این سخن که ذبح حیوانات موجب محرومیت حیوانات از حق حیات و باعث قساوت قلب میشود، با سنت الهی و قانون خلقت سازگار نیست؛ زیرا هر حیوانی، غذای نوع بالاتر از خود است؛ همانطور که گیاهان برای تغذیه حیوانات آفریده شده و حیوانات نیز برای تغذیه و امور ضروری انسان آفریده شدهاند. علاوه بر اینکه استفادهنکردن انسان از گوشت حیوانات …
Read More »همه مطالب
حکم فقهی نمایش بانوان مسلمان و غیرمسلمان بدحجاب ایرانی و غیرایرانی/ یاسر امینیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل مورد ابتلای هنرهای نمایشی کشورهای اسلامی از جمله ایران، نمایش بانوان بدحجاب، چه ایرانی و چه غیرایرانی است. از سویی، جامعه مذهبی، تقاضای عدم پخش این تصاویر را دارند و از سویی دیگر، اقتضائات فیلمنامه و … مستلزم پخش اینگونه تصاویر است. حجتالاسلام یاسر امینیان، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، در این یادداشت، …
Read More »فتاوای صریح و روشن برای مقابله با حیوان آزاری و رعایت حقوق حیوانات
شیخ طوسی در نهایه مینویسد: «اگر میخواهید سر حیوان را ببرید در جایی ذبح کنید که حیوان دیگری به این صحنه نگاه نکند». ازاینجا معلوم میشود حیوان در حد خودش، فهم و شعور دارد و از صحنه ذبح حیوان دیگر آزار میبیند. حق دیگر حیوان حق تولیدمثل است. حقدوستی دارد. حق میهمانی دارد. اگر یک حیوان را در خانه خود …
Read More »بررسی ادله حجیت شهرت فتوایی
فقیهان برای استدلال بر حجیت شهرت فتوائیه به ادلههایی تمسک کردهاند، از جمله فحوای ادله حجیت خبر واحد که به بیانات متعددی عنوان شده، از جمله: هرچه مفید ظن است، حجت است و ظن حاصل از شهرت به مراتب بیشتر است؛ یا ملاک حجیت خبر واحد، طریقیت است و شهرت این طریقیت را به طریق اولی دارد. همچنین شهادت عدلین …
Read More »تمسک به اطلاقات و عمومات در موضوعات مستحدثه/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: یکی از مسائل مهم دوران معاصر که در دامنه علم اصول مطرح میشود، مسئله «تمسک به اطلاقات و عمومات در موضوعات مستحدثه» است. درباره این مسئله، تحقیقاتی در دروس اعلام و برخی مقالات و مکتوبات وجود دارد که به آنها اشاره میشود. استاد گنجی در درس اصول سال جاری، ذیل مبحث «مطلق و مقید» در سه جلسه به …
Read More »آئین رونمایی از مجموعه آثار و تکریم مقام علمی استاد محقق «سیدعلی شهرستانی» در مشهد/ با حجاب معاصرت مقابله فرهنگی شود
آیین رونمایی از مجموعه آثار و تکریم تلاش علمی استاد محقق «سیدعلی شهرستانی»، روز پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲ از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۱ صبح در محل بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی با حضور و سخنرانی آیات و اساتید: سید جعفر سیدان، نجمالدین مروجی طبسی، محمدتقی سبحانی، محمدحسن ربانی بیرجندی و مجید معارف برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با …
Read More »نسبت فقه نظام سیاسی با دیگر دانشها
علم اسلامی در چند حوزه میتواند به فقه کمک کند: اولین حوزه، «موضوع شناسی» است؛ گاهی موضوعات فقهی، پدیدههای ساده و بسیط عرفی هستند که با مراجعه به عرف، مسئله حل میشود، اما گاهی موضوع شناسی، مربوط به پیاده سازی الگوی سازماندهی اجتماعی در یک نظام دارای پیچیدگی فراوان است که در اینجا باید به صورت عمیق به مسئله وارد …
Read More »فقه کارگزاران حکومت اسلامی
کارگزاران مهمترین رکن در دولت اسلامی بشمار میروند. جایگاه کارگزاری، شرایط کارگزار، وظایف وی، چگونگی انتخاب و کیفیت تعامل دوطرفه میان مردم و کارگزار از مهمترین مسألههای یک نظام سیاسی است که در پژوهش پیشرو به بحث و بررسی گذاشته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه کارگزاران حکومت اسلامی (دفتر اول: پیشفرضها، مبانی و شرایط کارگزاران)» تقریرات درسهای …
Read More »اگر نظام اقتصادی اسلام را استخراج نکنیم، ناچار هستیم در نظام سرمایهداری حرکت کنیم/ پول اعتباری مالیت حقیقی ندارد
عضو شورای عالی حوزههای علمیه در تشریح فقه نظام اقتصادی اسلامی بر ضرورت نگاه ویژه به فقه نظام تصریح کرد و گفت: اگر فقه نظام نداشته باشیم نظام ما سوسیالیستی یا سرمایه داری میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در «مدرسه فصلی پژوهشگاه فقه نظام» که در مرکز فقهی ائمه اطهار برگزار …
Read More »نتوانستیم حقوق شهروندی و کرامت انسانی را براساس فقه و اخلاق پایهریزی کنیم/ فقه توانایی تأمین یک زندگی سالم، کامل و مفرح را دارد
عضو هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با تاکید براینکه فقه توانایی تامین یک زندگی سالم، کامل و مفرح را دارد، گفت: قانون اساسی ما بر اساس فقه است و در زمان تدوین از نظرات فقهای بزرگ زمان استفاده شده است اما نتوانستیم وظیفه اداری را از جهت حفظ حقوق شهروندی، حفظ کرامت انسانی و رفتار و اخلاق …
Read More »استناد فقهی به «تحف العقول» در بوتهی نقد و بررسی
شبکه اجتهاد: کتاب «تحف العقول» یکی از مستندات «وسائل الشیعه» است. مرحوم شیخ حر عاملی «تحف العقول» را از کتب مشهور شیعه میشمارد و روایات آن را حجت میداند. استاد سید احمد مددی یکی از علمای متوجه به جریان تاریخی حدیث و کتابهای آن است. از این رو بر آن شدیم تا تحلیل ایشان را در این زمینه ارائه نماییم. …
Read More »تحلیل اجتماعی مواجهه حکمرانی و مردمی با نابهنجاری پوشش و حجاب
دکتر سیاهپوش در سخنانی بیان داشت: متوقف شدن در جواز سلب و ایجاب برخورد حاکمیت با پوشش، باعث باخت ما خواهد شد. اساسا این سوال جای طرح ندارد زیرا تعریف از حکومت یعنی الزام کردن و این جزء ماهیت حکومت است. از طرفی سلب هم صرفا در برخورد انتظامی محصور نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، میزگرد علمی و کرسی نقد …
Read More »بیتکوین پول نیست ولی مالیت دارد/ حکم معامله با رمزارز از نظر فقه حکومتی
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه بیش از ۹۷ درصد کشورهای جهان با رمزارزها برخورد محتاطانه دارند، گفت: از منظر فقه فردی خرید و فروش رمزارز جایز است، ولی از منظر فقه حکومتی به سبب ابهامات متعدد و کوتاه کردن دست دولت در مدیریت پولی کشور جایز نیست و قانون هم آن را نپذیرفته …
Read More »گستردگی و اعتبار انواع تلقی حدیث در دوران نخستین
اثر «گستردگی و اعتبار انواع تلقی حدیث در دوران نخستین» به قلم محمود رفاهیفرد از سوی نشر معارف اهلبیت (علیهمالسلام) روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این پژوهش بر آن است بر اساس شواهد کتب فهرست و رجال، در کنار بررسی شیوه اسناد دهی محدثان، گزارشهای تاریخی و بیانات حضرات معصومین علیهمالسلام و اصحاب ایشان در رابطه با …
Read More »در دیدگاه امام (ره) احکام وسیله اجرای حکومت و بسط عدالت است
حاج ابوالقاسم با تصریح به شئون گوناگون حکومت عنوان کرد: حکومت قانون میخواهد که احکام اسلام قوانین آن است؛ احکام در دیدگاه امام خمینی وسیلهای برای اجرای حکومت و بسط عدالت است و اگر این دیدگاه روشن شود تزاحم بین امر عالی و امر استقلالی معنا ندارد؛ بقیه شئون حکومت اجرا است و تحقق یک سری حقائق در عالم هم …
Read More »حجاب حریم خصوصی یا عمومی؟/ علیاکبر کلانتری
شبکه اجتهاد: از معضلات فرهنگی در جامعه امروز، مشکل بدحجابی در میان گروهی از بانوان ماست. از مباحث مهم در این زمینه که اخیراً انعکاس بیشتری یافته و برخی از صفحات مجازی را نیز به خود اختصاص داده، این است که چرا باید دولت و نظام اسلامی، در این مسئله دخالت کند و با متخلفان برخورد نماید؟ آیا بهتر نیست …
Read More »از «سیر تاریخی عدالت در اندیشه فقیهان» تا «کاربستهای عدالت در فقه»
در جهان مسلمانی، پیرامون عدالت چند اندیشه شکل گرفته است: اینکه عدالت اصلاً هدف نیست و راه دادن آن به فقه، انحراف است؛ دوم: عدالت، هدف است اما حصولی و پسادینی است؛ و سوم: عدالت، هدف است اما پیشادینی، و قوانین باید کاشف از عدالت باشد؛ لذا اگر جایی با عدالت، ناسازگار بود، باید اندیشید و چارهای یافت. اکنون که …
Read More »اگر خوردن حیوانات حرام گوشت حلال میبود نسلشان منقرض میشد!/ برای افتاء در باب محیط زیست نباید عجله کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید علی حسینی نیشابوری، یکی از کسانی است که بیشترین تلاش را برای تأسیس فقه محیط زیست کرده است. این دانشیار دانشگاه امام صادق (ع) نزدیک به بیست سال است که به فعالیت در عرصه فقه محیط زیست مشغول است. او هم مقالات و کتابهای فراوانی در این عرصه دارد و هم از بنیانگذاران دانشنامه …
Read More »ادبیات فقهی ما همه مسائل زمانه را پوشش نمیدهد/ نافرمانی مدنی طبق مبانی فقهی جایز است؟
در نشست «نافرمانی مدنی در آینه فقه شیعه» حجتالاسلام مهدیفر به استناد به سه دلیل از این نظریه دفاع کرد که حکم اولیه نافرمانی مدنی در فقه شیعه جواز است. حجتالاسلام رهدار نیز ضمن اشاره به برخی از اشکالات پژوهش بر این نکته تاکید کرد که روشی که نویسنده اتخاذ کرده موجب میشود عنصر زمان و مکان در نتیجه کار …
Read More »الگوی مطلوب بانکداری اسلامی بر اساس مبانی اسلام و روش فقه نظام
کتاب جدید گروه اقتصاد پژوهشگاه فقه نظام با عنوان «الگوی مطلوب بانکداری اسلامی بر اساس مبانی اسلام و روش فقه نظام» به کوشش محمد مادرشاهی، کمیل قنبرزاده، سید ابراهیم صباغیان و مهدی اصغرزاده منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از بزرگترین بازدارندههای تحقق عدالت اقتصادی در جامعه، «انحصار سرمایه» است. اگر در جامعهای، عمده سرمایه، در دستان شمار …
Read More »لزوم اهتمام حوزه به مقوله زمان و مکان در اجتهاد/ ظرفیت حوزه را خود «علم» تأمین میکند
آیتالله جوادی آملی با بیان اینکه ظرفیت حوزه را خود «علم» تأمین میکند و اگر ظرفیت علمی بیشتر بشود، بسیاری از مشکلات، حل خواهد شد، اظهار کرد: زمان و مکان در اجتهاد دخیل است و موجب میشود ظرفیت حوزه خودش را نشان دهد و بالا برود و از همین راهها، علم و نیازهای روز ترقی میکنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »واکاوی چهار نظریه در «فتوای معیار»
استاد قائینی در بررسی این بحث میفرماید: قانون در این بحث به معنی مدرن آن مدنظر نیست بلکه به معنی مقررهای برای اداره کشور است و بحث را برفرض سازگاری قانون با فقه دنبال میکنیم. شارع دو رویه را در قانونگذاری پیگیری کرده است، چراکه شارع گاهی در منطقۀ البیان است و گاهی در منطقۀ الفراغ و اگر در منطقۀ …
Read More »حجاب اسلامی و الزام حکومت؛ بایدها و نبایدها/ علی نصیری
شبکه اجتهاد: درباره اصل وجوب و لزوم حجاب و پوشش زنان و مردان، چرایی و چگونگی دخالت حکومتها در آن چند نکته بنیادین وجود دارد که به اهم آنها میپردازیم: ۱. حجاب دو ساحت فردی و اجتماعی دارد. ورود هر حکومت در باره حجاب در جهت مبارزه با آن نظیر دوران پهلوی اول و چه الزام آن نظیر آن چه …
Read More »آیا علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی مخالف بود؟
این کتاب تحقیقی، به شبهات مطرح شده پاسخ میدهد و رابطه علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی را به درستی و بر مبنای اسناد روایت میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بررسی صریح «ماجرای علامه و انقلاب» تقابل یا حمایت؟ کتابی که سوژهای متفاوت و حرفهای تازهای برای گفتن دارد؛ نوشته رضا اکبری آهنگر و وحید خضاب از سوی انتشارات شهید کاظمی …
Read More »انواع شروط ضمن عقد نکاح و ضمانت اجرای آن
کتاب «بررسی فقهی – حقوقی انواع شروط ضمن عقد نکاح و ضمانت اجرای آن؛ با تاکید بر شروط مندرج در عقدنامه» به قلم دکتر عبدالله جوان توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این نوشتار پس از بررسی معنا، کارکرد، انواع و مهمترین ضوابط شروط ضمن عقد و واکاوی نکات کلیدی در …
Read More »بازتاب دو رویکرد محافظهکار و حکومتی در فقه سیاسی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ضمن اشاره به دو الگوواره تعطیل و حکومت در سیره امام علی(ع) نشان داد که چگونه این دو الگوواره مانند دو رشته مفتول، پیکره فقه سیاسی شیعه را سامان داده و در طی تاریخ نوسان داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «تبارهای فقه سیاسی شیعه در رفتارهای سیاسی امام علی(ع)» …
Read More »بازنگری در ماهیت شخصیت حقوقی بنگاههای تجاری و آثار فقهی آن
هفتادمین نشست از سلسله نشستهای پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مدرسه عالی حوزوی ولی امر علیه السلام در اردیبهشت ۱۴۰۲ برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام مصطفی عبدالهی در موضوع «بازنگری در ماهیت شخصیت حقوقی بنگاههای تجاری و آثار فقهی آن» به ارائهی بحث پرداخت. ناقدین این نشست دکتر محمود حکمت نیا و حجتالاسلام قدیر علی شمس بودند. حجتالاسلام صفری …
Read More »کتابت حدیث؛ نقطۀ ثقل ارزیابی حدیث در شیعه/ مصطفی بارگاهی
شبکه اجتهاد: یکی از نکات مهم در حدیث شیعه، تبدیل احادیث از گفتار به نوشتار در طبقات اول و دوم راویان است. روش انتقال متن مکتوب و شیوۀ ارزیابی آن با احادیث شفاهی بسیار متفاوت است. در نوشتار پیش رو با استفاده از تاریخ حدیث شیعه و تأکید بر مکتوب بودن آن، به بررسی شیوۀ ارزیابی حدیث میپردازیم. کتابت حدیث …
Read More »لزوم وضع قانون برای مقابله با نظریهپردازان بیحجابی
استاد حوزه علمیه قم وظایف حکومت اسلامی در برخورد با بیحجابی به عنوان یک حرام سیاسی را تشریح و بر مقابله با نظریهپردازان بیحجابی به ویژه اگر روحانی باشند تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیحجابی و اشاعه آن موضوعی است که در ماههای اخیر به وسیله دشمنان اسلام و غافلان در حال پیگیری است؛ رهبر معظم انقلاب نیز چندی …
Read More »تصمیمگیری بدون توجه به فقه از غفلتهای ما در این چهل سال است
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه امام خمینی(ره) فرمودند حوزه باید نبض حال و آینده را در دست داشته باشد ولی متاسفانه گاهی احساس میشود ما نبض حال را هم در دست نداریم. گفت: یکی از غفلتهای ما در این چهار دهه این بود که خیلی از تصمیمات در کشور بدون توجه به فقه گرفته شد. …
Read More »