شبکه اجتهاد: حجاب به عنوان واجب دینی، برکات زیادی برای زنان و دختران اجتماع دارد، ولی متأسفانه در کنار سایشی که از دهه هفتاد درباره خود حجاب در بُعد اجتماعی ایجاد شد، در سال‌های اخیر یک سایش معرفتی نیز در مورد مقوله حجاب اتفاق افتاده که می‌خواهد متکفلان معرفت دینی را مبتلا به تردید یا بی اعتقادی به حجاب بکند. به همین دلیل اکنون باید در دو عرصه درباره حجاب تلاش کنیم؛ عرصه «اجتماعی» و عرصه «معرفتی»؛ عرصه اجتماعی فعالان خود را دارد و در عرصه معرفتی هم باید خود مسأله حجاب و هم مسأله الزام حکومتی به آن بحث …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر صدیقه رضایی در سال ۱۳۷۰ وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد و سطوح مقدماتی را در مکتب اسلام‌شناسی حضرت زهرا گذرانده است. او مدرک سطح سه حوزه را از دانشگاه رضوی و سطح چهار را از حوزه علمیه قم دریافت نمود و در سال ۱۳۹۴ از رساله دکتری خویش با موضوع «بایسته‌های اجتهاد در عصر حاضر» دفاع نمود. وی از سال ۱۳۷۵ در حوزه و از سال ۱۳۸۲ در گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به فعالیت و تدریس می‌باشد و در حال حاضر مشغول تدریس درس مکاسب مقطع سطح سه (دوره کارشناسی‌ارشد) واحد مرکز تخصصی …

شبکه اجتهاد: امام جواد علیه‌السلام، در اخلاق کریمه و صفات پسندیده و علم، معرفت، دانش، زهد و تقوا، وارث اجداد بزرگوار و در عظمت و جلالت، زبانزد خاصّ و عام بود و شخصیت‌های بزرگ علمی و دینی در برابر او خاضع و فروتن بودند. محدّثان بزرگ و علمای عالیقدر، افتخار کسب علوم از آن حضرت را داشته و در دشوارترین مسایل علمی، او را حلاّل مشکلات می‌یافتند. روایات بسیار در فضایل و کرامات، و نصوصی که دلالت بر امامت آن حضرت می‌کند، وجود دارد.  با این‌که مدّت زندگی امام جواد علیه‌السّلام دیری نپایید و عمر شریفش به بیست و شش …

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: تحولی در حوزه خراسان واقع شده که متناسب با مسائل روز است که حلال مشکلات خواهد بود و این امر جای خوشبختی دارد تاکید کرد: محققان حوزوی نباید در نوشتار و نوشتن، دچار گردآوری شوند بلکه باید نوآوری کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیداری که حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان با ایشان داشت، با اشاره به گزارش جامع و کاملی که از برنامه‌های تحولی این حوزه ارائه شد، گفت: تحولی در حوزه خراسان واقع شده که متناسب با مسائل روز است که حلال مشکلات خواهد بود و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در سراسر زندگی ۲۵۰ ساله معصومین (ع) به مواردی برمی‌خوریم که در طول تاریخ مورد سؤال بوده و همواره هست. سکوت ۲۵ ساله امام علی (ع)، صلح امام مجتبی (ع)، قیام امام حسین با زن و فرزند در یک نبرد نابرابر، قبول ولایت عهدی حضرت رضا (ع) و ازدواج امام جواد (ع) با دختر مأمون به نام ام الفضل از این سنخ ابهامات تاریخ است. در اینجا محققین ما یکی از دو راه را انتخاب کرده و پاسخ داده‌اند. اول گفته‌اند: این امور، از آنجا که با ظاهر شریعت نمی‌توانیم وفقش دهیم و از سویی ائمه اطهار …

نوع نگاه به روایات اهل سنت بعضاً مناسب نیست؛ آقا این روایت سنی است و کنار بگذارید! خیر این‌طور نیست، آن هم روایت است، روایاتشان را به قرآن و به روایات خودمان عرضه کنیم و بعد در مورد آن بحث کنیم، اما اینکه اساساً روایت را از اول یک مارک بزنیم و بگذاریم کنار غلط است، حتی روایت ضعیف؛ روایت ضعیفه ممکن است به یک روایت قوی کمک کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی از علما و شخصیت‌های مطرح عراق در دیدار با مدیر و دانش‌پژوهان گروه ‌علوم و معارف ‌قرآن و حدیث مرکز تخصصی آخوند خراسانی …

این کتاب در پی آن است که، در حد امکان، نشان دهد که چه شد که کلام و فقه شیعه در رقابت با کلام و فقه سنی، و کلام و فقه عقل‌گرای شیعی در تقابل با کلام و فقه اخباری شیعی شکل گرفت؛ و نقش شیخ مفید در این شکل‌گیری چه بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «شیخ مفید» که به‌تازگی در ذیل مجموعه «سازندگان جهان ایرانی ـ اسلامی» منتشر شده است، نگاهی روش‌مند و مبتنی بر رویکردهای نوین تاریخ‌پژوهی به زندگی یکی از مهم‌ترین فقهای تاریخ شیعه دارد. این کتاب که نوشته «تیمیه بیگم دائو» است، پویا هیبت‌اللهی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت مشروطه، در کتابی تحت عنوان «تنبیه الامه و تنزیه المله» به قلم خود ایشان و به زبان فارسی منتشر گردید. در این کتاب نائینی در جهت تبیین سلطنت مشروطه تلاش وافری نموده، مبانی آن را مورد بررسی و واکاوای عمیق …

شبکه اجتهاد: محمدصادق مستفید در یادداشتی به بهانه‌ رونمایی از درسنامه «غناء و موسیقی» متن درس خارج فقه مکاسب محرمه آیت‌الله خامنه‌ای، نقدی بر مقدمه‌ی کتاب نوشته و مدعی است که شأن مقدمه بودن حفظ نشده و سپس به مبانی آیت‌الله معرفت در موسیقی اشاره دارد. استاد رضا مختاری نیز در نوشتاری که در کانال سرائر منتشر شد، پاسخی متین به این مطلب داشته است که با هم می‌خوانیم. محمدصادق مستفید: چند روزی است متن درس خارج غنای آیت‌الله خامنه‌‌ای توسط انتشارات انقلاب اسلامی چاپ شده؛ کتابی است استوار و بایسته‌ی توجه ولی متأسفانه در مقدمه‌ی کوتاهی که برای کتاب …

کتاب «The Laws of Islam» مجموعه آرای فقهی آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی از علما و مراجع شهر کربلا به‌صورت رساله عملیّه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «احکام الاسلام» به زبان انگلیسی مجموعه آرای فقهی آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی است که به‌صورت رساله عملیّه و در ۴۸۰ صفحه، در دسترس همگان قرار گرفته است. بنابر این گزاش، کتاب با بیان مهم‌ترین و ضروری‌ترین احکام شرعی و با ذکر شمّه‌ای از دلایل قرآنی و روایی آنها، خوانندگان را به احکام و مسایل شرعی رهنمون ساخته و مؤمنان را با روح شریعت اسلام بیشتر آشنا می‌نماید تا محتوای احکام …

شبکه اجتهاد: در دو سه دهه اخیر در نوشته‌هایی که درباره تاریخ ایران در دوران قاجار و یا درباره مشروطیت نوشته شده به ویژه آنهایی که به زبان‌های اروپایی منتشر شده موارد زیادی را‌‌ می‌بینیم که در آنها درباره گفتمان اصولی و اجتهادی علمای عتبات و ایران، نزاع اخباری‌ها و اصولی‌ها و نتایج آن بر سپهر سیاست و اجتماع و فرهنگ و فکر دینی بحث‌‌ می‌شود؛ از جمله برای بحث از نتایج آن در عصر مشروطیت و یا اندیشه و کردار سیاسی علما و یا مناسبات علما با قدرت و حاکمیت قاجار. همچنین برای بحث درباره مناسبات علما با صوفیه …

صدای تخریب در گوش نوغان‌‌ می‌پیچد و دیر نیست که به جای مرثیه زنان نوغان هیاهوی کاسبان نان و جان بلند شود. دیر نیست که واژه مجاور- همان‌‌ها که با هزار امید نسل در نسل همسایه آقا بودند و میزبان واقعی زائرانش- از قاموس بافت رخت بربند و پوچی رفع مشکلات آشکار شود. پس تا فرصت هست اینجانبان امضاکنندگان این نامه از جنابعالی خواهشمندیم ضمن تذکر به دیوان محترم ادالت اداری دستور فرمایید تا از لغو مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی جلوگیری شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از علما و اساتید حوزه و دانشگاه و سازمان‌های مردم نهاد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین، عضو هئیت علمی گروه فقه و حقوق مرکز ‏تحقیقات زن و خانواده در بخش اول گفتگوی خود به تبیین «شئون ولایی مرجع تقلید و خلط بین دو بحث ولایت و مرجعیت» و تشریح «تاثیر جنسیت در مناصب ولایی ‏و عدم تاثیر در شأن افتاء» پرداخت و بیان داشت: جنسیت تاثیر در اجتهاد و افتاء ندارد. اینک بخش دوم این گفتگو از منظرتان می‌گذرد. اجتهاد: دلیل اختلاف در مساله پژوهشی شما که مرجعیت زن را به اثبات رسانیده‌اید با آنچه که در ‏حوزه‌های علمیه مشاهده می‌شود چیست؟ آیا آقایان از نظرات اطلاعی ‏ندارند یا اینکه …

یکی از آفت‌هایی که به ویژه در دهه اخیر گریبان حوزه علمیه را گرفته، رشد «آیت‌الله»هایی است که معلوم نیست با ضابطه علمی و عینی به این مرتبه رسیده‌اند یا خیر؛ القاب حوزوی مسئله‌ای عرفی میان حوزویان است، ولی رقابت برای آن، ولو در بین اندکی از این جامعه باشد، شایسته حوزه و حوزوی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، مسئله القاب حوزوی موضوعی درازدامن و پرفراز و نشیب در طول تاریخ حوزه بوده و هست. اگر اولین شکل نسبتاً رسمیت‌یافته تبلیغ دین در قالب مکتب و مدرسه را به دوره صادقین(ع) نسبت دهیم، در آن دوران امام صادق(ع) با لقب …

مقام معظم رهبری ضمن چندین استفتاء می‌فرمایند: کلیه عملیات بانکی که بر اساس قانون عملیات بانکی مصوب مجلس شورای اسلامی و موردتایید نگهبان باشد محکوم به صحت است. از طرفی مراجع عظام تقلید نسبت به وضعیت شرعی عملکرد نظام بانکی هشدارهای تند و تیزی داده اند. این دوگانگی موجب ابهاماتی شده است که در این نوشته به تبیین این موضوع پرداخته می‌شود. شبکه اجتهاد: با گذشت حدود ۳۵ سال از اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسیده است، متاسفانه امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که عملکرد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر زینب طلوع هاشمی، دارای مدرک دکرای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه فردوسی مشهد است. او به دلیل علاقه وافر به تحصیلات حوزوی، بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی، وارد حوزه علمیه خواهران شد و در کنار تحصیل در حوزه، نزدیک به یک‌دهه است که مشغول به تدریس مباحث مربوط به علوم قرآنی، حدیث و بعضا تفسیر در سطح دو و سه حوزه علمیه خواهران و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعه‌المصطفی و دانشگاه می‌باشد. در کنار فعالیت‌های پژوهشی، وی راهنمایی و داوری ده‌ها پایان‌نامه در حوزه و جامعه‌المصطفی را در کارنامه خود دارد. همکاری با مرکز …

کتاب «رجال کاربردی با تکیه بر سندشناسی» نوشته مهدی غلامعلی به تازگی از سوی انتشارات دارالحدیث چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب با هدف آموزش شیوه بررسی اسناد در قالب رجال کاربردی تدوین شده است. درس نامه رجال کاربردی، از پنج بخش و شانزده درس تشکیل شده است. پنج عنوان عبارت است از کلیات و مفاهیم، اتصال سند، هویت شناسی راویان، بازشناسی احوال راویان و اعتبار سنجی اسناد. شناسایی افرادی که گفتار و رفتار معصومان (ع) را گزارش کرده‌اند و شناخت چگونگی ارتباط آنان با یکدیگر به عهده دانش رجال است. این کتاب با استفاده از …

نویسنده «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» معتقد است، در دوره پهلوی اول تحولات نهاد روحانیت را می‌توان در سایه تمرکز فزاینده در نهاد دولت مورد ارزیابی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، «تکوین نهاد مرجعیت شیعه» نوشته محسن صبوریان که پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات آن را به تازگی منتشر کرده است، پژوهشی است تاریخی پیرامون مسئله تمرکز در نهادهای دین و دولت و نسبت آن با گسترش روندهای بوروکراتیک در نهاد دولت. این کتاب که برگرفته از رساله دکترای نویسنده آن است، بررسی تکوین تاریخی مرجعیت تقلید شیعه در دوران معاصر را در دستور کار خود قرار داده است. …

بسته تابستانی «فقه نظام رویکردها و نظریات» به همت مؤسسه علمی فرهنگی آفاق حکمت ارائه می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام عبدالرحیم جعفریان از ارائه بسته تابستانی دوره فقه نظام رویکردها و نظریات از سوی مؤسسه فرهنگی آفاق حکمت خبر داد و گفت: دوره علمی فقه نظام، از سری درس گفتارهای عمومی مدرسه آفاق است که با دعوت از اساتید شاخص این حوزه، در زمستان ۹۶ به صورت حضوری در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. مسؤول امور دانشجویی مؤسسه فرهنگی آفاق حکمت ادامه داد: بسته تابستانه دوره فقه نظام رویکردها و نظریات مشتمل بر ۲۵ ساعت …

شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات درخور توجه، نسبتِ «انقلاب اسلامی» با «نهضت مشروطه» است. در این زمینه تحلیل‌‌ها و دیدگاه‌‌های مختلفی وجود دارد. اما موضوع هم‌‌چنان نیازمند تحلیل و بررسی است. آیا انقلاب اسلامی ایران گام دیگری در راستای تداوم نهضت مشروطیت و تحقق اهداف متعالی آن بود یا انقلابی ضدّ مشروطه؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش لازم است تا اهداف نهضت مشروطه شناسایی شود و سرنوشتی که این نهضت پیدا کرد، مورد توجه قرار گیرد. هم چنین لازم است اهداف انقلاب اسلامی و مسیری که طی کرده مورد مطالعه قرار گیرد. به راستی میان اهداف این دو نهضت …

شبکه اجتهاد: ۵ مرداد سال ۱۳۵۸ اولین نماز جمعه تهران پس از سال‌ها تعطیلی به امامت آیت‌الله سیدمحمود طالقانی برگزار شد؛ نماز جمعه‌ای که به گزارش رسانه‌های آن زمان، بیش از یک میلیون‌نفر در آن حضور پیدا کردند. این نماز، به عنوان اولین نماز جمعه پس از انقلاب اسلامی در زمین فوتبال دانشگاه تهران برگزار شد و از آن روز به بعد دانشگاه تهران به محل دائمی برای برگزاری نماز جمعه و همچنین نماز عید فطر تبدیل شد. محوطه دانشگاه تهران از ساعت ۱۱ صبح مملو از جمعیت شده بود و نماز جمعه با حضور بیش از یک میلیون‌نفر اقامه …

آیت‌الله جوادی املی با اشاره به سوابق درخشان حوزه علمیه خراسان و با بیان اینکه این حوزه سوابق درخشان فراوانی دارد، توصیه کرد: مدیریت این حوزه علمیه در گام اول جلوی «نهال فروشی» را جداً بگیرد و با شناسایی استعدادهای راغی از آنها حمایت کند تا از حوزه و مسیر درس و تحقیق خارج نشوند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، در جمع مسئولان، اساتید ‌و طلاب حوزه علمیه مشهد، در مدرسه علمیه عالی نواب به موضوع «رسالت حوزه‌های علمیه» پرداخت و با اشاره به اینکه وقتی دین طلوع کرد اولین بیان او «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِیضَهٌ» بود، گفت: …

وزارت اوقاف مصر از برگزاری سی امین همایش بین المللی «فقه حکومت» در ۱۵ و ۱۶ سپتامبر آینده با مشارکت گسترده بین المللی خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، وزارت اوقاف مصر از برگزاری سی امین همایش بین المللی “«فقه حکومت» در ۱۵ و ۱۶ (۲۴ و ۲۵ شهریورماه ۹۸) سپتامبر آینده با مشارکت گسترده بین المللی خبر داد. این وزارت افزود: این همایش به مسائلی مانند نو آوری در خطابه دینی، گسترش اندیشه اعتدالی و تولیدات شورای عالی امور اسلامی در زمینه تألیف، ترجمه، نشر و توزیع می‌پردازد. این همایش محور‌های زیر را مورد بررسی قرار می‌دهد: محور اول: …

«تلقیح مصنوعی در آینه فقه» پنجمین کتاب از مجموعه مسائل مستحدثه پزشکی حجت‌الاسالام سید محسن مرتضوی توسط بوستان کتاب قم چاپ شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تلقیح مصنوعی در آینه فقه» توسط حجت‌الاسالام سید محسن مرتضوی، مدرس سطوح عالیه حوزه علمیه قم و عضو گروه فقه پزشکی جامعه المصطفی به چاپ رسیده است. در چکیده کتاب می‌خوانیم: تلقیح مصنوعی از مشغولیت‌های جدید دانش بشری و از مسائل مستحدثۀ فقه اسلامی است، چراکه ناباروری همواره چون رنج و گرفتاری در زندگى انسان‌ها جلوه کرده و مایۀ نگرانی آن‌ها بوده است. امروزه تلقیح مصنوعى و روش‌های نوین باروری، از رایج‌ترین روش‌ها …

شبکه اجتهاد: نشست عمومی علما، اساتید، روحانیون و طلاب مشهد با عنوان «رسالت‌های حوزه علمیه» با سخنرانی ‌آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.

شبکه اجتهاد: یک حدیث و خبر ظنی هر قدر هم با اعتبار و نافع و استفاده از آن اجتناب‌ناپذیر باشد اما با روش معهود و معمول فعلی که به آن مستقلا حجیت و اعتبار داده شود و صرف نظر از شواهد یقین‌آور دیگر و ضمیمه آن با دیگر قراین و مؤیدات مقالی و مقامی و امثال آن برای تحصیل یقین به صدور حکمی از خدای متعال برای دلیلیت بر یک حکم شرعی به آن بسنده شود این امر بویژه در موارد غیر اضطراری امری است که به علمیت و قطعیت و اعتبار علم دینی خدشه می‌زند. چنین ادله گمانی صرفا …

شبکه اجتهاد: ۵ مرداد ۱۳۵۸ هجری شمسی برابر با ۳رمضان ۱۳۹۹هجری قمری، نمازجمعه به عنوان اجتماع بزرگ و وحدت آفرین مردم به فرمان بزرگ مرد تاریخ حضرت ‌آیت‌الله العظمی امام خمینی(ره) در جامعه اسلامی ایران احیا شد و ‌آیت‌الله طالقانی ابوذر زمان نخستین امام جمعه تهران لقب گرفت و اولین نمازجمعه را اقامه کرد. کسب درجه اجتهاد در ۲۸ سالگی وی که در اسفند ماه ۱۲۸۹ در خانواده‌ای مذهبی در روستای طالقان از توابع شهرستان ساوجبلاغ کنونی متولد شد زیر نظر نخستین استاد خود پدرش ابوالحسن علایی طالقانی که به ساعت‌سازی اشتغال داشت رشد کرد و تحصیلات تکمیلی خود را …

دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسامی از تدوین پروژه «بهره گیری از اهداف دین در اجتهاد» خبر داد و گفت: این پروژه ذیل میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی قرار گرفته و در قالب کتاب منتشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سعید ضیائی‌فر در رابطه با پروژه تحقیقاتی اظهار داشت: تا کنون اجتهاد عهده دار استنباط احکام شرعی فرعی بوده ولی به مسائل نوپیدایی مانند نظام سازی، برنامه ریزی، قانون گذاری و ارائه الگو، فلسفه و امثال اینها کمتر وارد شده است. وی افزود: تنها نمونه کاری که در زمینه ارائه نظام می‌توان مشاهده کرد، کاری است که مرحوم …

مرحوم شیخ جواد تبریزی در درس فقه و اصول نشان می‌داد که در کجاها اخباری‌ها اجتهاد می‌کردند و در چه مسائلی وارد اصول می‌شدند. در واقع اخباریگری با آن توصیف محمدامین استرآبادی و آن رویکرد تندش اصلاً ممکن نیست عملی بشود؛ یعنی اگر بخواهیم وارد مباحث دینی بشویم، ممکن نیست با آن روش استرآبادی به نتیجه برسیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، محمدامین بن محمد شریف (۱۰۳۶ق)، معروف به اَمین استرآبادی، فقیه و محدث شیعه و از علمای بزرگ امامیه و اوج اندیشه و گرایش به مکتب اخباریگری در سده دهم و اوایل سده یازدهم هجری است. از آغاز زندگی او …

استاد رضا مختاری می‌گوید: آیت‌الله خامنه‌ای وقتی به این بحث رسیدند به جای اینکه محور بحثشان را مکاسب محرمه شیخ قرار دهند، روایات غناء قرار دادند و فرمودند که ما روایات را دانه به دانه از روی این کتاب می‌خوانیم. روایات را از روی کتاب خواندند و تمام روایات را از لحاظ سندی و متنی بررسی کردند، همچنین تحقیقات فقها را که در مجلدات دیگر کتاب بود به مناسبت بحث کردند، بعضی‌ها را قبول کردند و بعضی‌ها را رد کردند، بنابراین فقط به روایات اکتفا نشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب متن درس خارج فقه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در موضوع …