اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد حاج سید محمدحسن طباطبایی از خطبا، اساتید اخلاق و مدیران موفق حوزه علمیه مشهد که سال‌ها در جهت شکوفایی احکام نورانی اسلام و ترویج معارف اهل‌بیت عصمت و طهارت علیه‌السلام مشغول تدریس و تبلیغ بود که در سالروز شهادت حضرت جوادالائمه (علیه‌السلام) در سن ۷۳ سالگی دار فانی را وداع گفت.      

عالم وارسته و معلم اخلاق حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمدحسن طباطبایی از اساتید باسابقه حوزه علمیه مشهد و مدیر مدارس علمیه الحجه(ع)، ساعتی قبل در سن ۷۳ سالگی دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حاج سید محمدحسن طباطبایی از خطبا، اساتید اخلاق و مدیران موفق حوزه علمیه مشهد، از محضر علمی استاد صالحی، ادیب نیشابوری و سید ابراهیم حجازی بهره برد و سال‌ها در جهت شکوفایی احکام نورانی اسلام و ترویج معارف اهل‌بیت عصمت و طهارت علیه‌السلام مشغول تدریس و تبلیغ بود که در سالروز شهادت حضرت جوادالائمه (علیه‌السلام) در سن ۷۳ سالگی بر اثر بیماری …

شبکه اجتهاد: دوران امامت امام‌جواد ۱۷ سال طول کشید. اما هم اطلاعات تاریخی ما از سبک زندگی آن حضرت در حوزه‌های مختلف عبادی، فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و …؛ و هم احادیث رسیده از ایشان بسیار اندک است. طبق بررسی جناب آقای عطاردی در کتاب مسند الامام الجواد علیه‌السلام در مجموع حدود ۲۲۰ روایت از آن حضرت در حوزه‌ها و بخش‌های مختلف آموزه‌های دینی به دست ما رسیده است. این در حالی است که شیخ طوسی ۱۱۳ و جناب آقای قریشی در کتاب حیاه الامام الجواد ۱۳۲ نفر از شاگردان و راویان حدیث از امام جواد را نام برده‌اند. …

آن روش آقای بروجردی اگر اِحیا بشود، یعنی اگر ما روش و متد را یاد بگیریم و در ثانی وسایل کار را آماده کنیم، می‌توانیم فقیهی را تربیت بکنیم که در طی سه سال، چهار سال بتواند در تمام ابواب فقه نظر بدهد. ما در این جهت مشکل نداریم. ما مشکل‌مان این است که اینها بحث تخصص را با یک امکانات محدود مطرح کردند. شبکه اجتهاد: استاد سید احمد مددی در سال ۱۳۳۰ در نجف اشرف متولد می‌شود و در سن پنج سالگی به همراه خانواده به مشهد مقدس مهاجرت می‌کند. ایشان در مشهد وارد حوزه علمیه می‌شود و از …

شبکه اجتهاد: نمودار ذیل احکام خمس سهام مطابق با فتوای مقام معظم رهبری آیت‌الله خامنه‌ای می‌باشد که کیفیت محاسبه آن طراحی شده است.

ضرورت توسعه به‌عنوان یکی از مستحدثات مهم امروز از طرفی و گستردگی قلمروی شریعت مقدس اسلام از سویی دیگر فقیه را به پاسخگویی در مورد تعیین وظیفه عملی در قبال اجرای طرح‌های توسعه وادار می‌کند. از سویی دیگر می‌بینیم موقوفات بسیار گسترده هستند و خواه ناخواه تحت تأثیر اجرای طرح‌های توسعه قرار می‌گیرند. به دلیل اهمیت بسیار بالایی که در فقه اسلامی برای حفظ موقوفات و منافع آن‌ها و منافع موقوف علیهم داده شده است، ضروری است که به‌صورت مشخص رابطه توسعه و موقوفات و احیاناً چالش بین این مفهوم مورد بررسی دقیق قرار گیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیست …

وقتی حاکمیت به دست حاکمیت اسلامی و شیعی است، بهترین فرصت است که ما رفت و برگشت بین حوزه اندیشه و عمل و سیاست‌گذاری را برقرار کنیم. متأسفانه این اتفاق نیفتاده است. شهید صدر در دو سطح وارد حوزه بانکداری اسلامی شد. در یک سطح ایشان در خصوص پیراستن نظام بانکداری متعارف جهان از مسئله ربا صحبت‌‌‌ می‌کند و در سطح دیگری به سمت ایجاد نظام بانکداری در جامعه اسلامی‌‌‌ می‌رود که این بحث ناتمام اندیشه شهید صدر است. یک درسی که باید از ایشان بگیریم هویت‌مند کردن سیاست‌‌‌‌های ماست. در جمهوری اسلامی ما ارتباط سیاست‌گذاری با پایه‌های نظری و …

شبکه اجتهاد: با مراجعه به مصادر رجالی اهل سنت می‌بینیم تشیع ـ به معنی اعتقاد به ولایت بلافصل أمیر المؤمنین و برائت از خلفای دیگر ـ گناهی است نا بخشودنی، و اتهام به تشیع برای ذکر یک راوی در کتب ضعفاء کافی است. به این اقوال در تضعیف یک راوی تنها به جرم شیعه بودن بنگرید: ۱. قال أشهب: سئل مالک عن الرافضه؟ فقال: لا تکلّمهم ولا ترو عنهم فإنّهم یکذبون۱ ۲. حرمله بن یحیى قال: سمعت الشافعی یقول: لم أر أحداً من أهل الأهواء أشهد بالزور من الرافضه۲ ۳. المؤمل بن إهاب قال: سمعت یزید بن هارون یقول: لا …

کتاب «فقه الأطعمه والأشربه» در سه جلد به قلم استاد حیدر حب‌الله از سوی نشر دار روافد بیروت به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید شیخ حیدر حب‌الله، پژوهشگر لبنانی و استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با عنوان «فقه الأطعمه والأشربه» در سه مجلد و در ۱۴۶۳ صفحه، در بیروت چاپ و منتشر شده است. «فقه اطعمه و اشربه» مباحث متنوعی در موضوع خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و قرائات جدید در پرتو مسائل مستحدثه را مورد بررسی قرار می‌دهد و درباره‌ی ادعای تناقض بین فقه اطعمه و اشربه با قرآن و روایات سخن گفته می‌شود. در …

شبکه اجتهاد: یکی از مهم‌ترین راه‌های اصلاح اندیشه و فهم ما از دین و مذهب شناخت دین و منابع دینی در بستر تاریخی آن است. این شناخت درک ما را از تحول تاریخی فهم‌های دینی ارتقا‌ می‌دهد. اگر خواهان اجتهاد در اصول و فروعیم و اگر‌ می‌خواهیم درک درستی از دیالکتیک “نص” و “تاریخ” و سهم مقتضیات زمان و مکان در فهم فقیهان و متکلمان از دین و منابع دینی داشته باشیم چاره‌ای نداریم الا اینکه به تاریخ مراجعه کنیم. قرآن را در بستر تاریخی عصر نزول و سیره پیامبر اکرم (ص) ببینیم و تعامل صحابه و تابعین و نسل‌های …

شبکه اجتهاد: یک. مطابق قانون مجازات شخصی مرتکب قتل عمد شده قصاص (در صورت تقاضای ولی دم) و مجازات فردی که سلاح به دست گرفته و موجب وحشت مردم شده که اصطلاحاً به او محارب گفته می‌شود سلب حیات است. در احکام شرعی موارد دیگری از اعدام وجود دارد که موضوع این بحث نیست و آنچه اکنون اهمیت دارد آن است که در برخی مقررات قانون مجازات شخصی که به‌قصد مقابله با نظام به تخریب اموال عمومی پرداخته (ماده ۶۸۷) یا با دول خارجی متخاصم همکاری داشته (ماده ۵۰۸) می‌تواند حبس تعیین گردد یا به مجازات محارب و مفسد فی …

شماری از مراجع تقلید در استفتائات جداگانه‌ای نظر خود را در رابطه با حکم سبد گردانی در بازار سرمایه و جزییات آن را بیان کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در سه سؤالی که از مراجع تقلید درباره حکم سبد گردانی در بورس شده آمده است: «بعضی افراد پیشنهاد می‌دهند که پول و سرمایه بدهید تا ما در بورس با آن کار می‌کنیم و سود حاصل از آن نصف باشد آیا اشکال دارد؟»، «اگر عامل یا همان وکیل شرط کند ضرر به عهده خود وکیل باشد و از پول شخصی ضرر را جبران می‌کند آیا اشکال دارد؟» و «اگر وکیل یا …

اولین جشنواره حوزوی-دانشگاهی با موضوع «طراحی سؤالات فقهی فضای مجازی» برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، اولین جشنواره حوزوی-دانشگاهی خود را با موضوع «طراحی سوالات فقهی فضای مجازی» برگزار می‌کند. شرایط جشنواره: محدودیتی در تعداد سوالات نیست و با طرح یک سوال فقهی نیز می‌توان در جشنواره شرکت کرد. طراحان «بیشترین» و «بهترین» سؤالات، برگزیدگان این جشنواره خواهند بود. سؤالات باید به صورت متن ارائه شود و از برگزیدگان در پروژه «نظام موضوعات و مسائل فضای مجازی» دعوت به عمل خواهد آمد. محور‌های جشنواره: سؤالات فقهی درباره موضوعاتی نظیر هوش مصنوعی، …

مرکز تراث کربلا وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی در راستای مجموعه آثار خود در زمینه احیای میراث علمی علما و اندیشمندان به تازگی کتاب (رساله فی نفی حجیه الظن) تالیف شیخ محمد تقی هروی حائری ( ۱۲۱۷ -۱۲۹۹ه) از علمای قرن سیزدهم را منتشر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب توسط حجت‌الاسلام محمدجعفر اسلامی مورد تحقیق قرار گرفته و مرکز تراث کربلا آن را بازبینی و فهرست نویسی کرده است. این کتاب حاوی (۳۳۷) صفحه است که در بردارنده همه ادله بر حجیت ظن و نیز ذکر اعتراضات و ایرادات وارده به …

یک مغالطه‌ای در این چند دهه‌ی اخیر از سوی افرادی که می‌خواهند دین را از اعتبار ساقط کنند صورت گرفته و تفکیک کرده‌اند بین دین و برداشت از دین، بین قرآن و برداشت از قرآن، بین روایات و برداشت از روایات. وقتی دین و قرآن و سنت را از برداشت آنها جدا کنیم، نتیجه‌اش این می‌شود که بگوییم شما یک جور برداشت می‌کنید این آقا یک جور دیگر و آن فقیه هم جور دیگری. بنابراین هر کسی می‌تواند حق هر برداشتی از متون دینی را داشته باشد. یا برخی از روشنفکران ادعا می‌کنند احکامی که در قرآن آمده تاریخ‌مند است …

‌‌اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج سید کاظم اخوان مرعشی، از تربیت‌یافتگان نامدار حوزه‌های علمیه قم و نجف و از پیشگامان انقلاب اسلامی در شهر مشهد به‌شمار می‌‎آمد. ایشان سال‌ها نزد اساتید برجسته به تحصیل پرداخت تا به درجه عالیه اجتهاد نائل آمد. او حدود نیم قرن به تدریس فقه و اصول اهتمام ورزید و در این مدت شاگردان و فضلای زیادی را تربیت و پرورش داد. او از دودمان اجتهاد و فقاهت بود‌‌. خودش فقیه و مرجع تقلید بود؛ برادرش آیت‌الله سید مهدی اخوان مرعشی، فقیه و مرجع تقلید مقیم قم بود. پدرش آیت‌الله سید محمدرضا مرعشی رفسنجانی، فقیه و …

مرحوم آخوند خراسانی به این رسیده بود که اقامه حکومت به شیوه مردمی صحیح است. در همان عصر، سید یزدی به نظر دیگری رسیده بود و هر دو هم قاطع بودند. اگر بگویند که نظر ما بدیهی است، این یک تندروی در اعمال نظر شخصی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی قاینی، از شاگردان آیات عظام خویی، منتظری و تبریزی و از محققان مطرح حوزه علیمه قم است. این استاد خارج فقه و اصول و دانش‌آموخته حوزه‌های نجف و قم در بخشی از گفتگوی خود با مجله تقریرات اظهار داشته است: ممکن است در مسائل نو پیدا …

شبکه اجتهاد: شورای نگهبان در ساختار حکومتی نظام جمهوری اسلامی ایران، جزء مکمل قوه مقننه می‌باشد؛ شورایی مرکب از شش نفر فقیه عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسائل روز، به انتخاب مقام رهبری؛ و شش نفر حقوقدان در رشته‌های مختلف حقوقی، با معرفی رئیس قوه قضاییه و انتخاب نمایندگان مجلس؛ مصوبات نمایندگان مجلس شورای اسلامی را از نظر عدم مغایرت با احکام اسلام و قانون اساسی، بررسی و اظهار نظر می‌کند. (اصل۹۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی) طبق اصل ۹۳ قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی، بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد و قانونیت مصوبات آنها منوط به نظر …

برخی حکم صادر شده اخیر را مبنی بر اعدام به دلیل تکرار شرب خمر، مستند به فتوای امام خمینی(ره) در «تحریرالوسیله» دانسته‌اند. این در حالی است که دست کم بر سر اینکه «این مسأله» حکمی فقهی بوده و همه فقها آن را قبول دارند، اجماع وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در روزهای اخیر، اعدام فردی در زندان مرکزی مشهد به جرم نوشیدن چندباره مشروبات الکلی، واکنش‌های زیادی در فضای مجازی به دنبال داشت. در همین راستا، در مباحث حقوقی‌ای که در این رابطه مطرح شد؛ برخی این حکم را مستند به فتوای امام خمینی(ره) در تحریرالوسیله دانسته‌اند. این در …

آیت‌الله علوی گرگانی در نامه‌ای به ریس جمهور در اعتراض به گرانی‌ها گفت: شرایط فعلی جامعه و ناله‌های قشر مستضعف و متوسط جامعه از فشار گرانی و بی‌ثباتی قیمت‌ها قلب هر انسانی دلسوز نسبت به مملکت را می‌آزارد؛ هرچه سریعتر فکری برای گرانی‌های بی‌رویه کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله اسید محمدعلی علوی گرگانی در نامه‌ای به رئیس جمهور از او خواسته است هر چه سریعتر فکری کرده و با تقویت نظارت بر بازار و کاهش قیمت دلار به قیمتهای سابق و ثبات بخشی به اقتصاد کشور جبران کاستی‌ها کند. متن نامه به شرح زیر است: بسمه تعالی ریاست محترم …

فقها و مراجع تقلید معتقدند سهام شرکتی که تولید کالای حرام کنند، نمی‌توان در آن سهام سرمایه گذاری کرد. همین طور اگر بانک ربوی باشد این گونه است. اما اگر شرکتی که قصد خریداری سهام آن را دارم، تولیدکننده حرام و بانک ربوی نیست، خرید سهام و سود بردن آن از نظر شرعی ایراد و اشکالی ندارد و با توجه به این که بعد از تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا، شرکت تولید کننده‌‌‌‌ کالای حرام و حتی بانک ربوی نداریم و مردم از لحاظ شرعی با اطمینان خاطر می‌توانند در شرکت‌‌های سهامی شرکت کرده و سود ببرند. به گزارش …

شبکه اجتهاد: معمولا هر روز پس از نماز مغرب اگر به دفتر آیت‌ﷲ‌ سید موسی شبیری زنجانی بروید که نزدیک‌ترین دفتر در میان دفاتر مراجع بزرگ تقلید به حرم حضرت معصومه(ع) است، این مرجع تقلید ۹۳ ساله را می‌بینید که حتی روز تعطیل آخر هفته به دفتر می‌آید و با حاضرین در دفترش بحث آزاد علمی می‌کند. این دفتر که تا ربع قرن پیش محل سکونت خاندان پدری امام موسی صدر بوده، اغلب روزها شاهد گعده علمی آیت‌ﷲ با شاگردان و طلاب است. این گعده که محل حضور برخی استادان و محققان حوزوی هم هست، به بررسی موضوعات و مسائل …

شبکه اجتهاد: متن پیشرو بازخوانی یک مناظره مکتوب در سال ۱۳۶۵ است که توسط نشریه کیهان فرهنگی در چند شماره منتشر شد. در این مناظره مکتوب ابتدا آقای بهبودی ادعاها و مطالبی را به میراث حدیثی و معتبر شیعه از جمله احادیث طبی وارد می‌کنند. اما این ادعاها بی پاسخ نمانده و با واکنش بزرگان و علمای آن زمان روبرو می‌شود از جمله استاد معظم ‌حجت‌الاسلام شبیری زنجانی در شماره بعد کیهان فرهنگی پاسخ‌های علمی و متینی به ایشان می‌دهند. این بازخوانی از سوی «موسسه طبنا» گردآوری شده است که توجه شما را به آن جلب می‌نماییم: مرحوم محمد باقر …

شبکه اجتهاد: اعدام یک مرتکب بزه شرب خمر در مشهد در فضای رسانه‌ای توجه صاحب‌نظران و شهروندان عادی را جلب کرده است. این حکم به استناد ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی صادر شده است که مقرر می‌دارد: «هرگاه کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حد شود و هر بار حد آن جرم بر او جاری گردد، حد وی در مرتبه چهارم اعدام است». مرتکب فوق پیش‌تر پنج بار برای شرب خمر به تحمل هشتاد ضربه تازیانه محکوم شده و در بار آخر، وی به استناد ماده فوق به اعدام محکوم شده است. هرچند دسترسی به جزئیات این پرونده‌ها …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تفکیک میان دو مکتب قم و نجف را در حال حاضر سخت دانست و گفت: مبادلات علمی و تضارب آراء به‌ویژه بعد از سقوط صدام به شکل خوبی بین دو مکتب انجام گرفته و روبه رشد است و آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مراجع تقلید، مردم، اقتضائات جهانی و حاکمیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، پیرامون مکتب قم و ویژگی‌های آن به شفقنا گفت: سخت است که بتوانیم دو مکتب به‌نام‌های نجف و قم را از هم تفکیک کنیم. اگر پنجاه …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس نبود قوانین کافی مبتنی بر فقه نسبت به آب و توزیع آن را مشکلی اساسی دانست و افزود: فقه و قانون باید ورود بیشتر و دقیق تری در خصوص آب و خاک پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در سومین جلسه هیئت اندیشه ورز کشاورزی با عنوان آب و خاک که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: فعال نشدن فقه و قانون در حوزه آب و خاک می‌تواند مسیر توسعه و پیشرفت مناطق مختلف کشور به ویژه در کشاورزی را با مشکل مواجه کند. …

قواعد استظهار مجموعه‌ای از قواعد اصولی است که با تشخیص ظهور تاسیس می‌شود و در راه کشف بسیاری از احکام شرعی از نصوص دینی موجود در قرآن و سنت به کار گرفته می‌شود. بحث از قواعد استظهار در حل مسائل نوپیدایی فکری و معرفی توانمندی فقه برای پاسخگویی در رشته مطالعات فقهی ضروری است. جدیدترین اثر علمی قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به‌زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسفندیاری (اسلامی) در گروه دانش‌های وابسته به فقه پژوهشکده فقه …

آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی با توجه به نزدیک شدن ایام محرم حسینی و شیوع ویروس کرونا در پاسخ به استفتایی درباره عزاداری محرم امسال نظریه فقهی خود را بیان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد تقی مدرسی از مراجع تقلید کربلای معلی، در پاسخ به استفتایی درباره برگزاری مراسم عزاداری امام حسین (ع) در ماه محرم امسال با توجه به شیوع کرونا پاسخ داد. متن استفتاء و پاسخ معظم‌له به شرح زیر است: پرسش: بسم الله الرحمن الرحیم؛ السلام علیکم و رحمه الله و برکاته؛ به موسم عزاداری و احیای نهضت حسینی در ماه محرم نزدیک می‌شویم، امّا همچنان …

استاد سید منذر حکیم با بیان اینکه درباره حجاب و عفاف نخستین گام ایجاد دغدغه و اهتمام نسبت به این مساله است گفت: در گام دوم باید مشخص شود بحث حجاب و عفاف برای همه انسان‌هاست یا تنها مختص مسلمانان است. شبکه اجتهاد: دو واژه‌ی «حجاب» و «عفت» در اصل، معنای منع و امتناع مشترک‎اند. تفاوتی که بین منع و بازداری حجاب و عفت است، تفاوت بین ظاهر و باطن است؛ یعنی منع و بازداری در حجاب مربوط به ظاهر است، ولی منع و بازداری در عفت، مربوط به باطن و درون است؛ چون عفت یک حالت درونی است، ولی …

‌حجت‌الاسلام کشوری دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی در تبیین الگوی فقهی ارزیابی غذا، گفت: این آغاز گفت وگوهای ما با سازمان غذا و دارو خواهد بود و همه وزارت خانه‌هایی که متکفل تولید غذای مردم هستند را دعوت می‌کنیم که از الگوهای فقهی در استاندارد گذاری و طراحی برنامه غذایی مردم ایران استفاده کنند و این گونه نباشد که پس ۴ دهه بگوییم کشور را با نگاه دینی اداره می‌کنیم، ولی در مساله غذا هیچ اثری از شاخصه‌های دینی نباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «تبیین الگوی جدید ارزیابی غذا و بررسی اشکالات کُدِکس آلیمنتاریوس (Codex Alimentarius)» در …