در آثار مرحوم امام، اصفهانی، سید یزدی، شهید اوّل، مرحوم حکیم، سیستانی و… آثاری از تمسک به مقاصد را مشاهده میکنید. مثل مستمسک، ج۹، ص۷۰ که مرحوم حکیم در اشکال به صاحب عروه، تمسک به مقاصد داشته است؛ یا مرحوم امام مثلاً در بحث حیل ربا از مقاصد استفاده میکند و آن را رافع ظلم نمی داند چرا که عدم ظلم از مقاصد مهم شارع است. همچنین در بحث خیار غبن باز از مقاصد استفاده میکند و در مقابل مرحوم محقق اصفهانی، کلام شیخ اعظم را ترجیح میدهد. این بیانگر آن است که استفاده از مقاصد در نصوص شیعه بیسابقه …
توضیحات بیشتر »کشف مقاصد شریعت، خصوصیت مکتب قم است/ مقاصد نزد امامیه، تنها نافی حکم است نه مثبت آن
در نظر ما، فقهای امامیه مقاصد را مستمسک خود برای اثبات حکم قرار ندادهاند. بلکه فقط برای نفی حکم از آن استفاده میکنند و مقاصد در نزد فقهای امامیه مَحَکی است برای سنجش استنباط احکام از سوی فقها و مثلاً فقها حکم مستنبَط یک فقیهی را با مقاصد قطعی شارع میسنجند و اگر با آن مقاصد منافات داشت آن را نفی میکنند. همان کاری که امام(ره) با حکم به جواز حیل شرعی در باب ربا انجام داد و فرمود چون حیل شرعی با مقاصد منافات دارد، حکم به جواز آن را نفی میکنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ششمین جلسه از …
توضیحات بیشتر »«پندارهایی ناصحیح» پیرامون «مقاصدالشریعه از دیدگاه استاد علیدوست»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، یادداشتی در مورد سلسله نشستهای «فقه مقاصدی» و ناظر به بیانات آیتالله علیدوست در شبکه اجتهاد منتشر شد. نوشته مورد اشاره، ادعاهایی را مطرح و نیز نسبتهایی به استاد علیدوست میدهد که مطابق با واقعیت نبوده و ملاحظات متعددی بر آن وارد است. در این یادداشت به برخی از آن ملاحظات اشارتی میرود. ۱- پیشینه تحقیقات و مباحث مربوط به مقاصدالشریعه نویسنده یادداشت مورد اشاره در ابتدا ادعا میکند که اقدام صورت گرفته در برگزاری نشستها پیرامون مقاصدالشریعه، دیرهنگام بوده و میبایست مدتها پیشتر، مباحث مقاصدالشریعه مورد توجه محققان و اساتید قرار میگرفت. «دیرهنگام پنداری» …
توضیحات بیشتر »مناسبات فقه و حقوق در ساحت فقه حکومت/ محمدجواد ارسطا
شبکه اجتهاد: در ساحت فقه حکومتی، فقه با حقوق از دو جهت کلی میتواند رابطه داشته باشد: یکی از جهت روشی و دیگری از جهت ماهوی. منظور از مناسبات، روابط است؛ یعنی چگونه میتوان در حوزۀ مباحث مربوط به حکومت و حقوق عمومی از فقه استفاده کرد. از دو جهت میتوان از فقه بهرهمند شد: از حیث روشی و از حیث ماهوی. در این بخش به مناسبات روشی فقه با حقوق پرداخته میشود. از حیث روشی، سه عنوان را میتوان از همدیگر متمایز کرد. الف) باز خوانی کتاب و سنت بر اساس حقوق عمومی میتوان کتاب و سنت را بر …
توضیحات بیشتر »ورود نقادانه به بحث مقاصد شریعت، نیاز به ورزیدگی علمی دارد/ حمزه بحرانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از برگزاری چند نشست از سلسله نشستهای علمی فقه مقاصدی توسط گروه عصرانه علمی مدرسه علمیه امام کاظم (ع)، حمیدرضا تمدن، پژوهشگر حوزه دین، در این رابطه یادداشتی را در شبکه اجتهاد منتشر کرد. (بخوانید). در واکنش به این یادداشت، حمزه بحرانی، مدیر گروه عصرانه علمی این مدرسه، جوابیهای داده است که بی کم و کاست، منتشر میگردد. شایان ذکر است هم متن و هم تیتر، به انتخاب گروه عصرانه علمی بوده است. محتوای سلسله نشستهای فقه مقاصدی که توسط حوزه علمیه امام کاظم (علیهالسلام) درحال برگزاری است توسط سایت اجتهاد مورد نقد قرار گرفته که …
توضیحات بیشتر »تصحیح چند باور نادرست درباره «مقاصد الشریعه»/ حمیدرضا تمدن
اختصاصی شبکه اجتهاد: چند روز پیش بود که متوجّه شدم سلسله نشستهایی با عنوان «فقه مقاصدی» در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) در حال برگزاری است و هر هفته یکی از پژوهشگران حوزوی در این زمینه به ارائه یافتههای خود میپردازد. این اقدام گرچه دیر انجام گرفته اما در عین حال از آن جهت که بالأخره میان برنامه ریزان دروس دینی، احساس نیاز به آگاهی از زمینههای پژوهشی جدید در سایر مذاهب به وجود آمده میتواند مایه امیدواری باشد. اما در کنار این نکته مثبت، به عنوان نقطه ضعف نشستهایی از این دست میتوان «عدم ارائه نکات جدید» و «برخورد …
توضیحات بیشتر »مقاصد زمانی حجیت پیدا میکنند که تبدیل به مناط شوند
تا یک وصف و عنوان (هرچند مهم) از سوی شارع مناط قرار نگیرد حکم مترتب نمیشود، میتوان گفت که مقاصد تا لباس مناط بر تن نکنند حکمی بر آن مترتب نخواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین نشست از سلسله نشستهای فقه مقاصدی روزگذشته به همت معاونت پژوهش مدرسه فقهی امام کاظم علیه السلام قم برگزار شد. در جلسات سهگانه گذشته، حجج اسلام گرامیپور، نجفی بستان و علیدوست به ارائه نظرات خود در این حوزه پرداخته بودند که به ترتیب استاد گرامی پور به عنوان ارائه دهنده و موافق، استاد نجفی بستان به عنوان ناقد و مخالف و استاد علیدوست …
توضیحات بیشتر »«مقاصد شریعت» در دومین شماره نشریهی نواندیشی اهلسنت ایران
دومین شمارە ماهنامە فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهلسنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، موضوع مقاصد شریعت را از دیدگاه اساتید و محققان اهلسنت معاصر نظیر ابنعاشور، علال الفاسی و… به بحث گزارده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین شماره نشریهی فرهنگی ـ اجتماعی شهر خدا (اردیبهشت ۹۸) به صاحبامتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «مقاصد شریعت» بهصورت دیجیتال (بهعلت شرایط نابسامان اقتصادی و گرانی کاغذ) در ۹۶ صفحه منتشر و عرضه شد. این شماره با سرمقاله «خوانش مقاصدی در میان حرکت حلزونی و حرکت خطی» آغاز و با گفتوگویی از رضا بابایی محقّق …
توضیحات بیشتر »مسابقه «برنده باش» مصداق قمار است/ نظریه مقاصد شریعت ممکن است بتواند حرمت قمار را بردارد/ تحصیل مال بدون عمل، مخالف تعلیمات دین است
اگر بتوانیم از روایات علت را بیابیم و فرض کنیم علت، رواج تندرستی و حفظ دین و جامعه و مصالحی از این قبیل است، میتوان این نوع قمار را جایز دانست؛ اما بنابر نظر مرحوم نائینی و خویی که علل احکام برای ما دستنیافتنی است و شارع باید بهصورت صریح و قطعی علت را بیان کند. در غیر این صورت این علت تراشی است و همان قیاس استنباطی است و در فقه ما جایگاهی ندارد. البته مقاصد شریعت میتواند دلیلی بر این امر باشد چون مقصد شریعت رشد و تعالی جامعه است و اینگونه مسابقات میتواند از مقاصد شریعت باشد …
توضیحات بیشتر »تشخیص مصحلت، به دست ولی امر است/ حکم رهبری در مورد صابئین، از باب تطبیق مقاصدالشریعۀ است
این متن، یک متن کاملاً مقاصدی است. ایشان با این مقاصد، استصحاب را رد کردهاند. البته این مقاصدی که در این متن بهکاررفته است، اوفق بالاحتیاط است. چون مورد از موارد دم است که احتیاط در آن لازم است. ایشان در جای دیگر نیز از همین مقاصد الشریعه استفاده میکنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین نشست علمی مرکز تخصصی امام خامنهای مدظلهالعالی با موضوع «روششناسی اجتهادی آیتاللهالعظمی خامنهای در فقه الجهاد» در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام محمدحسین ملکزاده، استاد حوزه علمیه قم، بحث خود را تحت دو عنوان …
توضیحات بیشتر »اصالت با نصوص مبین شریعت است و مقاصد نقش تفسیری دارند
خداوند در شریعت خود مقاصد و اهدافی دارد، یعنی در بحث انزال کتب نظام و هدف وجود دارد و عدالت نیز پیشین دینی است و روش شارع نیز برای عقل قابل فهم است. شما باید نصوص را اصل قرار دهید و مقاصد را نیز نصوص تفسیر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگویی بر لزوم نظامی سازی فقههای اجتماعی سیاسی تاکید کرد. عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی «رابطه دو طرفه نصوص دینی و اهداف شریعت» را …
توضیحات بیشتر »فهم نصوص شرعی در پرتو مقاصد الشریعه
این رویکرد، با تکیه به نصوص فرعی قرآن و سنت رسول خدا(ص) به کشف مقاصد شریعت همت مینماید. معرفت و فهم فقهی این گروه از متون و آموزههای دینی نه تنها با مقاصد و اهداف کلی نصوص آیات قرآن و سنت رسول(ص) بیگانه و ناسازگار نیست، بلکه پیوند ژرف و عمیق با آنها دارد و تنها میتوان آیات و روایات را در چارچوب مقاصد فهم نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فهم نصوص شرعی در پرتو مقاصد الشریعه» به همت انجمن علمی پژوهشی فقه و اصول و گروه علمی فقه و اصول، در جامعه المصطفی نمایندگی گرگان برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »برخی روشنفکران سعی دارند ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند
استاد علیدوست با اشاره به تحقیقات وسیع خود در زمینه مقاصد شریعت اظهارکرد: باید مواظب باشیم که آیات احکام را تحت بند زمان نکنیم؛ البته نباید مقاصد شریعت را نیز نادیده بگیریم و آنها را نفی کنیم؛ برخی روشنفکران سعی دارند که ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند و برخی محرمات را به تبع زمان به حلال مبدل کنند؛ ولی نباید به این دلیل کلی مقاصد را به کلی رها کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «فلسفه فقه و فقههای مضاف»، با موضوع «فقه مقاصد شریعت» که هفته پیش …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه نمیتواند مقاصد الشریعه را مانند اهل سنت به کار بگیرد
استاد و محقق حوزه علمیه قم با بیان اینکه اهل سنت از مقاصد الشریعه بهره میبرند، اظهار کرد: فقه شیعه این مشکل را دارد که نمیتواند مقاصد الشریعه را مانند اهل سنت به کار بگیرد زیرا ممکن است دچار قیاس و استحسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدمیرتقی حسینی گرکانی، در نشست «چالشهای فقه در دنیای معاصر» کارگاه دهم و یازدهم در قم با اشاره به چرایی وجود فقه گفت: فقه طبق فرمایشات بزرگان برای تأمین سعادت انسان ایجاد شده بنابراین فقه باید پاسخگو باشد و در این جای تردید نیست. این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »جایگاه مقاصد الشریعت در فقه شیعی
حجتالاسلام علیاکبریان به بیان جایگاه فقه مقاصد الشریعت در استدلالهای فقهی پرداخت و یادآور شد: زمانی که از چالشهای فقه سخن میگوییم؛ یعنی هم به قواعد استنباطی در فقه نظر داریم و هم با مشکلهایی که فقه را درگیر کرده است مواجه هستیم. وی یکی از چالشهایی که فقه پس از انقلاب با آن مواجه شده است را چالش ناکارآمدی احکام شریعت دانست و افزود: حتی برخی از متصدیان قانونگذاری به ناکارآمدی برخی احکام شرعی اذعان کردند؛ بهعنوانمثال شورای نگهبان پیش از آنکه مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شود با مسئله تعزیر با تازیانه مواجه شدند که امروزه نمیتوان همه …
توضیحات بیشتر »«مقاصد شریعت» در نخستین شمارە «شهر خدا»
اولین شمارەی ماهنامەی سراسری فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهلسنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، با موضوع «مقاصد شریعت» از مباحث مهمّ دینشناسانه و اصول، بهتازگی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شمارە ماهنامه «شهر خدا» تابستان ۱۳۹۷ به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «فقه مقاصد شریعت ١» از دید عالمان پیشین، در ١۴۴صفحه، در تهران منتشر شده است. عکس روی جلد مصاحبه اختصاصی مجله با «وصفی عاشور ابوزید» است که با تیتر «پایایی و پویایی مقاصد شریعت» خودنمایی میکند. همچنین «مقاصد شریعت پیدایش توسعه و آینده، دکتر …
توضیحات بیشتر »«منطقه الفراغ» میتواند در محدوده واجبات و محرمات هم بیاید/ ریشه نظریه «منطقه الفراغ» را میتوان در نظریات محقق نائینی یافت
حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به تبیین نظریه «منطقه الفراغ» در اندیشه شهید سید محمدباقر صدر پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: گاهی «منطقه الفراغ» میتواند در واجبات و محرمات هم بیاید. فرض کنید اگر حج سبب ذلت اتباع مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) بشود و یا بگویند یک مریضی مُسری بسیار خطرناک در صحنه حج آمده است، خوف جان بسیاری از مسلمانان است، اینجا …
توضیحات بیشتر »فقه؛ از فردمحوری تا جامعهمحوری/ محمدجواد ارسطا
شبکه اجتهاد: احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص میکنند و فقه، علم به احکام شرعی از رهگذر ادله تفصیلی است. این تعریف به آنچه (عملیه الاستنباط) نامیده شده، نظر دارد. عملیات استنباط، به دست فقیه برای دستیابی به حکم شرعی انجام میگیرد؛ عملیاتی که در آن با استفاده از علوم مختلفی همچون اصول فقه، رجال، ادبیات عرب ادله شرعیه مورد بررسی دقیق قرار میگیرد تا حکم شرعی از آنها استنباط شود. همانگونه که گفته شد، عمل استنباط، کوششی برای فهمیدن کتاب و سنت است. به تعبیر بهتر …
توضیحات بیشتر »نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام
این اثر پژوهشی نگاهی نو به جایگاه مقاصد شریعت دارد و پس از تمهید مقدمات لازم، با استدلالاتی آن را به عنوان بخشی اساسی از ادله اجتهادی به شمار میآورد. کتاب «نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام» میتواند نقطه آغازی برای بحث درباره جایگاه و نقش مقاصد شریعت در اجتهاد و قانونگذاری باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، انسانها و جوامع بشری دائماً در زمینههای گوناگون در حال تحوّل و تکاملاند. اگر بشر امروز را با انسانهای چند قرن یا حتّی چند دهه پیش مقایسه کنیم، بهوضوح شاهد تفاوت اساسی به وجود آمده در عرصههای مختلف …
توضیحات بیشتر »بهرهگیری از مقاصد شریعت در تشخیص اَهم
«مقاصد شریعت» از مباحث مبارک و نوظهوری است که تاکنون کارکردهای گوناگونی برای آن ذکر شده است. در این نوشتار به مقاصد شریعت از دریچهای دیگر و از زاویۀ مرجَّحیَّت باب تزاحم احکام نگریسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتاد و هشتمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (پاییز و زمستان ۹۵) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین سیفالله صرامی در ۱۷۰ صفحه منتشر گردید. در تازهترین شماره فصلنامه فقه، شش مقاله علمی پژوهشی از اساتید، صاحبنظران و پژوهشگران حوزه فقه و اصول از …
توضیحات بیشتر »کندوکاوی در روش شناسی «فقه مقاصدی»
از جمله مبانی مهم در فقه مقاصدی اعتقاد به این قاعده کلی است که احکام الهی تابع مصالح و مفاسد میباشند؛ و در رابطه با تبیین و تفسیر نصوصی که در شریعت وارد شده است نیز رویکرد مقاصدی معتقد است که صاحب نص یا شارع، دارای مقاصد معین و اهداف مشخصی است که شارع خواسته است این اهداف را به مخاطب بفهماند و به آنها به دیده اعتبار بنگرد؛
توضیحات بیشتر »مقاصد غیرقطعی شریعت، حجیتی ندارند
علمای عامه که به ظنون و استحسانات اخذ میکنند مورد تائید ما نیستند. لذا ما در جای خود ذکر کردیم که قول به مصالحمرسله در استنباط احکام اگر به مصالحی که در یک دلیل عام ذکر شده ولو در دلیل خاصی ذکر نشود، منتهی بشود اشکالی ندارد، اما اگر به مصالحی ختم شود که نه دلیل عام و نه دلیل خاصی بر آن وجود ندارد نمیتوان به آن اخذ کرد. چون این کار همان اخذ به ظن است که ما از آن نهی شدهایم.
توضیحات بیشتر »مقاصد شریعت، تعارضهای موجود در عرصه حقوق خانواده را برطرف میکند
کاظمی، کارشناس حقوق زن در اسلام گفت: در پرتو شناخت مقاصد شریعت و دستیابی به رده بندی آن میتوان بسیاری از تعارضهای موجود در عرصه حقوق خانواده و اجرای آن را بر طرف ساخت.
توضیحات بیشتر »جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه
به همت انجمن فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی؛ پنجمین شماره فصلنامه علمی تخصصی «امام اعظم» با مقالاتی چون «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه» و «شرط ضمان مستاجر در فقه مذاهب» منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین فصلنامه علمی – تخصصی «امام اعظم؛ پژوهشهای دینی و مذهبی و علوم اسلامی» (پاییز و زمستان ۹۵) به صاحب امتیازی انجمن علمی فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب همراه با چکیده مقالات به زبان عربی به چاپ رسید. «بررسی تطبیقی خرید و فروش خون» به قلم پری شکوفه، «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه به تحقیق محمد رجبعلی …
توضیحات بیشتر »از «قواعد مهجور» و «شعارات بیسند» تا «کارکردگرایی شریعت»
در فقه، اصل اولی این است که دنبال اسناد باشیم؛ یعنی احکام را طبق ادله به دست بیاوریم؛ منتهی ما در فرآیند استنباط از اسناد، نمیتوانیم «مقاصد»، «مطبوع بودن» و «قابلیت اجرا» را نادیده بگیریم. اینها هیچکدام سند فتوا نیستند ولی در فهم اسناد اثر میگذارند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مدرسه مبارکه حضرت امام حسن مجتبی (علیهالسلام) مشهد چندی پیش میزبان حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بود. ایشان علاوه بر تدریس، سالهاست به منقح کردن عرصههای نوپدید فلسفه فقه و فلسفه اصول اهتمام نموده که ثمره این تحقیقات در قالب تألیفاتی همچون …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات ششمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
ششمین شماره دوفصنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینه مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، با سرمقالهای از دکتر عابدین مؤمنی با عنوان «فقه مقارن راهی برای کشف حقیقت» چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ششم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به همراه چکیده عربی و انگلیسی بهعنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن چاپ و روانه بازار نشر شد. «ولایت فقیه از دیدگاه مذاهب فقهی اسلامی»، «رابطه استفاده از قیاس و دلیل عقل در استنباط …
توضیحات بیشتر »خلأهای موجود به معنای نارسایی فقه شیعه نیست/ ضرورت استخراج نظامهای اجتماعی از منابع دینی
فقه یعنی دستاوردهای علمی فقیهان. دستاوردهای علمی فقیهان در حال تکامل است و کامل نیست. آنچه کامل است «منابع» فقه یعنی کتاب، سنت و عقل است. لذا اینکه فقه موجود دارای خلأ است به معنای نارسایی فقه شیعه نیست. باید بین «فقه» و «منابع فقه» تفکیک کرد. ما باید از این فقه موجود به سمت فقه مطلوب حرکت کنیم. شبکه اجتهاد: وجود بعضی نارساییها در فقه موجود برای اداره امور جامعه مسالهای نیست که از دید دلسوزان دینشناس قابل انکار باشد. اینکه خلأهای فقه موجود چیست و چگونه باید به فقه مطلوب برسیم، موضوع گفتوگوی «روزنامه صبح نو» با حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »میراث «مقاصد شرعی» و طرح اقتصادی شهید صدر
بهگفته آیتاللّه تسخیری، شهید صدر معتقد است که مقاصد شریعت راهکارهای اقتصادی را به حکومت پیشنهاد داده است و ولی فقیه مباحث اقتصادی را مشروعیت میبخشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست از برنامههای هفته بزرگداشت شهید صدر، (۲۱ فروردین) با سخنرانی آیتالله محمدعلی تسخیری در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. آیتالله در آغاز سخنانش گفت: علم مقاصد شرعی با مرحوم امام غزالی در قرنهای پنج و شش آغاز شده است، اما کسی که این علم را به صورت علم در آورد، شاطبی است. ایشان به این علم خیلی اهمیت داد. ما روزی با دوستان بخشی از این کتاب را …
توضیحات بیشتر »بررسی حجیت استقرا در کشف مقاصد شریعت
مقاصد شریعت، اهداف و اغراضی هستند که شارع مقدس آنها را در همه احکام یا بخش اعظمی از آنها لحاظ کرده است. هدف اصلی علم مقاصد شریعت، اثبات اصول و کلیات شریعت است تا بتوان از آنها در استناط احکام استفاده کرد.
توضیحات بیشتر »مقاصدالشریعه و جایگاه آن در شریعت با نگاه تطبیقى
نظریه مقاصدالشریعه یکى از مهمترین نظریههاى مصلحتگرایانه فقهى است که در فقه سیاسى اهلسنت، با ارائه برداشتى عقلانى از شریعت، موجبات شکلگیرى شاخهاى از فقه به نام فقهالمقاصد را فراهم نموده است. مقاله حاضر در صدد بازخوانى تلاشهاى فقیهانه از فقهاى اهلسنت در ارائه نظریه مقاصدالشریعه است که با بررسى تاریخچه شکلگیرى این نظریه، تحولات آن در دوران معاصر، پیشینه نظرى مفهوم مصلحت و تحول آن را در فقه سیاسى اهلسنت مطالعه مىکند.
توضیحات بیشتر »