قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 45)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

منزلت علمی و انحراف ستیزی در کارنامه علامه مصباح یزدی

کارنامه علامه مصباح یزدی

شبکه اجتهاد: تاریخ، عالم خستگی ناپذیر، زنده یاد آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را، با دو خصلت به خاطر خواهد آورد: یکی تبیین نظریه اجتماعی-سیاسی اسلام و دیگری مراقبت از اینکه آن را به انحراف و التقاط، مشَوّه نسازند. اما در فقره اول: هر حرکت اجتماعی، با فهم و تبیین آغاز‌ می‌‌‌شود. میراث علامه مصباح در این حوزه، بی هیچ اغراق، همسنگ علامه طباطبایی و علامه مطهری است. قدر و منزلت علمی او در این میدان نیز، هماره مورد تصدیق دشمنان وی قرار داشت! بودند کسانی که بعدها در کسوت مخالفانش در آمدند، اما پیش تر بخش مهمی از بضاعت کلامی …

توضیحات بیشتر »

تعبد شرعی و خضوع سیدمرتضی در برابر قرآن در اوج عقل‌گرایی

دیدگاه خاورشناسان، شیعیان و اهل سنت درباره کتابت حدیث در صدر اسلام

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه سیدمرتضی گاهی به نقد صریح برخی اخبار آحاد می‌پرداخت و برخی مواقع از آن در احتجاجات استفاده می‌کرد، گفت: سیدمرتضی نسبت به قرآن خضوع فوق‌العاده دارد و روحیه تعبد شرعی در شخصیت وی نهادینه است، لذا عقل‌گرایی او به صورت مطلق نیست که منکر اخبار شود. یبه گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه حدیث سیدمرتضی(ره)» از مجموعه نشست‌های سیدمرتضی، ۱۳ دی‌ماه با حضور مجید معارف، استاد دانشگاه تهران و حامد شریعتی نیاسر، عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و از سوی دفتر قم بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی به صورت وبینار برگزار شد. …

توضیحات بیشتر »

ملاحظاتی در نقد نگرش سیستمی به دین/ ابوعلی صدرا

نقد روش‌شناسانه یا مبناسازی سلیقه‌ای/ احمد احسانی‌فر

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ابوالحسن حسنی از پژوهشگران حوزه علمیه قم یادداشتی را با عنوان «نگاه انتقادی بر نگرش سیستمی به دین» در شبکه اجتهاد منتشر کرده است (بخوانید)، لذا ملاحظاتی در این‌باره تقدیم حضور می‌شود. آورده‌اند: «نظام‌های انسانی حد و مرز مشخصی نداشته و محدوده‌ی آن‌ها معین نیست. این ویژگی نه تنها در کل این نظام‌ها، بلکه در اجزاء آن‌ها نیز وجود دارد. بسیاری از اوقات مرز نظام‌های انسانی با محیط نیز ابهام جدی دارد. این ابهام‌ها، نه فقط ابهام معرفت‌شناسانه، بلکه گاهی ابهام هستی شناسانه‌اند؛ یعنی وجود یک نظام گاهی با تعین و تمیز آن تساوق ندارد. برای …

توضیحات بیشتر »

باید میان مرجعیت فقهی با زعامت و رهبری جامعه فرق گذاشت/ دلیل کافی بر اصل منع زنان از مناصب دینی و اجتماعی نداریم/ وجود مراجع زن نه تنها مایه اختلاط نیست بلکه می‌تواند به صورت نسبی جلو اختلاط را بگیرد

باید میان مرجعیت فقهی با زعامت و رهبری جامعه فرق گذاشت/ دلیل کافی بر اصل منع زنان از مناصب دینی و اجتماعی نداریم/ وجود مراجع زن نه تنها مایه اختلاط نیست بلکه می‌تواند به صورت نسبی جلو اختلاط را بگیرد

مرحوم سیدتقی طباطبایی قمی همه وجوه استدلال مخالفان مرجعیت زنان را رد کرده و از جمله استدلال استاد خود آیت‌الله خویی را غیرمحصل و اخص از مدعا شمرده است؛ زیرا جواز تقلید از زنان مستلزم عهده‌داری امور عمومی نیست و این دو مسئله کاملاً از هم متمایز است؛ زیرا ممکن است زنی مجتهد و در عین تستر و پوشش باشد و دیگران به فتاوای او عمل کنند؛ به ویژه اگر مراجعه‌کنندگان از زنان باشند؛ چنان که زن می‌تواند برای زنان امامت جماعت کند. شبکه اجتهاد: اجتهاد و مرجعیت زنان موضوعی اختلافی در بین علما و فقها بوده است. گروهی با …

توضیحات بیشتر »

رحلت فیلسوف نظام‌ساز؛ نگاهی به سیره علمی و سیاسی آیت‌الله مصباح یزدی

شبکه اجتهاد: آیتﷲ محمدتقى مصباح یزدى، یازدهم بهمن ۱۳۱۳، در دامان خانواده اى بسیار متدین و مذهبى در شهر یزد به دنیا آمد. زندگى پدر و مادر وی در منزل میراثىِ مادریشان با سختى بسیار مى‌گذشت. مادر با کمک خاله‌ها، در خانه جوراب مى بافت تا پدر براى گذران زندگى جوراب‌ها را در مغازه بفروشد. این شغل بسیار کم درآمدى بود; به طورى که پدر مى بایست هر از چندى مبلغى قرض مى کرد تا به کارش سامانِ دوباره دهد. با وجود همه‌ی سختى‌ها این خانواده بسیار مذهبى و شیفته اهل‌بیت(علیهم السلام) در آن دوران خفقان رضاخانى که برپا کردن …

توضیحات بیشتر »

اینفوگرافیک: آیت‌الله مصباح یزدی که بود؟

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی در سال ۱۳۱۳ هجری شمسی در شهر کویری یزد دیده به جهان گشود. ایشان تحصیلات مقدماتی حوزوی را در یزد به پایان رساند و برای تحصیلات تکمیلی علوم اسلامی عازم نجف شد. از سال ۱۳۳۱ تا سال ۱۳۳۹ ه. ش. در دروس امام راحل (ره) شرکت و در همین زمان، در درس تفسیر قرآن، شفای ابن سینا و اسفار ملاصدرا از وجود علامه طباطبایی (رحمه الله) کسب فیض کرد. مصباح یزدی بنیان‌گذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، نماینده منتخب مردم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری، عضو سابق شورای عالی …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، فقیه فیلسوف و مجاهد انقلاب دارفانی را وداع گفت

آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، فقیه و فیلسوف مجاهد انقلاب دارفانی را وداع گفت

آیت‌الله مصباح یزدی پس از عمری مجاهدت کم نظیر در مسیر اسلام و انقلاب، لحظاتی قبل در سن ۸۶ سالگی دعوت حق را لبیک گفت و به ملکوت اعلی پیوست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، بنیان‌گذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، نماینده منتخب مردم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری، عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رئیس سابق شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) که به دلیل تشدید بیماری به یکی از بیمارستان‌های تهران منتقل شده بود، پس از عمری مجاهدت در مسیر اسلام و انقلاب لحظاتی …

توضیحات بیشتر »

سیدمرتضی نقطه اوج عقل‌گرایی در تفکر شیعی/ نقد روایات ضد عقل

تفسیر انقلابی از امام علی(ع) در نوشته‌های دهه چهل و پنجاه خورشیدی

شبکه اجتهاد: سید مرتضی، نقطه اوج عقل گرایی در تفکر شیعی است، به طوری که بسیاری از آراء او متمایز از پیشینیان بود و بعد از او هم، برخی از آنها به فراموشی سپرده شده و کنار گذاشته شد. در این نوشته، خاستگاه عقل گرایی سید مرتضی از نظر توجه به مبحث معرفت شناسی توسط وی به عنوان رکن اول در تفکر، دیدگاه او در عدم حجیت خبر واحد به دلیل غیر علمی بودن آن و نیز نقادی او نسبت به برخی از روایات شگفت مورد بحث قرار گرفته است. به علاوه، شهامت وی در مخالفت با احکام نجومی در …

توضیحات بیشتر »

آموزش به وقت کرونا؛ نگاهی به وضعیت آموزش حوزه‌های عملیه در ایام کرونا

اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم می‌توانند با مراجعه به پیشخوان «سامانه اساتید سطوح عالی» نسبت به ثبت دروس خود اقدام نمایند.

شبکه اجتهاد: مدارس علمیه شهر قم، این روزها جنب و جوش سال گذشته را ندارد. بعضی از این مدارس به طور کامل تعطیل هستند و بیشترشان اگر چه باز هستند ولی حضور طلاب در آنها مثل سال گذشته نیست. وضعیت دیگر حوزه‌های علمیه دیگر استان‌ها نیز به همین شکل است. قرنطینه و تبعات آموزشی آن برای حوزه از اواخر بهمن و اوایل اسفند ۹۸ با شناسایی چند مورد مبتلا به ویروس کرونا در قم، موضوع بیماری کرونا در ایران بحث برانگیز شد. ویروسی که تا به امروز دارویی برای مداوای آن کشف نشده و تأثیرات عمیقی را بر سبک زندگی …

توضیحات بیشتر »

حوزه علمیه نجف؛ مدرسه علمیه‌ای با قدمتی بیش از هزار سال

حوزه علمیه نجف؛ مدرسه علمیه ای با قدمتی بیش از هزار سال

نجف از زمانی به عنوان مرکز فقه شیعی و علوم آل البیت علیهم السلام درآمد که شیخ طوسی به آن شهر هجرت کرد و با دانشمندان حاضر در مکتب درس خویش، حوزه علمیه نجف اشرف را بنا نهاد. شبکه اجتهاد: نجف اشرف تا قبل از شهادت امیرالمؤمنین علی علیه السلام سرزمینی معروف نبود و شرافت آن از مولود کعبه است که پس از شهادتش در آن سرزمین آرمید و سیل عشاق را به سوی خود جلب کرد. این شهر قبل از هجرت شیخ طوسی، سرزمینی بود که برخی از علویان و شیعیان خاص امیرمومنان علیه السلام را در خود جای …

توضیحات بیشتر »

مبانی تخریب اماکن مقدس در اندیشه تکفیری

مبانی تخریب اماکن مقدس در اندیشه تکفیری

شبکه اجتهاد: برخی از روایاتی که در «صحاح سته» آمده، مخصوصاً حدیثی که در «صحیح مسلم» است، از منابع تکفیری‌ها برای تخریب قبور است. در این حدیث عبارتی وجود دارد که امیرالمؤمنین(ع) به ابوالهیاج اسدی می‌گوید که پیامبر(ص) من را مأمور کرد تا دو کار را انجام دهم؛ اولاً هر صورت و تصویر برجسته‌ای وجود دارد را از بین ببم و دوم هر قبر مشرکی وجود دارد را نابود کنم. این شاید مهم‌ترین دلیل گروه‌های تکفیری برای از بین بردن بقاع متبرکه است. همچنین استدلال‌هایی برای اولین بار از سوی ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم جوزی مطرح شد که …

توضیحات بیشتر »

نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله روحانی نسخه ۲ تولید شد

نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله روحانی نسخه 2 تولید شد

به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله سید محمدصادق روحانی تولید شد و به‌زودی در اختیار پژوهشگران گرامی قرار خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، عرضه تألیفات ارزشمند اندیشمندان و علمای اسلامی، در قالب کتابخانه استاندارد نور، از جمله خدمات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است. در همین راستا به همت مرکز نور «مجموعه آثار آیت‌الله سید محمدصادق روحانی نسخه ۲» تولید شد و به‌زودی در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان به علوم و منابع اسلامی قرار خواهد گرفت. گفتنی است، این نرم‌افزار با افزودن ﻣﺘﻦ ۴۱ جلدی ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﭼﺎﭖ ﻣﻮﺳﻮﻋﻪ ﻓﻘﻪ ﺍﻟﺼﺎﺩﻕ برای اولین‌بار؛ در …

توضیحات بیشتر »

تأثیر شرایط اجتماعی در اعتقاد سیدمرتضی به عدم حجیت خبر واحد

تأثیر شرایط اجتماعی در اعتقاد سیدمرتضی به عدم حجیت خبر واحد

استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی با بیان اینکه سیدمرتضی خبر واحد غیرمحفوف به قرینه معتبر و خبر واحد اهل تسنن همچنین اجماع را قبول ندارد، گفت: شرایط سیاسی و اجتماعی سبب شده تا وی قائل به عدم حجیت خبر واحد شود، وگرنه وی خبر واحد محفوف به قرینه را در شیعه می‌پذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی دلبری، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در نشست «رویکردهای سیدمرتضی در اعتبارسنجی احادیث» که به صورت وبینار از سوی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: سیدمرتضی از دو طریق یعنی خبر متواتر و اجماع علمای امامیه برای اعتبارسنجی احادیث …

توضیحات بیشتر »

کتاب «درایه الحدیث کاربردی» اثر جدید استاد ربانی بیرجندی

کتاب «درایه الحدیث کاربردی» اثر جدید استاد ربانی بیرجندی

اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، مدیر گروه فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه مشهد با عنوان «درایه الحدیث کاربردی» از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بخشی از این کتاب آمده است:علم درایه الحدیث از شاخه‌های برجسته علم حدیث است که باعث شکوفایی حدیث می‌شود. حدیث میراث ارزشمندی است که از رسول خدا(ص) و ائمه اطهار باقی مانده و اثر جاودانه ثقل اصغر حساب می‌گردد. علم درایه الحدیث خود جلوه دیگری در دنیای حدیث داشت، که به ترتیب و …

توضیحات بیشتر »

نگاهی نوگرایانه به فقه مقاصدی و چالش‌های پیشِ روی/ رحیم نوبهار

نگاهی نوگرایانه به فقه مقاصدی و چالش‌های پیشِ روی/ رحیم نوبهار

شبکه اجتهاد: نخست باید توجه کنیم که رویکرد مقاصدی با آن رویکرد تفسیری که قصد‌گرایی نامیده می‌شود، متفاوت است. در قصدگرایی که رویکردی است در هرمنوتیک و تفسیر متن و می‌توان گفت رویکرد غالب پذیرفته شده در سنت اصول فقه است، مفسر باید تلاش کند به قصد صاحب متن دست پیدا کند. این رویکرد در برابر طیفی از رویکردهایی قرار می‌گیرد که به قصد صاحب متن اهمیت نمی‌دهد؛ مانند این‌که به تفسیر زمان‌مند یا تفسیر بر اساس مقتضای مصلحت معتقدند؛ یا آن‌که برآنند که معنای متن بستگی به قصد صاحب متن ندارد؛ یا حتی نظریه‌ای که معتقد است معنا در …

توضیحات بیشتر »

بازتاب مقاصد الشریعه در فقه اوقافِ سنتی

بازتاب مقاصد الشریعه در فقه اوقافِ سنتی

عوامل اصلی تشکیل‌دهنده مقاصدالشریعه در گفتمان کلاسیک احکام وقف با یکدیگر درآمیخته‌ است؛ به طوریکه فقها نیز در استخراج اصول وقف، به این نتیجه قطعی رسیده‌اند که ملزومات مقاصدالشریعه به طرز ماهرانه‌ای با مؤلفه‌های اصلی اصول فقه عجین شده‌ است. به گزارش شبکه اجتهاد، فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی متعلق به مؤسسه پژوهش و آموزش اسلامی (IRTI)، در جدیدترین شماره خود (شماره ۲، سال ۲۷)، مقاله‌ای با عنوان «بازتاب مقاصدالشریعه در فقه اوقافِ سنتی» به قلم محمد عبدالله منتشر کرده است. در این مقاله می‌خوانیم: این پژوهش با هدف تجزیه و تحلیل مبانی شرعی نهاد وقف و به دنبال آن تحلیل …

توضیحات بیشتر »

اراکی: استنباط نظام برمبنای اختراعات و کشفیات خاص فقیه نیست/ علیدوست: آیات و روایات دلالت بر فقه نظام دارند اما همه مشکلات با اصلاح فقه حل نمی‌شود/ کعبی: نقطه آغاز قانون‌گذاری باید فقه نظام باشد

اراکی: استنباط نظام برمبنای اختراعات و کشفیات خاص فقیه نیست/ علیدوست: آیات و روایات دلالت بر فقه نظام دارند ولی همه مشکلات با اصلاح فقه حل نمی‌شود/ کعبی: نقطه آغاز قانون‌گذاری باید فقه نظام باشد

شبکه اجتهاد: اولین جلسه از سلسله جلسات هم اندیشی «فقه نظام» به همت دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح با همکاری دفتر مطالعات تخصصی فقه نظام در محل جامعه مدرسین برگزار گردید. در این جلسه اساتید محسن اراکی، ابوالقاسم علیدوست و عباس کعبی به ارائه مباحث خود پیرامون معانی و ماهیت فقه نظام پرداختند. آنچه پیش روی شما قرا می‌گیرد بخشی از سخنان اساتید در این هم‌اندیشی است. استاد محسن اراکی: درباره فقه (مطلوب) سه تعبیر فقه نظام، فقه کلان و فقه اجتماعی وجود دارد. مرحوم آیت‌الله بروجردی و برخی دیگر از بزرگان همچون امام راحل گاهی از این فقه به …

توضیحات بیشتر »

اگر حکم یا نظریه‌ای در تمام ابواب فقهی به ظلم بینجامد، منتفی است/ فقها به قاعده نفی ظلم بیشتر توجه کنند

اگر حکم یا نظریه‌ای در تمام ابواب فقهی به ظلم بینجامد، منتفی است/ فقها به قاعده نفی ظلم بیشتر توجه کنند

یک مدرس حوزه و دانشگاه گفت: قاعده نفی ظلم فقه شیعه را کاملا به اصل عدل الهی پایبند می‌کند و هر آنچه را در هر باب فقهی با عدل الهی منافات داشته باشد و به تشخیص عقل، ظلم محسوب شود، از شریعت دور می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، به تازگی کتاب «فقه دادگر؛ بررسی ادله، مفاد، مصادیق و گستره قاعده نفی ظلم و نسبت آن با دیگر قواعد فقهی» به قلم حجت‌الاسلام محمد سلطانی، عضو هیئت‌علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان، از سوی نشر معارف، ارگان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در ۳۰۶ صفحه چاپ و …

توضیحات بیشتر »

از انتشار کتاب «التنبیه على غرائب من لا یحضره الفقیه» تا احیای یک اثر فقهی از دانشمندان قرن ۱۳ هجری

از انتشار کتاب «التنبيه على غرائب من لا يحضره الفقيه» تا احیای یک اثر فقهی از دانشمندان قرن 13 هجری

کتاب «التنبیه على غرائب من لا یحضره الفقیه» از سوی مرکز تراث البصره و کتاب «علم الهدایه فی غیاهب الظلمات لادراک الاحکام الشرعیه» توسط مرکز تراث کربلا چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تراث البصره وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی اخیرا کتاب «التنبیه على غرائب من لا یحضـره الفقیه» تالیف شیخ مفلح بن حسن صیمری بصری بحرانی را منتشر کرده است. شیخ یاسین الیوسف، معاون رئیس مرکز تراث البصره در این باره گفت: این کتاب یک نسخه خطی در گنجینه میراث مرکز است که به منظور ارائه آن به جویندگان علم …

توضیحات بیشتر »

فراخوان مقاله کنگره ملی «عالم ذوالشهادتین»، آیت‌الله سید محمود شاهرودی

فراخوان مقاله کنگره ملی «عالم ذوالشهادتین»، آیت‌الله سید محمود شاهرودی

کنگره ملی «عالم ذوالشهادتین» در فراخوانی آخرین مهلت ارسال مقاله با محوریت ابعاد شخصیتی مرحوم آیت‌الله العظمی سید محمود شاهرودی را ۲۵ اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، کنگره ملی «عالم ذوالشهادتین» به‌مناسبت بزرگداشت آیت‌الله سید محمود حسینی شاهرودی (ره) فراخوان دریافت مقاله با محورهای «آیت‌الله العظمی شاهرودی و میراث فقهی و اصولی»، «آیت‌الله العظمی شاهرودی و روش شناسی اجتهاد و فقاهت»، «آیت‌الله العظمی شاهرودی و سرگذشت علمی»، «آیت‌الله العظمی شاهرودی و خدمات اجتماعی»، «آیت‌الله العظمی شاهرودی و سیره علمی و اخلاقی» و «آیت‌الله العظمی شاهرودی و نهضت امام خمینی (ره)» را اعلام کرد. آخرین مهلت ارسال …

توضیحات بیشتر »

اطمینان عقلائی و ملاک حجّیّت آن؛ ملاحظاتی پیرامون نظریه استاد شهیدی

اطمئنان عقلائی و ملاک حجّیّت آن؛ ملاحظاتی پیرامون نظریه استاد شهیدی

به دلیل فراگیر بودن و محلّ ابتلا بودن اطمینان و دخالت آن در احراز حدّ نصاب تعلّم احکام کلّیّه شرعیّه و عمل خارجی مکلّفین، لغزش هر کس در شناخت آن و لوازم آن، لغزشی عادی نیست و اثرات آن در تحریف دین و سخت‌گیری یا سهل‌انگاری غیر مرضیّ شارع مقدّس مشهود است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سی‌وچهارمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه‌السلام با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین سید طاهر غفاری با موضوع «چیستی اطمینان و نگاه عقلا به آن» با حضور طلاب و دانش‌پژوهانه این مدرسه تخصصی برگزار شد. این نشست پس از استقبال فضلا از بحث «عدم حجیت …

توضیحات بیشتر »

ایده‌هایی نو در ارتباط حقوق اسلامی و رویکردهای جامعه شناسانه و مردم نگارانه

تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی

واکاوی چندوچون اجرایی گردیدن فقه و حقوق اسلامی در بستر یک جامعه اسلامی از سوی مسلمانان بدون حمایت دستگاه حاکمیتی و قضایی متولی این مهم ذیل قواعد شناخته شده قوانین مسلمان، حقوق خانواده، حقوق تجارت و دارایی و ارث در یک هندسه مفهومی- منطقی هدف اولیه نگارش این اثر است. به گزارش شبکه اجتهاد، چکیده کتاب «طرح کلی حقوق عرفی اسلامی در غنا» که به قلم جوسیا آریه به نگارش درآمده است، توسط مرکز تحقیقات اسلامی مجلس ترجمه شد. بر اساس این گزارش، با توجه به مباحث کتاب باید گفت این اثر در زمینه‌ای بکر به نگارش درآمده است. در …

توضیحات بیشتر »

جانش برای حقوق انسان‌ها می‌تپد!/ علی الهی خراسانی

جانش برای حقوق انسان‌ها می‌تپد!/ علی الهی خراسانی

شبکه اجتهاد: از محاصره مخالفانش در حرم حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) تا مظلومیت مردان و زنان فرقه‌ای که در مسلمانی آنها تردیدهایی جدی است، برای او یک چیز اهمیت دارد: جان انسان‌ها! پس از سقوط صدام، طرفداران مقتدی صدر در نجف، توسط آمریکایی‌ها محاصره شده بودند و هر لحظه احتمال می‌رفت جوانان شیعه‌ای که مخالف او نیز بودند قتل عام شوند. تازه چشمش را عمل کرده بود اما از جان جوانان مخالف خود نگرانی داشت! تلاش کرد، به رایزنی پرداخت، نامه نوشت، نماینده فرستاد، و به مذاکره نشست. رایزنی‌ها جواب داد و محاصره شکست و جان جوانان شیعه نجات پیدا کرد. …

توضیحات بیشتر »

نگاه انتقادی بر نگرش سیستمی به دین/ ابوالحسن حسنی

پویایی الگوهای مفهومی فقه سیاسی/ ابوالحسن حسنی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در این اواخر برخی از پژوهش‌های فقهی به مفهوم سیستم نزدیک شده‌اند. مفهوم سیستم مفهومی جدید از دنیای مدرن است. به‌صورت اجمال، می‌توان گفت که نظام، در این معنا، یک کل واحد از روابط فیمابین تعدادی از اشیاء یا اشخاص است که عناصر آن نظام به شمار می‌آیند. نظریه‌ی سیستم‌ها تمام پدیده‌های عالم، اعم از پدیده‌های ماشینی، طبیعی اعم از فیزیکی و زیستی، انسانی اعم از روانی و اجتماعی را می‌خواهد در قالب یک نظریه درآورد و به نظر می‌رسد یک صورت‌بندی قوی از ماشین‌انگاری جهان و انسان است. برخی از جامعه‌شناسان، نظریه‌پردازان این نظریه را متهم …

توضیحات بیشتر »

نگاه حداقلی به فقه ممکن نیست!/ فقهای متخصص بسیار اندک هستند

نگاه حداقلی به فقه ممکن نیست!/ فقهای متخصص بسیار اندک هستند

کسانی که واژه فقه را در کنار نظام قرار دادند دو منظور را دنبال می‌کنند. یکی اینکه معنای حداکثری از فقه را در نظر دارند، دوم اینکه معتقدند که فقه یک مجموعه نظام‌مند است؛ یعنی به صورت نظام‌مند، حاکی از رفتارها، روابط، ارتباطات، اجزاء و عناصری هست که می‌تواند سعادت دنیا و آخرت را برای انسان مهیا کند و تکلیف انسان و جامعه را برای رسیدن به رفاه و سعادت روشن سازد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه نظام اصطلاحی است که در سال‌های اخیر وارد دائره واژگان حوزه‌های علمیه شده است. در این راستا، هم پژوهش‌های متعددی صورت گرفته است و …

توضیحات بیشتر »

نسبت عقل و شریعت در اندیشه آیت‌الله سیستانی/ حمیدرضا تمدن

واکنش دفتر آیت‌الله سیستانی به اهانت به ساحت قرآن در سوئد

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیستانی جزو اندک فقیهانی است که وجود برخی مشابهت‌ها در اندیشه‌ها و تقریرات دروسش با مباحث فلسفه حقوق و همچنین توجّه به مصلحت عمومی نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده و بنابر این اهمّیت پرداختن به این اندیشه‌ها را بیش از پیش نمایان می‌سازد. اندیشه‌های ایشان در باب اعتبار قانونی، توجّه به اهداف و روح شریعت، تأکید بر عنصر «حق» به جای «تکلیف» در نوشته‌ها و بیانیه‌ها، اعتقاد به محوریت مصالح عمومی مردم در اعمال ولایت عامه توسّط پیامبر(ص) و امامان(ع) و… بخشی از این نوع اندیشه‌ها هستند که نگارنده این سطور در برخی نوشته‌های خود …

توضیحات بیشتر »

از «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری» تا «تحلیل مبانی مشروعیت «ولی عرفی» در فقه»

از «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری» تا «تحلیل مبانی مشروعیت «ولی عرفی» در فقه»

صدوسومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه به همت اداره نشریات و پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی در ۱۹۲ صفحه نمایه شده است. «قاعده نیت و گستره آن» نوشته علیرضا فرحناک؛ «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری …

توضیحات بیشتر »

نسبت دیدگاه حیرت با روشنفکری دینی

نسبت دیدگاه حیرت با روشنفکری دینی

شبکه اجتهاد: پس از انتشار کتاب «عصر حیرت» برخی که متن کتاب را نخوانده و صرفا بر اساس برخی تیترها و عناوین به نقد و قضاوت شتابزده نشستند، رویکرد و محتوای کتاب را روشنفکرانه از نوع مدرن اعلام کردند اما آنچه من در کتاب مطرح کرده‌‌‌ام منبعث از کتاب و سنت است هر چند‌ نمی‌‌توان منکر وجود مشابهت‌هایی اغلب صوری و بعضا محتوایی با پاره ای از انگاره‌های روشنفکری در این دیدگاه شد که البته من آن را نه نقطه ضعف که نقطه قوت آن دانسته و مایه انسجام ملی و دینی جامعه متنوع و متکثر ایران‌ می‌‌دانم. در این …

توضیحات بیشتر »

نخستین کارگاه هم‌اندیشی و توانمندسازی اساتید اصول

نخستین کارگاه هم اندیشی و توانمندسازی اساتید اصول (به‌صورت وبینار) از سوی معاونت آموزش مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان و با همکاری مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار‌ می‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کارگاه حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به ارائه این مبحث خواهد پرداخت. مهمترین محورهای کارگاه عبارتنداز: «ویژگی‌های علمی و آموزشی حلقات»، «ساختار اصول فقه در حلقه اول و ثانی»، «نظرات بنیادین اصولی در حلقه اول و ثانی»، «روشها و …

توضیحات بیشتر »

طلبه فقیه و خدمت به نظام اسلامی/ جلیل محبی

طلبه فقیه و خدمت به نظام اسلامی/ جلیل محبی

شبکه اجتهاد: درباره کارکرد و خدمت‌رسانی طلاب علوم دینی حرف‌های بسیاری زده شده و گفتگوها و مناظرات مفصلی تاکنون برگزار شده است. از حضور در میان مردم، حل مشکلات آن‌ها، طرح‌هایی مثل امام محله تا فقه نظام ساز و تمدن ساز و ایجاد بستر فکری تمدن نوین اسلامی. همه این اهداف مقدس و لازم‌اند و هر طلبه‌‌‌‌ای فراخور علاقه و استعداد و انگیزه‌اش به دنبال یکی از این روش‌ها می‌رود و باید برود. آنچه در این میان مغفول مانده است، کارکرد طلبه در خدمت‌رسانی به جمهوری اسلامی است. امروز برخلاف دهه شصت که امتداد دوران مبارزه علیه طاغوت بود و …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics