همه مطالب

شبکه اجتهاد: آنچه به عنوان حدیث غدیر و به نام روز غدیر می‌شناسیم، روایت و حکایتی درباره رخدادی است که در سال دهم هجرت، روز هجدهم ذی حجه، در منطقه غدیر خم رخ داد؛ چنان که روایات تاریخی گزارش کرده اند، طی آن، رسول خدا (ص) در حالی که پس از انجام تنها حج تمتع خود به مدینه باز می‌گشت، …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینه‌های اجتماعی زمانه‌ غدیر می‌پردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواری‌هایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینه‌های اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله …

شبکه اجتهاد: غدیر، تنها یک رخداد تاریخی نیست؛ بلکه یک نگرش است. تحلیل تاریخیِ صِرف از غدیر خم، سبب می‌شود تا ابعاد مختلف این واقعه عظیم، مورد غفلت قرار گیرد. آنچه که در فهم نگرشِ غدیر اهمیت دارد، منطق نهفته در کیفیت ابلاغ و اجرای دستورات الهی از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله است؛ منطقی که با خود، …

الان را نگاه نکنید که فهرست کتابخانه‌ها در اینترنت هست و دستیابی راحت‌تر شده است. مرحوم حاج‌آقا رضا امینی، پسر مرحوم علامه امینی که دوشادوش پدر در تمام سفرها بود، تعریف می‌کرد در سفری که به هند رفتیم، آن‌قدر هوا گرم بود که لباس نازک هم برای ما زیاد بود و پدرم لباسش را درمی‌آورد و یک لُنگ را خیس …

شبکه اجتهاد: غدیر دریایی از معارف است. فقه، فرهنگ، کلام، اخلاق و تفسیر، همه را دارد؛ ولی دریغ که گوهرهایش تاکنون استخراج نشده است، هر چند دستان سخاوتمند امواج غدیر گاه دانه‌های گرانبهایی را به ساحل نشینانش ارزانی داشته است. در این نوشتار برآنیم نگاهی به فقه غدیر افکنیم، پیش از ورود به بحث توجه به چند نکته ضروری می‌نماید: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب به‌منظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بی‌حجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار می‌گیرد. حجت‌الاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و …

رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهم‌ترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همه‌ی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری …

مرحوم نایینی کسی است که تا آخر رفته و صاحب مکتب است، ایشان به حوزه‌های علمیه کنایه می‌زند و می‌گوید امام صادق(ع) یک جمله فرمود «لاتنقض الیقین بالشک» از این یک عبارت چند جلد کتاب نوشته شده است، ولی این همه آیه راجع به عدالت و حریت داریم، ولی هیچ استفاده‌ای از آن نشده است؛ لذا ما هیچ کتابی نداریم …

شبکه اجتهاد: یکی از آقایان محترم در نقد «اقتصاد اسلامی» گفته‌اند: «پسوند اسلامی برای اقتصاد غلط است. آنچه که در فقه داریم، حقوق بازرگانی است نه اقتصاد. مکاسب شیخ انصاری حقوق بیزنس است که غیر از اکونومی است. اکونومی یعنی چه فرمولی تورم را پایین می‌آورد و این در فقه ما وجود ندارد. اینها فکر می‌کنند مکاسب شیخ انصاری اقتصاد …

استاد اراکی پول کاغذی را کالای اعتباری محضی معرفی کرد که هیچ ارزش حقیقی نداشته و طبق فقه اسلامی نمی‌تواند طرف مبادله قرار گیرد، از این رو باید طلا جایگزین آن شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در نشست «حکمرانی اقتصادی و کنترل تورم» که در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شده‌اند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیش‌فرض‌های استنباط اخلاقی از قرآن» که …

ما یک سری نمونه‌های جزئی داریم که فقها امور کیفی را به امور کمی تبدیل کرده‌اند. مثلاً در بحث مسافرت، دائم‌السفر بودن یک بحث کیفی است؛ اما برخی از فقها به بحث کمی تبدیل کرده‌اند. مثلاً اگر سه روز در هفته مسافر باشد، دائم‌السفر است و … . یا مثلاً در بحث الکل اگر از یک درصد خاصی بالاتر رود …

یکی از چالش‌های ما در علوم انسانی، مسدود بودن باب نقد و نظر در جمهوری اسلامی است، لذا عملاً دانشگاه‌ها جرات ورود به این مباحث را به‌صورت شفاف ندارند. علی‌رغم رشد فزاینده در مهندسی و پزشکی، در علوم انسانی دچار رکود شده‌ایم. حوزه‌ها نیز در صورتی رشد می‌کنند‌‌‌ که نقد آزاد باشد؛ اما امروزه، اگر طلبه‌ای امری را که با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه‌های معاصر، به‌مقتضای نوپدید بودنشان، با ابهامات زیادی مواجه هستند. یکی از مهم‌ترین و ابتدایی‌ترین این ابهامات، چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن است، امری که تقریباً در غالب فقه‌های نوپدید مورد غفلت قرار گرفته و لذا کمتر باب فقهی معاصر را می‌توان یافت که چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن به‌ صورت دقیق روشن شده باشد. …

اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین احسان سرخه‌ای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان «روایت کتاب محور احادیث شیعه» روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب حاضر با نظر به شواهد تاریخی، رجالی، فهرستی و نیز روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام با نگاه به نحوه انتقال تراث حدیثی شیعه، آن را به عنوان موضوع مقدمی برای معیارهای صحیح ارزیابی …

امروزه پرسش‌های عمیقی در حوزه فیلم و سینما به‌عنوان یکی از مصادیق هنر مطرح می‌شود که نیازمند بررسی ویژه است. امروزه سؤالات فقط در این حد نیست که آیا می‌توان چهره زن یا پوشش زن را به‌گونه‌ای که در موازین شرعی منطبق نیست، نشان داد یا نه؟ مثلاً مرد می‌تواند زن را گریم کند و برعکس یا نه؟ سؤالات فراتر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حوادث یک سال اخیر ایران، و بعضی حرکاتِ روحانی ستیزانه[۱] و دین گریزانۀ آن، که برخی از آن به عنوان «اولین جنبشِ دین گریزانه» در تاریخ ایران- قبل و بعد از اسلام- یاد کرده اند، بهانۀ مناسبی است که به «ارتباط ایران، تشیّع و روحانیت» به نحو ناظر بر آینده دور –سده‌ها و هزاره‌های آینده- بپردازیم. بویژه …

از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بوده‌‌اند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار‌ می‌کند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد‌ می‌شود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت …

خواستگاری و نامزدی از مقدمات مهم ازدواج می‌باشند. در فقه و حقوق برای این‌دو احکام، شرایط و اقسام متعددی ذکر شده که در برخی موارد عالمان مذاهب اسلامی و حقوقدانان با یکدیگر درباره آن‌ها اختلافاتی دارند. در این کتاب با توجه به اهمیت و کاربردی بودن موضوع، در ابتدا مفهوم شناسی خواستگاری و نامزدی و اقسام خواستگاری ذکر شده، سپس …

به نظرم در حوزه خانواده، جریان نواندیشی که عهده‌دار تحول و بازنگری در فقه خانواده باشد، نداریم. نواندیش یا نداریم یا بسیار کم است، لذا احساس می‌کنم اتفاق خاصی در این عرصه روی نخواهد داد. به نظر می‌رسد در این قضیه، یک رودربایستی وجود دارد که اسمش حرکت نواندیشانه نیست بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه …

برخی از زمینه‌های فساد، در حریم شخصی افراد شکل می‌گیرد. حریم شخصی پیوسته ممکن است محل ایجاد انحراف افراد قرار گیرد. درنتیجه مسئله این پژوهش پاسخ به این پرسش است که آیا در راستای جلوگیری از شکل‌گیری زمینه‌های فساد در خانواده، می‌توان در حریم شخصی همسر (زوجه) و فرزندان ورود کرد؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی «جواز یا عدم …

آیت‌الله نوری همدانی گفت: امروز دنیای استکبار بیش از هر زمان دیگری مشغول اسلام ستیزی است؛ سران کشورهای اسلامی و مردم مسلمان به هر نحو ممکن باید انزجار خود را نسبت به اهانت قرآن کریم اعلام بدارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار جمعی از فضلای حوزه علمیه ضمن محکوم کردن اهانت به قرآن کریم، اظهار …

کتاب «روش اجتهادی تراکم امارات و آثار فقهی و اصولی آن» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر متقی املشی به همت «انتشارات عصر جوان» به چاپ دوم رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب در سه بخش «مباحث مقدماتی»، «مباحث مربوط به تراکم اَمارات» و «آثار فقهی و اصولی تراکم امارات» به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، مباحث مقدماتی که ۱۲ …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان می‌گوید:

شبکه اجتهاد: برخی محققین معتقدند که روایت شدن یک کتاب توسط یک راوی، به منزله‌ی قبول احادیث آن کتاب بوده است. همچنین شاید بتوان گفت: تصوری عمومی در حوزه‌ی حدیث چنین است که حضور یک راوی در سند یک حدیث، به معنای قبول آن حدیث در نزد اوست. اما شواهد مختلفی بر خلاف این تصور وجود دارد که نشان می‌دهد …

شبکه اجتهاد: در اعماق برنامه‌‌های دینی و رسوم اجتماعی اسلامی، رازهای ژرفی نهفته‌اند که توجه به آنها بسی سودمند و بسیار ضروری است. این برنامه‌‌ها از مرزهای ملموس‌ ظاهری فراتر رفته و در جهان نمادهای پر راز و رمز جای گرفته‌اند. عید قربان، یکی از بزرگترین این برنامه‌‌ها است؛ برنامه‌ای که با راز و رمزهایی بسیار از دالان‌های تاریخ عبور …

درپی اهانت به ساحت قرآن در سوئد، دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل درباره تعرض به نسخه‌ای از قرآن کریم با مجوز پلیس سوئد، تاکید کرد: آزادی بیان به هیچ وجه تعدی به حریم قرآن و ترویج افراطی‌گری را توجیه نمی‌کند، لذا سازمان ملل اقدام موثری در پیشگیری از این حوادث شرم آور اتخاذ …

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در تبیین سیره فقهی آیت‌الله خامنه‌‌ای گفت: مشابه روش حضرت امام در ایجاد ارتباط بین آیات و روایات را رهبر معظم انقلاب دارند که از جمله مباحث مهم در این زمینه تحلیل واژگان است. به طور مثال ذیل آیه جزیه اکثریت فقها کتاب را به تورات و انجیل معنا کرده و حتی علامه حلی …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: پیامدهای بی حجابی شهروند معمولی در ماده یک لایحه آمده است ولی مجازات مشاهیر در ماده چهار پیش‌بینی شده است. همچنین اگر سازماندهی‌شده باشد در همان مرتبه نخست علاوه بر ممنوعیت خروج از کشور به مدت دو سال و متناسب با شرایط به یک یا دو مورد از موارد قانون ۲۳ …

حجت‌الاسلام رضا غلامی ضمن اشاره به اهمیت و ضرورت ایجاد تحول در فقه تصریح کرد: امروز همچنان فقهایی در حوزه‌های علمیه زیست می‌کنند که عقل در فقه را همچون اکل میته تلقی می‌کنند و تا می‌توانند از خیزش آن در فقه جلوگیری می‌کنند. به نظر می‌رسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی نگرانی‌هایی دارند که جا دارد به آن‌ها …