قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 144)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

خاطرات شنیده نشده از سال‌های تدریس امام خمینی(ره)

پیام آیت‌الله سبحانی به مناسبت لیالی قدر

مرحوم امام علاقمند بود که از طرف حاضران در درس سخن گفته شود و سکوت افراد را شایسته نمی‌دانستند، حتى روزى که سکوت بر مجلس درس حاکم بود ناراحت شدند و گفتند من روضه نمی‌خوانم، چرا سکوت کرده اید. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام الله دهه فجر، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی خاطراتی از حضرت امام و تدریس ایشان در قم منتشر کرده که به شرح زیر است: حضرت امام درس خارج اصول را در چه زمانى آغاز کردند؟ آیت‌الله سبحانی: روز پنجشنبه ۲۸ ماه صفر ۱۳۶۴ مقارن با فصل زمستان سال ۱۳۲۳ آیت‌الله بروجردى(رحمه …

توضیحات بیشتر »

اطلاقات مسائل مستحدثه و یک غفلت/ سید محمّدعلی حسینی

اطلاقات مسائل مستحدثه و یک غفلت/ سیّد محمّدعلی حسینی

شبکه اجتهاد: در استنباط حکم موضوعات نوظهور و مستحدث، معمولا دست فقیهان، خالی از نصوص است؛ لذا غالبا احکام شرعی را در لابه‌لای اطلاقات و عمومات و قواعد فقهیّه می‌جویند و هرگاه این تلاش به نتیجه مطلوب نرسد، دست به دامان اصول پر برکت عملیه می‌شوند. نکته مهمّ امّا در انطباق مقدّمات حکمت در تمسّک به اطلاق در این‌گونه مسائل است. توضیح اینکه: در مباحث اطلاق، گفته می‌شود که ظهور اطلاقی، نوعی دلالت سکوتی است مبتنی بر ظهور حال متکلم در اینکه در مقام بیان تمام مقصود خویش (البتّه نسبت به این حکم) هست و هر آنچه در مراد جدّی‌اش …

توضیحات بیشتر »

ساختار پیشنهادی محقق اصفهانی از ساختار شهید صدر متقن تر است!

ابداع مهم نائینی، دفاع از مکتب شیخ انصاری است!

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمحمد حسینی زنجانی، فرزند مرحوم آیت‌الله سیّد عزّالدین حسینی زنجانی است. او با فوت پدر و بازگشت به مشهد، درس فقه و اصول خودرا دوباره برپا کرده است. در این میان، ارادت قدیمی او، به سان پدرش، به محقّق اصفهانی، موجب شده تا علاوه بر دروس روزانه خود، تدریس نهایۀالدرایه را نیز به صورت اختصاصی با برخی از شاگردان قدیمی آغاز کند. به همین بهانه، با او از ساختار جدیدی که محقّق اصفهانی درکتاب «بحوث فی أصول الفقه» پیشنهاد دادند و تفاوت‌های آن با ساختار مشهور مرحوم آخوند درکفایه سخن گفتیم. ساختار پیشنهادی مرحوم اصفهانی و اینکه …

توضیحات بیشتر »

«پژوهشنامه متین» در ایستگاه ۷۲

«پژوهشنامه متین» در ایستگاه ۷۲

«تبیین جایگاه مقتضیات زمان و مکان در فرآیند اجتهاد»، «بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) پیرامون منشأ حجیت قطع» و «بررسی ابتکارات فقهی سید مصطفی خمینی در باب بیع» از جمله مقالات منتشر در آخرین فصلنامه متین می‌باشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتاد و دومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» (پاییز ۹۵) که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی می‌پردازد، توسط موسسه چاپ و نشر عروج منتشر شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات منتشر شده. بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) پیرامون منشأ حجیت قطع ذاتی دانستن حجیت قطع از گزاره‌هایی است …

توضیحات بیشتر »

علی جمعه رئیس کمیته فقهی الازهر شد

اجتهاد گروهی سبب افزایش دقت در احکام فقهی می‌شود/ فتواهای شاذّ امنیت و ثبات جوامع را تهدید می‌کند

هیئت علمای بزرگ الازهر ریاست کمیته فقهی الازهر را به شیخ علی جمعه مفتی اعظم پیشین مصر واگذار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد از رسانه‌ها، کمیته فقهی از زیر مجموعه‌های هیئت علمای بزرگ الازهر است که اکنون علی جمعه مفتی سابق مصر و عضو کنونی هیئت علمای بزرگ الازهر، ریاست آن را عهده دار شده است. کمیته فقهی الازهر مسائل مختلف فقهی را که به آن واگذار می‌شود مورد بررسی قرار می‌دهد و نظر فقهی خود را اعلام می‌کند که به عنوان نمونه، مساله شرایط وقوع طلاق و صحت یا عدم صحت طلاق شفاهی از مسائلی است که به تازگی …

توضیحات بیشتر »

آداب المتغیّرین! / مصطفی دُرّی

لویاتانِ «رونق تولید»!/ مصطفی دُرّی

شبکه اجتهاد: تغییر چه در ساختار دانش اصول باشد، چه در متون آموزشی و چه در ساختار سیاسی و اجتماعی، آدابی دارد. بی‌رعایت این آداب، یا تغییر محقّق نمی‌شود و یا ابتر می‌ماند. ۱- برای تغییر باید تلاش کرد. آن‌که می‌خواهد ساختار اصول را تغییر دهد، باید فکر کند و فکر کند، طرح بدهد و بیندیشد، بنویسد و به انتظار نقد بنشیند. خیالِ تغییر متون و ساختاری چنین کهن، بی‌تلاش و تعمّل، بی‌دقّت و تأمّل، آن‌قدر خام است که آرزوی پخته شدنش به خواب می‌ماند. برای تغییر ساختاری که چند قرن، تُرک‌تازی کرده و عِدّه و عُدّه‌اش سر به آسمان …

توضیحات بیشتر »

پژوهشی در مفهوم و حکم «مفسد فی الارض»

پژوهشی در مفهوم و حکم «مفسد فی الارض»

مقاله حاضر تقریرات درس خارج آیت‌الله سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی یزدی در خصوص بررسی موضوع، درک حدود، مقدار گسترش و حکم «مفسد فی الارض» می‌باشد که به قلم یکی از شاگردان ایشان تنظیم شده است. شبکه اجتهاد: از عناوینی که در قرآن کریم مکرّر به کار رفته و فی‌الجمله حکم جزایی خاصّی برای آن ذکر شده است «افساد فی‌الارض» می‌باشد که با تعابیر مختلفی از آن یاد شده است. درک حدود، موضوع و مقدار گسترش آن و اینکه حکم «مفسد فی‌الارض» چیست از لازم‌ترین و حسّاس‌ترین مباحث قرآنی و روایی است. بی‌تردید رسیدن به استنباطی روشن و قوی در این …

توضیحات بیشتر »

مراجع تقلید و اساتید بزرگ هم از «تورّم اصول» نالانند

بی‌حجابی، اعتراض به نظام اسلامی نیست/ به آیت‌الله جوادی آدرس غلط داده‌اند!

شبکه اجتهاد: سید صمصام الدین قوامی، از سال‌ها پیش که در درس خارج آیت‌الله فاضل لنکرانی شرکت می‌کرد، حذف مباحث بی‌ثمر از دانش اصول را پیگیری می‌نمود. رئیس مرکز تخصّصی مدیریت، امروز نیز که خود بر کرسی تدریس خارج نشسته است، آرزوی پالایش اصول فقه و حذف مباحث بی‌ثمر را دارد. به باور مدرس خارج فقه مدیریّت اسلامی، حذف مباحث بی‌ثمر از دانش اصول، مطالبه قدیمی مراجع و اساتید حوزه بوده است. آیا اساساً وجود مباحث بی‌ثمره در دانش علم اصول را می‌پذیرید و در صورت پذیرش، دلیل ورود این مسائل را به علم اصول چه می‌دانید؟ قوامی: مرحوم آیت‌الله …

توضیحات بیشتر »

از ارتقای جایگاه «مرجعیت شیعه» تا الگویی برای توسعه مباحث دینی

آیت‌الله بروجردی و فدائیان اسلام

نجف لک‌زایی: آیت‌الله بروجردی به مساله رهبری و مرجعیت یک نگاه کاملاً راهبردی داشت. برخی به دنبال این امر هستند که آیا آیت‌الله بروجردی به مساله ولایت‌فقیه اعتقاد داشت یا خیر، ولی اگر کسی عملکرد ایشان را مشاهده کند دیگر جایی برای این بحث‌ها باقی نمی‌ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «درایت اجتماعی سیاسی» از سلسله پیش کنگره‌های نکوداشت آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) با سخنرانی آیت‌الله سیدمحمدجواد علوی بروجردی و حجج‌اسلام والمسلمین نجف لک‌زایی و سیدصادق محمدی در کتابخانه مسجد اعظم قم، به همت انجمن اصول فقه و با همکاری انجمن ارتباطات و تبلیغ برگزار شد. آیت‌الله علوی بروجردی در …

توضیحات بیشتر »

ثبت‌نام کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» در مشهد

آغاز ثبت‌نام کارگاه‌های «فلسفه علم اصول» با حضور استاد محمود مروارید

کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول»، برای اولین بار در حوزه علمیه مشهد ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها برگزار می‌شود. بنابراین گزارش، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) با موضوع «فلسفه علم اصول؛ چیستی، ضرورت و ساختار» و دکتر محمود مروارید عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه …

توضیحات بیشتر »

حوزه علمیه قم و مسئله «تقریب مذاهب»/ احمد مبلغی

زاوایای موضوع شناسی خلق پول

حوزه علمیه قم با همکاری حوزه نجف، حرکتی در تراز بین المللی و برخوردار از یک گفتمان نیرومند تقریبی را پی بگیرد. اگر مراجع معظم تقلید به ایجاد یک «جریان فتوایی قوی با رویکرد تقویت مناسبات امت» دست بزنند، تقریب قدرت انجام مانور بیشتری را برای مبارزه با پدیده شوم تکفیر پیدا می‌کند. شبکه اجتهاد: حوزه علمیه قم به صورت جدی تر باید به کمک تقریب مذاهب بشتابد؛ حوزه علمیه قم می‌تواند چهار کارکرد مهم در قبال تقریب شامل “شبهه زدایی از تقریب”، “ایجاد یک جریان آزاد تقریبی بین حوزه و مراکز جهان اسلام”، “مساهمت در تاسیس نهادهایی درون امت …

توضیحات بیشتر »

بازشناسی مناسبات «فقه و اخلاق»

بازشناسی مناسبات «فقه و اخلاق»

نویسنده که سالها به تحقیق و تدریس علوم حوزوی و دانشگاهی اشتغال داشته، با نگاهی متفاوت و تحقیقی جامع، دیدگاه نویی را در باب مسأله فقه مطرح کرده است و تلاش نموده با ارجاع به منابع متعدد، خواننده را برای رسیدن به رأی صواب در این مسأله یاری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، اگرچه خاستگاه بحث از نسبت دین و اخلاق را می‌توان در آثار سقراط یافت و شکل بومی شدۀ آن در دنیای اسلام را در نزاع میان أشاعره و معتزله پی‌ گرفت، اما این پرسش، امروزه تفاوت‌های بسیاری با گذشته پیدا کرده و گسترش علوم مختلف، باعث غنای …

توضیحات بیشتر »

نیازمند تربیت «مجتهدان رجالی» هستیم/ حوزه قم در معرفی آیت‌الله بروجردی کوتاهی کرده است

نیازمند تربیت «مجتهدان رجالی» هستیم/ حوزه قم در معرفی آیت‌الله بروجردی کوتاهی کرده است

دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان کرد: آیت‌الله بروجردی در ابعاد مختلف تحول ایجاد کردند؛ کار رجالی ایشان از ابتدای تحصیل شروع شد و در این زمینه دغدغه خاصی داستند تا ثابت کنند فقه ما دارای یک چارچوب است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی در در نشست علمی رجال، پیش نشست کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی با عنوان «شکوه مرجعیت» که در کتابخانه مسجداعظم برگزار شد گفت: پس از قرن ۶ و ۷ که ابن طاووس و مرحوم علامه، تقسیمات چهارگانه احادیث را مطرح کردند این مساله  از آن تاریخ در کتب، رواج پیدا کرد. او افزود: اگر مرحوم …

توضیحات بیشتر »

دو طرح نیازسنجی پژوهشی حوزه رونمایی شد

دو طرح نیازسنجی پژوهشی حوزه رونمایی شد

دو طرح نیازسنجی «اولویت‌های پژوهشی دانش اصول فقه» و «اولویت‌های پژوهشی فقه سیاسی» با حضور شخصیت‌های حوزه رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نیازسنجی پژوهشی و اولویت گذاری نیازها، امروزه خود از نیازهای اساسی و ضرورت‌های اصلی در هر دانشی به شمار می‌آید؛ بر این اساس معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه با درک این ضرورت و برای پاسخگویی به این نیاز، اجرای طرح‌های «نیازسنجی پژوهشی دانش‌های حوزوی» را در اولویت برنامه‌ها و فعالیت‌های خود قرار داده است. از این رو، در حاشیه هجدهمین همایش کتاب سال حوزه در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) با حضور حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، آیات اعرافی، غروی …

توضیحات بیشتر »

نگاهی به برگزیدگان آثار فقهی هجدهمین «کتاب سال حوزه»

نگاهی به برگزیدگان آثار فقهی هجدهمین «کتاب سال حوزه»

هجدهمین همایش کتاب سال حوزه با تجلیل از برگزیدگان و همچنین اهدای لوح سپاس به افراد شایسته تقدیر و شایسته تحسین و همچنین ناشر برتر حوزه به کار خود پایان داد. به گزارش خبرنگار شبکه اجتهاد، در این مراسم جمع‌کثیری از اساتید، پژوهشگران، نویسندگان، نمایندگان بیوت مراجع، مدیران مدارس، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی و به‌ویژه ۳۸ نفر از صاحبان آثار برتر خواهر و برادر در دو حوزه کتاب و پایان‌نامه سطح چهار حوزه علمیه حضور داشتند که البته از این تعداد ۹ نفر حائز رتبه برتر، ۹ نفر شایسته تقدیر و ۱۹ نفر نیز حائز رتبه شایسته تحسین بودند. از …

توضیحات بیشتر »

فقه شیعه در هیچ برهه‌ای از تاریخ تعطیل نبوده است/ بر مرجعیت علمی اهل‌بیت(ع) تأکید کنیم

فقه شیعه در هیچ برهه‌ای از تاریخ تعطیل نبوده است/ بر مرجعیت علمی اهل‌بیت(ع) تأکید کنیم

آیت‌الله بروجردی می‌فرمود فقه شیعه از زمان حضرت باقر(ع) که شروع شده تا کنون ادامه داشته و چنین نبوده که یکی دو قرن اصلا فقیه نداشته باشیم. فقه شیعه در هیچ برهه‌ای از تاریخ تعطیل نبوده و دائما رو به پیشرفت بوده تا رسیده به زمان ما. فقه شیعه به عنوان اعتراض به اهل سنت شروع شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: دیماه سال گذشته بود، مرحوم آیت‌الله محمد واعظ زاده خراسانی شاگرد برجسته آیت‌الله بروجردی و استاد باسابقه دانشگاه فردوسی مشهد، برای نشستی با عنوان «اصول فقه موجود؛ آسیب‌ها و راهکارها» به میزبانی گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی در …

توضیحات بیشتر »

تأکید مدیرحوزه‌های علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومه‌ای»/ ایستایی فقه، بی‌معناست

تأکید مدیرحوزه‌های علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومه‌ای»/ ایستایی فقه، بی‌معناست

در مرحله منظومه‌سازی، جریان فقه ما باید پویا، زنده و فعال باشد و این کار به فقیهانی زمان‌شناس، موضوع‌شناس و بهره‌مند از نگاه راهبردی نیاز دارد. در شرایط کنونی، به معماری دانش نیازمندیم و توجه به این بعد، بسیار ضرورت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه در کارگاه‌‌های «اسلامی‌سازی علوم انسانی» که به همت مؤسسه علوم انسانی اسلامی جامعه المصطفی(ص) در مجتمع امین برگزار شد، دست‌یابی به اجتهاد تمدن‌ساز را مستلزم توجه به مراحل توسعه اجتهاد دانست و به ابعادی از اجتهاد اشاره کرد و اظهار داشت: هر اقدامی که برای اسلامی‌سازی علوم انسانی و …

توضیحات بیشتر »

«جستارهای فقهی اصولی» به دیگر فصلنامه‌های علمی پژوهشی پیوست

مروری بر مقالات شماره 23 و 24 «جُستارهای فقهی و اصولی»

فصلنامه «جستارهای فقهی اصولی» موفق به دریافت رتبه علمی – پژوهشی از کمیسیون نشریات علمی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه «جستارهای فقهی اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی‌خراسانی و سردبیری حجت‌الاسلام دکتر حسین ناصری مقدم، پس از انتشار دو شماره و ارزیابی در کمیسیون اعطا مجوز به نشریات حوزوی طبق ابلاغ ۹۵/۱۰/۲۰ از سوی شورای اعطا مجوز حوزه علمیه قم موفق به دریافت رتبه «علمی پژوهشی» شد. اعضای هیأت تحریریه (به ترتیب حروف الفبا) مجتبی الهی خراسانی، استادیار دانشگاه باقر العلوم (ع)، محمدحسن حائری، استاد دانشگاه …

توضیحات بیشتر »

«فقاهت در تشیّع»، نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء

«فقاهت در تشیّع»، نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء

کتاب «فقاهت در تشیع» با محوریت نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء به قلم سید محمدمحسن حسینی طهرانی، همراه با مقدمه  در دوفصل «شاخص‌های اجتهاد و استنباط» و «شاخص‌های مرجعیت و زعامت» چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «فقاهت در تشیع، نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء» تالیف سید محمد محسن حسینی طهرانی توسط انتشارات مکتب وحی منتشر شد. مولف این اثر فرزند علامه طهرانی است که مباحث این کتاب را قبلا در خاتمه کتاب «اجتهاد و تقلید» علامه طهرانی (ره) مطرح نموده بود که به علت اهمیت موضوع با اضافات جدیدی بصورت …

توضیحات بیشتر »

تحوّل خواهان، متن آموزشی بنویسند تا عیارشان مشخّص شود!

بررسی نظریّۀ «اصالۀ الوثاقۀ» در احراز وثاقت راويان مهمل

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی، علاوه بر اشتهار به داوری مسابقات کشوری و بین‌المللی حفظ قرآن و نهج‌البلاغۀ، از اساتید به نام خارج فقه و اصول حوزه علمیّه مشهد است. تأسیس سایت «شیعه سرچ» به همراه تدوین درس‌نامه رسائل و کفایه‌الأصول (که این دومی به چاپ نیز رسیده است)، بخشی از این تلاش‌هاست. استاد، خسته از بی‌توجّهی مدیران و کم‌کاریِ فضلای حوزه در عرصه تولید متن درسی، از بایسته‌های تحوّل در متون آموزشی و متن درسی معیار گفت. به باور او، تحوّل در متون آموزشی اگرچه امری لازم است، لکن وقتی داعیه‌داران تحوّل، هنوز متنی را به عنوان جایگزین …

توضیحات بیشتر »

«فقه»ی که هست و «تمدّن»ی که نیست!/ علیرضا اسدی

منزلت عقل فقهی در تمدن‌سازی نوین اسلامی

شبکه اجتهاد: هرگاه متخصصی در حوزه مربوط به خود اظهار می‌‌‌دارد که ما چندان جا مانده‌‌‌ایم که امیدی نیست با «این وضعیت» به سطح مطرح جهانی برسیم و یا متخصص دیگری می‌‌‌گوید: ما با تکیه بر ظرفیت جوانان و ایمان به خدا، به سرعت، قله‌‌‌ها را فتح خواهیم نمود، کدام‌یک مغرضانه سخن می‌‌‌گوید؟ اصلا بهتر است بپرسیم متخصص، که طبعا در این موارد باید به حرف او اطمینان نمود، کیست؟ یا شاید باید بپرسیم مگر ملاکِ ما برای ترقی رسیدن به هر آن چیزی است که در سطح جهانی «مطرح» دانسته می‌‌‌شود؟ چرا ملاک ما باید چنین باشد؟ اگر نه، …

توضیحات بیشتر »

نقش قضایای تاریخی در نگرش و استنباط فقیه

بررسی «الناس مسلطون علی اموالهم» در آراء فقها

اطلاع بر تاریخ است که مجتهد را در موردی وادار به صدور فتوا، و در موردی دیگر وادار به سکوت و استنکاف از إصدار حکم و فتوا می‌نماید. اطلاع بر تاریخ است که مجتهد، شرایط موجود را منطبق بر شرایط زمان سیدالشهدا(ع) ارزیابی می‌‌کند یا شرایط غصب خلافت و سکوت مولای متقیان و یا شرایط زمان امام مجتبی و صلح با معاویه و متوکل و امثال او. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «فقاهت در تشیع؛ نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء» توسط سید محمدمحسن حسینی‌طهرانی نگاشته و توسط انتشارات مکتب وحی منتشر شد. مولف این اثر (فرزند علامه طهرانی) …

توضیحات بیشتر »

حکم شرعی محصولات تراریخته با استفاده از «ادله لا ضرر»

حسنی با بیان این‌که در مسأله محصولات تراریخته حکم دولت با حکم مکلف متفاوت است، گفت: نمی‌توان گفت که چون مصرف این محصولات جایز است تولید و توزیعش هم جایز است. به گزارش شبکه اجتهاد، ابوالحسن حسنی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، شب گذشته در نشست علمی «حکم شرعی محصولات تراریخته با استفاده از ادله لا ضرر» که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد، اظهار داشت: در رابطه با محصولات تراریخته نباید فقط بر مصرف کننده متمرکز شد بلکه باید حکم تولید کننده و توزیع کننده و به ویژه دولت به عنوان سیاستگذار بررسی …

توضیحات بیشتر »

نقش «فقه و اصول» در تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی

نقش «فقه و اصول» در تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی

نظریه پرداز حوزه علوم انسانی و اسلامی با بیان اینکه اصل اسلامی سازی علوم انسانی واژه‌ای نا مفهوم است، گفت: باید با کنکاش کافی در فقه و اصول فقه به تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی دست پیدا کنی به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در هشتمین روز از نخستین دوره کارگاه‌های اسلامی سازی علوم انسانی که در مجتمع آموزش عالی امین برگزار شد، با اشاره به جایگاه علم اصول در اسلامی سازی علوم انسانی اظهار داشت: کلمه «اسلامی سازی» دارای ابعاد مختلفی است ولی به هرحال برای فهم بهتر باید …

توضیحات بیشتر »

انتشار کتاب «فقه و حقوق قراردادها» اثر جدید استاد علیدوست

انتشار کتاب «فقه و حقوق قراردادها» اثر جدید استاد علیدوست

کتاب «فقه و حقوق قراردادها» اثر جدید استاد ابوالقاسم علیدوست در دو مجلد که به «ادله عام روایی» و «ادله عام قرآنی» قراردادها پرداخته، به‌تازگی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلد اول کتاب «فقه و حقوق قراردادها» در ۴۹۶ صفحه، «ادله عام روایی قراردادها» را وجهه نظر خود قرار داده است. در ادله روایی قراردادها روایات مهمی که محوریت در آن‌ها معاملات و عقود بوده و یا بـر ساختار قراردادها تأثیر زیاد داشته به صورت اجتهادی مورد بحث قرار داده شده اسـت. در این اثر، هر …

توضیحات بیشتر »

چرا برخی با رویکرد مقارن در فقه، مخالفند؟

چرا برخی با رویکرد مقارن در فقه، مخالفند؟

در ابتدا باید به این نکته توجه نمود که ما با اهل سنت اشتراکات فراوانو اختلافاتی جدی داریم که بندهاز آنمشترکات، به «فقه الوفاق» و از اختلافات، به «فقه الخلاف» تعبیر می‌کنم. فقه الوفاق دربردارنده مواردی است که در فقه مذاهب اهل سنت و فقه شیعه مورد اتّفاق و پذیرش همگان است، ولی فقه الخلاف در بردارنده موارد اختلافی فریقین است. به باور ما، اگرچه باید به هر دو پرداخته شود، ولی زیر ساخت مباحث فقهی را محکمات فقه -که در «فقه الوفاق» دیده می‌شوند- تشکیل می‌دهد. به دیگر سخن، نمی‌شود به فقه الخلاف بدون توجه به فقه الوفاق پرداخت، …

توضیحات بیشتر »

آیا فقه شیعه حاشیه‌ای بر فقه اهل‌سنت است؟

آیا فقه شیعه حاشیه‌ای بر فقه اهل‌سنت است؟

مرحوم آیت‌الله بروجردی در این موضوع نظریه خاصی داشته‌اند که آثار بسیاری در مقام استنباط و اجتهاد دارد/ اینکه اسم آن حاشیه بر فقه سنی گذاشته بشود، خیلی تعبیر خوبی نیست/ فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام مرحله اوج را طی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی(ره) با حضور علمای اعلام و اساتید حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات کتابخانه آیت‌الله بروجردی در صحن جوادالائمه(ع) حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد. در این نشست علمی آیت‌الله سید محمدجواد علوی طباطبایی استاد عالی‌رتبه حوزه علمیه قم درباره مکتب و روش …

توضیحات بیشتر »

نظریه خلاقانه ‌آیت‌الله بروجردی در عرصه مراتب احکام

نظریه خلاقانه ‌آیت‌الله بروجردی در عرصه مراتب احکام

استاد حوزه بیان کرد: آیت‌الله بروجردی(ره) بیان کردند که شی اگر بخواهد دارای مراتب باشد باید ذات شی در جمیع مراتب حضور داشته باشد که این مطلب ظریف و بی‌نظیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید صادق محمدی در پیش نشست کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی(ره) در قم گفت: اولین دیدگاهی که در زمینه مراتب حکم مطرح شده است، دیدگاه چهار مرتبه‌ای مرحوم آخوند است که شامل اقتضا، انشا، فعلیت و تنجز است. استاد حوزه علمیه قم افزود: تضاد بین احکام در مرحله فعالیت است؛ مرحوم آخوند مرحله تضاد احکام را در فعلیت می‌برد. رئیس انجمن اصول فقه حوزه …

توضیحات بیشتر »

قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است

قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مباحث علم الفاظ باید به عنوان یک علم مستقل و دخیل در استنباط مورد توجه قرار گیرد، گفت: ویژگی مباحث لغوی بحث در مورد قواعد صحت کلام بوده و قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست علمی «اصول فقه» از سلسله نشست‌های علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی، با بیان اینکه در نظر بزرگان دینی مباحث الفاظ اصول دارای دو ماهیت اصولی و غیر اصولی است، اظهار کرد: بر اساس نظرات برخی از علما …

توضیحات بیشتر »

پنج اثر فقهی راه‌یافته به مرحله نهایی جایزه کتاب سال

از انتشار کتاب «التنبيه على غرائب من لا يحضره الفقيه» تا احیای یک اثر فقهی از دانشمندان قرن 13 هجری

آثار راه یافته به مرحله دوم سی و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در گروه «دین» معرفی شدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در بخش «فقه و اصول» از میان ۷۵ اثر ارسالی، کتاب‌های زیر به مرحله نهایی این دوره از جایزه کتاب سال راه یافتند: ۱- «بررسی فقهی فرمانبرداری و  نافرمانی مدنی»، تالیف  سیدجواد ورعی، قم:  پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت. ۲- «روش شناسی حکم»، تالیف  محمد عرب صالحی، قم: پژوهشگاه علوم و اندیشه اسلامی. ۳- «انتخابات از نگاه فقه»، تالیف  روح اله شریعتی،  قم: پژوهشگاه علوم و اندیشه اسلامی. ۴- «مناط الاحکام»، تالیف مولا نظرعلی طالقانی، …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics