اجتهاد و اصول فقه

ما غدیر را نه تنها موجب افتراق نمی‌دانیم بلکه آن را محور وحدت می‌دانیم. چون حدیث غدیر بین فریقین متواتر است و با قرائن زیادی که در این حدیث وجود دارد به هیچ‌وجه مسئله‌ی دوستی در کلمه «مولی» مطرح نیست که پیغمبر به مردم بگوید علی را دوست داشته باشید، بر بیعت کنندگان امر فرمود که با «السلام علیک یا …

شبکه اجتهاد: آنچه به عنوان حدیث غدیر و به نام روز غدیر می‌شناسیم، روایت و حکایتی درباره رخدادی است که در سال دهم هجرت، روز هجدهم ذی حجه، در منطقه غدیر خم رخ داد؛ چنان که روایات تاریخی گزارش کرده اند، طی آن، رسول خدا (ص) در حالی که پس از انجام تنها حج تمتع خود به مدینه باز می‌گشت، …

مرحوم نایینی کسی است که تا آخر رفته و صاحب مکتب است، ایشان به حوزه‌های علمیه کنایه می‌زند و می‌گوید امام صادق(ع) یک جمله فرمود «لاتنقض الیقین بالشک» از این یک عبارت چند جلد کتاب نوشته شده است، ولی این همه آیه راجع به عدالت و حریت داریم، ولی هیچ استفاده‌ای از آن نشده است؛ لذا ما هیچ کتابی نداریم …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شده‌اند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیش‌فرض‌های استنباط اخلاقی از قرآن» که …

یکی از چالش‌های ما در علوم انسانی، مسدود بودن باب نقد و نظر در جمهوری اسلامی است، لذا عملاً دانشگاه‌ها جرات ورود به این مباحث را به‌صورت شفاف ندارند. علی‌رغم رشد فزاینده در مهندسی و پزشکی، در علوم انسانی دچار رکود شده‌ایم. حوزه‌ها نیز در صورتی رشد می‌کنند‌‌‌ که نقد آزاد باشد؛ اما امروزه، اگر طلبه‌ای امری را که با …

اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین احسان سرخه‌ای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان «روایت کتاب محور احادیث شیعه» روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب حاضر با نظر به شواهد تاریخی، رجالی، فهرستی و نیز روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام با نگاه به نحوه انتقال تراث حدیثی شیعه، آن را به عنوان موضوع مقدمی برای معیارهای صحیح ارزیابی …

کتاب «روش اجتهادی تراکم امارات و آثار فقهی و اصولی آن» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر متقی املشی به همت «انتشارات عصر جوان» به چاپ دوم رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب در سه بخش «مباحث مقدماتی»، «مباحث مربوط به تراکم اَمارات» و «آثار فقهی و اصولی تراکم امارات» به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، مباحث مقدماتی که ۱۲ …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان می‌گوید:

شبکه اجتهاد: برخی محققین معتقدند که روایت شدن یک کتاب توسط یک راوی، به منزله‌ی قبول احادیث آن کتاب بوده است. همچنین شاید بتوان گفت: تصوری عمومی در حوزه‌ی حدیث چنین است که حضور یک راوی در سند یک حدیث، به معنای قبول آن حدیث در نزد اوست. اما شواهد مختلفی بر خلاف این تصور وجود دارد که نشان می‌دهد …

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در تبیین سیره فقهی آیت‌الله خامنه‌‌ای گفت: مشابه روش حضرت امام در ایجاد ارتباط بین آیات و روایات را رهبر معظم انقلاب دارند که از جمله مباحث مهم در این زمینه تحلیل واژگان است. به طور مثال ذیل آیه جزیه اکثریت فقها کتاب را به تورات و انجیل معنا کرده و حتی علامه حلی …

حجت‌الاسلام رضا غلامی ضمن اشاره به اهمیت و ضرورت ایجاد تحول در فقه تصریح کرد: امروز همچنان فقهایی در حوزه‌های علمیه زیست می‌کنند که عقل در فقه را همچون اکل میته تلقی می‌کنند و تا می‌توانند از خیزش آن در فقه جلوگیری می‌کنند. به نظر می‌رسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی نگرانی‌هایی دارند که جا دارد به آن‌ها …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به مبحث تکثرگرایی دینی در حوزه اجتهاد مطرح کرد: اجتهاد یک شمشیر دو لبه است. ما باید بدانیم که چگونه می‌شود به وسیله «اجتهاد» و «تفقه» نزاع را حل کنیم تا بتوانیم مذاهب را بر سر یک سفره بنشانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دهمین نشست دوره‌‌ای «مدرسه فقه و اجتهاد …

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تاکید کرد: حضرت آقای سیستانی در رساله خبر واحد در تعادل و تراجیح و در جاهای دیگر، تصریح می‌کنند به این‌که هر روایتی که مخالف روح شریعت باشد، قابل قبول نیست. ایشان در این دو صفحه صریحاً و واضح می‌فرماید روح شریعت مثل کرامت انسان و عدالت. هر روایتی با کرامت انسان، با عدالت …

شبکه اجتهاد: قم از قرون اولیه اسلامی یکی از مراکزی بود که شیعیان در آن حضوری پر رنگ داشتند و به خصوص وجود مرقد مطهر حضرت معصومه (س) ویژگی خاص و سرمایه معنوی ممتازی به آن داده بود. کاروان علم و دانش و تعلیم و تعلّم معارف و احکام اسلامی که سرچشمه نخست آن قرآن کریم و به دنبال آن …

استاد محقق داماد در بیان مثالی ساده در فقه مقاصدی می‌گوید اگر شلاق زدن به خانم بی‌شوهری که ارتباط نامشروع داشته است موجب شهرت و رسمی شدن فاحشه‌گری او شود، این کار خلاف است. وی همچنین بیان داشت که ازدواج دوم مرد در صورت ضرر روحی و روانی به زن اول او باطل است. شبکه اجتهاد: فقه مقاصدی در یک …

آیا شیعه می‏‌تواند اصحاب مکاتب مخالف را به معتقداتشان الزام، و آثار صحت را بر عمل آنان – علی‌رغم فقدان شرایط لازم- مترتب سازد؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، هر یک از احکام فقهی، دارای شرط‏‌ها و قیودی است که صحت و بطلان عمل مکلف منوط به رعایت و عدم رعایت آنها، و مورد اختلاف نظر پیروان مکاتب مختلف است. این …

کتاب «ترجمه و شرح الفائق فی الاصول» اثر سید علی پنج تنیان در ۵۰۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، بیان مسائل اصولی با تأکید بر مسائل مورد نیاز در استنباط احکام فروع جدید، امری بسیار مهم و لازم برای پویایی فقه در زمینه‌های جدید علمی و عملی است. این همان غایتی است …

کتاب «آسیب‌شناسی ترجمه‌های فارسی آیات فقهی»، اثر حجت‌الاسلام معین، مدرّس حوزه علمیه خراسان، منتشر شد. به‌ گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «آسیب‌شناسی ترجمه‌های فارسی آیات فقهی» اثر حجت‌الاسلام جواد معین، دانش آموخته سطح چهار و مدرس این حوزه و استاد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، منتشر شد. بنا بر این گزارش، با توجه به اینکه از ترجمه می‌توان به‌عنوان تفسیری …

فقه راهبردی پس از موقعیت شناسی، مسیر حرکت جریان فقاهت و اجتهاد را از بالا و در سطح کلان مدیریت می‌کند سپس راهبرد مناسب را در اختیار فقه قرار‌می‌دهد. در غیر این صورت فقه دستخوش جهت‌دهی سایر نظامات و الگو‌ها خواهد شد و دیگران برایش نسخه پیچی خواهند کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی نهاوندی، استاد …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: لازم است به ظرفیت‌های فقه توجه کنیم چون ظرفیت‌های زیادی در آن نهفته شده است و می‌‌تواند به سوالات ما پاسخ بدهد و تا می‌توانیم باید از فقهِ عذر، یعنی فقه اصول عملیه فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم. همچنین ما یک اجتهاد به معنی اخص و یک اجتهاد به معنی …

عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین با تجلیل از سفر اخیر مدیر حوزه‌های علمیه به کشور عراق، به تشریح اهمیت تعامل بین حوزه قم و نجف پرداخت و الگوهای عملی تعامل را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بنیادی، عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به اهمیت سفر اخیر استاد علیرضا اعرافی به عراق …

همایش بین‌المللی «ظرفیت‌شناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید با رویکردی مقارن» به همت پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با سخنرانی اساتید احمد، ابوالقاسم علیدوست و مهدی هادوی تهرانی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با ظهور انبوه فراوان از موضوعات نوپدید و دستاوردهای علمی و فنی در زمینه‌های …

شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی ایران تولید کننده‌ی یک مکتب معرفتی جامع و بی‌بدیل است که طرحی نو در اسلام‌شناسی درافکند و بدین واسطه جهان معنایی جدیدی متولد شد و در این عالَم، افق‌های جدیدی در عرصه‌ی شناخت هستی و انسان، معرفت و سیاست، اجتماع و مدیریت به روی بشریت گشوده شد. بنیان این مکتب معرفتی را نظام فکری حضرت امام …

آنچه مورد نفی قرار گرفته این است که مثلا تمام احکام و مسائل اقتصادی از سوی ائمه(ع) به صورت دسته‌بندی شده در اختیار ما قرار گرفته باشد. کسانی که قائل به وجود فقه نظام هستند، مقصودشان مجموعه دسته‌بندی شده و منظم از مسائل موجود و در دسترس است که امکان آن بیان گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین کرسی علمی …

آیت‌الله سبحانی، گفت: باید تلاش کرد که جلوه‌‌های حوزه علمیه و روحانیت در حرم مطهر رضوی و اطراف آن نمود بیشتر بیابد و مرکزیت دروس حوزوی همچون گذشته به حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام بازگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در دیدار اعضای کارگروه مدرسه علمیه تابستانی حرم مطهر رضوی ضمن ابراز خرسندی از تدارک طرح دارالعلم و …

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی گفت: فقه نباید به موضوعات نگاه انفعالی داشته باشد بلکه باید ریل گذاری اصلی و جهت‌گیری کلی را انجام دهد چراکه هر موضوعی در ساحت دین ارزشی دارد و اگر نتوانیم رابطه بین آنها را پیدا کنیم و رتبه‌بندی موضوعات را بشناسیم دچار مشکل‌ می‌شویم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نودودومین جلسه «شنبه‌های فقهی» با …

شبکه اجتهاد: نام و یاد و نشان مکتب اصولی بیش از واقعیت آن به بحث‌ها گذاشته می‌شود. عمدتا مکتب فقهی بر سر زبان‌ها است و اگرچه بحثی علمی نسبت به عناصر و محتوای آن در میان نیست و بیشتر طرح اسم و ذکر یاد و نامی از آن است؛ در درجه بعد مکتب اصولی قرار دارد که آن هم بدتر …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ضمن اشاره به نگاه امام خمینی(ره) به فقه و جامعه تصریح کرد: یک برداشت این است که گویا حضرت امام به دانش فقه صرفا مصلحت‌اندیشانه نگاه می‌کردند و به موازین و چارچوب اصلی اجتهاد چندان پایبند نبودند. این نگاه کاملا نادرست است به خاطر اینکه امام صریحا و عمیقا به موازین فقهی …

از آثار جدید انتشاریافته مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام در اردیبهشت‌ماه امسال این مرکز، رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام اکبری شاهرودی مدیر دفتر انتشارات این مرکز با بیان این خبر، گفت: این مرکز عظیم تخصصی، با تمرکز بر محور پژوهش‌های فقهی معاصر و کاربردی، توانسته است خدمات بزرگی به عرصه تحقیقات بنیادین و مورد نیاز نهادهای مختلف …

شبکه اجتهاد: دانش فقه در میان دانش‌های متعدد اسلامی، علم به احکام شرعی و حلال و حرام الهی‌ می‌باشد که فقیه پس از تحصیل مقدمات علمی و ایمانی برای استنباط احکام از منابع و ادله مربوطه، اجتهاد‌ می‌کند و رهاورد جدّ و جهد او برای خودش و مقلدینش حجت است و در زمان غیبت امام معصوم(ع) که علم قطعی به …