اختصاصی شبکه اجتهاد: ۲۷ اردیبهشت سالروز ارتحال فقیه محقق و اصولی مدقق آیت‌الله محمدتقی بهجت اعلی‌الله‌مقامه الشریف است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد شناخته شده دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، اگرچه در زمره سنتیان این حوزه به شمار می‌آید، اما تحقیقات وسیعی در حوزه‌های نوپدید فقهی دارد. وی که سابقه شاگردی بزگانی همچون آیات عظام خوئی، منتظری، وحید خراسانی و تبریزی را در کارنامه دارد، در گفتگوی اختصاصی با اجتهاد، به بررسی فقهی عزاداری امام حسین (ع) پرداخت و از تعارض آن با عناوینی همچون ایذاء مؤمن و هتک سخن گفت.

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ایام محرم، با حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی، استاد کهنه کار حوزه علمیه قم، در رابطه با برخی امور موهن عزاداری و همچنین تعارض برخی شیوه‌های عزاداری با ایذاء مؤمنین گفتگو کردیم. عضو هیئت استفتاء مرحوم آیت‌الله تبریزی معتقد است افراد توهین کننده را باید نصیحت کرد، اما برخی توهینها، موجب ارتداد است. اذیت نیز اگر به مقدار متعارف باشد، مشکلی ندارد!

اختصاصی شبکه اجتهاد: سالیانی است این پرسش در ذهنم ریشه دوانده که آیا ما حوزویان در کار و معیشت و تلاش مادّی و تأمین خانواده، در نقطه بایسته هستیم، یا در نقطه میانی و در فاصله میان زهد و دنیاطلبی؟ یا غالباً بین افراط و تفریط به یک طرف افتاده‌ایم: برخی به «دنیاطلبی» و «ثروت‌اندوزی» روی آورده‌ایم و برخی «سرمایه دنیا» و «تولید ثروت» را وانهاده‌ایم؟

 امروزه با عده‌ای از نواندیشان دینی مواجه هستیم که تخصص آنها، دندانپزشکی، معماری یا مهندس راه و ساختمان است. این مسخره است. کدام فیزیکدان را می‌شناسید که معروف باشد به فیزیک، ولی رشته تخصصی او، این نباشد و با مطالعه چند کتاب متخصص شود؟ بعد وقتی اعتراض می‌کنیم می‌گویند شما انحصارطلب هستید. بعضاً هم یک الفاظ دیگری استفاده می‌شود، ولی بحث انحصارطلبی نیست، بحث تخصص است.  اختصاصی شبکه اجتهاد: نواندیشی دینی عمری طولانی‌تر از عمر انقلاب اسلامی دارد. در این سال‌ها نزاعی دائمی میان جریان نواندیشی و جریان سنتی برقرار بوده است؛ نزاعی که در یک سو، سنتی‌ها، نواندیشان را …

شبکه اجتهاد: به بار نشستن نگاه تمدنی به اسلام در میان شیعیان، میوه تلاش‌ها و کوشش‌های چند صدساله امامان معصوم (ع) در جامعه اسلامی است که هر یک به سهم خویش، پرتویی از اسلام ناب محمدی (ص) را با سیره علمی و عملی خود نمایان کرده‌اند. در میان امامان معصوم (ع)، جایگاه امام کاظم (ع) به لحاظ نقش‌آفرینی تمدنی، برجستگی ویژه‌ای دارد زیرا در آن دوران، بنی‌امیه منقرض شده و بنی‌عباس روی کارآمده بودند. از سوی دیگر، دو تن از سلاطین مقتدر بنی‌عباس (منصور و هارون) و دو تن از جبارترین آنان (مهدی و هادی) در آن عصر حکومت می‌کردند. …

هفتمین نشست از سلسله وبینار‌های تخصصی حقوق و رسانه با عنوان «رسانه‌ها و تعهد بر اقامه شعائر دینی» توسط معاونت حقوقی و امور مجلس برگزار شد. در این نشست مجازی استاد ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج فقه و اصول و ریاست انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه، حسین رضی هیأت علمی دانشگاه صداوسیما و سیداحمد حبیب‌نژاد عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به عنوان دبیر علمی حضور داشتند. حبیب‌نژاد در ابتدای این نشست مجازی با اشاره به اهمیت برگزاری این جلسه گفت: واقعیت این است که تعظیم و اقامه شعائر دینی پیشینه قدیمی و ریشه‌دار در حوزه هویت ایرانی اسلامی …

به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی کتاب ترجمه فارسی نهج‌البلاغه برای بهره‌گیری محققان، اندیشمندان و دین‌پژوهان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی شریعتی‌تبار یکی از مترجمان کتاب «ترجمه فارسی نهج‌البلاغه» اظهار کرد: این کتاب یکی از آثاری است که به‌تازگی از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی روانه بازار نشر شده است. مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی افزود: این اثر با همکاری مترجمان باسابقه‌ای در ترجمه عربی به فارسی که سابقه بیش از ۳۰ سال در امر ترجمه دارند، تهیه و تدوین‌شده است که به لحاظ ظاهری، نوع خط …

شبکه اجتهاد: انحراف در بازار بورس و سرمایه به این شکل است، بازاری که باید سبب جمع آوری پول های پراکنده مردم و سوق دادن آنها به رفع نیازهای واقعی اقتصاد باشد، چنین کاری را انجام ندهد بلکه خودش اصالت پیدا کند؛ بورس بازی همین است یعنی عده ای وارد بورس شوند و سهام به فردی بفروشند و آن فرد نیز به فرد دیگری بفروشد که چنین موردی سبب افزایش قیمت کاذب می شود. بورس باید از تولید حمایت کند حجت الاسلام غلامعلی معصومی نیا استاد گروه آموزشی اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی و عضو انجمن علمی اقتصاد اسلامی حوزه …

شبکه اجتهاد: قوانین باید ثبات داشته باشند. در حال حاضر که قانون تصویب شده، باید به دنبال این باشیم که چه زمانی می‌خواهند قانون مجازات را در راستای ضوابط تنقیحی و قوانین بازنگری کنیم. قانون کاهش مجازات حبس نباید تصویب می‌شد، اما حالا که تصویب شده، به شخصه موافق این نیستم که باز بر این قانون، قانون دیگری اضافه کنیم. دکتر حسین میرمحمدصادقی، استاد تمام حقوق جزا که دارای نظرات مهمی در حقوق جزا و جرم‌شناسی است تأکید می‌کند، اصل سیاست کاهش مجازات حبس، سیاست بجا و خوبی است، اما باید از شتابزدگی در این امر اجتناب کرد. وی معتقد …

علما و روحانیون در دفاع مقدس

سید ابراهیم رئیسی در آذرماه سال ۱۳۳۹ هجری شمسی در مشهد و در محله نوغان دیده به جهان گشود. پدر ایشان حجه الاسلام سیدحاجی رئیس الساداتی و همچنین مادر وی سیده عصمت خدادادحسینی از سلاله سادات حسینی و نسبش از هر دو طرف به حضرت زید بن علی بن الحسین علیهمالسلام می‌رسد. سید ابراهیم در ۵ سالگی پدر خود را از دست داد. تحصیلات تحصیل علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت الله موسوی‌نژاد شروع کرد. در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم و مدرسه آیت الله بروجردی رفت و مدتی نیز در …

همزمان با سومین همایش ملی تفسیر و تفسیر نگاری در سده اخیر حوزه علمیه خراسان و نکوداشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، ویژه نامه «قرآن پژوه روشن بین» به سفارش شبکه بین‌المللی اجتهاد، منتشر شد که نسخه الکترونیکی آن در شبکه اجتهاد قابل مشاهده است و نسخه مکتوب آن به مهمانان حاضر در همایش اهدا گردید.

همایش دو روزه مدیریت اختلافات فقهی توسط مدیریت دارالافتاء‌های اهل سنت جهان و با مشارکت علما و نهادهای دینی مصر و سایر کشورهای اسلامی در ۱۶ و ۱۷ صفر در مصر برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش دو روزه مدیریت اختلافات فقهی توسط مدیریت دارالافتاء‌های اهل سنت جهان و با مشارکت علما و نهادهای دینی مصر و سایر کشورهای اسلامی در ۱۶ و ۱۷ صفر در مصر برگزار شد. اسلام شایسته رهبری تمام بندگان و سرزمین ها است شیخ نصر فرید محمد واصل عضو هیئت علمای الازهر و مفتی اسبق مصر در سخنان خود در این همایش گفت: حکمت …

اختصاصی اجتهاد: شعائر وبزرگداشت‌ها با رسالت‌ها وحقیقت‌ها نسبت معنا داری دارند. آن‌ها در راستای تحقق غایت‌های بیانی و تبلیغی، تکریم نمادها و نمونه ها و الگوها، ایجاد حماسه و هیجان مثبت و پیشران، تمرین نمادین برخی از سیرها و سلوک‌ها وامثال آن‌ها تعریف شده‌اند. در نتیجه در اهمیت آن‌ها تردیدی نیست. شعائر حج، شعائر حسینی و آیین‌های شبیه آن‌ها در تعمیق و تحکیم ایمان و هدایت کنش‌های مؤمنانه اثر شگرفی دارند. اما این شعائر به دلایلی چند با ریشه‌های درونی و بیرونی، اختیاری و غیراختیاری، خیرخواهانه و دشمنانه، آگاهانه و غیرآگاهانه در معرض تحریف و تشویه قرار دارند. ابعاد قداستی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، استاد شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی در دومین همایش نکوداشت مرحوم آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی در بخشی از سخنان خود اظهار داشت: تاکنون که ما این مقدار در فقه کار کرده‌ایم چیزی به نام نظام ندیده‌ایم، این عناوین نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام قضایی، نباید چشم و گوش ما را پر کند که بگوییم اسلام نظام دارد. نه، اسلام در هر زمینه‌ای احکام جزیی و قواعد دارد امّا چیزی به عنوان نظام ندارد (گزارش سخنرانی). در این زمینه، حجت‌الاسلام امین‌رضا عابدی‌نژاد استاد حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب «فقه پیشرفت»، اشکالاتی را برشمرده و ملاحظاتی را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه یکی از مهمترین علوم اسلامی است که حوزه‌های علمیه متقبل رشد و تکامل آن و تطبیق مسائلش با زمان‌های مختلف هستند. اهمیت فقه در میان سایر علوم اسلامی سبب گردیده تا تقسیم مذاهب مهم اسلامی بر اساس آن شکل گیرد. اگر از مسلمان سنی سوال شود که آیا معتزله است یا اشعری، شاید نتواند پاسخی شایسته بدهد اما اگر پرسیده شود که حنفی است یا مالکی، شافعی یا حنبلی، سریعا پاسخ خواهد داد و مذهبش را مشخص خواهد کرد. این بدان معناست که فقه با هویت دینی مسلمانان عجین شده و فراتر از یک مکتب فقهی، …

به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «جریان‌سازی تاریخی فقه سلفی» به قلم علی بابایی آریا در هفت فصل ضمن بیان کلیاتی از تعریف، مفهوم و ادوار تاریخی سلفیه،‌ در ادامه به تشریح سلفیان نخستین، سلفیان میانی، سلفیان جدید؛نوسلفیان، جریان‌شناسی فقه سلفی از ابن حنبل تا رشید رضا (مقارنه و تطبیق)، سلفیان جدید؛ وهابیان و جریان‌شناسی فقه وهابی از محمدبن عبدالوهاب تاکنون (مقارنه و تطبیق) می‌پردازد. مولف در بخشی از مقدمه کتاب نوشته است: «پیشینه تحقیق درباره سلفیه به زمانی باز می‌گردد که محمدبن عبدالوهاب بر پایه آن، جنبش خود را آغاز کرد. پیش از آن سلفیه با این عنوان مطرح نبود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: شهادت رئیس مذهب سلام الله علیه، شاید مناسب‌ترین روز است برای تجلیل از شاگردان بزرگ و ممتاز مکتب جعفری علیه السلام. فقیهان را می‌گویم. همان‌ها که أمناء رسل‌ هستند و حصون دین، اما مثل معلم و کارگر، پرستار و پزشک و مهندس، پاسدار و جانباز، زن و مرد، دختر و جوان و کودک و… روزی از سال به نام و یادشان نیست. صد البته در عالمی که ملائک، بال خدمت و تواضع برای طالب نور علم می‌گسترانند، فقیهان و بزرگان دین را چه نیاز به تجلیل و صد بارک الله ما؟! آنها ورثه الانبیاءاند. همان‌ها که «لاأسألکم …

به گزارش شبکه اجتهاد، هفته ششم دوره آموزشی رویکردشناسی فقه حکومتی با سخنرانی حجت‌الاسلام محمدحسین ملک‌زاده استاد خارج‌ فقه‌ و اصول حوزه علمیه درباره دیدگاه‌های شهید صدر در باب فقه حکومتی به همت مدرسه آفاق برگزار شد. آسیب‌های فقه موجود از منظر شهید صدر حجت‌الاسلام ملک‌زاده با اشاره به آسیب‌های فقه موجود از منظر شهید صدر گفت: محدود شدن فقه به سطح فردی و عدم ارائه مکتب و نظام اجتماعی و در نتیجه تنظیم حیات اجتماعی مسلمانان به‌ وسیله مکاتب غربی و شرقی اولین آسیب فقه موجود است که تعبیر «فقه اجتماعی» اساساً متعلق به آقای صدر بوده است. وی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اینکه عده‌ای با رونمایی قرآن مطلا در این شرایط موافق نباشند، طبیعی است. چه از حیث اصل مطلا کردند قرآن و چه از این حیث که در این شرایط اقتصادی رونمایی از این اثر آن هم توسط روحانیون بازخوردی منفی دارد. شخصاً با بدزمان بودن رونمایی، و بدتر بودن روش رسانه‌ای کردنِ آن، کاملاً موافقم. اطلاع‌رسانی در این قضیه، آن‌قدر بد بود که حتی اهل دقت هم به‌راحتی پذیرفتند که برای این اثر ٧٠ کیلو طلا مصرف شده! اثری که کلاً ٧٠ کیلو است و مجموعاً ۴٠ میلیون تومان هزینه داشته که آن را هم شخص هنرمند …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کشتی مطلا، پیراهن عثمانی شد که عده‌ای آن را مستمسک تاختن‌ها و هجمه‌هایشان به مظاهر مختلف دینی و فرهنگی قرار دهند و درمقابل، عده‌ای نیز به دفاع تمام‌قد از این اثر هنری پرداختند به گونه‌ای که نقدهای منصفانه و نگاه‌های متفاوت، کم‌تر شنیده شد. محمد صادقیان، کارشناس ارشد تاریخ تشیع، در نوشتار خود سعی دارد از زاویه‌ای دیگر به این اتفاق و حواشی به‌وجود آمده، بنگرد. یکی از مواردی که جامعه شناسان بدان توجه بسیار دارند موضوع انحطاط جوامع مختلف است. ابن خلدون به عنوان پدر علم جامعه شناسی، در کتاب مقدمه خود، به موضوع شهر نشینی …

دربارۀ «وحدت با اهل‌سنت»، رویکردهای مختلفی ذکر شده است و هر یک از تحلیل‌گران نظر به برداشت‌های خود، به این موضوع پرداخته‌اند.

در دوره‌ای که بابیت و بهائیت در ایران شکل می‌گیرد چرا مرحوم شیخ باید ذهن حوزه نجف و به تبع آن ذهن مابقی حوزه‌ها را صرف مثلا مقدمه واجبی کند که خود ایشان در اول بحث مقدمه الواجب ثابت می‌کند که هیچ فایده‌ای ندارد؟ این یک اشتباه است و همین می‌شود که حوزه نجف درون‌گرا می‌شود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی شفیعی، از پژوهشگران و مدرسین حوزه علمیه مشهد و مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی است. با وی از تعارض بین عزاداری امام حسین (ع) و ایذاء مؤمنین سخن گفتیم. او معتقد است نه تنها حرمت ایذاء مؤمن مقدم بر اقامه عزا است، بلکه اموری از این قبیل، نوعی دین زدگی و ایجاد فاصله بین آموزه های دینی و نسل جوان را موجب می گردد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حسین علیه السّلام خطاب به برادرش محمد بن علی معروف به محمد حنفیه آخرین وصیت های خود را نگاشت و در آن وصیّت، فرمود: «اِنَّما خَرَجْتَ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فی اُمَّهِ جَدّی مُحَمَّد - ‎صلّی‎الله علیه و آله وسلّم‎- اُریدُ اَنْ آمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَه جَدّی وَ اَبی عَلِی ابْنِ اَبی طالِب...».

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت الاسلام المسلمین محمدمهدی مسعودی از اساتید حوزه علمیه مشهد و رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی که به حجّ تمتع مشرّف شده بود، در این نوشتار به تحلیل اجرای این فریضه مهم الهی در سال جاری پرداخته است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه خراسان، از فعالان فرهنگی و مرتبطین با نسل جوان جامعه است. او همچنین سال‌هاست که به آسیب‌شناسی بازی‌های رایانه‌ای، به عنوان یکی از بازیگران مهم عرصه فرهنگ امروز می‌پردازد. وی در این یادداشت تلاش دارد تا بازی پوکمون‌گو که از مهم‌ترین بازی‌های رایانه‌ای سال‌های اخیر است را از منظر فقه، بررسی کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجۀالاسلام دکتر سید مهدی نریمانی، پژوهشگر فقه و استاد دانشگاه مفید، در این یادداشت، امکان تمسک به قاعده لاضرر برای اثبات حرمت استفاده از بازی‌های رایانه‌ای آسیب‌زا و احیاناً حرمت خرید و فروش و ترویج و نشر آن‌ها را بررسی می‌کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمدی دبیر «نشست هم‌اندیشی فقه حکومتی» در گفتگو با خبرنگار اجتهاد به تشریح جزئیات این نشست‌ها در مشهد پرداخت و گفت: به همت جمعی از مراکز، مؤسسات و فعالین علمی در عرصه فقه حکومتی «نشست هم‌اندیشی فقه حکومتی» در سه روز ابتدایی شهریور ۹۶ در مشهد مقدس برگزار می‌شود.