول یکی از جمله شروحی است که به جستجو و روشن شدن حقایق و دقائق و بیان مطالب مجمل و مبهم کتاب کفایه، با قلمی روان و امروزی پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب “مشکاه الهدایه فی الشرح والتعلیق الکفایه” شرحی بر “کفایه الاصول” مرحوم آیتالله شیخ محمد کاظم خراسانی، معروف …
Read More »پروتستان و اخباریگری/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: اخباریگری یک جنبش چند وجهی است، یعنی همان طور که نمیتوان تأسیس حکومت صفوی و رابطه خصمانهاش با دولت عثمانی را در پیدایش ـ و یا لا اقل رونق گرفتن ـ اخباریگری نادیده گرفت، نمیتوان اخباریگری را فقط در این بستر تحلیل کرد و از جنبههای دیگر (مثل برخی از مبانی اصولی و حدیثی مدرسه حله) غافل بود؛ …
Read More »بهجای انگشت اتهام، از دستاوردهای علمی حوزه «حمایت» و «بهرهبرداری» کنید
استاد برجسته سطح خارج حوزه علمیه، کرسیهای درس خارج حوزههای علمیه را از نظر کیفی و موضوع شناسی، به روز و علمی دانست و با انتقاد به برخی مسئولین و نهادها، گفت: امروز اگر یک موضوع تخصصی در مجلس شورای اسلامی یا در دولت یا در قوه قضاییه مطرح هست و توقع است که حوزههای علمیه پاسخگو باشند، از سوی …
Read More »سامانه «انتشارات حوزه علمیه خراسان» رونمایی شد
سامانه انتشارات حوزه علمیه خراسان و نمایشگاه دائمی کتاب به همت معاونت پژوهش، با همکاری دفتر فناوری اطلاعات حوزه علمیه خراسان رونمایی و معرفی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، هادی حصاری، مدیر انتشارات حوزه علمیه خراسان در این مراسم که در محل اتاق جلسات مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد، با اشاره به فعالیت رسمی انتشارات از سال ۹۷، …
Read More »راهبردهای تحولی حوزه و اقدامات دفتر فقه معاصر
مدیر حوزههای علمیه با برشمردن طرحهای حوزه برای تحول تاکید کرد: تحول در حوزه با شتابزدگی و سطحینگری و افراط و تفریط در تعامل بین سنت و نوگرایی ایجاد نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از ۹ جلد آثار اجتهادی و تخصصی جدید دفتر فقه معاصر با حضور و سخنرانی استاد محمدمهدی شبزندهدار، استاد علیرضا اعرافی و حجتالاسلام اثنیعشری …
Read More »دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است/ مجتهدین جدید حوزه شناسایی و بکار گرفته شوند
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیتهای پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین …
Read More »«موافقت معنایی»؛ کتابی درباره معیارهای پذیرش حدیث
کتاب «موافقت معنایی» با عنوان فرعی «موافقت گشتاری، موافقت تعبیری، موافقت فرانقشی» از مجموعه زبانشناسی و نشانهشناسی روایت منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «موافقت معنایی» که به تازگی از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شده است را میتوان در شش واحد درسی برای دانشجویان و طلاب و محققان علوم حدیث و قرآن تدریس کرد. این …
Read More »تأملی در باب منازعات اخیر در باب فقه نظامساز/ علیاصغر بخشیزاده
شبکه اجتهاد: فقه حکومتی، فقه مضاف، فقه نظامساز، فقه سیاسی، فقه التربیه، فقه اقتصادی مجموعهای از کلیدواژههایی است که طی سالهای گذشته، جریانات حوزوی برای پیگیری پروژه امتداد فقه به کار بردهاند. چه این عبارات را مضاف و مضافالیه بدانیم و چه صفت و موصوف[۱]به نظر میرسد برخی جریانات حوزوی منتقد این رویکردها بوده و این انتقادات در سالهای اخیر …
Read More »جریان صدر در عراق و مرجعیت عربی
شبکه اجتهاد: آیتالله سید محمد صدر یکی از علمای عراق و از خاندان صدر بود که به سال ۱۳۲۲ ش، در نجف به دنیا آمد. وی در همان شهر تحصیل کرد. از وی چندین اثر تاریخی و فقهی برجای مانده است. این آثار عبارتند از «تاریخ مابعد الظهور»، «الیوم الموعود»، «تاریخ الغیبه الصغری»، «تاریخ الغیبه الکبری». کتاب فقهی او هم …
Read More »شرحی نوین بر کفایه الاصول
استاد سید مصطفی احمدی سیستانی از مدرسان کفایه، پس از چند سال تدریس و بهرهمندی از آثار گذشتگان، شرح نوینی بر کفایه نوشته که در مقایسه با شروح سابق، ممتاز میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم ملامحمد کاظم متوفای ۱۳۲۹ قمری (۲۰ آذر ۱۲۹۰) معروف به آخوند خراسانی فرزند ملاحسین هروی، کتاب کفایهالاصول را دو جلد نوشت. از آن روز …
Read More »خوجههای اثنی عشری و رابطه آنها با نهاد مرجعیت
شبکه اجتهاد: در هفته گذشته برخی پایگاههای خبری درخواستی را از فدراسیون جهانی خُوجه خطاب به آیتالله سبحانی منتشر کردند که در آن ضمن ابراز نگرانی از برخی برداشتها و اختلافات درونی، پرده برداری از تولد جریانات جدید در میان طیفهای فکری آنان میکرد و حاکی از شکاف جدی در مشربهای اندیشهای آنها میداد. خوجهها در راستای حل وفصل این …
Read More »«فضای صدور حدیث» کتاب شد
کتاب «فضای صدور حدیث و تأثیر آن در بازشناخت قضایای حقیقیه و خارجیه»، اثر حجتالاسلام حسین محققیان به چاپ رسید. این اثر که زیر نظر گروه حدیث پژوهی پژوهشکده معارف اهل بیت علیهمالسلام، به رشته تحریر درآمده است، در ۲۸۴ صفحه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حدیث و میراث حدیثی شیعه، در عمل بستر اصلی انتقال معارف هدایتگرانه اهل …
Read More »«ملحق العروه الوثقی» و «المکاسب المحرمه» آیتالله صانعی رونمایی شد
مراسم رونمایی از کتابهای «ملحق العروه الوثقی» و «المکاسب المحرمه» دو اثر قلمی مرحوم آیتالله یوسف صانعی، با حضور جمعی از علماء و فضلای حوزه و دانشگاه چندی قبل در دفتر این عالم فقید برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدکاظم تقوی یکی از شاگردان آیتالله صانعی و مدیر تحقیقات موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در …
Read More »«اسباب ورود حدیث» اثر جدید استاد ربانی بیرجندی
جدیدترین اثر حجتالاسلام محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی و مدیرگروه فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی با عنوان «اسباب ورود حدیث» از سوی انتشارات بوستان کتاب منتشر و در اختیار علاقه مندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر توانسته بخشی از جایگاه فقه الحدیث و غریب الحدیث را نشان داده …
Read More »برگزاری نشست مجلس حکماء المسلمین به ریاست شیخ الازهر در امارات
نشست دورهای مجلس حکماء المسلمین به ریاست احمد الطیب شیخ الازهر در مقر این شورا در ابوظبی پایتخت امارات برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ الازهر در این نشست به اعضای جدید این شورا از جمله؛ شیخ عبدالرحمن بن محمد بن راشد آل خلیفه، رئیس مجلس اعلای امور اسلامی بحرین، شیخ محمد ذوالکفل بن محمد البکری عضو مجلس سنای …
Read More »