اولین همایش ملی «آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی» با حمایت موثر ارگانها، سازمانها و مجامع علمی و دانشگاهی در اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در دانشگاه محقق اردبیلی برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانشگاه محقق اردبیلی با همکاری دانشگاهها، ارگانها و انجمنهای علمی «اولین همایش ملی آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی» را در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در استان اردبیل و در دانشگاه محقق اردبیلی برگزار میکند. در این همایش از متخصصان برجسته، اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، پژوهشگران و دانشجویان رشتههای مختلف مرتبط با حقوق، علوم سیاسی و… شرکت خواهند کرد و …
توضیحات بیشتر »ضرورت فقه معاصر و چالشهای پیشرو/ محمد حاج ابوالقاسم
شبکه اجتهاد: بحث فقه معاصر از اصلیترین نیازهای حوزه امروز به شمار میرود. اگر به مسئله فقه به عنوان یک روش برای استنباط احکام شرعی و تکالیف نگاه کنیم، با عنایت به شرایط مختلف زندگی و تحولاتی که در زندگی فردی و اجتماعی بشر رخ داده، پی میبریم که مسئله فقه در دوره معاصر از ضرورت بسیار بالایی برخوردار است چرا که فقه بیانکننده احکام و دستوراتی است که خدای متعال از مکلفین میخواهد و ما یا باید بگوییم که در دوره مدرن، خدای متعال هیچ تکلیفی متفاوت با تکالیف دورههای سنتی از ما نمیخواهد و این معنایش این است …
توضیحات بیشتر »شنبههای فقهی در امتداد یک سنت حوزوی/ محمدمهدی مقیسه
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از سنتهای قدیمی طلاب علوم دینی از دیرباز، اشتغال حداکثری در غالب ساعات شبانهروز به مباحث علمی و فروعات درسها بوده است که قسمت عمدهای از گعدههای آنها را نیز به خود اختصاص داده است. لکن این سنت مبارکه طی سالهای گذشته در بین طلاب مغفول یا متروک واقع شده است و بحثهای علمی و فروعات فقهی و اصولی جای خود را به بحثهای کمفائده یا بیفائده داده است. جلسات «شنبههای فقهی» که چندین سال از زمان تأسیس آن میگذرد، باهدف سبکسازی در ایجاد جلسات علمی کم مؤونه بهصورت خودجوش و کاملاً مستقل شروع به کار …
توضیحات بیشتر »آیندهپژوهی فقه و پیشرانهای توسعه، تعمیق و تهذیب آن
دو نگاه نسبت به آینده فقه وجود دارد، یک نگاه معتقد است فقاهت موجود سنتی با شاخصههایی چون تقلید و تعبد، جای خود را در آینده باز خواهد کرد که این نگاه خوشبینانه است؛ اما نگاه دوم که شاید قدری بدبینانه باشد میگوید ما در آینده با غولهای بدیلی مثل بحثهای حقوق بشری یا فقههای غیر منضبط مواجه خواهیم شد. ما با غولهایی مواجه هستیم که اگر به تکمیل، تعمیق و تهذیب فقه نپردازیم این غولها با اطمینان و اقناع، جای تعبد و تقلید را خواهند گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیندهپژوهی یکی از علوم جدید و میانرشتهای است که جزو …
توضیحات بیشتر »تصحیح جدید از «منتخب الرسائل» صاحب عروه با حواشی آیتالله بروجردی
در بزرگداشت صدمین سال تاسیس حوزه علمیه قم، تصحیح جدید از رساله «منتخب الرسائل» اثر آیتالله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، با حواشی آیتالله بروجردی و تحقیق حجتالاسلام والمسلمین میرزاعلی سلیمانی بروجردی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، رساله «منتخب الرسائل» از آثار سید یزدی با تعلیقات و حواشی آیتالله سید حسین طباطبایی بروجردی و تصحیح، تحقیق و مقدمه حجتالاسلام والمسلمین میرزاعلی سلیمانی بروجردی، از محققین و مدرسبن حوزه علمیه قم، چاپ و منتشر شد. براساس این گزارش، متن کتاب که از تألیفات صاحب العروه الوثقی است در صد سال اخیر چاپهای متعددی شده و مکتوب حاضر بر …
توضیحات بیشتر »رونمایی از «وبگاه فقیهیار» و هفت محصول جدید مؤسسه هوش مصنوعی و تمدن اسلامی
همزمان با مبعث حضرت رسول اکرم(ص)، از هفت محصول «دانشبنیان» بدون محدودیت دسترسی و وبگاه «فقیه یار» رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بمناسبت مبعث پیامبراکرم(ص) اولین گردهمایی ملی کلانپروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی با حضور استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه، دکتر بهروز مینایی بیدگلی، رئیس هیئتمدیره کلانپروژه، و جمعی از مدیران و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی این کلانپروژه برگزار گردید. در این رویداد مهم از هفت محصول دانشبنیان در حوزه هوش مصنوعی و علوم اسلامی و وبگاه «فقیهیار» توسط مدیر حوزههای علمیه رونمایی شد. این هفت محصول عبارتند از: ۱. نسخه دوم موتور جستجوی هوشمند متون اسلامی …
توضیحات بیشتر »بحثی پیرامون تقلید
کتاب «بحثی پیرامون تقلید» اثر حجتالاسلام والمسلمین سید محمد احمدی از سوی انتشارات دلیل ما منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فرآیند افتاء و تقلید که روش معمول برای دریافت احکام شرعی و قوانین الهی است، در عصر حضور اهل بیت (علیهمالسلام) و پس از آن در دوران محنت بار غیبت همواره شایع بوده است. در عضر حاضر علاوه بر هجمههایی که از هر سو و با انگیزههای متنوع بر پیکره عقاید و فقه شیعه وارد میشود، شاهد کنشهایی از جانب عدهای از متدینان و متشرعان در برابر این فرآیند برآمده از دستورات اهل بیت (علیهمالسلام) هستیم. یکی از اقدامات …
توضیحات بیشتر »تعلیل گرایى و فقه مقاصدى/ محمدمهدی شریعتمدار
شبکه اجتهاد: کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» از استاد سید ابوالحسن نواب را که جناب سیّدعلی بطحایى معرفى کردهاند، ندیده و نحواندهام، اما این مانع نمىشود که بر پایه معرفى مذکور، پرسشهایى درباره کتاب مطرح نکنم. بطحایى نوشته است که انتشار کتاب سیّد ابوالحسن نوّاب را میتوان در راستای تعمیق، توسعه و تداوم ایده امام موسی صدر در ارائه مقاله «روح الشریعه الاسلامیه و واقع التشریع الیوم فی العالم الاسلامی» در هشتمین کنگره «التعرف علی الفکر الاسلامی» در سال ۱۹۷۳م/۱۳۵۱ش الجزایر دانست. او سپس میافزاید: مهمترین کارکرد اجتهاد پویا و تمایز آن با اجتهاد راکد دقیقاً در کاربست نظریه …
توضیحات بیشتر »مطالبه دینداران از حوزه، ارائه نسخه تمدن نوین اسلامی است/ حوزه علمیه در آستانه تحولی قرار دارد که اگر آن را باور نکند، منزوی خواهد شد
حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند گفت: حوزه علمیه باید خود را با مقیاس جدید دینداری مواجه کند و باور کند که جامعه اسلامی در مقیاس جدیدی وارد شده که شرایط و ابزارهای حل مسئله آن نسبت به قبل تفاوت دارد و آن «دینداری در مقیاس تمدنی» است؛ لذا مطالبه نوین دینداران از حوزه علمیه، ارائه «نسخه تمدن نوین اسلامی» است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست تخصصی «بررسی مدلهای برنامهریزی در ایران با نگاهی به الگوی مطلوب برنامهریزی در حوزههای علمیه» چندی قبل بههمت دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان با حضور جمعی علما و جمعی از اساتید حوزه علمیه در مشهد …
توضیحات بیشتر »فقه مقاصدی، حلقه اتصال اسلام سنّتی با اسلام روشنفکری/ سیدعلی بطحائی
شبکه اجتهاد: انتشار کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» پژوهشِ حجتالاسلام والمسلمین سیّد ابوالحسن نوّاب را میتوان در راستای تعمیق، توسعه و تداوم ایده امام موسی صدر در ارائه مقاله «روح الشریعه الاسلامیه و واقع التشریع الیوم فی العالم الاسلامی» در هشتمین کنگره «التعرف علی الفکر الاسلامی» در سال ۱۹۷۳م/۱۳۵۱شمسی الجزایر دانست. ارائه آن مقاله سبب شد تا امام موسی صدر بهعنوان «نجم مؤتمر» معرفی شود و بر همین اساس میتوان این اثر را بهعنوان «نجم آثار» پژوهشهای دانشگاه ادیان ومذاهب در سال ۱۴۰۱ معرفی کرد. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به معرفی این نظریه و مفاد این …
توضیحات بیشتر »مذاق شارع تا به مصادیق میدانی نرسد دقیق نخواهد شد
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ضمن اشاره به فرآیند کشف مذاق شارع تصریح کرد: بحث مذاق شارع مفهومی عام و کلی تلقی شده است تا به مصادیق میدانی نرسد دقیقسازی نخواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «روششناسی کشف مذاق شارع» با سخنرانی حجتالاسلام و المسلمین عبدالحمید واسطی، استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدرس دروس سطوح عالی حوزه علمیه مشهد، برگزار شد که گزیده آن را در ادامه به نقل از «ایکنا» میخوانید؛ عناوینی مثل روح شریعت یا مذاق شارع در فقه ما زیاد به کار میرود و به آن استناد میشود. با این وجود …
توضیحات بیشتر »فقه مقارن تهاجم است، نه تولید!/ اجتناب از کاربست روش تاریخی در اجتهاد
مدرس سطوح عالی حوزه قم ضمن تاکید بر استقلال فقه امامیه معتقد است: فقه مقارن به معنای فقه تولیدی و موسس نیست بلکه نوعی تهاجم در جهت ترویج فقه اهل بیت(ع) بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «استقلال فقه امامیه» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین عبدی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که گزیده آن را در ادامه میخوانید؛ در میان روایات ما تاکید بسیاری شده است که در علومتان مستقل باشد و آن را فقط از اهل بیت(ع) بگیرید. به همین جهت بزرگان ما در طول تاریخ تلاش کردند در همه …
توضیحات بیشتر »تأسیس حوزه علمیه قم، پاسخی به «بحران بزرگ»
شبکه اجتهاد: برای بررسی نسبت حوزه قم با امر سیاست در دوره مرحوم حائری، حداقل توجه به چهار عرصه ضروری است: اوضاع بینالملل، اوضاع داخلی ایران، تجربیات شخصی آیتالله و مبانی فکری و نظری ایشان. شکلگیری حوزه قم و تنظیم مناسبات درونی و بیرونی آن در بستر چنین متغیرهایی شکل گرفت. آیتالله مؤسس از آنچه تجربه کرده و دیده بود و از رویدادهای داخلی و جهانی که در جلوی چشم داشت و از آنچه به لحاظ مکتب فقهی آموخته بود، به این نتیجه رسید که با تأسیس حوزه علمیهای قوی پاسخ در خوری به بحرانه زمانه خویش بدهد. این اقدام نه …
توضیحات بیشتر »تا نظام به حکمرانی اسلامی درنیاید، فقه فضای مجازی ما درست نمیشود
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: تا نظام به حکمرانی در بیایید و آن حکمرانی، اسلامی گردد، بدون تردید فقه فضای مجازی، فقه اقتصاد، فقه خانواده فقه سیاسی ما درست نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالکریم فرحانی، عضو مجلس خبرگان در نشست علمی «ضرورت انقلاب اسلامی در فضای مجازی بر اساس مبنای امامین انقلاب»، اظهارکرد: موضوع بحث ضرورت انقلاب اسلامی در فضای مجازی و بر اساس مبنای امامین انقلاب اسلامی است. اگر ما نظامی خود را به حکمرانی اسلامی تبدیل کنیم بسیاری از اهداف و رسالتها و منوّیات امامین انقلاب اسلامی پیاده سازی شده است. استاد درس خارج فقه و …
توضیحات بیشتر »چالشهای استدلال به عموم و اطلاق در حل مسائل فقه معاصر/ زهرا اخوان صرّآف
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر زهرا اخوان صرّاف، مدرس حوزه و دانشگاه و پژوهشگر قدیمی عرصه فقه و قرآن است. او در سالهای اخیر، علاوه بر پژوهشهای قرآنی، به پژوهشهای فقهی و اصولی نیز علاقه نشان داده است. اخوان هم شاگرد اساتید بزرگی همچون آیات منتظری و گرامی و استاد علیدوست بوده و هم سالهاست که در حوزه قم و دانشگاههای این شهر، به تدریس علوم اسلامی مشغول است. در زیر یادداشت این مدرس حوزه و دانشگاه پیرامون چالشهای تمسک به عموم و اطلاق در حل مسائل فقه معاصر را میخوانیم. معنای اجتهاد و سبب نیاز به آن ۱- اصل ضرورت …
توضیحات بیشتر »آیتالله صافی به حفظ میراث مکتوب تشیع اهتمام ویژه داشت/ هوشمندترین مرجع شیعه در جریانشناسی تاریخی بود/ اگر تلاشهای ایشان نبود انقلاب همچنان دست مارکسیست زدهها میماند
آیتالله صافی گلپایگانی خدماتی بزرگ به میراث مکتوب شیعه داشت و ارادت وی به شیخ آقا بزرگ تهرانی نیز از این جهت است؛ آیتالله صافی در راه حفظ و نشر میراث شیعه قدمهای بزرگی برداشت؛ آن مرحوم متوجه شد در یکی از کتاب خانههای بزرگ هندوستان در شهر لکنو نسخههای خطی ارزشمندی وجود دارد. آیتالله صافی پیش قدم شد تا این نسخ خریداری شود؛ هزینه کرد و تصویر نسخههای خطی کتابخانه ممتازالعلما را خریداری نمود که در میان آن آثار، نامههای میرحامد حسین هندی، سلطان العلما، نامههای صاحب جواهر هم وجود داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش «یک قرن حافظه …
توضیحات بیشتر »کتاب «یک قرن حافظه تاریخی روحانیت» رونمایی شد
شبکه اجتهاد: به مناسبت سالگرد ارتحال حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی، با حضور جمعی از اساتید و فضلا از کتاب «یک قرن حافظه تاریخی روحانیت» رونمایی شد. این کتاب که به همت گروه تاریخ اندیشه معاصر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) منتشر شده و به دیدگاههای مرحوم آیتالله صافی درباره روحانیت در ایران معاصر میپردازد. دانلود بخشی از کتاب یک قرن حافظه تاریخی روحانیت که سال گذشته به صورت pdf در دسترس قرار گرفته بود.
توضیحات بیشتر »فقه مقارن به معنای فروپاشی فقه امامیه و دیگر مذاهب نیست
استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: فقه مقارن به معنای فروپاشی فقه امامیه و مذاهب چندگانه اهل سنت نیست زیرا ما اختلاف مبنا داریم ولی اتفاق مبانی ما به مراتب بیشتر از اختلافات است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، در نشست علمی «ظرفیتهای فقه مقارن در تقریب مذاهب و تمدنسازی نوین اسلامی»، گفت: وقتی اختلافنظر بین اصولیون و فقها پیش آمد عدهای از جهت مبنایی به بررسی این اختلاف پرداختن؛ بنده معتقدم این اختلافات اندک است و نباید دستاویزی برای اختلاف بین مسلمین باشد. این استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: درباره علم اصول براساس …
توضیحات بیشتر »«تقریری از مسلک فهرستی»؛ مسلک فهرستی یا اعتبارسنجی کتابمحور احادیث
حجتالاسلام سرخهای گفت: برخی از پژوهشگران در شناخت مسلک فهرستی به این اشتباه افتادهاند که منبع انحصاری در این روش، فهارس برجایمانده است. به همین خاطر و برخی ملاحظات دیگر پیشنهاد بنده جایگزینی اعتبارسنجی کتابمحور بهجای مسلک فهرستی است؛ زیرا در این شیوه از اعتبارسنجی در شمار بررسی مجموعۀ شواهد و قرائن، کتاب نقش محوری دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گروه حدیث پژوهی پژوهشکده معارف اهل بیت علیهمالسلام، با همکاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و موسسه تخصصی فقه امام کاظم علیهالسلام، ششمین نشست از سلسله نشستهای شناسه شیعه را با عنوان «تقریری از مسلک فهرستی» در مدرسه علمیه امام کاظم …
توضیحات بیشتر »پاسخگویی فقه باعث زایش فقه میشود/ مطالبه دستگاهها، اولویت فقه را تغییر میدهد/ فقه شیعه در انقلاب اسلامی، رشد کمی و کیفی پیدا کرد/ توسعه فروع کتاب القضا در طول تاریخ فقه شیعه محسوس است
استقرار یک نظام مبتنی بر اسلام و شریعت در کشور ایران، بهطورکلی انگیزه دستگاه فقاهت را برای رشد و نمو کیفی و توسعه کمی افزایش میدهد. آنچه از تغییر و رشد در دوره صفوی و غیره میبینیم، فقط برای مثال با انقلاب اسلامی مناسب است و واقعاً مشابه یا همپای هم نیستند؛ بنابراین وقتی از دورههای فقه شیعه، از مدرسه نجف اول شیخ طوسی، مکتب حله و مدرسه جبلعامل سخن میگویم؛ اگر بگوییم یک دوره هم «فقه پس از انقلاب اسلامی» است، کسی گزاف نگفته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با آغاز دهه فجر نشست علمی «انقلاب اسلامی و …
توضیحات بیشتر »فقه پژوهان نیازهای انقلاب اسلامی را مدنظر قرار دهند/ همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز، کاربردی به نظر نمیرسد
استاد برجسته حوزه علمیه خراسان ضمن تأکید بر توجه فقه پژوهان، فضلا و محققان حوزه نسبت به پاسخگویی نیازهای انقلاب اسلامی، ابراز کرد: در طول تاریخ حاکمیتها بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتابهایی چون «جواهرالکلام» نوشته و عرضه کردند، درعینحال همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز کاربردی به نظر نمیرسد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی از علماء و اساتید خارج فقه حوزه علمیه مشهد، در نشست علمی «انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه» که همزمان با …
توضیحات بیشتر »آیتالله صافی در بسیاری از مسائل، همان منهج محقق بروجردی را دارد/ ایشان احیاگر دانش کلام در دوران معاصر و از پیشگامان جهاد تبیین معارف شیعی است/ با تعصب خاص از دین و مکتب اهلبیت (ع) حفاظت میکرد
آئین نکوداشت عالم ربانی و مرجع بصیر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (ره)، همزمان با نخستین سالگرد ارتحال معظمله با سخنرانی حضرات اساتید محمدمهدی شبزندهدار، سید جعفر سیدان، محمدتقی سبحانی و محمدحسن صافیگلپایگانی با حضور علما، اعضای شورای عالی، دبیر و مدیر حوزه علمیه خراسان و اساتید و فضلای حوزه علمیه در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این مراسم، استاد شبزندهدار درباره «جایگاه و منزلت آیتالله صافی گلپایگانی در عرصه فقه و فقاهت»؛ استاد محمدتقی سبحانی درباره «اندیشه و برخی آراء و آثار کلامی منزلت آیتالله صافی گلپایگانی»؛ استاد محمدحسن صافی گلپایگانی بهصورت مجازی …
توضیحات بیشتر »تصاویر نشست «انقلاب اسلامی» و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه
اختصاصی شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز دهه فجر نشست علمی «انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه، با حضور آیتالله اشرفی شاهرودی و جمعی از اساتید و فضلاء در مرکز تحقیقات اسلامی مشهد برگزار شد. گزارش تفصیلی نشست بهزودی منعکس میشود.
توضیحات بیشتر »فقر منابع روایی در سیرهپژوهی امام جواد(ع)/ ادله اعتبار روایت «و ما کان لله لم یقطع»
حجتالاسلام راد با بیان اینکه در خصوص ابناءالرضا(ع) و امام جواد(ع) با فقر منابع روایی دچار هستیم، اظهار کرد: در پژوهشهایی که درباره ابنا الرضا(ع) صورت گرفته دادههای تاریخی و روایی اندک است. این امر معلول شرایط تاریخی و سیاسی ایشان و برخورد سلبی دستگاه خلافت با این ائمه(ع) بوده است. بنابراین اگر با همین تعداد روایات موجود برخورد سلبی کنیم، دیگر چیزی از روایات باقی نمیماند. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس بینالمللی آسیبشناسی مطالعات تاریخ اهل بیت(ع) در دوران معاصر، صبح امروز، به میزبانی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به صورت مجازی برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین علی راد، …
توضیحات بیشتر »اکثر غالیان بلندپروازیهای سیاسی داشتند/ نگاه مولفهای برای حل تعارضات رجالی سودمند نیست
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ضمن اشاره به انگیزههای سیاسی جریانهای غالی تصریح کرد: اگر درک سیاسی از غلو داشته باشیم و بدانیم جریانات غالیانه بلندپروازی سیاسی داشتند و از سوی دیگر دانش فرقهنگاری را نیز در اختیار قدرتهای حاکم بدانیم، باید توجه کنیم آنها عقایدی را به غلات نسبت دادند که برای ما عجیب است و در این زمینه بزرگنمایی شده تا زمینه سرکوب آنها فراهم شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «ملاحظات روششناختی در مطالعه غلو در تشیع نخستین» صبح امروز ۱۱ بهمنماه با حضور دکتر سید محمدهادی گرامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم …
توضیحات بیشتر »مصلحت سنجی و مدارای آیتالله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود
سیاست آرام حاج شیخ عبدالکریم و دوری از روشهای تند، سبب شد تا حوزه قم آسیب کمتری ببیند. شرایط حکومت پهلوی برای امتحان دادن طلبهها مورد قبول حوزه قرار گرفت و طلاب این مسیر را به اجبار یا طبیعی پذیرفتند. بنابر این حکومت پهلوی نمیتوانست بهانهای برای مقابله با حوزه داشته باشد. همه اینها حوزه قم را در مسیر گسترش در چارچوب همان شکل سنتی (مثل نجف) قرار داد. شبکه اجتهاد: «آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی» (۱۲۳۸-۱۳۱۵ هجری شمسی) در زمانهای پرتنش از تاریخ ایران میزیست، دورهای که با وقوع انقلاب مشروطه، زوال سلسله قاجار و برآمدن رضاشاه همراه …
توضیحات بیشتر »گذری بر امتیازات حلقات شهید صدر(ره) در نظام آموزشی
شبکه اجتهاد: سال تحصیلی کنونی در حوزه علمیه با خبری نویدبخش شروع شد و آن تغییر و تحول کتب درسی بود. اما مدت کمی از انتشار این خبر توسط استاد شب زنده دار نگذشته بود که غالب بزرگان حوزه بالخصوص برخی که در بین طلاب به خوشفکری و طرفداری از تحول شناخته میشدند با این طرح به مخالفت برخاستند. از تغییرات صورت گرفته بدیل قرار گرفتن کتاب حلقه ثالثه شهید صدر به جای کفایه بود(و نه حذف شدن کتب دیگر). کسی ادعا ندارد که کتاب حلقات مطلوبترین بدیل برای کفایه است اما این که حوزه علمیه بعد از سالها این …
توضیحات بیشتر »به برخی فتاوا، حتی در بازار قم هم عمل نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد مقاصدی اگرچه در میان اهلسنت، قدیمی است؛ اما در میان فقهای شیعی، سابقه چندانی ندارد. این رویکرد به مناسبت خاستگاه سنی خود، از اقبال زیادی در میان فقهای سنتی شیعه نیز برخوردار نیست. در این میان اما برخی همچون استاد ابوالقاسم علیدوست، سالهاست که به ضرورت ملاحظه مقاصد شریعت بهعنوان یکی از ادله استنباط حکم فقهی تصریح میکند. این استاد حوزه علمیه قم در این یادداشت شفاهی، تلاش دارد تا نظریه خود مبنی بر لزوم استفاده از مقاصد شریعت را با تفصیل بیشتری بیان کرده و به ابعاد مختلف آن، بیشتر بپردازد. مقاصد شریعت، بحثی جهانی …
توضیحات بیشتر »دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات؛ با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند
حجتالاسلام عابد به تبیین چیستی بحث و مدعای استاد شیخ محمد سند پرداخت و بیان داشت که ایشان در کتاب «الغلو و الفرق الباطنیه» مدعی هستند که سران غلات همچون عبد الله بن سبأ، ابوالخطاب، مغیره بن سعید قائل به الوهیت یا پیامبری ائمه علیهمالسلام نبودهاند، و حتی برای خویش نیز مقام نبوت مدعی نشده و مهمترین اشتباه و خطای ایشان افشای سر بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه حدیث پژوهی پژوهشکده معارف اهلبیت علیهمالسلام پنجمین نشست شناسه شیعه با موضوع «دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات (با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند)» در …
توضیحات بیشتر »خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه
استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به چیستی خصائص الشریعه گفت: حداقل دو فایده بر شناخت خصائص مترتب است و هر دوی آنها منهجی و روشی هستند و اگر این دو درست باشد باید به فلسفه شریعت بهعنوان علم ضروری نگاه کنیم. فایده اول این است که یک آگاهی و احاطه علمی را به فقیه میبخشد که در هنگام مواجهه با نصوص و استنباط و فهم ادله، با قدرت بیشتر و آگاهی بیشتر و سعی بر تحفظ خود از فروغلطیدن به اشتباهات، وارد استنباط شود. فایده دوم این است که گاهی اوقات فقه در بیرون میآید به جای اینکه …
توضیحات بیشتر »